ಕಾಲೆ ಕೋಲ
ಕಾಲೆ ಕೋಲ ಉಂದು ತುಲುನಾಡ್‍ದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಯಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆ ಆದ್ ಉಂಡು. ಉಂದು ಬಾರಿ ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಆಚರಣೆ. ನಾಗಕೋಲ, ಬೂತ ಕೋಲೊಲೆರ್ದ್ಲಾ ಪ್ರಾಚೀನವಾಯಿನವು. ನಾಗನ ಕಲ್ಲ್ , ಬೂತೊದ ಕಲ್ಲ್ ಪಾರ್ದ್ ನಂಬೊಡ್ ದುಂಬೇ ತುಲುವನಾಡ್‍ಡ್ ಅಜ್ಜ ಅಜ್ಜಿನಕುಲು ಕಲ್ಲ್ ಪಾರ್ದ್ ಪಿರಿಯಕ್ಲೆನ ನೆನೆತ್‍ದ್ ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಬೈದೆರ್. ಸಿರಿವಂತೆರೆನ(ಶ್ರೀಮಂತೆರೆನ) ಇಲ್ಲದ ಪಿರಿಯೆರ್ ತೀರ್ಂಡ ಸೂತಕೊದ ಕಡೆತ ದಿನ ಈ ಕಾಳೆ ಕೋಲೊನು ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಕಾಲೆ ಪಂಡ್ಂಡ 'ಕಪ್ಪು' ಪಂಡ್‍ದ್ ಅರ್ಥ. ಕೋಲ ಪಂಡ್ಂಡ 'ನಲಿಕೆ'. ತುಲುಟ್ಟ್ ಕಾಲೆ - ಬೊಲ್ಲೆ ಪನ್ಪಿನ ಪದೊಲಾ ಉಂಡು. ಕಪ್ಪು-ಬೊಲುದು ಪಂಡ್‍ದ್ ನೆತ್ತ ಅರ್ಥ .[೧]
ಕೋಲ ಮಲ್ಪಿನ ಪೊರ್ತು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಸಾವಾತಿನ ಇಲ್ಲಡ್ ಇಲ್ಲದಕುಲು ಪದ್ರಾಡ್ ದಿನ ಸೂತಕೊಡು ಇಪ್ಪುವೆರ್. ದುಖೊಃಡಿತ್ತಿನ ಆ ಇಲ್ಲಡ್ ಕಾಲಿ ಗಂಜಿನೀರ್ ಪರ್ದ್ ದಿನ ದೆಪ್ಪುವೆರ್. ಸಾವಾತಿನ ಇಲ್ಲಗ್ ಪಿದಯ್‍ದಕ್ಲ್ ಬರ್ಪುಲೆಕ ಇಜ್ಜಿ. ಅಂಚನೆ ಸಾವಾದ್ ಪದ್ರಾಡ್ ದಿನ ಮುಟ್ಟ ಸುಮಾರ್ ಕಟ್ಟ್ ಕ್ರಮೊಕುಲು ಇಪ್ಪುವ. ಅಂಚನೆ ಪದಿಮೂಜನೆ ದಿನ ಅರಿ ಬಿರ್ಕುನ ಕಟ್ಟ್ ಲಾ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ ಆತ್ಮ, ಪ್ರೇತ , ವೈಕುಂಠ, ಸ್ವರ್ಗ, ನರಕ, ದೋಷ , ಮುಕ್ತಿ, ಮೋಕ್ಷ, ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಪನ್ಪಿನ ವೊವ್ ವಿಸಯಲಾ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಾಂಡ್. ಅರಿ ಬಿರ್ಕುನ ಕಟ್ಟ್ ಗ್ ಅಯ್ತೊನು ಮಡಿವಾಳೆರ್ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ದೂಪೆಗ್ ಅರಿ ಬಿರ್ಕಿ ಬೊಕ್ಕ ಬಂಡಾರಿ ಬತ್‍ದ್ ಇಲ್ಲದ ಅಂಜೊವ್‍ನ ತರೆ ಗೀಸಿಬೊಕ್ಕ ಸೂತಕೊದ ಇಲ್ಲ್ ಸುದ್ದ ಆಪುಂಡು. ಇಡೆಗ್ ಬೊಜ್ಜದ ಕ್ರಿಯೆ ಮುಗ್ಯುಂಡು. ಇಂಚನೆ ಸಿರಿವಂತೆರ್ ತೀರ್ಂಡ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಕಾಲೆ ಕೋಲ ಇಪ್ಪೆದ್ಂಡ್. ಅಪಗ ಪೂಕರೆ ಪಾಡೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಡೋಲು , ತಮಟೆ ಇಪ್ಪೆದ್ಂಡ್. ಉಂದು ವಿಸೇಸವಾಯಿನ ಗೌಜಿದ ಬೊಜ್ಜ ಆದಿಪ್ಪೆದ್ಂಡ್.[೨]
ಕೋಲೊಗ್ ಅಯ್ತ ಆಪಿನ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಪದ್ರಾಡ್ ದಿನ ಸೂತಕದ ಇಲ್ಲಡ್ ಇಲ್ಲದಕ್ಲೆನ ದುಖೊಃನು ಯತಾಸ್ಥಿತಿಗ್ ಕನವರೆ ಕಾಲೆ ಕೋಲೊನು ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಉಂದು ಕೇವಲ ಮನೋರಂಜನೆಗ್ ಅತ್ತಂದೆ ನೆಕ್ಕ್ ಬೇತೆ ವೊವ್ ಕಾರಣಲಾ ಇಜ್ಜಿ. ಸರೀರೊಗು ಪೂರ್ತಿ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣೊ ಪೂಜಿದ್ ಪಾತೆರೊಂದು, ನಲ್ತೊಂದು ಸೊಂಟೊಗ್ ಒಂಜಿ ತುಂಡು ಕಪ್ಪು ಕುಂಟುನ್ ಕಟ್‍ದ್ ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಪಿರಿಯಕ್ಲ್ ಪನ್ಪುಲೆಕೊ ಸೊಂಟೊಗು ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ಬಾರೆನ್ ಕಟ್‍ದ್ಲಾ ನಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಇಂಚ ಮಲ್ಪುನು ಇಲ್ಲದಕುಲು ದುಖೊಃರ್ದ್ ಚೂರು ಪಿದಾಯಿ ಬರಡ್ ಪಂಡ್‍ದ್. ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ ಬುಡುಂಡ ಬೇತೆ ವೊವ್ಲಾ ಇಜ್ಜಾಂಡ್, ಸಿರಿವಂತಿಕೆಲಾ ಆತ್ ಇಜ್ಜಾಂಡ್, ಅಂಚಾದ್ ಮೈಕ್ ಮಜ್ಜಿ ಪೂಜಿದ್ ನಲಿತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಉಂದು ಬಾರಿ ಪಿರಾಕ್‍ದ ಆಚರಣೆ ಆತ್ಂಡ್. ಅಂಚನೆ ಡೋಲು, ತಮಟೆದ ತಾಳೊಗ್ ಕಾಲೆ ಕೋಲ ನನಲಾತ್ ಮನೋರಂಜನೆನ್ ಕೊರೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಮೈಕ್ ಕರಿ ಪೂಜಿದಿನಕ್ಲ್ ನಲಿಪುನಕ್ಲ್.[೩]
ಪೂಕರೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಪೂ-ಕಲೆ ಪನ್ಪಿನ ಪದೊನೇ ಪೂಕರೆ ಆತ್ಂಡ್. ಕಂಗ್‍ದ ಸಲಾಕೆಲೆರ್ದ್ ಕಂಬೊದಲೆಕ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅವೆಟ್ಟ್ ಗೂಡು ಮಲ್ತ್‍ದ್ ಬಣ್ಣೊ ಬಣ್ಣೊದ ಕುಂಟುನು ಅವೆಕ್ಕ್ ಸುತ್ತುವೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ಅವೆಕ್ಕ್ ಪೂ ಪಾರ್ದ್ಲಾ ಶೃಂಗಾರ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಹೂ-ಕಲೆ ಪನ್ಪಿನವ್ ಪೂಕರೆ ಆತ್ಂಡ್. ಉಂದೆನ್ ತೀರಿನಕ್ಲೆನ ದೂಪೆದ ಸುತ್ತಲಾ ದೀಪೆರ್. ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರಿ ಬಿರ್ಕುನ ವಿಧಿ ಆಪುಂಡು. ಉಂದು ಆಂಡ ಬೊಜ್ಜ ಮುಗಿಲೆಕ್ಕ. ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕದ ವೊವ್ವೇ ಕಾರ್ಯಲು ಸಾವಾತಿನರೆಗ್ಲಾ ಅಯ್ಕ್ಲಾ ಸಂಬಂಧ ಇಪ್ಪುಜಿ. ಉಂದು ಎಂಚ ಪಂಡ್ಂಡ ಮದಿಮೆದ ಸಂದರ್ಭೊಡ್ ಅಕ್ಷತೆ ಪಾಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಮದಿಮೆದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಗ್ಗಿಲೆಕ.
ಬೊಜ್ಜ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಮರಣೊರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸೂತಕೊದ ಇಲ್ಲಡ್ ಪದ್ರಾಡ್ ದಿನ ಕಾಲಿ ಗಂಜಿ ಒಣಸ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಪದಿಮೂಜನೆ ದಿನ ಎಡ್ಡೆ ಭೋಜನ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಭೋಜನ ಪನ್ಪಿನ ಪುದರ್ ರ್ದ್ ಬೊಜ್ಜ ಪನ್ಪಿನ ಪದೊ ಪುಟ್ಟುಂಡ್ ಪನ್ಪೆರ್.
ಕಕ್ಕೆಗ್ ನುಪ್ಪು ದೀಪುನು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಕಕ್ಕೆಗ್ ನುಪ್ಪು ದೀಪುನ ವಿಧಿ ದಾಯೆ ಮಲ್ಪವೆರ್ ಪಂಡ್ಂಡ ಸಾವಾಯಿನ ಬೊಕ್ಕ ಪದಿಮೂಜಿ ದಿನ ಕ್ರಮೊಕುಲೆನ್ ವಿಧಿವತ್ತಾದ್ ಆತ್ಂಡಾ ಇಜ್ಜಾ ಪನ್ಪಿನೈನ್ ತುವರೆ. ಕಕ್ಕೆಗ್ ದೀನ್ಯ ಬೊಜ್ಜದ ನುಪ್ಪುನು ಕಕ್ಕೆಲು ಬತ್‍ದ್ ತಿಂದ್ಂಡ ತೀರಿನರೆಗ್ ತೃಪ್ತಿ ಆತ್ಂಡ್ ಪನ್ಪುನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು. ಅವ್ವ್ ಒಂಜಿ ವೇಳೆ ಮುಟ್ಟಿಜಿಂಡ ಇಲ್ಲದಕ್ಲೆರ್ದ್ ಓಲಾ ತಪ್ಪಾತ್ಂಡ್ ಪಂಡ್‍ದ್ ಅರ್ಥ.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ↑ https://www.bhandaryvarthe.in/kale-kola/. Retrieved 14 October 2022.
{{cite news}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ ಭಂಡಾರಿ, ಐ ಕೆ ಗೋವಿಂದ (4 July 2021). "ಕಾಲೆ ಕೋಲ". ಭಂಡಾರಿವಾರ್ತೆ. Retrieved 14 October 2022.
- ↑ "ಕಾಲೆಕೋಲಕ್ಕೆ ಪುನರ್‌ಜೀವ: ಇದು ಭೂತಕೋಲವಲ್ಲ, ಸಾವು ಕೋಲ!". Vijay Karnataka (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 14 October 2022.