ಅರಿತ ಮುಡಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್

ಮುಡಿತ ಒಂಜಿ ಇದೊ ಅರಿತ ಮುಡಿ. ಅರಿನ್ ಬಂದೊಬಸ್ತ್‌ಡ್ ದೀಯೆರೆ ಮುಡಿ ಕಟ್ಟುವೆರ್. ತುಲುವೆರ್ ಅರಿನ್ ಹಾಲಾವಂದಿಲೆಕ್ಕ ಸಂಗ್ರಹ ಮಲ್ತ್ ದೀವರೆಗಾತ್ರೊ ಮುಡಿ ಕಟ್ಟ್‌ದ್ ಅರಿನ್ ಬೆಚ್ಚೊಡ್ ದೀದ್ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್.[೧]

ಅರಿತ ಮುಡಿ

ಅರಿ ಮುಡಿ ಕಟ್ಯೆರೆ ಬೋಡಾಯಿ ಸಾಮಾನ್‍ಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಬಜೀ ಬೈತ ಬಲ್ಲ್, ಬಾರೆದಅಗೆಲದ ಬಲ್ಲ್, ಬೈತ ಸೂಡಿ, ತೆಲ್ಪುದ ಬೈ, ಕೊದಂಟಿ ಇತ್ತ್ಂಡಾ ಮುಡಿ ಕಟ್ಟೊಲಿ. ಮುಡಿ ಪಂಡಾ ಮೂಜಿ ಕಲಸೆ ಅರಿ[೨].

ಮುಡಿ ಕಟ್ಟುನ ಕ್ರಮೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಸುರುಟು ಮುಡಿತ ಗಾತ್ರೊಗು ಸರಿ ಆಪಿನ ಮೂಜಿ ಬೈತ ಕಲ್ಲೆದ ಬಲ್ಲ್‌ನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಯಿರ್ದ್ ದುಂಬು ಆಯಿನಾತ್ ಉದ್ದ ಇತ್ತಿನ ಬೈತ ಸೂಡಿನು ಜತ್ತುದ್ ನೀರ್ ತಲ್ತುದು ಕಡೆ ಕಟ್ಟುವೆರ್. ನೆಲತ ಮಿತ್ತ್ ಕಲ್ಲೆದ ಬಲ್ಲ್‌ಲೆನ್ ದೀದ್ ಮದ್ಯೊಡೊ ಬೈತ ಸೂಡಿದ ಕಟ್ಟ ಮದ್ಯೊಡು ಬರ್ಪಿ ಲೆಕ್ಕ ಸೂಡಿದ ತರೆನ್ ಮಿತ್ತ್ ಪುಡೆಕ್ಕ್ ದೀಪೆರ್. ಐತ ಕೊಡಿನ್ ಕೈಟ್ ಪತೊಂದ್ ತಿರ್ತ್‌ಡ್ ಇತ್ತಿನ ಕಟ್ಟದ ಸುತ್ತ ಬೈತ ಕಡೆನ್ ಸುತ್ತಲಾ ಪಸೆದ್ ಕಾರ್‌ಡ್ ದೊಂಕುದ್ ದೀವೊನ್ವೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ಉದ್ದದ ಬೈನ್ ಸುತ್ತಲಾ ಬಾರೀ ಜಾಗ್ರತೆಡ್ ಸುತ್ತ ಪಸೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತೆಲ್ಪುದ ಬೈನ್ ಐತ ಮಿತ್ತ್ ಒಂಜೆ ಲೆಕ್ಕ ಬಿರ್ಕ್‌ದ್ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಬೈತ ಪದರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಲ್ಲೆದಾ ಒಂಜೊಂಜೇ ಬಲ್ಲೆನ್ ಮಿತ್ತ್ ಮಿತ್ತ್ ಒಯ್ಪುವೆರ್. ಇತ್ತೆ ಮುಡಿತ ಕಲ್ಲೆ ತಯಾರಾಂಡ್. ನನ ಒಂತೊಂತೆ ಅರಿನ್ ಕಲ್ಲೆದ ಉಲಾಯ್ ದೊರ್ಪುವೆರ್. ಕಲ್ಲೆದ ಸುತ್ತ ಇತ್ತಿನ ಬೈ ಒಂದಂದಿಲೆಕ್ಕ ಎಚ್ಚರಿಗೆಡ್ ಪತೊಂದು ಒಂಜಿ ಮುಡಿ ಅರಿನ್ ದೊರ್ತ್‌ದ್ ಉರುಂಟು ಆಕಾರೊಗು ಬರ್ಪಿ ಲೆಕ್ಕ ಕಲ್ಲೆದ ಬಲ್ಲ್‌ನ್ ಗಟ್ಟಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಐಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರಿನ್ ಕಲಸೆದ ಕೋಲುಡು ಕುತ್ತ್‌ದ್ ಇಡೆದಾಂತಿ ಲೆಕ್ಕ ಗೈಪುವೆರ್. ನನ ಒರಿದಿನ ಬೈತ ಕೊಡಿನ್ ಒಟ್ಟ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಉಲಾಯಿದ ಮೈಕ್ ದಿಂಜದ್ ಈಸ್‍ದ್ ಪೊರ್ಲು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮುಡಿತ ಅಡ್ಡ ಸುತ್ತು ಸುಂದುದು ಮುಗಿಯೆರೆಗಾವನಗ ಬಲ್ಲ್‌ನ್ ಮುಡಿತ ಮಿತ್ತ್‌ರ್ದ್ ತಿರ್ತ್ ಅಡಿಕ್ಕ್ ಪಾಡ್‍ದ್ ಬಿಗಿತ್ತ್‌ದ್ ಸುಂದ್‍ನಗ ಪುಣ್ಕೆದ ಮರೊಟು ಮಲ್ದಿನ ಕೊದಂಟಿಡ್ ಕಾಯಿತ್ತ್‌ದ್ ಕುಟ್ಟ್‌ದ್ ತಟ್ಟ್‌ದ್ ಒಂಜಿ ಪೊರ್ಲುದ ರೂಪೊ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಇತ್ತೆ ಉದ್ದೊಗು ಪೀಜಿತ್‌ದ್ ಮಲ್ತ್‌ದಿನ ಬೈತ ಬಲ್ಲ್‌ನ್ ಕಲ್ಲೆದ ಸುತ್ತ ನೀಟೊಗು ಪೊರ್ಲುಡೆ ಸುತ್ತುದ್ ಈ ಬಲ್ಲ್‌ದ ಮಿತ್ತ್ ಮರತ್ತ ಕೊದಂಟಿಡ್ ಹಾಕೊಂದು ಬಿಗಿತೊಂದು ಪೋಪೆರ್. ಸುತ್ತ ಬಲ್ಲ್‌ನ್ ಪಾಡ್‍ದ್ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಬಲ್ಲ್‌ದ ಕೊಡಿನ್ ಮುಡಿತ ಅಡಿತ್ತ ಭಾಗೊಗ್ ತಿಕ್ಕಾದ್ ಗಂಟ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕೊದಂಟಿಡ್ ಗುದ್ದ್‌ದ್ ಮುಡಿನ್ ಭೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್ ಪುರೆಡ್ಪಾದ್ ದೀಪೆರ್. ಇಡೆಗ್ ಅರಿತ ಮುಡಿ ಕಟ್ಟ್‌ದಾಂಡ್.[೩]

ಆರಿತ್ತ ಮುಡಿ ಸಂಪ್ರದಾಯೊಲೆಡ್‍ ಗಲಸುನೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಇಲ್ಲ್ ಒಕ್ಕೆಲ್‍ದ ದಿನ ಒಕ್ಕೆಲ್ ಆನಗ ಎದುರುದ ದಾರಂದೊದ ಮಿತ್ತ್ ದೀದ್‍ ಐತ ಮಿತ್ತ್ ಇಲ್ಲದ ಮರತ್ತ ಬೇಲೆ ಮಲ್ತಿನಾಯೆ ಉಂತುದು ತನ್ನ ಉಲಿಟ್ಟ್ ಒಂಜಿ ಗೆರೆ ಒಯ್ಪುವೆ. ಬೊಕ್ಕ ಜತ್ತ್‌ದ್ ಮುಡಿನ್‍ ಉಲಯಿ ಒಯ್ಪುವೆ. ಬೊಕ್ಕ ಆ ಮುಡಿ ಅಯಗ್‍ ಸೇರುಂಡು. ಇತ್ತೆ ಆ ಕ್ರಮ ಇಜ್ಜಿ. ಅಂಡ ಇಲ್ಲ್ ಒಕ್ಕೆಲ್‍ ಅನಗ ಇಲ್ಲ್ ದಿಂಜಾವೆರೆ ತಾರಾಯಿ, ಫಲವಸ್ತುಲೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಆರಿತ್ತ ಮುಡಿನ್‍ಲಾ ಉಲಯಿ ಕೊನೊಪೆರ್.

ದೀಪುನ ಕ್ರಮೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಈ ಮುಡಿಕ್ಲೆನ್ ಉಮಿತ ರಾಶಿಡ್ ನುಗಿತ್ ದೀಂಡ ಅರಿ ಹಾಲಾವಂದೆ ಉಪ್ಪುಂಡು.

ನಂಬೊಳಿಕೆ/ ಗಾದೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. ಅರಿತ್ತ ಮುಡಿತ್ತ ಮಿತ್ತ್, ಕಡೆಪಿ ಕಲ್ಲ್ ದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ಯರೆ ಬಲ್ಲಿ
  2. ಅಡಿ ತೂದು ಮುಡಿ ಒಯಿಪೊಡು

ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. http://tuluculture.blogspot.in/2014/06/blog-post_2.html
  2. [http://nambarkur.wordpress.com/2013/01/03/akkimudi
  3. http://vijaykarnataka.indiatimes.com/lavalavk/languages/tulu/-/articleshow/44951216.cms