ಮದರಂಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರೊ

ಮದಿಮೆದ ದುಂಬುದಾನಿ ಮದ್ಯಾನೋ ಅತ್ತಂಡ ರಾತ್ರೆ ಇಲ್ಲಲ್ ಒಣಸಾಯಿನೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮದ್ಮಾಯೆ, ಮದ್ಮಲೆನ ಕೈಕ್ ಕಾರ್ ಲೆಗ್ ಬಲ್ಲಿ ಬುಡ್ಪಾವೆರ್. ನೇಡ್ದಾತ್ರ ಅಕಲೆನ ರಡ್ದ್ ಜೀವೊಲು ಒಂಜಾನಗ ಒವ್ವೇ ರೀತಿದ ನಂಜಾವಂದಿಲೆಕ್ಕ (allergy) ತಡೆ ಆಪುಂಡು ಪಂಡ್ದ್ ತುಲುವೆರೆನ ನಂಬಿಕೆ. ಜೋಕ್ಲೆನ್ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮೊಟ್ಟು ಸೇರ್ಸಾಪಿನೆಡ್ದಾವರ ಉಂದೊಂಜಿ ಗೌಜಿ ಗಮ್ಮತ್ತ್‍ದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಪುಂಡು.^[೧]

ಮದ್ರೆಂಗಿ ಕೊಯ್ಪುನೆ

ಮದ್ರೆಂಗಿದ ದಯಿಡ್ದ್ ಮದ್ರೆಂಗಿ ಕೊಯ್ಪುನೆ. ಮದ್ರೆಂಗಿನ್ ಐನ್ ಜನೊ ಮದಿಮ್ಮೆ ಆಯಿನ ಪಂಜೋವುನಕುಲು ಕೊಯ್ಯರ ಪೋಪೆರ್. ಪೋನಗ ಕೈಟೊಂಜಿ ಚೆಂಬು ನೀರ್ ಕೊನೊಪೆರ್. ನೀರ್ ಪತ್ತೊಂದು ದೈಯಿಕ್ಕ್ ಒಂಜಿ ಸುತ್ತು ಬರ್ಪೆರ್. ಮೂಡಾಯಿ ಮೋನೆ ಮಲ್ತ್ ದೈಯಿಕ್ಕ್ ನೀರ್ ಮೈಪ್ಪುವೆರ್. ಮದ್ರೆಂಗಿ ಕೊಯಿನಗ ಸೋಬಾನೆ ಪನ್ಪೆರ್.^[೨]

ಮದರಂಗಿ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ

ಮದರಂಗಿದ ತಪ್ಪು ಕನತ್‍ದ್ ಅರೆಯಿನಗ ಒಂತೆ 'ತಬುರು' (ಇರ್ಕೆ- ಇಂದೆಕ್ಕ್ 'ಉರಿ' ಅಂದ್ ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್. ಒಂತೆ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣೊದ ಪಿಜಿನ್), ಒಂಜಿ ಬಚ್ಚಿರೆ, ರಡ್ಡ್ ತುಂಡು ಬಜ್ಜೈದ ಪೂಳು ಬೆರಸೊಡು. ಅರೆತ್‍ದ್ ಒಂಜಿ ಪಾತ್ರೆಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ದೀವೊಡು. ಬಯ್ಯಡ್ ಇಲ್ಲದ ಪಿರಿಯೆರ್ ಉಂದೆನ್ 'ಅಡ್ಡದೀಪಿನಿಂದ್' (ಮೀಸಲು ದೀಪಿನಿ) ಮಲ್ಪುವೆರ್. ರಾತ್ರೆ ಒಣಸಾಯಿಬೊಕ್ಕ ಮದಿಮಾಯೆ ಅಥವಾ ಮದಿಮಾಳ್‍ನ್ ಭೂತದ ಮಣಿಮಂಚದ ಎದುರು ಉಂತಾದ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತೊನೊಡು.

ಬೊಕ್ಕ ದೇವೆರೆಗ್ ಅಡ್ಡ ಬೂರುದು ತುಳಸಿಕಟ್ಟೆಗ್ ಸುತ್ತು ಬರೊಡು. ಬೊಕ್ಕ ಚಾವಡಿಡ್ ಪಜೆ ಪಾಡ್‍ದ್ ಅಯಿತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಮಣೆ ದೀದ್ ಅಯಿಟ್ಟ್ ಮದಿಮಾಯೆ ಅಥವಾ ಮದಿಮಾಳ್‍ನ್ ಕುಳ್ಳಾವೊಡು. ಮದಿಮಾಳೆನ ಸೋದರಮಾಮಿ ಅಥವಾ ನಾದಿನಿ (ಮೊಕುಲು ಮುತ್ತೇಸಿನಕುಲು ಆದುಪ್ಪೊಡು) ಮದರಂಗಿ ದೀಪುನ ಸಂಪ್ರದಾಯೊ. ಮದಿಮಾಯೆಗ್ ಸುರು ಮದರಂಗಿ ದೀಪಿನಿ ಆಯನ ಭಾವನೆಂಟ (ತಗೆ ಅಥವಾ ತಂಗಡಿನ ಕಂಡನಿ).

ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡುನೆ

ಮದಿಮ್ಮೆಗ್ ದುಂಬುನಾನಿ ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡುನ ಕ್ರಮ ಮನ್ಪುವೆರ್. ಆನಗ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಪೊಣ್ಣಗ್ ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡುನವು ತುಳುವೆರನ ಕ್ರಮೊ. ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡಿಯರ ದುಂಬು ಪೊಣ್ಣಗ್ ಅತ್ತಂಡ ಆನಗ್ ಎಣ್ಣೆ ಅರಸಿನ ಕ್ರಮೊ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಯಿನೆಡ್ದ್ ಬುಕ್ಕೊ ಅಕ್ಲೆನ್ ಮೀಪದ್ ಪೊಸ ಕುಂಟು ತುತ್ತಾದ್ ದಿಬ್ಬನೊಡು ಇಲ್ಲ್ ಪೊಗ್ಗುವೆರ್. ಗರ್ನಾಲ್, ಕದಿನೊ, ವಾದ್ಯೊದ ಮೇಳೊಲಾ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಬತ್ತಿನ ದಿಬ್ಬನೊನು ಐನ್ ಜನೊ ಮುತೈದೆಯೆರ್ ಮಂಟಪೊಡು ಆರತಿ ಮಲ್ತ್ ಎದ್ಕೊನುವೆರ್. ಅಯಿಡ್ದ್ ಬುಕ್ಕೊ ಮದಿಮ್ಮಾಲೆನ್ ಮದ್ರೆಂಗಿಗ್ ಕುಲ್ಪಾವೆರ್. ಆನಗ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಪೊಣ್ಣಗ್ ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡ್ನಗ ಅಕ್ಲೆನ ಸೋದರೊದಕ್ಲು ದುಂಬು ಬರ್ಪೆರ್. ಸೋದರ ಸಮ್ಮಲೆನ/ಮಾಮಿನ ಜೋಕ್ಲೆನ್ ಮದ್ರೆಂಗಿ ದೀಡಿಯರ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಬಲತ್ತ ಕೈಕ್ ಸೂರ್ಯನ ಚಿತ್ರೊ, ಎಡತ ಕೈಕ್ ಚಂದ್ರನ ಚಿತ್ರೊ ದೀಡುವೆರ್.

ಮದುರಂಗಿ ದೈಯಿ

ಮದುರಂಗಿ ದೈಯಿ ಎಲ್ಯ ಎಲ್ಯ ಇರೆಕುಲು ಇತ್ತಿನ ಮಸ್ತ್ ಗೆಲ್ಲ್ ಲ್ ಇಪ್ಪುನ ಮರ ಪಂದ್ಲಾ ಪನೊಲಿ. ತುಲುನಾಡ್ಡ್ ನೆತ್ತ ಇರೆನ್ ಮರ್ದ್ ದ ಇರೆ ಪಂಡ್ ದೇ ಪನ್ಪೆರ್.

ಮರ್ದ್

ತರೆತ ಕೂಜಲ್ ತಾಲಂದಿಲೆಕ್ಕ, ಬೊಲ್ದಾವಂದಿಲೆಕ್ಕ ನೆತ್ತ ಇರೆನ್ ಅರೆತ್ ದ್, ಗಸಿಮಲ್ತ್ ದ್ ತರೆ ಕೂಜಲ್ದ ಮುದೆಲ್ ಗ್ ಪಾಡ್ದ್ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆ ಬುಡ್ದ್ ತರೆನ್ ದೆಕ್ಕ್ಂಡಾ ಬಾರೀ ಎಡ್ಡೆ ಪರಿಣಾಮ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಉಗುರು ಸುತ್ತು, ಮರಿಯಾಲದ ನಂಜಿ ತಿನ್ಪುನೆಕ್ಲಾ ಉಪಯೋಗ ಆಪುಂಡು.

ಮದುರಂಗಿಟ್ಟ್ ಅಧುನಿಕಕರಣ

ಇತ್ತೆ ಮಾತೆರ್ಲ ಎಚ್ಚ ಆದ್ ಮದರಂಗಿ ಕೋನ್ ನ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೊಣ್ಣುಲೆಗ್ ಮದರಂಗಿ ಪನ್ಪಿನವು ಬಾರಿ ಮೋಕೆದ ವಸ್ತ್.

ಮದುರಂಗಿದ ಬಣ್ಣೋತ ಬಗೆಟ್ಟ್ ನಂಬಿಕೆ

ಮದರಂಗಿನ್ ರಾತ್ರೆ ಪೊರ್ತು ಪುದರ್ ಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆಪ್ಪಿಯರ ಆವಂದ್‍ಗೆ. ಲೆತ್ತ್ಂಡ ಅವು ಬಣ್ಣ ಬರ್ಪುಜಿ ಪನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ನಂಬೊಳಿಗೆ ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ರಾತ್ರೆ ಅಯಿನ್ 'ಮರ್ದ್ಂ‍ದ್' ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.
ಪೊಣ್ಣನ ಮದರೆಂಗಿ ಕೆಂಪು ಆಂದ ಅಲೆನ ಯಜಮಾನೆ ಅಲೆನ್ ಜಿಂಜ ಮೋಕೆ ಮಲ್ಪುವೆ ಪಂದ್ ನಮ್ಮ ಒಂಜಿ ನಂಬಿಕೆ ಉಂದು.
ಮದಿಮೆ ಐತಾರೊ ಅಥವಾ ಬುದವಾರದಾನಿ ನಡಪುಂಡ, ಪಿರವುದ ದಿನ- ಪಂಡ ಶನಿವಾರ ಬೊಕ್ಕ ಅಂಗಾರೆ ಮದರಂಗಿ ದೀಪುಜ್ಜೆರ್. ಬದಲಾದ್ ಪಿರವುದ ಶುಕ್ರಾರ ಬೊಕ್ಕ ಸೋಮವಾರ ದೀಪೆರ್.