ಕೊರಗರ ಕಡ್ಡಾಯ( ಡೋಲು)
ಕೊರಗರ ಕಡ್ಡಾಯ ಅತ್ತುಡ ಕೊರಗರೆನ ಡೋಲು
ಕೊರಗ ಪಂಡ ಕರ್ನಾಟಕದ ದಕ್ಷಿಣಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆದ ಬುಡಕಟ್ಟ್ ಜನಾಂಗೊಲೆಡ್ ಒಂಜಿ. ಈ ಜಾತಿದಕುಲು ನಲ್ಪುನ ನಲಿಕೆಗ್ , "ಕೊರಗ" (ಪಂಡ ಜಾತಿದ ಪುದರ್) ನಲಿಕೆ ಪಂದ್ ಪುದರ್ ನೆಕ್ಕ್ 'ಕಡ್ಡಾಯಿ' ಅಗತ್ಯ. ಡೋಲು/ಕಡ್ಡಾಯಿ ವಾದ್ಯೊಡು ಮೂಜಿ ಬಗೆ ಉಂಡು, ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕೊಡು 'ಕೊರಗ' ಸಮುದಾಯದಕುಲು ಧಾರ್ಮಿಕ ಬೊಕ್ಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂದರ್ಭೊಲೆಡ್ 'ಡೋಲು/ಕಡ್ಡಾಯಿ' ವಾದ್ಯೊನು ವಾದನ ಮಲ್ಪುನವು ಹೆಚ್ಚಾದ್ ತೋಜುಂಡು.
ಪ್ರಕಾರೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]1-ಕಂಚುದ ಕಡ್ಡಾಯಿ: ಕಂಚಿದ ಲೋಹದ ಚಿಪ್ಪು ಇಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ವಾದ್ಯ
2-ಮರತ ಕಡ್ಡಾಯಿ: ಮರತ್ತ ಪಿದಯಿದ ಕವಚೊಡುಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ವಾದ್ಯ
೩-ಬೈದೆರ್ನ ಕಡ್ಡಾಯಿ : ಒಂಜಿ ಜಾತಿದ (ಬಿಲ್ಲವ) ಗರೋಡಿಡ್ ಆರಾಧನೆದ ಪೊರ್ತುಡು ಗಲಸುನ ವಾದ್ಯ.
ಇತಿಹಾಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಿರಾಕುಡು ಜನಕುಲು ಲೋಹೊಡು ಮಲ್ತಿನ ಸಾಧನೊಲೆನ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ತಿನ ಸಮಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮೌಖಿಕ ಇತಿಹಾಸೊಗು ಪೂರಕವಾದ್ ಒಂಜಿ ಕತೆ ಉಂಡು. ಪಡ್ಡಂಬುಡು (ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಹಿರಿಯಡ್ಕ ಗ್ರಾಮ) ಮುಲ್ಪದ ಜೈನ ಕುಟುಂಬೊಗು ಸೇರ್ದಿನ ಕೊರಗೆರೆಡ್ ಕಂಚಿದ ಕಡ್ಡಾಯಿ ಇತ್ತುಂಡು. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಕಾಲ (ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೭೮೩-೮೪) ಸುಲ್ತಾನೆರೆನ ಕಡೆಟ್ ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕೊಗು ದಾಳಿ ಮಲ್ತಿನ ಕಾಲ. ಒಂಜಿ ಸರ್ತಿ ಹಿರಿಯಡ್ಕ-ಭಾಗೊಗು ಸುಲ್ತಾನೆರೆನ ದಂಡ್ ಬನ್ನಗ, ಲೋಹದ ಮೂರ್ತಿ, ಲೋಹೊಗು ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟಿನ ವಸ್ತುಲೆನ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿದ ಕೈತಲ್ದ ಜಮಲಾಭಾಗ್ ಕೋಟೆಗ್ ಮರ್ದ್ ಗುಂಡು ಮಲ್ಪೆರೆ ಕೊನಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಈ ನಿಟ್ಟಿಡ್ ಜೈನ ಆಳ್ವಿಕೆದ ಬೆಡಿಲೆನ ಕಂಚಿದ ಕಡ್ಡಾಯೊನು ದೆಪ್ಪೆರೆ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ಆದ್ ಜೈನ ಬೀಡುದ ಉಗ್ಗೆಲ್ಗ್ ಪಾಡೊಡು ಪಂದ್ ಪಂಡೆರ್. ಕಡ್ಡಾಯಿ ನೀರ್ ಪಾಲಾಂಡು. ಆ ದಿನ ಕಂಚಿದ ಡೋಲುನ್ ಕಳೆವೊಂದಿತ್ತಿನಕುಲು ಅವೆನ್ ಪಿರ ಪಡೆಯರೆನೇ ಆಯಿಜಿ. ಇನಿ ಕೊರಗ ಜನೊಕುಲು ಕಂಚಿದ ಕಡಾಯಿದ ಬಗ್ಗೆ ಉಂದು ಕತೆ ಪಂದ್ ನೆಂಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಡ್ಡಾಯಿ ವಾದ್ಯೊದ ಮೂಲಕ ವಾದ್ಯೊನುನ ತಲೊಕುಲೆನ್ ತಕ್ಕು-ಲು ಪನ್ಪೆರ್. ಉದಾ:- 'ಮಾರಿ ನಡಪು ತಕ್ಕು' ,'ಕಂಬುಲದ ತಕ್ಕು,'ಸೌದ ತಕ್ಕು' (ಸಾವುದ ಸಂದರ್ಬೊಡು ಗಲಸುನ ತಲ). ಇತ್ತೆದ ಕಾಲೊಡು 'ಕಡ್ಡಾಯಿ' ಗೊಬ್ಬುನವು ಅಕ್ರಮ ಆವೊಂದುಂಡು. ಒಂಜಿ ರೀತಿಡ್ ಪಂಡ, ಕಡ್ಡಾಯಿ ಗೊಬ್ಬುನ ಕಲೆ ಕಮ್ಮಿ ಆವೊಂದುಂಡು. [೨]
ಕೊರಗ ಜನಾಂಗೊದ ಇತಿಹಾಸ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ ಇಥರ್ಸ್ಟನ್ ನ ಪ್ರಕಾರ ಕೊರಗ ಜನಾಂಗದ ಅರಸುನ ಪುದರ್ 'ಹುಬಾಶಿಕ' ಅತ್ತ್ಂಡ 'ಹಬಶಿಕ'. ಬಹುಶಃ 'ಹಬಾಶಿ' - ಅಬಿಸ್ಸಿನಿಯಾ - ಆಫ್ರಿಕನ್ ಭಾಷೆದ ನೆಲೆತ ಜನಕುಲು 'ಅಬ್ಸಿ' - ಪಿದಯಿದಕುಲುಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್. ಅರಸು ಕೊರಗರನ ಕತೆನ್ ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಡ್ ತೂಂಡ ಈ ಜನೊಕುಲು ಪಿದಾಯಿಡ್ದ್ ಬತ್ತೆರ್ ಪನ್ಪಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯಲಾ ಉಂಡು. ಈ ಭೂಮಿ ಬೊಕ್ಕ ನರಮಾನಿಲು ಎಂಚ ಉದಿತ್ ಬತ್ತೆರ್ ಪನ್ಪಿನೆತ್ತ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತೀ ಒಂಜಿ ಬುಡಕಟ್ಟ್ ಜನಾಂಗದಕ್ಲೆಗ್ಲಾ ಮೌಖಿಕ ಕತೆ ಉಂಡು. ಅಯಿಕ್ಕ್ ಅನುಗುಣವಾದ್ ಕೊರಗೆರೆನ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಲೋಕೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಮಾತಾ ನರಮಾನಿಲು ಒಂಜಿ ಕೊರಗ ದಂಪತಿಡ್ ಪುಟ್ಟುವೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಕತೆ ಉಂಡು. ಈ ಕತೆತ ಆಸೆದ ಪ್ರಕಾರ ದೇವೆರ್ ಅಣ್ಣ ತಂಗಡಿಲೆನ್ ಒಟ್ಟು ಮಲ್ತ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಆಯನ ಬಯಕೆದಲೆಕ ಜನೊಕ್ಲೆನ್ ಗೆತೊನುನವು ವಿಶೇಷ. ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ಕತೆ ಮಧ್ಯ ಆಫ್ರಿಕಾಡ್ ಒಂಜಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಜನಾಂಗೀಯ ಸಮುದಾಯೊಗು, ಜಾಂಬಿಯಾಡ್ 'ಬೊರಾರೊ' ಗ್ ಆಕಾಂಕ್ಷೆ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಕರಾವಳಿ ಕನಾ೯ಟಕೊಡು ನಡಪುನ ದೈವಾರಾಧನೆದಲೆಕನೆ ಈ ಬೊರರೊ ಮೂರ್ತಿನ್ ರಡ್ಡ್ ವರ್ಸೊಗು ಒಂಜಿ ಸರ್ತಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಅಪರೂಪೊಡು ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.[೩]
ಕೊರಗ ಸಮುದಾಯದ ಡೋಲು ಸಂಸ್ಕೃತಿ: ಬದುಕುನ ಕಷ್ಟ ಬೊಕ್ಕ ಹೋರಾಟ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕೊರಗ ಸಮುದಾಯ, ಕರಾವಳಿದ ಮೂಲ ನಿವಾಸಿಲು, ಅಕ್ಲೆನ ಅನನ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಪ್ರದಾಯೊಲೆಗ್ ಪುದರ್ ಪೋಯಿನಕುಲು, ಉಂದೆತ ಒಂಜಿ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾದ್ ಡೋಲು ಮಲ್ಪುನವು, ಉಂದು ಇನಿ ಅಪರೂಪ ಆವೊಂದುಂಡು. ಗೋವು ಹತ್ಯೆ ನಿಷೇಧದ ಒಂಜಿ ಪರಿಣಾಮ ಪಂಡ ಡೋಲು ಮಲ್ಪುನ ಮುಖ್ಯ ಸಾಮಗ್ರಿ ಆಯಿನ ಪೆತ್ತದ ಚರ್ಮೊನು ಖರೀದಿ ಮಲ್ಪುನ ಕಷ್ಟ. ಈ ಕಾರಣೊಗು, ಕೊರಗ ಸಮುದಾಯದ ಈ ಪರಂಪರೆ ತೊಂದರೆಡ್ ಉಂಡು ಅಜಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆದ ನಿಷೇಧ ಕೊರಗ ಸಮುದಾಯದ ಜನಕುಲೆನ ಜೀವನ ಮಟ್ಟೊನು ಸುಧಾರಣೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸಹಾಯ ಮಲ್ತ್ಂಡ್, ಈ ನಿಟ್ಟಿಡ್ ಜೋಕುಲು ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯೆರೆ ಬೊಕ್ಕ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗ್ ಸೇರೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಆತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಗೋವಯ ಹತ್ಯೆ ನಿಷೇಧ ಆಯಿನೆಡ್ದಾವರ ಕೊರಗ ಜನಾಂಗದಕುಲು ಸೈತಿನ ಪೆತ್ತದ ಮಾಸೊನು ಸೇವನೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಕೊರಗ ಜನಾಂಗದಕ್ಲೆನ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿಡ್ ಬದಲಾವಣೆ ಆತ್ಂಡ್. ಸೈತಿನ ಪೆತ್ತಲೆನ್ ಆರಾಧನೆ ಬೊಕ್ಕ ದೈವರಾಧನೆಗ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುನ ಸಂಪ್ರದಾಯಲಾ ಮಾಯ ಆತ್ಂಡ್. ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ 25 ಡ್ದ್ ಜಾಸ್ತಿ ಕಲಾ ಮಂಡಳಿಲು ಗೊಬ್ಬುದ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಒರಿಪಾವುನ ನಿಟ್ಟಿಡ್ ಮಸ್ತ್ ಶ್ರಮ ಮಲ್ತೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಆಂಡಲಾ ಡೋಲು ತಯಾರಿಕೆಗ್ ಬೋಡಾಪಿನ ಚರ್ಮೊಗು ಕಸಾಯಿಖಾನೆಗ್ ಪೋಪಿನ ಅಗತ್ಯ ಉಂಡು. ಇನಿ ಚರ್ಮದ ಬೆಲೆ 5,000 ರೂಪಾಯಿ ಮುಟ್ಟ ಬರ್ಪುಂಡು ಬೊಕ್ಕ ಚರ್ಮೊನು ನುಂಗವರೆ ಬೊಕ್ಕ ಟ್ಯಾನ್ ಮಲ್ಪೆರೆ ನಾಲ್-ಐನ್ ದಿನ ಬೋಡಾಪುಂಡು. ಒಂಜಿ ಡೋಲು ದ ಚರ್ಮ ಗರಿಷ್ಠ ಒಂಜಿ ವರ್ಷ ಮುಟ್ಟ ಉಪ್ಪುನೆರ್ದಾತ್ರ, ಡೋಲುಲು ಇತ್ತೆ ಬಹುತೇಕ ಕೊರಗ ಕುಟುಂಬೊಲೆಡ್ ಅಪ್ರಸ್ತುತ ಆತ್ಂಡ್. ಡೋಲು ಬೊಟ್ಡುನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಇತ್ತೆಲಾ ಮದಿಮೆಲೆಡ್, ಪುದರ್ ದೀಪುನ ಸಮಾರಂಭೊಲೆಡ್ ನಡಪುಂಡು. ಆಂಡಲಾ ಡೋಲು ಮಲ್ತ್ದ್ ಬಂಗಾರ್ಡ್ ಮಾರುನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಇಜ್ಜಿ. ಡೋಲು ಮಲ್ಪೆರೆ ಬೋಡಾಪಿನ ಹೊನ್ನೆ ಬೊಕ್ಕ ಜುನಿಪರ್ ಮರಕುಲೆನ ಕೊರತೆಡ್ದ್ ಕರಿನ ಏಳ್-ಆಜಿ ವರ್ಸೊಡ್ದಿಂಚಿ ಡೋಲು ಉತ್ಪಾದನೆಡ್ ಭಾರೀ ಕುಸಿತ ಆತ್ಂಡ್. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ದುತ್ತಯಿತ ಬೊಕ್ಕ ವಾದ್ಯೊಲೆನ್ ಖರೀದಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ಕಲಾ ಗುಂಪುಲೆಗ್ ಸರ್ಕಾರ ಅನುದಾನ ಕೊರ್ಪುಂಡು. ಬುಡಕಟ್ಟ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಒರಿಪರೆ ಬೊಕ್ಕ ಎಡ್ಡೆ ಜೀವನ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸರ್ಕಾರ ಅಗತ್ಯ ಯೋಜನೆಲೆನ್ ಜಾರಿ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. [೪]
- Thurston, Edgar. 1907. Ethngraphic Notes in Southern India. 3 vols. Madras: Government Press.
- Thurston, Edgar. 1909. Castes and Tribes of Southern India. 7 vols. Madras: Government Press.
ಉಲ್ಲೆಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ Ethngraphic Notes in Southern India.
- ↑ Ethngraphic Notes in Southern India.
- ↑ Ethngraphic Notes in Southern India.
- ↑ "ಡ್ರಮುಡಿ ತಯಾರಿಕೆಗ್ ಚರ್ಮದ ಕೊರತೆ: ಕೊರಗರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಡ್ರಮ್ಸ್ ತಯಾರಿಕೆ ಅಪರೂಪ". Vijay Karnataka (in ಕನ್ನಡ).