ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯ, ಒಂಜಿ ಸೊತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:Infobox astronaut

ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ, ಕೇಸರಿ ಬಣ್ಣದ ಸೂಟ್‌ಡ್ ನಾಸಾ ದ ಭಾವಚಿತ್ರ

ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ (17 ಮಾರ್ಚ್ 1962 - 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 2003) [] ಮೇರ್ ಭಾರತ ಮೂಲದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಗಗನಯಾತ್ರಿ. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆದ್, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ ಪೋಯಿನ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಸುರುತ‌ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಳ್ [][] ಆರ್ ಸುರುಕಾದ್ 1997 ಡ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾಡ್ ಮಿಷನ್ ಸ್ಪೆಷಲಿಸ್ಟ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ರೊಬೊಟಿಕ್ ಆರ್ಮ್ ಆಪರೇಟರ್ ಆದ್ STS-87 ಡ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ ಪೋದು ಇತ್ತೇರ್.[] ಮೆರೆನ ರಡ್ಡ್ ನೇ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪ್ರಯಾಣ 2003ಡ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಕಡೆತ ಹಾರಾಟ ಆಯಿನ STS-107ಡ್ ಆದ್ ಇತ್ತುಂಡು. ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ಕ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಭೂಮಿದ ವಾತಾವರಣಗ್ ಕುಡ ಪ್ರವೇಶ ಆನಗ ಅಲ್ಪ ನಡತಿನ ದುರ್ಘಟನೆಡ್, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ದುರಂತಡ್ ತೀರ್ ದ್ ಪೋಯಿನ ಏಳು ಜನ ಸಿಬ್ಬಂದಿನಕಲೆಡ್ ಮೇರ್ ಲ ಒರಿ.[] ಚಾವ್ಲಾ ರೆಗ್ ಅರೆನ ಮರಣ ದ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಮೆಡಲ್ ಆಫ್ ಆನರ್ ಪಂದ್ ಗೌರವ ಕೊರಿಯರ್ [] ಬೊಕ್ಕ ಅವು ಏತೋ ಬೀದಿ ಬೀದಿಲೆಗ್, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಲೆಗ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ರೆನ ಪುದರ್ ದೀದ್ ಅಲೆಗ್ ಗೌರವ ಸಂದಾಯಿತ ಮಂದೇರ್ []

ಸುರುತ ಜೀವನ ಬೊಕ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ 17ನೇ‌ ಮಾರ್ಚ್ 1962 ಇಸವಿ ಡ್ ಹರಿಯಾಣದ ಕರ್ನಾಲ್‌ಡ್ ಪಂಜಾಬಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬಡ್ ಪುಟ್ಟುದಿತ್ತೇರ್.[] ಆರ್ ಮಸ್ತ್ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ಸಮಾಜಡ್ ಪುಟ್ಟುದ್ ಬೆಳೆದಿನಾರ್ ಆಂಡಾ ಆರ್ ಸುರುತ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮಹಿಳಾ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಆವರೆ ಅವೇತೋ ಸಂಪ್ರದಾಯೊಲೆನ್ ತುಂಡು ಮಂತೇರ್. ಅರೆನ ಶಾಲೆದ ಶಿಕ್ಷಣ ಕರ್ನಾಲ್‌ನ ಟ್ಯಾಗೋರ್ ಬಾಲ್ ನಿಕೇತನ ಹಿರಿಯ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಾಲೆಡ್ ಪೂರ್ಣ ಮಂತೇರ್. ಬೊಕ್ಕ ಮಲ್ಲ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ, ಚಾವ್ಲಾ ಕೈತಲ್ ದ ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಕ್ಲಬ್‌ಲೆಗ್ ಪೋಯೇರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಅಮ್ಮೇರ್ ನೊಟ್ಟು ವಿಮಾನೋಲೆನ್ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮಂತೊಂದು ಇತ್ತೇರ್.[] ಭಾರತದ ಪಂಜಾಬ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿಡ್ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಡ್ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ ಆಫ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪದವಿನ್ ಪಡೆಯಿ ಬೊಕ್ಕ, ಚಾವ್ಲಾ 1982 ಇಸವಿಡ್ ಅಮೇರಿಕಾಗ್ ಪೋಯೇರ್. 1984ಡ್ ಆರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಡ್ದು ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ಡ್ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿನ್ ಪಡೆಯೇರ್ [೧೦] 1986 ಇಸವಿ ಡ್ ರಡ್ಡನೇ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಬೊಕ್ಕ 1988 ಇಸವಿಡ್ ಕೊಲೊರಾಡೋ ಬೌಲ್ಡರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಡ್ದ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ಡ್ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪದವಿ ಪಡೇಯೆರ್ [೧೧]

ಖಾಸಗಿ ಜೀವನೊ

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

2 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1983 ರಂದು, ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅರೆನ 21 ನೇ ವರ್ಷೊಡು ಜೀನ್-ಪಿಯರ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್ ಅರೆನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯೇರ್ [೧೨]

ವೃತ್ತಿ

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

1988 ಇಸವಿ ಡ್, ಚಾವ್ಲಾ NASA ಏಮ್ಸ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರನ್ ಸೇರಿಯೆರ್, ಅಲ್ಪ ಆರ್ ಸುರುಕಾದ್ ಲಂಬ ಅಥವಾ ಶಾರ್ಟ್ ಟೇಕ್-ಆಫ್ ಬೊಕ್ಕ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆದ ಮಿತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್ ಫ್ಲೂಯಿಡ್ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ (CFD) ಸಂಶೋಧನೆ ನಡಪಾಯೆರ್. ಚಾವ್ಲಾರ್ ಹೆಚ್ಚಾಯಿನ ಸಂಶೋಧನೆಲು, ತಾಂತ್ರಿಕ ಜರ್ನಲ್‌ ಬೊಕ್ಕ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಪೇಪರ್‌ ಡ್ ಪ್ರಕಟವಾತುಂಡು. 1993ಇಸವಿಡ್, ಆರ್ ಓವರ್ಸೆಟ್ ಮೆಥಡ್ಸ್, Inc. ಗ್ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಯೆರ್. ಆರ್ ವಿಮಾನೊಲು, ಗ್ಲೈಡರ್‌ಲು ಬೊಕ್ಕ ಏಕ / ಬಹು-ಎಂಜಿನ್ ವಿಮಾನೊಲು, ಸೀಪ್ಲೇನ್‌ಲು ಬೊಕ್ಕ ಗ್ಲೈಡರ್‌ಲು ವಾಣಿಜ್ಯ ಪೈಲಟ್ ಪರವಾನಗಿಗಾದ್ ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಫ್ಲೈಟ್ ಬೋಧಕ ರೇಟಿಂಗ್ ಹೊಂದುದ್ ಇತ್ತೇರ್. ಏಪ್ರಿಲ್ 1991ಡ್ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ್ US ನಾಗರಿಕರಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ, NASA ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಾರ್ಪ್ಸ್ಗೆ ಡ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಾಯೇರ್.[೧೩] ಚಾವ್ಲಾ ಮಾರ್ಚ್ 1995ಡ್ ಕಾರ್ಪ್ಸ್ ಸೇರಿಯೆರ್ ಬೊಕ್ಕ 1997ಡ್ ಆರ್ ಸುರುತ ವಿಮಾನೊಗ್ ಆಯ್ಕೆ ಆಯೇರ್.

ಸುರುತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಚಾವ್ಲಾ ರ್ನ ಸುರುತ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ 19 ನವೆಂಬರ್ 1997 ಇನಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಫ್ಲೈಟ್ STS-87 ನ್ ಪಾರಾಯಿನ ಆಜಿ-ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿದಕಲೆನ ಭಾಗವಾಗದ್ ಪ್ರಾರಂಭ ಆಂಡ್. ಚಾವ್ಲಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ ಪೋಯಿನ ಸುರುತ ಭಾರತದ ಪೊಂಜುವು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ತೂಕ ಉಪ್ಪಂದಿನ ಪ್ರಯಾಣೊಡು ಆರ್‌ ಪಂದ್ ಇತ್ತೇರ್ : "ನಿಕುಲು ಕೇವಲ ನಿಕಲೆನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ." ಚಾವ್ಲಾ 10.67 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಿಮೀ, ಪಂಡ 252 ಬಾರಿ ಭೂಮಿನ್ ಸುತ್ತುದೇರ್. ಅರೆನ ಸುರುತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಡು, ಚಾವ್ಲಾ ಭೂಮಿದ 252 ಕಕ್ಷೆಲೆಡು 10.4/6.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಮೈಲುಲೆನ್ ಪ್ರಯಾಣ ಮಂತ್ ಇತ್ತೇರ್, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶೊಡು 376 ಗಂಟೆಡ್ ಹೆಚ್ಚ (15 ದಿನೊಲು ಬೊಕ್ಕ 16 ಗಂಟೆಲು) ಪ್ರಯಾಣ ಮಂತ್ ಇತ್ತೆರ್.[೧೪] STS-87 ಸಮಯೊಡು, ಸ್ಪಾರ್ಟಾನ್ ಉಪಗ್ರಹನ್ ನಿಯೋಜಿಸುನ ಜವಾಬ್ದಾರಿನ್ ಚಾವ್ಲಾ ಗ್ ಕೊರುದಿತ್ತೆರ್, ಅವೆನ್ ಸಮರ್ಪಕವಾದ್ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆ ಮಂದಿತ್ತೆರ್.

ಉಪಗ್ರಹೊಲೆನ್ ಸೆರೆಪತ್ತರೆ ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ಸ್ಕಾಟ್ ಬೊಕ್ಕ ಟಕಾವೊ ಡೊಯ್‌ಡ್ದ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಡಿಗೆದ ಅಗತ್ಯ ಇತ್ತುಂಡು. ಐದು ತಿಂಗಳುದ NASA ತನಿಖೆ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಇಂಟರ್‌ಫೇಸ್‌ದ ದೋಷೊಲೆನ್ ಗುರುತಿಸುನ ಮೂಲಕ [೧೫] ಚಾವ್ಲಾರೆನ್ ದೋಷಮುಕ್ತ ಮಂತುಂಡು [೧೬] ಬೊಕ್ಕ ವಿಮಾನ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಬೊಕ್ಕ ನೆಲದ ನಿಯಂತ್ರಣದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿತ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು. STS-87 ಹಾರಾಟದ ನಂತರದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಚಾವ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು.

ರಡ್ಡನೇ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಸಾವು

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಜುಲೈ 2002 ಇಸವಿ ಡ್ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಸಂಘರ್ಷೊಲು ಬೊಕ್ಕ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಲೆಡ್ದು ಅವು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಲು ಗಡಿ ಗಡಿ ಪಾರು ಪೋವೊಂದು ಇತ್ತುಂಡು. ಜನವರಿ 16, 2003 ಇಸವಿಡ್, ಚಾವ್ಲಾ ಅಂತಿಮವಾದ್ ದುರದೃಷ್ಟಕರ ಆಯಿನ STS-107 ಮಿಷನ್‌ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಡ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾಡ್ದ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ ಪೋಯೇರ್. ಭೂಮಿ ಬೊಕ್ಕ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಿಜ್ಞಾನ, ಸುಧಾರಣೆ ಆಯಿನಂಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬೊಕ್ಕ ಗಗನಯಾತ್ರಿಲೆನ ಆರೋಗ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ಸುರಕ್ಷತೆಲೆನು ಅಧ್ಯಯನ ಮನ್ಪರೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಲು ಸುಮಾರು 80 ಪ್ರಯೋಗೊಲೆನು ನಡಪಾದಿತ್ತೆರ್. ಆಂಡಲಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಬಾಹ್ಯ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಡ್ದ್ ಫೋಮ್ ನಿರೋಧನದ ತುಂಡು ತುಂಡಾದ್ ಕಕ್ಷೆದ ಪೋರ್ಟ್ ರೆಕ್ಕೆಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ್ ಇತ್ತುಂಡು[೧೭] ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಭೂಮಿದ ವಾತಾವರಣೊನ್ ಕುಡ ಪ್ರವೇಶ ಆನಾಗ, ಬೆಚ್ಚ ವಾತಾವರಣದ ಅನಿಲೊಲು, ಉಲಯಿದ ರೆಕ್ಕೆ ರಚನೆನ್ ಭೇದಿಸರೆ ಬೊಕ್ಕ ನಾಶ ಮನ್ಪರೆ ಅವಕಾಶ ಮಂತು ಕೊರ್ದು ಇತ್ತುಂಡು. ಉಂದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಅಸ್ಥಿರ ಆವರೆ ಬೊಕ್ಕ ಪುಡಾವರೆ ಕಾರಣ ಆಂಡ್ [೧೮]. ಅಂಚ 2003 ಇಸವಿ ದ ಫೆಬ್ರವರಿ 1 ತಾನಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ದುರಂತೊಡ್, ಬೊಕ್ಕ ಆಜಿ ಸಿಬ್ಬಂದಿನಕೊಲುನೊಟ್ಟುಗು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಭೂಮಿದ ವಾತಾವರಣೊಗ್ ಕುಡ-ಪ್ರವೇಶ ಆಪಿನ ಸಮಯೊಡು ಪೂರೆರ್ಲ ತೀರುದು ಪೋಯೆರ್ [೧೯] ಕಲ್ಪನಾ ಅರೆನ ಅವಶೇಷೊಲು ಬಾಕಿದ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನಕೊಲುನೆಟ್ ನಾಡುದು ಪತ್ತಇಯಏರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಇಚ್ಛೆದ ಲೆಕ್ಕನೇ ಉತಾಹ್‌ದ ಜಿಯಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನೊಡ್ ಅಕೆರಿದ ಸಂಸ್ಕಾರಲೆನ್ ಮಂತೆರ್.[೨೦]

ಗೌರವಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಮನ್ನಣೆಲು

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

5 ಫೆಬ್ರವರಿ 2003 ಇಸವಿದಪಗ ಅದಗದ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಮೆಟ್‌ಸ್ಯಾಟ್ ಉಪಗ್ರಹಲೆನ ಹವಾಮಾನ ಸರಣಿಡ್ ಕಲ್ಪನಾ 1 " ಪಂದ್ ಮರುನಾಮಕರಣ ಮನ್ಪುನು ಪಂದ್ ಘೋಷಣೆ ಮಂತೆರ್. ಅಂಚೆನೆ 12 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2002 ಡ್ ಭಾರತ ಉಡಾವಣೆ ಮಂದಿನ ಸರಣಿದ ಸುರುತ ಉಪಗ್ರಹ "ಮೆಟ್‌ಸ್ಯಾಟ್-1" ನ್ " ಕಲ್ಪನಾ-1 " ಪಂದ್ ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಂತುಂಡು.[೨೧]

ಅಂಚೆನೆ ಅಮೇರಿಕಾದ " ಲಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ " ದ 74 ಬೀದಿಲೆನ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅರೆನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾದ್ "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ವೇ" ಪಂದ್ ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಂದೆರ್.[೨೨] ಭಾರತದ ತಮಿಳುನಾಡುದ ಕೊಯಮತ್ತೂರುಡು ಉಪ್ಪುನ ಸಿರುಮುಗೈ ಅಲ್ಪದ ರೇಯಾನ್ ನಗರದ ಬೀದಿಗ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಪಂದ್ ಪುದರ್ ದೀತುಂಡು.

ಜವಂದಿ ಪೊಣ್ಣು ವಿಜ್ಞಾನಿನಕಲೆನ್ ಗುರುತಿಸರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ 2004 ಇಸವಿಡ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿನ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಂದೆರ್.[೨೩]

ಫ್ಲೋರಿಡಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಲೆನ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಸಂಕೀರ್ಣಡ್ ಚಾವ್ಲಾ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರತಿಯೊರಿ ಗಗನಯಾತ್ರಿಲೆನ ಪುದರ್ ದ ಸಭಾಂಗಣಲೆನು ಹೊಂದುದುಂಡು.

NASA ಮಾರ್ಸ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರೇಶನ್ ರೋವರ್ ಮಿಷನ್ ದ ಸಾಲು ಬೆಟ್ಟೊಲೆನ ಸರಪಳಿಡ್ ಏಳ್ ಬೆಟ್ಟೊಲೆನ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಹಿಲ್ಸ್ ಪಂದ್ ಪುದರ್ ದೀದ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ದರೆನೊಟ್ಟಿಗೆ ಬಾಕಿದ ಪೂರಾ ಗಗನಯಾತ್ರಿಲೆನ ಪುದರ್ ದೀದ್ ಗೌರವ ಸಂದಾಯಿತ ಮಂದೆರ್.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟಡ್ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮೊಡು ಭಾರತದ ಪೊಣ್ಣು ಪೊಂಜುವುಲೆನ ಪಾಲು ದೆತ್ತೊನುನ ಬೆಂಬಲ ಮನ್ಪರೆ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ISU ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನ ನಿಧಿನ್ 2010 ಇಸವಿಡ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿದ ಪರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಲು ಸ್ಥಾಪಿನೆ ಮಂದೇರ್.[೨೪]

ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಲೆಗ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಸ್ಕಾಲರ್‌ಶಿಪ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮನ್ ಭಾರತದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಲೆನ ಸಂಘ, ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯೊಡು 2005 ಇಸವಿಡ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಂದುಂಡು.[೨೫]

1984 ಇಸವಿಡ್ ಚಾವ್ಲಾ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪದವಿನ್ ಪಡೆದಿನ ಆರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್‌ ದ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯೊಡು 2004 ಇಸವಿಡ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಹಾಲ್ ನ್ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮಂತೆರ್..

ಪಂಜಾಬ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿದ ಪೊಣ್ಣು ಲೆನ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ಗ್ ಚಾವ್ಲಾ ಅರೆನ ಪುದರ್ ದೀತುಂಡು. ಅಂಚೆನೆ ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗೊಡು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗ್ INR2500 ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಪದಕ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರನ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಂದುಂಡು [೨೬]

ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಜ್ಯೋತಿ ಸರ್ಕಲ್ ಡ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ತಾರಾಲಯನ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಂದುಂಡು.[೨೭]

ಖರಗ್‌ಪುರದ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೆಲ್ ಪಂದ್ ಬದಲು ಮಂತ್ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ರೆಗ್ ಗೌರವ ಸಂದಾಯಿತ ಮಂದೆರ್ [೨೮][೨೯]

ಪಾಂಡಿಚೇರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ದ ಒಂಜಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಗ್ ಅಂಚೆನೆ ದೆಹಲಿದ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಪೊಣ್ಣು ಲೆನ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ದ ಒಂಜಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಗ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ದ ಒಂಜಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಗ್, ಒರಿಸ್ಸಾ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ & ರಿಸರ್ಚ್ (OUTR), ಭುವನೇಶ್ವದ ಪೊಣ್ಣು ಲೆನ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ಗೆ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅರೆನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾದ್ ಅರೆನನೆ ಪುದರ್ ನ್ ದೀತೆರ್.ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಪುಟ್ಟುದಿನ ಊರು, ಭಾರತದ ಹರಿಯಾಣದ ಕರ್ನಾಲ್‌, ಅಲ್ಪದ ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜುಗ್ ಚಾವ್ಲಾ ಅರೆನ ಪುದರ್ ನ್ ದೀದು ಗೌರವ ಕೊರ್ತೆರ್.[೩೦]

ಈತ್ ಮಾತ ಸಾಧನೆ ಮಂದಿನ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ರ್ ಸಾಧನೆದೊಟ್ಟುಗು, ನಮ್ಮ ಲೋಕನ್ ಬುಡುದು ಪೋತೇರ್. ಅರೆನ ಸಾಧನೆ ನಮಗ್ ಪೂರಾ ಮಾದರಿ ಆದುಪ್ಪೊಡು, ದುಂಬುದ ಜೋಕುಲು ಅರೆನ ಸಾಧನೆನ್ ಸದಾ ನೆನಪೊಂದು ಉಪ್ಪಡ್ ಪಂದ್, ಅಂಚೆನೆ ಜನಕುಲೆನ ಮನಸ್ ಡ್ ಇತ್ತೆಲಾ ಮಾಜಂದೆ ಒರಿಯಾಡ್ ಪಂದ್ ಉಂದು ಲೇಖನೊ.

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
  1. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ: ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಹಾರಿದ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಡಿಮೆ-ತಿಳಿದಿರುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ". ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್. 16 ನವೆಂಬರ್ 2020. 30 ಜುಲೈ 2020 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  2. ಸಲೀಂ ರಿಜ್ವಿ (11 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2006). "ಇಂಡೋ-ಯುಎಸ್ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಲ್ಪನಾ ಅವರ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ". ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್: ಬಿಬಿಸಿ. 20 ನವೆಂಬರ್ 2012 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ದುರಂತದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಮೊದಲ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ನಾಸಾ ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿದೆ.
  3. ನೋಲಾ ಟೇಲರ್ ರೆಡ್. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ: ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ಮತ್ತು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ದುರಂತ". Space.com. ಟೆಕ್ ಮೀಡಿಯಾ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್. 20 ನವೆಂಬರ್ 2012 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  4. "ಡಾ. ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ, ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆ". AWIS. 11 ಮೇ 2021. 21 ಜನವರಿ 2023 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  5. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ". ಎನ್ಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್. 30 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. 24 ಮೇ 2012 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  6. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: "ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟ್ ಬಯೋ: ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ" (PDF). ನಾಸಾ _ ಮೇ 2004. 11 ಜನವರಿ 2021 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  7. ೮. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ರಾಜ್‌ಘಟ್ಟ, ಚಿದಾನಂದ್ (12 ಜುಲೈ 2004). "NY ಹೊಂದಿದೆ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ವೇ". ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ. 27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2014 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ೯. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ಸಕ್ಸೇನಾ, ಅಂಬುಜ್ (14 ಮಾರ್ಚ್ 2007). "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೆಲ್ | ಫ್ಲಿಕರ್ - ಫೋಟೋ ಹಂಚಿಕೆ!". ಫ್ಲಿಕರ್. 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ೧೦ a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: "IBN ನ್ಯೂಸ್". Ibnlive.in.com. 3 ಫೆಬ್ರವರಿ 2010. ಮೂಲದಿಂದ 27 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2009 ರಂದು ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  8. ೧೧ "ಭಾರತದ ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಮಿನುಗುವ ನಕ್ಷತ್ರ: ಇಂದು ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಕೊನೆಯ ಟ್ರಿಪ್‌ಗೆ 20 ವರ್ಷಗಳು ತುಂಬಿವೆ". ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ. ೧೨ ಹ್ಯಾರಿಸನ್, ಜೀನ್-ಪಿಯರ್. (2011) ಸಮಯದ ಅಂಚು : ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ಅಧಿಕೃತ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ. ಲಾಸ್ ಗ್ಯಾಟೋಸ್, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ. ISBN 978-0-9768279-0-0. OCLC 885972649 _
  9. ಚಾವ್ಲಾ, ಕಲ್ಪನಾ. ಅಮೇರಿಕನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬಯೋಗ್ರಫಿ ಆನ್‌ಲೈನ್. ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್. ಏಪ್ರಿಲ್ 2008. doi : 10.1093/anb/9780198606697.article.6028448.
  10. ಚಾವ್ಲಾ, ಕಲ್ಪನಾ (1984), MS ಥೀಸಿಸ್ ಆಪ್ಟಿಮೈಸೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ರಾಸ್ ಫ್ಲೋ ಫ್ಯಾನ್ ಹೌಸಿಂಗ್ ಫಾರ್ ಏರ್‌ಪ್ಲೇನ್ ವಿಂಗ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಾಲೇಶನ್, ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಅಟ್ ಆರ್ಲಿಂಗ್ಟನ್, ಪು. 97
  11. ೧೫ ಚಾವ್ಲಾ, ಕಲ್ಪನಾ (1988), PhD ಥೀಸಿಸ್ ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನ್ ಆಫ್ ಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಆಫ್ ಅನ್‌ಸ್ಟೆಡಿ ವರ್ಟಿಕಲ್ ಫ್ಲೋಸ್, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಕೊಲೊರಾಡೋ ಬೌಲ್ಡರ್, ಪು. 147 ೧೬ a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ: ಬಯೋಗ್ರಫಿ & ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಡಿಸಾಸ್ಟರ್ ಸ್ಪೇಸ್.ಕಾಮ್, 20 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2017 ೧೭ "ಯಾರು ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವಾಲಾ: ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ, ಶಿಕ್ಷಣ, NASA ವೃತ್ತಿ, ಮರಣ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ". www.hercircle.in. 21 ಜನವರಿ 2023 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ
  12. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ: ಬಯೋಗ್ರಫಿ & ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಡಿಸಾಸ್ಟರ್ ಸ್ಪೇಸ್.ಕಾಮ್, 20 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2017
  13. ೧೭ "ಯಾರು ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವಾಲಾ: ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ, ಶಿಕ್ಷಣ, NASA ವೃತ್ತಿ, ಮರಣ ಮತ್ತು ಪರಂಪರೆ". www.hercircle.in. 21 ಜನವರಿ 2023 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ೧೮ ಬಸು, ಬಿಮನ್ (ಮೇ 2012). "ಪುಸ್ತಕ ವಿಮರ್ಶೆ: ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ" (PDF). ವಿಜ್ಞಾನ ವರದಿಗಾರ. ಪುಟಗಳು 40–41. 6 ಜುಲೈ 2013 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. 1962 ರ ಮಾರ್ಚ್ 17 ರಂದು ಹರಿಯಾಣದ ಕರ್ನಾಲ್ ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು
  14. ೧೯ "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ*". www.kcgmc.edu.in. 1 ಜನವರಿ 2022 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  15. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆ - [KCGMC], ಕರ್ನಾಲ್". ಕೆಜಿಜಿಎಂಸಿ.
  16. 1998-04-29T00:00:00+01:00. "ಸ್ಪಾರ್ಟಾದ ನಿಯೋಜನೆ ವೈಫಲ್ಯಕ್ಕೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ದೂಷಿಸಲಾಗಿದೆ". ಫ್ಲೈಟ್ ಗ್ಲೋಬಲ್. 6 ಜನವರಿ 2023 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  17. ಮಾರ್ಸಿಯಾ ಡನ್ (2 ಫೆಬ್ರವರಿ 2003). "ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು". Stugustine.com ಮೂಲಕ ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್ ಪ್ರೆಸ್. 2 ನವೆಂಬರ್ 2013 ರಂದು ಮೂಲದಿಂದ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 19 ಏಪ್ರಿಲ್ 2016 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  18. "ಕೊಲಂಬಿಯಾದ ಥರ್ಮಲ್ ಟೈಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಕರಗಿದ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ". ಯುಎಸ್ಎ ಇಂದು. ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್ ಪ್ರೆಸ್. 4 ಮಾರ್ಚ್ 2003. 13 ಆಗಸ್ಟ್ 2007 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  19. ಕರೆಸ್ಪಾಂಡೆಂಟ್, A. "ಸ್ಪೇಸ್ ಶಟಲ್ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಿದೆ, ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಡೆಡ್". ರೆಡಿಫ್.
  20. ಲೀನ್‌ಬ್ಯಾಕ್, ಮೈಕೆಲ್ ; ವಾರ್ಡ್, ಜೊನಾಥನ್ ಎಚ್. (23 ಜನವರಿ 2018). "ಅಧ್ಯಾಯ 12: ಹೀಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕ್ಲೋಸರ್". ಕೊಲಂಬಿಯಾವನ್ನು ಮನೆಗೆ ತರುವುದು: ಕಳೆದುಹೋದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಹೇಳಲಾಗದ ಕಥೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ : ಆರ್ಕೇಡ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್. ISBN 978-1-62872-852-1. ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಅವರ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಉತಾಹ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜಿಯಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕದಲ್ಲಿ ಅವರ ಸ್ಮಾರಕ ಸೇವೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು.
  21. "ಇಸ್ರೋ ಮೆಟ್ಸಾಟ್ ಉಪಗ್ರಹ ಸರಣಿಗೆ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಗಗನಯಾತ್ರಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ". Spaceref.com. 6 ಫೆಬ್ರವರಿ 2003. 10 ಜೂನ್ 2007 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.[ ಶಾಶ್ವತ ಸತ್ತ ಲಿಂಕ್ ]
  22. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ರಾಜ್‌ಘಟ್ಟ, ಚಿದಾನಂದ್ (12 ಜುಲೈ 2004). "NY ಹೊಂದಿದೆ ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ವೇ". ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ. 27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2014 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  23. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ". ದಿ ಹಿಂದೂ. ಚೆನ್ನೈ, ಭಾರತ 23 ಮಾರ್ಚ್ 2004. ಮೂಲದಿಂದ 13 ಜುಲೈ 2004 ರಂದು ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 10 ಜೂನ್ 2007 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  24. ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸ್ಪೇಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಸ್ಕಾಲರ್‌ಶಿಪ್ 1 ಮಾರ್ಚ್ 2011 ರಂದು ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ
  25. "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಸ್ಕಾಲರ್‌ಶಿಪ್". UTEP. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2011 ರಂದು ಮೂಲದಿಂದ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಜೂನ್ 10, 2008 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  26. "ಪಂಜಾಬ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ ರಿಮೆಂಬರ್ಸ್ ಕಲ್ಪನಾ". ದಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್. ಆಗಸ್ಟ್ 27, 2006 ರಂದು ಮೂಲದಿಂದ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಜೂನ್ 10, 2007 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  27. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: "IBN ನ್ಯೂಸ್". Ibnlive.in.com. 3 ಫೆಬ್ರವರಿ 2010. ಮೂಲದಿಂದ 27 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2009 ರಂದು ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  28. a bಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು: ಸಕ್ಸೇನಾ, ಅಂಬುಜ್ (14 ಮಾರ್ಚ್ 2007). "ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೆಲ್ | ಫ್ಲಿಕರ್ - ಫೋಟೋ ಹಂಚಿಕೆ!". ಫ್ಲಿಕರ್. 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  29. "ಸ್ಪೇಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೆಲ್". Kcstc.iitkgp.ernet.in. 30 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2007 ರಂದು ಮೂಲದಿಂದ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.
  30. ೪೪ "ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ". 31 ಮಾರ್ಚ್ 2022 ರಂದು ಮೂಲದಿಂದ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 30 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2014 ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ೪೫ "ಪಾಂಡಿಚೆರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ". ೪೬ "ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಸಂಖ್ಯೆ 7 (ಕಲ್ಪನಾ ಚಾವ್ಲಾ ಭವನ) | ಮೌಲಾನಾ ಆಜಾದ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ". www.manit.ac.in.