ಉಡುಪಿ ಸೀರೆ
ಉಡುಪಿ ಸೀರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಕರಾವಳಿದ ಜಿಲ್ಲೆಲಾಯಿನ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಬುಕ್ಕ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಕೈಮಗ್ಗ ನೇಕಾರೆರು ಕೈಟ್ ನೇಯ್ದ ಮಲ್ತಿ ಸೀರೆದ ಪುದರು.
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಈ ಸೀರೆ ಭಾರತೊದ ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ ಬೊಕ್ಕ ಕೇರಳದ ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಡ್ ನೇಕಾರ ಜನಾಂಗದಕುಲು ಜೀವನಾಧಾರವಾದ್ ಮಲ್ತೊಂದು ಬಂದಿನ ಕುಲಕಸುಬು. ಪ್ರಮುಖವಾದ್ ಸೆಟ್ಟಿಗಾರ್ ಅತ್ ಡಾ ಶೆಟ್ಟಿಗಾರ್ ಮಣ್ಪಿನ ಜಾತಿಗ್ ಸೇರ್ದಿನ ಜನಕುಲು ಈ ಕೆಲಸೊಡ್ ಪರಂಪರಾಗತವಾದ್ ತೊಡಗಿಸವೊಂದು ಬೈದೆರ್.
ಇತಿಹಾಸೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಸ್ವತಂತ್ರ್ಯೋರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಮೆರೆನ ಸಹಕಾರಿ ತತ್ವೊರ್ದ್ ಪ್ರೇರಿತರಾದ್ ನೇಕಾರ ಸಂಘೊಳೆನ್ ಕಟ್ಟ್ ದ್ ಸದಸ್ಯರಾದ್ ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಜೀವನ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಬಾಸೆಲ್ ಮಿಷನ್ ನ ರೆ.ಮೆರ್ಟ್ಜ್ ಪಣ್ಪಿನರೆಡ 1844 ಡ್ ನೇಕಾರಿಕೆ ಪ್ರಾರಂಭ ಆಂಡ್. ಆ ಕಾಲೊಡ್ ಜೇಡರ, ಸಾಲಿಗ, ಬಿಲ್ಲವ, ಬಂಟ, ಮುಸ್ಲಿಂ ಬೊಕ್ಕ ಕ್ರಿಶ್ಚನೆರ್ ನೇಯುನ ಬೇಲೆನ್ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್.
ಪ್ರಮುಖ ನೇಕಾರ ಸಂಘೊಳು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ತಾಳಿಪ್ಪಾಡಿ ನೇಕಾರರ ಸಂಘ
- ಉಡುಪಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಶಿವಳ್ಳಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಬಸ್ರೂರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಬ್ರಹ್ಮಾವರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಮಿಜಾರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಪಡುಪಣಂಬೂರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ
- ಮಂಗಳೂರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇಕಾರರ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಘ[೧]
ತಯಾರಿ ಮಲ್ಪುನ ವಿಧಾನೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಸೀರೆನ್ ಭಾಷೆಲ್ ಮಿಷನ್ ಮೇರ್ ಪರಿಚಯ ಮಲ್ತಿನ ಮಲಬಾರ್ ಫ್ರೇಮ್ ಪಂಣ್ದ್ ಲೆಪ್ಪುನ ಮಗ್ಗೊಡ್ ಪರ್ತಿದ ನೂಲುಡ್ ಸಾದಾ ವಿನ್ಯಾಸೊಡ್ ಇಜ್ಜಿಂಡ ಎಲ್ಯ-ಎಲ್ಯ ಚೌಕುಳಿ ದ ವಿನ್ಯಾಸೊಡ್ ತಯಾರಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬಾಸೆಲ್ ಮಿಷನ್ ಮೇರ್ 1844 ಡ್ ಕೈ ಮಗ್ಗೊದ ಗಿರಣಿನ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಜರ್ಮನಿರ್ದ್ ಬೈದಿನ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪರಿಣತೆರ್ ಮುಲ್ಲರ್ ಪಣ್ಪಿನಾರ್ ನಿಯಂತ್ರಕ ಚಕ್ರ (ಫ್ಲೈ ವೀಲ್ ) ಉಂದೆನ್ ಅಳವಡಿಕೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಪರ್ತಿರ್ದ್ ತಯಾರಿ ಮಲ್ತಿನ ನೂಲುರ್ದ್ 60, 80 ಹಾಗೂ 100 ಸಂಖ್ಯೊ ದ ನೂಲಿದ ಸೀರೆಳೆನ್ ತಯಾರಿ ಮಲ್ಪೆರಾಪುಂಡು. ಸುರುಕ್ ನೂಲುನ್ ಸುಮಾರ್ 24 ಗಂಟೆ ಕಾಸ್ಟಿಕ್ ಸೋಡಾ ಬೆರೆತಿನ ನೀರ್ ಡ್ ಕೊದಿಪಾವೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ನೀರ್ ಡ್ ದೆಕ್ಕ್ ದ್ ಕುಡ ಕೊದಿಪಾವೆರ್.. ಅಂಚನೇ ಅವೆನ್ ಶೃಂಗಾರ ಪೊಡಿತ್ತೊಟ್ ಗ್ ಬೆಚ್ಚ ನೀರ್ ಡ್ ಸುಮಾರ್ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆ ಕಾಲ ಮುರ್ಕಾದ್ ದೀಪೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ಸಾವಯವ ಅತ್ತ್ ಡ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಣ್ಣೊನ್ ಕೊರ್ಪೆರ್. ನೂಲುನು ಗಿತ್ತ್ ದ್ ಸುತ್ತುವೆರ್. ದುಂಬಗ್ ಅವೆನ್ ಬೋಡಾಯಿನ ಮಾಪ್ ಗ್ ಹೊಂದಾಯಿಸೊನುವೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ನೇಯುನ ಗಿರಣಿಗ್ ಪಾಡುವೆರ್. ನೇಯುನ ಪುರ್ತುಡ್ ಅರಿತ್ತ ನುಪ್ಪುದ ಗಂಜಿನ್ ಪೂಜುವೆರ್. ಇಂಚನೇ ನೇಯುನ ಪ್ರತ್ರಿಯೆ ಮುಂದುವೆರೆಯುಂಡು. ಬೋಡಾಯಿನ ವಿನ್ಯಾಸ ಬೊಕ್ಕ ಬಣ್ಣೊದ ನೂಲುದ ಸಹಾಯೊಡ್ ಉಡುಪಿ ಸೀರೆ ತಯಾರಾಪುಂಡು.
ಗುಣಮಟ್ಟ ಅಂಚನೇ ಉಪಯೋಗ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಉಡುಪಿ ಸೀರೆ ವಿನ್ಯಾಸೊಡ್ ಅಪರೂಪವಾಯಿನ. ಗಾಢ ಬಣ್ಣೊದ ಅಂಚ್ ಬೊಕ್ಕ ತಿಳಿ ಬಣ್ಣೊದ ಸೀರೆಳು ಪರಿಸರೊಗ್ ಪೂರಕವಾಯಿನ ಬಣ್ಣೊಡ್ ಮಲ್ಲ್ ದೆರ್. ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪಿನ ವಿಧಾನ ಬೊಕ್ಕ ಮರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗುಣೊಳೆಡ್ ಈ ಸೀರೆ ಸುಮಾರ್ ಮುಪ್ಪ ವರುಷ ಬಾಳಿಕೆ ಬರ್ಪಿನಂಚಿನವು.
ಪುನರುಜ್ಜೀವನ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ನೇಕಾರ ಸಂಖ್ಯೆಳೆಡ್ ಗಣನೀಯವಾದ್ ಇಳಿಕೆ ಆಯಿನ ಕಾರಣ, ಈ ಕೌಶಲ್ಯಭರಿತ ಕಲೆ ನಾಶೊದ ಕಡೆಕ್ ವಾಲ್ ದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆ ಸಂದರ್ಭೊಡ್ 'ಕದಿಕೆ ಟ್ರಸ್ಟ್ ' ನ ಪ್ರಯತ್ನೊಡ್ ಈ ಕೆಲೆಕ್ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ತಿಕ್ಕ್ ದ್ಂಡ್., 'ಕದಿಕೆ ಟ್ರಸ್ಟ್' ನಬಾರ್ಡ್ (National Bank for Agriculture and Rural Development, NABARD) ಸಹಾಯೊಡ್ ಸುಮಾರ್ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಾಗಾರೊಳೆನ್ ನಡೆಪಾದ್, ಆ ಮೂಲಕ ಪೊಸ ನೇಕಾರೆಳೆನ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾತ್ಂಡ್.
ಮಾನ್ಯತೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ಭಾರತ ಸರಕಾರೊದ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಉಡುಪಿ ಸೀರೆಯ ಕುರಿತಾದ್ ಅಂಚೆಲಕೋಟೆನ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ಂಡ್.[1]
- ಉಡುಪಿ ಸೀರೆಗ್ ಭಾರತ ಸರಕಾರೊದ ಭೌಗೋಳಿಕ/ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮಾನ್ಯತೆ (GI tag) ತಿಕ್ಕ್ ದ್ಂಡ್.[2]
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ↑ "udupi-sarees" (PDF). Retrieved 4 August 2022.