ಲಗೋರಿ
![]() | |
ಸಕ್ರೀಯ ವರ್ಸೊ | ಪಿರಾಕ್ದ ಗೊಬ್ಬು |
---|---|
ಗೊಬ್ಬುನಕುಲು | ಗೊಬ್ಬುಡು ಗೊಬ್ಬುನಕುಲು ರಡ್ಡ್ ತಂಡೊ ಮಲ್ತ್ದ್ ಗೊಬ್ಬೊಡು |
ಸ್ತಾಪನೆ ಪೊರ್ತು | ಏತ್ ಗಂಟೆಲಾ ಗೊಬ್ಬೊಲಿ |
ಗೊಬ್ಬುನ ಸಮಯೊ | ಏತ್ ಗಂಟೆಲಾ ಗೊಬ್ಬೊಲಿ |
ಕೌಶಲ್ಯೊ | ಲಗೋರಿ |
ಲಗೋರಿ ಒಂಜಿ ಜಾಲ್ ಡ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು. ನೆನ್ನ್ ಆಣ್ ಜೋಕುಲು ಬುಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲುಲ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್. ನೆಟ್ಟ್ ರಡ್ಡ್ ಬೇತೆ ಕೂಪೆ ಮಾನತುತ್ ಒಂಜೊಂಟ್ ಕಮ್ಮಿ ಪಂಡ ನಾಲ್ ಜನೊ ಬೊಡು. ಇ ರಡ್ಡ್ ತಂಡೊ ತಕುಲು ಎದುರೆದುರು ಗೊಬ್ಬುನವು. ಲಗೋರಿ ತುಳುನಾಡ್ದ ಬಾರೀ ಪುಗರ್ತೆದ ಗೊಬ್ಬು. ಲಗೋರಿ ಪಂಡ ಪಿರಮಿಡ್, ಗೋಪುರ ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ತೊ. ಏಳ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ಒಂಜೆದ ಮಿತ್ತ್ ಒಂಜಿ ಪಿರಮಿಡ್ದ ಲೆಕ ದೀವೊಡು. ಒಂಜಿ ಕಡೆದಕುಲು ಚೆಂಡ್ನ್ ಈ ಪಲ್ಲೆದ ರಾಶಿದ ಮಿತ್ತ್ ದಕ್ದ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ರಟ್ಟಾವೊಡು. ಎದ್ರ್ದಕುಲು ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತೊಡು. ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತಿನಕುಲೆನ ಕೈಕ್ ತಿಕ್ಕಂದಿಲೆಕ ಬತ್ತ್ದ್ ಎದ್ರ್ ತಂಡದಕುಲು ಪಲ್ಲೆನ್ ಕುಡ ಕಟ್ಟೊಡು. ಅಕುಲು ಕಟ್ಟೆರೆ ಮುಕುಲು ಬುಡೆರೆ ಬಲ್ಲಿ. ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕ್ದ್ ಔಟ್ ಮಲ್ಪೊಡು. ಔಟ್ ಆವಂದಿಲೆಕ ಮುಕುಲು ಬತ್ತ್ದ್ ಪಲ್ಲೆ ಕಟ್ಟೊಡು. ಕಟ್ಟ್ದ್ ‘ಲಗೋರಿ’ ಪಂದ್ ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡೊಡು. ಎಚ್ಚ ಸರ್ತಿ ಇಂಚ ಲಗೋರಿ ಕಟ್ಟಿನಕುಲು ಗೆಂದುವೆರ್. [೧]
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪುದರ್
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಊರುಟ್ ಪನ್ಪುನಾ ಪುದರುಲು
- ಲಿಂಗೋರ್ಚ, ಲಗೋರಿ (ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ)
- ಪಿತ್ತು (ಹರ್ಯಾಣ, ಪಂಜಾಬ್, ಚಂಡೀಘಢ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ರಾಜಸ್ತಾನ)
- ಸೈಟೋಲಿಯ (ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಬಿಹಾರ)
- ಸಾತೋಡಿಯು (ಗುಜರಾತ್)
- ಪಿತ್ತು (ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಬಿಹಾರ)
- ಬಮ್ ಪಿತ್ತೋ (ಬಿಹಾರ)
- ಎಡು ಪೆಂಕುಳತ, ಡಿಕೋರಿ ಅಥವಾ ಪಿತ್ತು (ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ)
- ಡಬ್ಬಾ ಕಲಿ (ಕೇರಳ, ತಾರೆತ ಮಡಲ್ ತ ಚೆಂಡು ಮಾನ್ತುತ್ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್)
- ಎಜ್ಹು ಕಲ್ಲು (ತಮಿಳುನಾಡು)
- ಗರ್ಮಾನ್ (ಕಾಶ್ಮೀರ)
ಲಗೋರಿ ಪುದರ್ದ ಅರ್ತೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಲಗೋರಿ ಪಂಡ ಪಿರಮಿಡ್, ಗೋಪುರ ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ತೊ.
ಗೊಬ್ಬಿಯರ ಬೋಡಾಯಿನ ಸಾಮಾನ್ಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಚೆಂಡ್ : ರಬ್ಬರ್, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್, ಕಾಕಾಜಿ ಸುತ್ತುತ್ ಪಿದಾಯಿ ಲಕೊಟೆ ಕಟ್ಟುತ್ ಮಾಂತಿನವು
- ಚಪ್ಪಟೆ ಕಲ್ಲುಲು: ಚಿಪ್ಪಿ, ಪೊಡಾಯಿ ನೆಸಲೆ ತುಂಡು, ಚಪ್ಪಡೆ ಕಲ್ಲ್, ಒಡುತ ತುಂಡು
ಗೊಬ್ಬುನ ಜಾಗೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಉಂದೊಂಜಿ ಜಾಲ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು. ನೆನ್ನ್ ಇಲ್ಲ ಜಾಲ್, ಕಂಡೊ, ಸಾಲೆತ ಮೈದಾನ, ತಟ್ಟ್ ಜಾಗೊ, ಜಾಗೊ ಇತ್ತಿನವುಲು ಗೊಬ್ಬಿಯರ ಅಪುಂಡು
ಗೊಬ್ಬು ಗೊಬ್ಬುನಾ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಿರಮಿಡ್, ಗೋಪುರ ಪನ್ಪಿನ ಅರ್ತೊ ಉಂಡು. ಏಳ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ಒಂಜೆದ ಮಿತ್ತ್ ಒಂಜಿ ಪಿರಮಿಡ್ದ ಲೆಕ ದೀವೊಡು. ಮುಲ್ಪ ರಡ್ಡ್ ತಂಡ ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕುನ ಬೊಕ್ಕ ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತುನ ತಂಡ ಅದ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಒಂಜಿ ಕಡೆದಕುಲು ಚೆಂಡ್ನ್ ಈ ಪಲ್ಲೆದ ರಾಶಿದ ಮಿತ್ತ್ ದಕ್ದ್ ಪಲ್ಲೆನ್ ರಟ್ಟಾವೊಡು. ಎದ್ರ್ದಕುಲು ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತೊಡು. ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತುನ ತಂಡ ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತಿಯೆರ್ಂಡಾ ಬೂರಿನ ಬಿಲ್ಲೆದಾತ್ ಅಂಕ ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತುನ ತಂಡದಕುಲೆಗ್. ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತಿಜೆರ್ಂದಾಂಡ ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕಿನ ತಂಡದಕುಲು ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತುನಕುಲೆನ ಕೈಕ್ ತಿಕ್ಕಂದಿಲೆಕ ಬಲ್ತ್ತ್ದ್ ತಂಡದಕುಲು ಪಲ್ಲೆನ್ ಕುಡ ಕಟ್ಟೊಡು. [೨] ಅಕುಲು ಕಟ್ಟೆರೆ ಮುಕುಲು ಬುಡೆರೆ ಬಲ್ಲಿ. ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕ್ದ್ ಔಟ್ ಮಲ್ಪೊಡು. ಚೆಂಡ್ ಮಾತ್ರ ದಕ್ಕ್ನಾಗ ಮೊರಂಪುದ ತಿರ್ತ್ ದಕ್ಕೊಡು. ಔಟ್ ಆವಂದಿಲೆಕ ಮುಕುಲು ಬತ್ತ್ದ್ ಪಲ್ಲೆ ಕಟ್ಟೊಡು. ಕಟ್ಟ್ದ್ 'ಲಗೋರಿ' ಪಂದ್ ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡೊಡು. ಎಚ್ಚ ಸರ್ತಿ ಇಂಚ ಲಗೋರಿ ಕಟ್ಟಿನಕುಲು ಗೆಂದುವೆರ್.[೩]
ಇತಿಹಾಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]೫೦೦೦ ವರ್ಷೊ ದುಂಬು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣೆ ಆಯೆನ ದೋಸ್ತಿಲೊಟ್ಟು ಗೊಬ್ಬೊಂದಿತ್ತಿನ ಗೊಬ್ಬುಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.
ಇತ್ತೆ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಭಾರತ ದೇಶೊಡು ಸುರು ಆತಿನ ಗೊಬ್ಬು ಉಂದು. ಇತ್ತೆ ಭೂತಾನ್, ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಟರ್ಕಿ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಬೊಕ್ಕ ಭಾರತ ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರಿಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ ಆದುಂಡು.
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಮಟ್ಟಡ್ ರೀತಿಡ್ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಮಲ್ತಿನ ನಿಯಮೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಉಂದೆನ್ ಉಲಾಯಿ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು ಮಲ್ತೆರ್ ಪಂಡ ಇಂಡೊರ್ ಗೇಮ್. ೯ ಉರುಂಟುದ ಫೈಬರ್ ಬಿಲ್ಲೆಲು ಬೊಕ್ಕ ಪರತ್ತ್ ಟೆನ್ನಿಸ್ ಚೆಂಡು ಗಲಸುವೆರ್. ೬ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಮಟ್ಟದ ನಿಯಮೊಲು ಮಲ್ತೆರ್.[೪]
- ೧೨ ಜನ ಉಪ್ಪೊಡು
- ಒಂಜಿ ಸೆಟ್ ಗೊಬ್ಬು ೩ ನಿಮಿಷೊಗ್, ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ಸೆಟ್ಗ್ ೩೦ ಸೆಕೆಂಡ್ ವಿಶ್ರಾಂತಿ
- ೩ ಸೆಟ್ದ ಗೊಬ್ಬು, ಏರೆಗ್ ಎಚ್ಚ ಬಿಲ್ಲೆದ ಲೆಕ್ಕ ತಿಕ್ಕುಂಡಾ ಅಕುಲು ಗೆಂದುವೆರ್
- ಚೆಂಡ್ ದಕ್ಕುನಾಗ ಎದುರುದಯೆ ಚೆಂಡ್ನ್ ಒಂಜಿ ಕೈಟ್ ಅತ್ತ್ಂಡಾ ರಡ್ಡ್ ಕೈಟ್ಲಾ ಪತ್ತೊಲಿ
- ಚೆಂಡ್ ಪತ್ತೊಂದು ಏರ್ಲಾ ಬಲಿಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ
- ಬಿಲ್ಲೆಲೆನ್ ದುಂಬುದ ರೀತಿಡೇ ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆಡೇ ಪಿರಮಿಡ್ ಕಟ್ಟೊಡು[೫]
ಪಟಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]-
ಲಗೋರಿ ಗೊಬ್ಬುನೆ
-
ಲಗೋರಿ ಗೊಬ್ಬುನೆ
-
ಲಗೋರಿ ಗೋಪುರ ಕಟ್ಟುನೆ
-
ಮೈದಾನೊಡು ಲಗೋರಿ ಗೊಬ್ಬುನೆ
ಉಲ್ಲೇಕೋ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ "ಲಗೊರಿ ಗೊಬ್ಬು". Retrieved 11 July 2024.
- ↑ ಲಗೋರಿ, ದೊಡ್ಡಣ್ಣ ಬರಮಮೇಲು, ಪಯಸ್ವಿನಿ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಘ,ಸುಳ್ಯ, ದ.ಕ(2018),ಪುಟ ಸಂಖ್ಯೆ(೪-೬)
- ↑ http://www.dsource.in/resource/indian-games/outdoor-games/lagori
- ↑ https://blog.playo.co/lagori-the-forgotten-game-of-india-90s/
- ↑ "ಕರ್ನಾಟಕ ಲಗೋರಿ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ: ಸಂಪ್ರಾದಾಯ ಆಟ ಬೆಳೆಸಲು ಸಮಿತಿ ಪಣ!". Vijay Karnataka (in ಕನ್ನಡ). Retrieved 11 July 2024.