ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯೊ
ನರಮಾನಿಗ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಬೇತೆ ಜೀವಿಲೆಗ್ ಉಪದ್ರ ಮಲ್ಪುನ, ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪರಿಸರೊಗು ಹಾಲ್ ಮಲ್ಪುನ ರಾಸಾಯನಿಕೊಲು (Chemicals), ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಕೊಲು ವಸ್ತು,ಅತ್ತ್ಂಡ ಜೈವಿಕ ಸಾಮಗ್ರಿಲು ಭೂಮಿದ ವಾತಾವರಣೊಗು ಸೇರುನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗ್ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್[೧].
ವಾತಾವರಣ ಒಂಜಿ ಸಂಕೀರ್ಣ ಚಲನಶೀಲ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಅನಿಲರೂಪದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದಿತ್ತ್‌ದ್, ಭೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್‌ದ ಜೀವರಾಶಿಗ್ ಪೂರಕವಾದ್ ಉಪ್ಪೆರೆ ಅವು ಮಸ್ತ್ ಅಗತ್ಯವಾದುಂಡು
ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದ ಕಾರಣೊಡ್ದ್ ಉಂಡಾಪಿನ ವಾಯುಮಂಡಲ ಓಝೋನ ಪದರದ ತೊಂದರೆ,ನರಮಾನಿಯನ ಆರೋಗ್ಯ್ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತಾಂದೆ ಭೂಮಿದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಲು ಒಂಜಿ ಅಪಾಯದ ಸ್ಥಿತಿಕ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನ ಮಸ್ತ್ ವರ್ಷೊಡ್ದು ದುಂಬುಡೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಲು ಗುರುತಿಸದೆರ್.
ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ನರಮಾನಿಯಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಪರಿಸರೊಗು ತೊಂದರೆ ಮನ್ಪುನಂಚಿನ ಗಾಳಿಡುಪ್ಪುನ ವಸ್ತುವೊಂಜೆಗ್ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಪನ್ಪೆರ್. ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಘನರೂಪದ ಕಣಕುಲು, ದ್ರವರೂಪದ ಎಲ್ಯ ಪನಿಕುಲು ಅತ್ತ್ಂಡ್ ಅನಿಲ ರೂಪೊಡು ಉಪ್ಪೆರೆ ಸಾದ್ಯತೆ ಉಂಡು. ಅವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಅತ್ತ್ಂಡ್ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತವಾದುಪ್ಪೆರೆ ಸಾದ್ಯತೆ ಉಂಡು.
ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲೆನ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅತ್ತ್ಂಡ್ ದ್ವಿತೀಯಕ ಪಂದ್ ವಿಭಾಗ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸಾದ್ಯಉಂಡು .ಅಗ್ನಿಪರ್ವತದ ವಿಸ್ಫೋಟಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ಬೊನ್ಯ, ಮೋಟಾರು ವಾಹನೊಡ್ದು ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ಗಾಳಿಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ ಅನಿಲ ಅತ್ತ್ಂಡ ಕಾರ್ಖಾನೆಲೆಡ್ದ್ ಬುಡುಗಡೆ ಆಯಿನ ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌- ಈ ರೀತಿಡ್ ಒಂಜಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ನೇರವಾದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ವಸ್ತುಗಲೆನ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಪನ್ಪೆರ್.
ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ನೇರವಾದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ವಸ್ತುಲು ಅತ್ತ್. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲೆನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಗಾಳಿಡ್ ರೂಪು ಪಡೆಪುಂಡು. ನೆಲದ ಮಟ್ಟೊಡುಪ್ಪುನ ಓಝೋನ್, ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಗು ಉದಾಹರಣೆಯಾದುಂಡು ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಪುಗೆತ ಮಂಜು ಉಂಡು ಮನ್ಪುನ್ ಮಸ್ತ್ ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲೆಡ್ ಉಂದು ಒಂಜಾದುಂಡು.
ಕೆಲವೊಂಜಿ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಬೊಕ್ಕ ದ್ವಿತೀಯಕ ಸ್ವರೂಪೊಡುಲ ಉಪ್ಪೆರೆ ಸಾಧ್ಯತೆ ಉಂಡು. ಪಂಡ ಅವು ನೇರವಾದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ವಸ್ತುಲು ಆದಿಪ್ಪುವ ಬೊಕ್ಕ ಬೇತೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲೆಡ್ದ್‌‍ಲ ಸಹ ರೂಪುಪಡೆದುಪ್ಪುವ.
ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಹೆಲ್ತ್‌ ದ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ವರದಿಡ್ ಪನ್ಪಿ ಲೆಕ್ಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನೊಡು (UK) ಆಪಿನ ಸುಮಾರು ಶೇಕಡಾ ೪ನಾತ್ ಮರಣೊಗು ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯನೆ ಕಾರಣವಾದುಂಡು[೨].
ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ನರಮಾನಿಯನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆದ ಕಾರಣೊಡ್ದು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ್ ನೇರವಾದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ವಸ್ತುಗಲೆನ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಪನ್ಪೆರ್ .
ಗಂಧಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](SO2) - ಅವೆಟ್‌ಲ ವಿಶೇಷವಾದ್ ರಾಸಾಯನಿಕೊಲೆನ ಮಿಶ್ರಣವಾದಿತ್ತಿನ SO2 ಪಂಡ ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌: ಅಗ್ನಿಪರ್ವತಲೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರೀತಿದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಲೆಡ್ದ್ SO2 ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಪುಂಡು.
ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಬೊಕ್ಕ ಕಲ್ಲೆಣ್ಣೆಲೆಡ್ (ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ) ಗಂಧಕದ ಸಂಯುಕ್ತೊಲು ಉಪ್ಪುನೆಡ್ದಾತ್ರ, ಅವು ಪೊತ್ತ್‌‍ನಗ ಗಂಧಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌ನ್ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಲ್ಪುಂಡು.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್, NO2ನಂಚಿನ ವೇಗವರ್ಧಕ ಒಂಜೆನ ಸಮ್ಮುಖೊಡು ನಡಪಿನ SO2ನ ಆಕ್ಸಿಡೇಷನ್‌ ಡ್ದ್ H2SO4 ನಿರ್ಮಾಣ ಆಪುಂದು ಅತ್ತಂದೆ ಅವೆಡ್ದ್ ಆಮ್ಲ ಬರ್ಸ ಉಂಡಾಪುಂಡು. ಇಂಚಿನ ಇಂಧನೊಲೆನ್ ಶಕ್ತಿದ ಮೂಲದಂಚನೆ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುನೆಡ್ದಾತ್ರ ಪರಿಸರದ ಮಿತ್ತ್ ಆಪುನ ಪರಿಣಾಮೊಲೆನ ಬಗೆತ ಕಳವಳೊಗು ಉಂದು ಒಂಜಿ ಕಾರಣವಾದುಂಡು.
ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](NOx) - ವಿಶೇಷವಾದ್ ಉನ್ನತ ತಾಪಮಾನದ ದಹನ ಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ಸಾರಜನಕದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌:ನಗರೊಲೆನ ಮಿತ್ತ್ ಒಂಜಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಮಬ್ಬುದ ಗುಮ್ಮಟದಂಚನೆ ಅತ್ತ್ಂಡ ತಿರ್ತ್‍ಡೆ ಬೀಜುನ ಗಾಳಿಡ್ ಗರಿ (ಹೈಡ್ರೊಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್‌)ದಂಚನೆ ಉಂದು ತೋಜುಂಡು.
- ಸಾರಜನಕದ ಡೈಯಾಕ್ಸೈಡ್‌ NO2 ಪನ್ಪಿ ಸೂತ್ರೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಉಂದು ಒಂಜಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತವಾದುಂಡು. ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‌ಲೆಡ್ ಉಂದು ಒಂಜಾದುಂಡು. ಕೆಂಗಂದು ಬಣ್ಣದ ಈ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲಗ್ ಒಂಜಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಯಿನ ತೀವ್ರ, ತೀಕ್ಷ್ಣ ವಾಸನೆ ಉಪ್ಪುಂಡು. ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲೆಡ್ NO2 ಪ್ರಮುಖವಾದುಂಡು.
ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](CO)ಉಂದು ಬಣ್ಣ ಇಜ್ಜಂದಿನ, ವಾಸನಯಿಜ್ಜಂದಿನ, ಕಿರಿಕಿರಿ ಮಲ್ಪಂದಿನ ಸ್ವಭಾವದ ಮಸ್ತ್ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲವಾದುಂಡು. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅತ್ತ್ಂಡ ಮರತಂಚಿನ ಇಂಧನದ ಅಪೂರ್ಣ ದಹನಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ಉಂದು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಪುಂಡು. ವಾಹನೊಲೆಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬರ್ಪಿನ ಗಾಳಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ದ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಂದ್ ಪನೊಲಿ.
ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್‌
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](CO2) - ಉಂದು ದಹನಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬರ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲವಾದಿತ್ತ್ಂಡಲ ಜೀವಿಸವುನ ಶರೀರ ರಚನೆಲು ಜೀವಾಧಾರಕವಾದಿಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಅನಿಲವಾದುಂಡು. ಉಂದು ವಾತಾವರಣದ ಒಂಜಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲವಾದುಂಡು.
ಬಾಷ್ಪಶೀಲ ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]VOCಲು ಮುಖ್ಯವಾದ್ ಹೊರಾಂಗಣ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲಾದುಂಡು. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಅಯಿಕುಲೆನ್ ಮೀಥೇನ್‌ (CH4)ಬೊಕ್ಕ ಮೀಥೇನ್‌- ಅತ್ತಂದಿನವು(NMVOC) ಪಂದ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವರ್ಗೊಳಾದ್ ಕುಡೊಂಜಿ ವಿಭಜನೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ಂಡ್ ಮೀಥೇನ್‌(Methene) ಒಂಜಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲವಾದುಂಡು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನೊಗೊ ಉಂದು ಕಾರಣವಾದುಂಡು. ಬೇತೆ ಹೈಡ್ರೋಕಾರ್ಬನ್ VOCಲು ಗಮನಿಸವೊಡಾಯಿನ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಅದಿತ್ತ್ ದ್, ಓಝೋನ್ ಸೃಷ್ಟಿಸವುನೆಡ್ ಬೊಕ್ಕ ವಾತಾವರಣೊಡು ಮೀಥೇನ್‌ ಉಪ್ಪುನ ಅವಧಿನ್ ಹೆಚ್ಚಿಸವುನಡ್ ಅಯಿಕುಲು ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸವುಂಡು. ವಾಯು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆಧಾರದ ಮಿತ್ತ್ ಅಯಿಕುಲೆನ ಪರಿಣಾಮ ಬದಲಾವೊಂದು ಪೊಪುಂಡು. NMVOCಡುಪ್ಪುನ ವಾಸನಾಯುಕ್ತ ಸಂಯಕ್ತಳಾಯಿನ ಬೆನ್‌ಝೀನ್ (Benzene), ಟಾಲೀನ್‌ (Tolune) ಬೊಕ್ಕ ಗ್ಸೈಲೀನ್‌ಲು (Xylene) ಕ್ಯಾನ್ಸರು ಜನಕಲುಂದು ಸಂದೇಹ. ಅಯಿಕುಲೆಗ್ ಮಸ್ತ್ ಸಮಯ ಸರೀರ ಒಡ್ಡ್ಂಡ್ ನೆತ್ತೆರ್‌ದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಬರ್ಪುಂಡು. 1,3-ಬ್ಯೂಟಾಡಯೀನ್‌ (1,3-Butadiene) ನನೊಂಜಿ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸಂಯುಕ್ತವಾದುಂಡು ಉಂದು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬಳಕೆಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು[೩].
ಪಾರ್ಟಿಕುಲೇಟ್‌ ಮ್ಯಾಟರ್‌|ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಅತಿಸೂಕ್ಮ ಕಣೊಕುಲೆನ ಪಾರ್ಟಿಕ್ಯುಲೇಟ್‌ ಮ್ಯಾಟರ್ಸ್‌(PM) ಅತ್ತ್ಂಡ ಎಲ್ಯ ಕಣಕುಲುಂದು ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಉಂದು ಅನಿಲದೊಟ್ಟುಗು ತೇಲೊಂದುಪ್ಪುನ ಘನ ಅತ್ತ್ಂಡ ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥದ, ಬಜಿ ಕಣ್ಣ್‌‍ಗ್ ತೋಜಾಂದಿನಾತ್, ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣೊಕುಲಾದುಂಡು. ಉಂದೆಕ್ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾದ್, ಕಣೊಕುಲು ಬೊಕ್ಕ ಅನಿಲನ್ ಒಟ್ಟಾದ್ ದೂಳು (ಎರೊಸೋಲ್)ಪನ್ಪೆರ್. ಅತೀಸೂಕ್ಮ ಕಣೊಕುಲೆನ್ ವಸ್ತುದ ಮೂಲೊಲು ಮನುಷ್ಯ ನಿರ್ಮಿತವಾದಿಪ್ಪು ಅತ್ತ್ಂಡ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದಿಪ್ಪೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಉಂಡು. ಕೆಲವೊಂಜಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಕುಲು ಅಗ್ನಿಪರ್ವತೊಲೆಡ್ದ್,ಧೂಳುದ ಬಿರುಗಾಳಿಡ್ದ್, ಕಾಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಪಜಿರ್ ತಪ್ಪಲ್‌ದ ಅಗ್ನಿಡ್ದ್, ಜೀವಂತ ಸಸ್ಯವರ್ಗ ಬೊಕ್ಕ ಸಮುದ್ರದ ಅಲೆಕುಲೆನ ಪನಿಡ್ದ್ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ್ ಉಂಡಾಯೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಉಂಡು. ವಾಹನೊಲೆಡ್ದ್, ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರೊಲೆಡ್ದ್ ಅಂಚನೆ ಬಗೆಬಗೆತ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಲೆಡ್ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನೊಲೆನ್ ಪೊತ್ತಾಪಿನಂಚಿತ್ತಿನ ನರಮಾನಿಯನ ಚಟುವಟಿಕೆಲು ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಧೂಳುನು (ಎರೊಸೋಲ್) ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಲ್ಪುವೊ. ಇಡೀ ಭೂಮಂಡಲನ್ ಸರಾಸರಿಯಾದ್ ಲೆಕ್ಕೊಗು ದೆತೊನ್‌ನಗ ನರಮಾನಿಯನ ಚಟುವಟಿಕೆಲೆಡ್ದ್ ಸೃಷ್ಟಿ ಆಯಿನ- ಮಾನವಜನ್ಯ ದೂಳು - ನಮ್ಮ ವಾತಾವರಣೊಡುಪ್ಪುನ ಧೂಳುದ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಶೇಕಡಾ 10 ಭಾಗದಾತ್ ಉಂಡು. ವಾತಾವರಣೊಡು ಸೂಕ್ಷ್ಮಕಣೊಕುಲೆನ ಮಟ್ಟ ಜಾಸ್ತಿ ಆಂಡ ಹೃದ್ರೋಗ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಡ್ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಆಪಿನ ಬೊಕ್ಕ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ದಂಚಿನ ಅಪಾಯೊಲು ಬರ್ಪುನ ಸಾಧ್ಯತೆ ಉಂಡು.
ಸೀಸ, ಕ್ಯಾಡ್ಮಿಯಂ ಬೊಕ್ಕ ತಾಮ್ರದಂಚಿನ ವಿಷಕಾರಿ ಲೋಹೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕ್ಲೋರೋಫ್ಲೊರೋಕಾರ್ಬನ್‌
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](CFC ಲು) ಗಳಸೆರೆ ಬಲ್ಲಿಂದ್ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಯಿನ ಉತ್ಪನ್ನೊಲೆಡ್ದ್ ವಿಸರ್ಜಿಸಯಿನ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲಾದಿತ್ತ್'ದ್, ಓಝೋನ್ ಪದರೊಗು ಅವು ಹಾನಿಕಾರಕವಾದುಂಡು.
ಅಮೋನಿಯಾ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ](NH3) ಉಂದು ಕೃಷಿಕ್ ಸಂಬಂಧಿಸಯಿನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಲೆಡ್ದ್ ವಿಸರ್ಜನೆ ಆಪುಂಡು ಅಮೋನಿಯಾ NH3 ಪನ್ಪಿ ಸೂತ್ರನ್ ಹೊಂದುದುಂಡು . ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಲು ಬೊಕ್ಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಲೆನ ಪೂರ್ವವರ್ತಿಯಾದ್ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸವುನ ಮುಖಾಂತರ, ಭೂಮಂಡಲದ ಜೀವಿಲೆನ ಪೌಷ್ಠಿಕ ಅಗತ್ಯೊಲೆಗ್ ಅಮೋನಿಯಾ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾಣಿಕೆನ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾದ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಪರೋಕ್ಷವಾದ್ ಮಸ್ತ್ ಔಷಧವಸ್ತುಲೆನ ತಯಾರಿಕೆಡ್ ಒಂಜಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಘಟಕವಾದ್ ಲ ಅಮೋನಿಯಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಆಂಡಲ ವ್ಯಾಪಕ ಬಳಕೆಡ್ ಅಮೋನಿಯಾ ಅಪಾಯಕಾರಿ ವಸ್ತು ಆದುಂಡು.
ಕಜವು, ಚರಂಡಿದ ಗಲಿಜ್, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬರ್ಪಿನ ವಾಸನೆಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಅಣು ಸ್ಪೋಟಲು, ಯುದ್ಧದ ಸ್ಪೋಟಕೊಲು, ಬೊಕ್ಕ ವಿಕಿರಣ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಅನಿಲ ರೂಪದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ಅಂಚನೆ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಪುಗೆತ ಮಸುಕುದ ಸಂಯುಕ್ತೊಡ್ದು ರೂಪುಪಡೆಯಿನ ಪೃಥಕ್ಕಣ ವಸ್ತು.
"ಪುಗೆತ ಮಸುಕು" ಪನ್ಪಿ ಪದಗುಚ್ಛ ಪುಗೆ ಬೊಕ್ಕ ಮಸುಕು ಪನ್ಪಿ ಪದತ ಮಿಶ್ರಣವಾದಿತ್ತ್ ದ್ ಅವು ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವಾದುಂಡು.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲೊಡು ರೂಪುಪಡೆಯಿನ ಪುಗೆ ಕಬಿದಿನ ಮಂಜು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲುಡ್ದು ಬರ್ಪುಜಿ. ವಾಹನೊಲೆನ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಜನ್ಯ ಉರುವಲುಲೆನ ಬಳಕೆ(ಡೀಸಲ್,ಪೆಟ್ರೋಲ‍್), ಬೊಕ್ಕ ಕೈಗಾರಿಕಡ್ದ್ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿನ ಮಲಿನ ವಸ್ತುಲು ವಾತಾವರಣದ ದೊಂಬುಗು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾದ್ ದ್ವಿತೀಯಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು ರೂಪುಪಡೆಪುಂಡು .ಉಂದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಿಸರ್ಜನ ವಸ್ತುದೊಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಯೋಜನೆ ಆದ್ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಪುಗೆ ಕಬಿದಿನ ಮಂಜು ಆದ್ ರೂಪುಪಡೆಪುಂಡು.
- NOx ಬೊಕ್ಕ VOCಲೆಡ್ದ್ ರೂಪು್ಪಡೆಯಿನ
ನೆಲಮಟ್ಟದ ಓಝೋನ್(O3)
ಓಝೋನ್ (O3) ಪನ್ಪಿನ ಹವಾಗೋಲದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕವಾದುಂಡು. (ಉಂದು ಓಝೋನ್ ಪದರ ಪಂದ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಪನ್ಪಿ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಭಾಗೊಲೆನ ಮುಖ್ಯ ಘಟಕಲ ಆದುಂಡು). ಉಂದೆತ ಉಲಯಿದ ದ್ಯುತಿರಾಸಾಯನಿಕ ಬೊಕ್ಕ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಲು, ವಾತಾವರಣೊಡು ಪಗೆಲ್ ಬೊಕ್ಕ ರಾತ್ರೆ ಸಂಭವಿಸವುನ ಮಸ್ತ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಲೆನ್ ಪ್ರಚೋದಿಸವುಂಡು.ನರಮಾನಿಯನ ಚಟುವಟಿಕೆಲೆನ ಕಾರಣೊಡ್ದು (ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೆದು ತೆಗೆದ ಇಂಧನದ ದಹನಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ) ಉಂಡಾಯಿನ ಅತಿರೇಕವಾದ್ ಉನ್ನತವಾದ್ ಸಾಂದ್ರೀಕರಣೊಲೆನ ಸಂದರ್ಭೊಡು ಉಂದೊಂಜಿ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕವಾದಿತ್ತ್‌ದ್ ಪುಗೆತ ಮಸುಕುದ ಒಂಜಿ ಘಟಕವಾದುಪ್ಪುಂಡು.
- NOx ಬೊಕ್ಕ VOCಡ್ದ್ ಉಂದೆ ರೀತಿಡ್ ರೂಪುಪಡೆಯಿನ ಪೆರಾಕ್ಸಿಅಸಿಟೈಲ್ ನೈಟ್ರೇಟ್(PAN).
ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು
- ಮಸ್ತ್ ಸಂಖ್ಯೆಡುಪ್ಪುನ ಕಿರು :ವರ್ಗ:ಹಾನಿಕಾರಕ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು. ಅಮೆರಿಕಾದ ಕ್ಲೀನ್‌ ಏರ್‌ ಆ‍ಯ್‌ಕ್ಟ್‌ಯ ಅಡಿತ್ ಬೊಕ್ಕ ಯುರೋಪ್‌‌ದ ವಾಯು ಚೌಕಟ್ಟ್‌ದ ನಿರ್ದೇಶನ ಸೂತ್ರದ ಅಡಿಟ್ ಕೆಲವೊಂಜೆನ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಲ್ಪೊಡಾಪುಂಡು.
- ಪೃಥಕ್ಕಣ ವಸ್ತ್‌ಗ್ ಜೋಡಣೆ ಮನ್ಪುನಂಚಿನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸತತವಾಯಿನ ಜೈವಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು .
ಮಸ್ತ್ ಕಾಲ ಉಪ್ಪುನ ಜೈವಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕೊಲು (POP)ಲು ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಳಾದಿತ್ತ್‌ದ್, ರಾಸಾಯನಿಕ, ಜೈವಿಕ, ಬೊಕ್ಕ ದ್ಯುತಿವಿಭಜನೆದ ಪ್ರಕ್ರಿಯದ ಮೂಲಕ ಉಂಡಾಪಿನ ಪರಿಸರದ ನಾಶೊನು ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಾದ್, ಅವು ಪರಿಸರೊಡೆ ಮಸ್ತ್ ಕಾಲ ಉಪ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನ ತೆರಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್, ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿದ ಸಾಗಾಟನೆ, ನರಮನಿ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಾಣಿ ಅಂಗಾಂಶದ ಜೈವಿಕ ಸಂಚಯನ, ಆಹಾರ ಸರಪಳಿದ ಜೈವಿಕ ವರ್ಧನೆ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕಾರ್ಯೊಲೆನ್ ಮಲ್ಪುನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯನ್ ಅವು ಪಡೆತ್ಂಡ್.ಅತ್ತಂದೆ,ನರಮಾನಿಯನ ಆರೋಗ್ಯ್ ಬಕ್ಕ ಪರಿಸರದ ಮಿತ್ತ್ ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಭಾವನ್ ಅವೆಕ್ಲ್ ಹೊಂದೊಂದುಲ್ಲ..