ಜೀರಿಗೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್
ಜೀರಿಗೆ ದೈತಿ
ಜೀರ್ದರಿ
ಕರಿ ಜೀರಿಗೆ
ಜೀರ್ದರಿದ ಪೊಡಿ
ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ಡ್ ತಯಾರಿ ಇಪ್ಪುನ ಜೀರ್ದರಿದ ಪೊಡಿ

ಜೀರಿಗೆ ಒಂಜಿ ವಿಸೇಸವಾಯಿನ ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥ. ತುಳುವೆರ್ ಜೀರಿಗೆನ್ ಜೀರ್ದರಿ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪರ್. ನರಮಾನಿ ಗಳಸುನ ಪಿರಾಕ್‍ದ ಮಸಾಲೆ ವಸ್ತುಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿಲಾ ಒಂಜಿ. ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ ಈಜಿಪ್ತ್‌ದ ಮಸ್ತ್ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜಾಗೆಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿ ತೋಜಿದ್ ಬೈದ್ಂಡ್. ಕ್ರಿ.ಪೂ.೫೦೦ಡ್ದ್ ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ದೆ ಈಜಿಪ್ಶಿಯನ್ನೆರ್ ಅಕುಲು ಮಲ್ಪುನ ಮಾಸೊದ ಕಜಿಪುಗು ಜೀರ್ದ್ರರಿ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಕ್ರಿ.ಪೂ.೧೫೫೦ಡ್ ಬರೆಯಿನ ಪ್ಯಾಪಿರಸ್ ಗ್ರ೦ತೊಡು ಮರ್ದ್‍ದ ದೈಕ್‍ಲೆ ಪಟ್ಟಿಡ್ ಜೀರ್ದರಿ ಸೇರ್‍ದುಂಡು. ಕ್ರಿ.ಪೂ.ತ ಕಾಲೊಡೆ ದಿಂಜ ದೇಸೊಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಸಿರಿಯಾದ ಟೆಲ್ ಎಡರ್ನಡ್ ನಡತಿನ ಭೂ ಉತ್ಖನನೊಡು ಜೀರ್ದರಿ ಪತ್ತೆಯಾಂಡ್. ಬೈಬಲ್‍ಡ್ ಜೀರ್ದ್ರಿಗ್ ಎಂಚಿನ ಸ್ಥಾನೊ ಕೊರ್ತೆರ್ ಪಂಡ ಅವು ದುಡ್ಡುಗು ಸಮೊಂದು ತೆರಿದ್ ಸಾಲೊನು ತೀರ್ಪಿಯರ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರ್‍ಗೆ. ಪಿರಾಕ್‍ದ ಗ್ರೀಸ್ ಬುಕ್ಕೊ ರೋಮ್‍ಡ್ ಜನೊಕ್ಲೆಗ್ ಜೀರ್ದರಿತ ಪರಿಚಯೊ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಪಿರಾಕ್‍ದ ಗ್ರೀಸ್‍ಡ್ ಉನಸ್ ಮಲ್ಪುನಗ ಮೇಜಿದ ಮಿತ್ತ್ ಉಪ್ಪು ಬುಕ್ಕೊ ಎಡ್ಡೆಮುನ್ಚಿದ ಪೊಡಿದಂಚ ಒಂಜಿ ಡಬ್ಬಿಡ್ ಜೀರ್ದರಿತ ಪೊಡಿತ ಡಬ್ಬಿ ಇಪ್ಪೆದ್ಂಡ್‍ಗೆ. ಈ ಕ್ರಮೊ ಇತ್ತೆಲಾ ಮೊರಕ್ಕೋ ಪನ್ಪಿ ದೇಸೊಡು ದುಂಬರಿಯೊಂದುಂಡು. ರೋಮನ್ನೆರ್ ಎಡ್ಡೆಮುನ್ಚಿದ ಬದಲ್‍ಗ್ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್‌ಗೆ.[೧]

ಪ್ಲಿನಿ ಪನ್ಪುನಾಯೆ ಜೀರ್ದರಿ ಮಾಂತ ಬಗೆತ ಸಾ೦ಬಾರೊ ವಸ್ತುಲೆ ಪೈಕಿ ಎಡ್ಡೆ ಬಡವು ಕೊರ್ಪುನ ದ್ರವ್ಯೊಂದ್ ಬನ್ನಿಸದೆ. ರೋಮ್ ಚಕ್ರಾದಿಪತ್ಯೊದ ಅವದಿಡ್ ಅವು ವಾ ಕಾರಣಡೊದ್ದೊ ದಾನ್ನೊ ಜೀರ್ದರಿ ದುರಾಸೆದ ಸ೦ಕೇತ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ರೋಮನ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಮಾರ್ಕಸ್ ಔರೆಲಿಯಸ್‍ನ್ ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಡ್ 'ಕ್ಯೂಮಿನಸ್' ಪಂಡ್‍ದ್ ಗುಟ್ತಾದ್ ಲೆತ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮಧ್ಯಯುಗೊತ ಕಾಲೊಡು ಯೂರೋಪುದ ಅನೇಕೊ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಟೊಕ್ಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮಧ್ಯಯುಗೊಡ್ ಜೀರ್ದರಿ ಯೂರೋಪುಡು ಒಂಜಿ ಜನಪ್ರಿಯೊ ವಸ್ತುವಾದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಅಪಗ ಯುರೋಪುದ ಜನೊಕ್ಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿತ ಬಗೆಟ್ ದಿಂಜ ಇಚಿತ್ತೊ ನಂಬಿಕೆಲ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಜೀರ್ದರಿ ಸಾಂಕ್‍ನ ಕೋರಿಲಾ ಬಲಿತ್ ಪೋವಂದಿನಂಚ ತೂವೊಂದಿಪ್ಪೆದ್ಂಡ್ ಪನ್ಪುನ ನಂಬೊಲಿಕೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಆತೇ ಅತ್ತಂದೆ ಆನ್ ಪೊನ್ನಗ್ ಮದಿಮೆ ಆನಗ ಅಕ್ಲೆ ನಡುಟು ಸಾಮರಸ್ಯೊ ಪುಟ್ಟೊದ್ ಅಕುಲು ಬೇತೆಕ್ಲೆ ಒಟ್ಟುಗು ಅನೈತಿಕ ಸ೦ಬ೦ದೊ ಆವಂದಿ ಲೆಕೊ ಮಾಲ್ಪುನ ಗುಣೊ ಜೀರ್ದಿರಿಕ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್ ಪನ್ಪಿ ನಂಬೊಲಿಕೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಜರ್ಮನ್ನೆರ್ ಮದಿಮೆ ಆನಗ ಅಕ್ಲೆ ಕಿಸೆಟ್ ಜೀರ್ದರಿ ಬುಕ್ಕೊ ಉಪ್ಪುನು ದೀಡೊಂದಿತ್ತೆರ್‍ಗೆ. ಯೂರೋಪ್‍ದ ದಿಂಜ ಕಡೆಟ್ ಜವ್ವನ ಸೈನಿಕೆ ಬುಡೆದಿನ್ ಬುಡ್‍ತ್ ಯುದ್ಧೊಗು ಪೋನಗ ಬುಡೆದಿನೊಟ್ಟುಗೆ ಜೀರ್ದರಿತ ಪೊಡಿನ್ ವೈನ್‍ದೊಟ್ಟುಗು ಸೇರಾದ್ ದೆತೊಂದಿತ್ತೆರ್‍ಗೆ. ಅತ್ತಂದ ಬುಡೆದಿ ಪ್ರೀತಿಡ್ ಮಲ್ತ್‌ ಕೊರ್ಪುನ ಜೀರ್ದರಿತ ಗ್ರೆಡ್‍ನ್ ಕೊನೊಪೆದೆಗೆ. ನ್ಯೂ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಯುಗೊದ ಯುರೋಪುದ ಜನೊಕುಲು ದಿಂಜ ಸುಗ೦ಧ ತೈಲೊಲೆಡ್ ಬುಕ್ಕೊ ಸುಗ೦ಧ ದ್ರವ್ಯೊಲೆಡ್ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್. ೧೭ನೇ ಶತಮಾನೊದ ಪೊರ್ತುಗು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ದೇಸೊಲೆಡ್ ಬುಕ್ಕೊ ಯುರೋಪುದ ಬ್ರೆಡ್ ಇಂಚಿತಿ ಬೇಕರಿ ತೆನಸ್‍ಲೆ ತಯಾರಿಕೆಡ್ ಪೊತ್ತ್‌ನ ಜೀರ್ದರಿಕ್ ದಿಂಜ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಮದಿಮೆದ ಸ೦ದರ್ಬೊಡು ಮದಿಮಾಯ ಮದಿಮಾಲ್ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಒಟ್ಟುಗೆ ದೀಡೊಂದಿಪ್ಪೆದೆರ್‍ಗೆ. ಜೀರ್ದರಿ ದೀಡೊಂಡ ಒರಿಯನ್ ಒರಿ ಬುಡುದಿಪ್ಪುಜೆರ್ ಪನ್ಪುನ ನಂಬಿಕೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್‍ಗೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಕೆಲವು ಕಡೆಟ್ ಪೊಂಜೊವುನಕುಲು ಸುಳ್ಳು ಗರ್ಭೊನು ಪರೀಕ್ಷೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಜೀರಿಗೆ ಕಸಾಯೊನು ಪರ್ಪಾವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮದಿಮೆ ಆಯಿನ ಪೊಂಜೊವುನ ಬಂಜಿ ಮಲ್ಲೆ ಆಂಡ ಬಂಜಿನಾಲ್ ಆಯಲ್ಂದ್ ಸಂಸಯೊ ಬತ್ತ್ಂಡ ಅಯಿನ ಗೊಂತು ಮಲ್ಪೆರೆ ಜೀರ್ದರಿ ಕಸಾಯೊನು ಪ್ರಪಾವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ತೆನಸ್‍ದ ತೊಂದರೆಡ್ದ್ ವಾಯುಬಾಧೆ ಆದ್ ಬಂಜಿ ಉಬ್ಬೆರ್ಂಡ ಜೀರ್ದರಿದ ಕಸಾಯೊನು ಪರ್‍ಂಡ ಬಂಜಿ ಸರಿಯಾವೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್.[೨][೩]

ಜೀರಿಗೆಗ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಾಸೆಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಪುದರ್‍ಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಇಂದೆನ್ ತುಳುಟು ಜೀರ್ದರಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದು ತೂವೆರೆಗ್ ಬೂದು ಮಂಜೊಲ್ ಬಣ್ಣೊ ಉಪ್ಪುಂಡು. ನೆತ್ತ ವೈಜ್ನಾನಿಕ ಪುದರ್ Cuminum cyminum(ಕ್ಯ್ಮಿನುಂ).

ಸಸ್ಯೊದ ಪರಿಚಯೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಜೀರ್ದರಿ ಏಪಿಯೇಸಿ ಕುಟು೦ಬೊಗು ಸೇರ್‍ನ ದೈಯಿ. ಈ ಕುಟು೦ಬೊಡು ೪೧೮ ಜಾತಿಗ್ ಸೇರ್‍ನ ೨೩ ಪ್ರಭೇದೊಲೆ ದೈಯಿಕುಲು ಉಂಡು.

  • ಸ್ವಭಾವ : ಉಂದು ಪರಿಮಲೊದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ. ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಬುಡೊ ಬುಕ್ಕೊ ಇರೆಕುಲು ಪರಿಮ್ಮಲೊಡು ಇಪ್ಪುಂಡು.
  • ಎಲೆ : ಈ ಕುಟು೦ಬೊದ ದೈಕುಲು ನೆಲಟ್ ಪರಡುನ ರೀತಿದವು. ಅತ್ತಂಡ ಬುಡೊ ಪರೊಡೊಂದಿಪ್ಪುಂಡು. ಇರೆಕುಲು ಸರಲೊ ಬುಕ್ಕೊ ಸ೦ಯುಕ್ತ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಇರೆಕ್‍ಲೆಡ್ ದಿಂಜ ಇಬಾಗೊಲು ಇಪ್ಪುಂಡು.
  • ಪೂವು : ದ್ವಿಲಿ೦ಗಿ ಅತ್ತಂಡ ಬಹು ಲಿ೦ಗಾಶ್ರಯೀ ಪೂವು.
  • ಹಣ್ಣು : ರಡ್ಡ್ ಮೆರಿಕಾರ್ಪ್ಗಳಾದ್ ಪುಡಾಪುನ ಸೈಜೊಕಾರ್ಪ್.
  • ಈ ಕುಟು೦ಬೊಗು ಸೇರ್‍ನ ಬೇತೆ ಸದಸ್ಯ ಸಸ್ಯೊಲು ತಿಮರೆ, ಡಿಲ್, ಕ್ಯಾರವೇ, ಸೋ೦ಪು, ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಇಂಚಿತ್ತಿನವು. ಈ ಕುಟು೦ಬೊದ ದಿಂಜ ದೈಕುಲು ಮರ್ದ್‌ದ ಗುಣೊನು ಹೊಂದ್‍ದುಂಡು. ಕುತೂಹಲೊದ ಸ೦ಗತಿ ಪಂಡ ಸಸ್ಯೊ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾದ್ ಈ ದೈಕುಲೆ ನಡುಟೆ ಮಸ್ತ್ ಹೋಲಿಕೆ ಉಂಡು. ಆತೇ ಅತ್ತಂದ ಗಳಸುನೆಡ್‍ಲಾ ಹೋಲಿಕೆ ಉಂಡು. ಈ ಮಾಂತ ದೈಕುಲೆನ ಮಲ್ಲ ಮರ್ದ್ ಉಪಯೋಗ ಪಂಡ ಅವು ಜೀರ್ಣಶಕ್ತಿಡ್ ಸೇರುನವು.

ಉಪಯೋಗ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಪೊತ್ತ್‌ನ ಜೀರ್ದರಿ ಜೀರ್ಣಾಶಕ್ತಿನ್ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಅಂಚನೆ ಬಂಜಿದ ಸಮಸ್ಯೆನ್ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ತುಂಡುಂದು ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ದ್ ನರಮಾನಿಯೆರೆಗ್ ತೆರಿದಿತ್ತ್ಂಡ್.[೪]
  • ನೆಟ್ಟ್ ಮಸ್ತ್ ಉಪಯೋಗ ಉಂಡು. ಜೀರಿಗೆದ ಕಷಾಯ ಬಂಜಿ ಬೇನೆಗ್ ಎಡ್ಡೆ.
  • ಜೀರಿಗೆನು ಸಾಂಬಾರುಗು ಪಾಡುವೆರು.
  • ಅಗ್ಗಿದ್ ತಿಂದ್ಂಡ ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಂಡು. ನೆಟ್ಟ್ ಮಸ್ತ್ ಮರ್ದ್‌ದ ಗುಣೊ ಉಂಡು.[೫]
  • ವಾಯಿ, ಉಷ್ಣದ ಉಪದ್ರ ಇತ್ತ್ಂಡ ಜೀರ್ದರಿ ಪೊತ್ತುದು ಕಸಾಯ ಮಲ್ತ್ ಪರ್ಪೆರ್.
  • ಬನ್ಸ್, ಚಕ್ಕುಲಿ ಮಲ್ಪನಗ ಹಿಟ್ಟ್ ಗ್ ಜೀರಿಗೆ ಪಾಡುವೆರ್.

ಜೀರಿಗೆಡ್ ವಿದೊಕ್ಕುಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. ಬೊಡ್ದು ಜೀರಿಗೆ : ಇಂದೆನ ಸಸ್ಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುದರ್ ಕಮಿನಮ್ ಸಿಮಿನಮ್. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಅಡುಗೆಡ್ ಗಳಸುನ ಎಲ್ಯ ಗಾತ್ರೊದ ಬೊಳ್ದು - ಕ೦ದು ಬಣ್ಣೊದ ಜೀರ್ದರಿ ಉಂದು.
  2. ಕರಿಜೀರಿಗೆ : ಇಂದೆತ ಸಸಸ್ಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುದರ್ ಕೆರಮ್ ಕರ್ವಿ. ಸ೦ಸ್ಕೃತೊಡು ಇಂದೆಕ್ ಕ್ರುಷಜೀರಿಕ. ಕಶ್ಮೀರ್ ಜೀರಿಕ ಪಂಡ್‍ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣೊದ ಈ ಜೀರಿಗೆ ತೆನಸ್‍ಡ್ ಗಳಸುಜೆರ್. ಆಂಡ ಮರ್ದ್ ತಯಾರಿಕೆಡ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಉಪಯೋಗಿಸವೆರ್.
  3. ಕಾಳ ಜೀರಿಗೆ : ಕೈಪೆ ಜೀರೆಗೆ. ಜೀರ್ದ್ರರಿತ ಲೆಕೊನೊ. ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣೊ. ಪೆದ್ಮೆದಿಗ್ ಕಾಳ ಜೀರಿಗೆದ ಕಸಾಯೊ ಮಲ್ತ್ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಕಜಿಪುಗು ಗಳಸುಜೆರ್. ಉಂದು ಕೈಪೆ.

ಜೀರಿಗೆ ದೈತ ಪರಿಚಯೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಜೀರ್ದ್ರರಕ್ ಒಂಜಿ ಏಕವಾರ್ಷಿಕ ಗಿಡ ಮೂಲಿಕೆ. ಬುಲೆಯಿನ ದೈಯಿ ೩೦-೯೦ ಸೆ೦.ಮೀ.ಎತ್ತರೊ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಬುಡೊ ಸಪೂರೊ ಇಪ್ಪುಂಡು. ದಿಂಜ ಕಬರುಲು ಕೂಡ್‍ನ ಪುದೆಲ್‍ದಂಚ ತೋಜುನ ದೈಯಿ. ದೈತ ಇರೆ ಪಚ್ಚೆ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಪೂತ ಗೊ೦ಚಲು ಕೊಡೆದಂಚ ತೋಜುಂಡು. ಪೂತ ಬಣ್ಣೊ ಹದೊ ಗುಲಾಬಿ. ಜೀರ್ದರಿತ ದೈಟ್ ಪೂಕುಲು ಒರೋನೆ ಅರಳುಂಡು. ಜೀರ್ದರಿ ದೈಟ್ ಆನ್ ಪೊಣ್ಣು ಅಂಗೊಲು ಒಟ್ಟೂಗೆ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಜೀರ್ದರಿ ಪಂಡ್‍ದ್ ನಮೊ ಲೆಪ್ಪುನ ಸಸ್ಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಡ್ ಅಯಿತ ಪರ್ಂದ್‍ಗ್. ಅಯಿತ ಬಿತ್ತ್‌ಗತ್ತ್. ಜೀರ್ದರಿತ ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲ್ ಉತ್ತರ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಆಂಡ ದಿಂಜ ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ದೆ ಜೀರ್ದರಿನ್ ಭಾರತ, ಚೀನ, ಅರೆಬೀಯಾ ಇಂಚಿತ್ತಿ ದೇಸೊಲೆಡ್ ಬುಲೆಪ್ಪಾವೊಂದು ಬತ್ತೆರ್. ಜೀರ್ದರಿ ಇತ್ತೆ ಉತ್ತರ ಆಫ್ರಿಕಾ, ಬಲುಚಿಸ್ತಾನ, ಚೀನಾ, ತುರ್ಕೀಸ್ತಾನ್, ಪರ್ಷಿಯಾ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್, ಇರಾನ್, ಇರಾಕ್, ಇ೦ಡೋನೇಷಿಯಾ, ಈಜಿಪ್ತ್, ಪ್ಯಾಲಸ್ತೈನ್, ಸಿರಿಯಾ, ಟರ್ಕೀ, ಮೊರಕೋ ಇಂಚಿತ್ತಿ ದೇಸೊಲೆಡ್ ಬುಲೆವೊಂದುಂಡು.

ಜೀರಿಗೆ ಕೃಷಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಭಾರತೊಡು ಜೀರ್ದರಿಕ್ ದಿಂಜ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತ್‌ಂಡಲಾ ನಮೊನ ದೇಸೊಡ್ದು ಜೀರ್ದರಿನ್ ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮಲಯಾ, ಪೂರ್ವಾ, ಆಫ್ರಿಕಾ ದೇಸೊಲೆಗ್ ಕಡಪುಡೊಂದುಲ್ಲೆರ್. ಆಂಡ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನೊಡ್ದು ಜೀರ್ದರಿನ್ ಕೊಂಡರೊಂದುಲ್ಲೊ. ೧೯೯೯-೨೦೦೦ ಡ್ ಜೀರ್ದರಿತ ಬೇಡಿಕೆ ೧೩೭೬ ಟನ್ ಇತ್ತ್ಂಡ ೨೦೦೪-೨೦೦೫ಡ್ ೨೧೦೮ಡ್ ಟನ್‍ಗ್ ಏರ್ಂಡ್. ನಮೊನ ದೇಸೊಡು ೮.೯% ದಾತ್ ಬೇಡಿಕೆ ಜೀರ್ದರಿಗ್ ಹೆಚ್ಚೊಂದುಂಡು. ಭಾರತೊಡು ಜೀರ್ದರಿತ ಮಾರಟೊ ವ್ಯವಸ್ತೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತೊಡು ಉಂಡು. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಸೊ ರಾಜ್ಯೊದ ಜಂಬಲ್ಪುರ ಬುಕ್ಕೊ ರತ್ಲಮ್, ರಾಜಸ್ತಾನೊದ ಜೈಪುರ ಬುಕ್ಕೊ ಗಂಗಾ ಪುರೊಟು ಜೀರ್ದರಿತ ವಹೀವಾಟ್ ಉಂಡು.[೬]

  • ಹವಾಗುಣ: ಜೀರ್ದರಿ ಬುಲೆಪ್ಪಾಯರಗ್ ದಿಂಜ ಉಷ್ಣತೆ ಬೋಡ್ಚಿ.
  • ಮಣ್ಣು: ಜೀರ್ದರಿ ಬುಲೆಪ್ಪಾಯರ ಸಾವಯವ ಗೋಡು ಮಣ್ಣ್ ಎಡ್ಡೆ. ಜೀರ್ದರಿ ಕೃಷಿ ಮಾಲ್ಪುನ ಭೂಮಿಗ್ ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗ್ ೨೦-೪೦ ಟನ್ ದಾತ್ ಎಡ್ಡೆ ಗೊಬ್ಬರೊನು ಮಣ್ಣ್‌ದೊಟ್ಟುಗು ಬೆರಕೆ ಮಲ್ತ್ ಕೊರೊಡು.
  • ಸಸ್ಯಾಭಿವೃದ್ದಿ: ಜೀರ್ದರಿನ್ ಬಿತ್ತ್‌ಡ್ದೇ ಬುಲೆಪ್ಪಾವುನೆ. ಬಿತ್ತ್ ದಿಂಜ ಸಮಯೊ ಬಾಳ್ವಿಕೆ ಬರ್ಪುಜಿ. ಆಂಡ ತಾಜ ಬಿತ್ತ್‌ನ್ ಬಿತ್ತನೆಗ್ ಗಳಸುನೆ ಎಡ್ಡೆ.
  • ಭೂಮಿದ ಸಿದ್ದತೆ: ಜೀರ್ದರಿ ಬುಲೆಕ್ ಭೂಮಿನ್ ಎಡ್ಡೆ ೨-೩ ಸತಿ‍ ಆಡತ್ತ್‌ದ್ ಹದೊ ಮಲ್ಪೊಡು. ಮಣ್ಣ್‌ಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಮಲ್ಲ ಗಿಟ್ಟೆಲೆನ್ ಪೊಡಿಮಲ್ತೊನೊಡು. ಹೆಕ್ಟರ್‍ಗ್ ೨೫ ಟನ್ ಕಿದೆಗೊಬ್ಬರ ಸೇರಾದ್ ಮಣ್ಣ್‌ಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಮಿಸ್ರೊ ಮಾಲ್ಪೊಡು.
  • ಬಿತ್ತನೆ: ಜೀರ್ದರಿದ ಬಿತ್ತ್‌ನ್ ಮಣ್ಣ್‌ಗ್ ಪದ್‍ರೊಡು ಅತ್ತಂಡ ಬಿತ್ತೊಡು. ಜೀರ್ದರಿತ ಗಾತ್ರೊ ಎಲ್ಯ ಆಯಿನೆಡ್ದಾವರೊ ಬಜೀ ಬಿತ್ತ್‌ನ್ ಪದ್‌ರಂಡ ಒಂಜೇ ಕ್ರಮೊಡು ಬೂರುಜಿ. ಅಯಿಕಾತ್ರೊ ಜೀರ್ದರಿತ ೫-೬ ಪಟ್ಟು ಪೊಡಿ ಗೊಬ್ಬರೊದ ಜೊತೆಟ್ ಸೇರಾದ್ ಅತ್ತಂಡ ಪೊಯ್ಯೆದೊಟ್ಟುಗೆ ಸೇರದ್ ಗಳಸೊಡು. ಸಾಲ್‍ಡ್ ದೈಕುಲೆನ್ ಬಿತ್ತುನ ಆಂಡ ಸಾಲ್‍ಡ್ದ್ ಸಾಲ್‍ಗ್ ೬೦ ಸಿ.ಮ್. ಬುಕ್ಕೊ ದೈಡ್ದ್ ದೈಕ್ ೩೦ ಸಿ.ಮ್. ಅಂತರೊ ಇಪ್ಪುನಂಚ ಬಿತ್ತೊಡು. ಪ್ರತೀ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಸೊಡು ಜೀರ್ದರಿ ಕೃಷಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ೨೫-೩೦ಕೆ.ಜಿ ದಾತ್ ಜೀರ್ದರಿ ಬೋಡು.
  • ಬೆಳನಿವರ್ನಹಣೆ: ಜೀರ್ದರಿತ ಬುಲೆಕ್ ದಿಂಜ ಕಾಟ್ ದೈಕುಲು ಬರ್ಪೊ. ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಕಾಟ್ ದೈಕುಲು ಆನಗ ದೆಪ್ಪೊಡು. ಮಣ್ಣ‍್‌ದ ಗುಣೋನು ತೂದು ಅಗತ್ಯೊ ಬೂರುಂಡ ನೀರ್‍ನ್ ಕೊರೊಡು.
  • ಕೊಯ್ಲ್ : ಜೀರ್ದರಿ ದೈನ್ ಬಿತ್ತ್‌ನಗ ೩-೪ ತಿಂಗೊಲುಡು ದೈಕುಲು ಪೂ ಬುಡ್ಪುಂಡು. ಪೂಕುಲು ಫಲೊ ಬುಡಿಯರ ಒಂಜಿ ರಡ್ಡ್ ತಿಂಗೊಲು ಬಿತ್ತ್‌ಲು ಬುಲೆಪುಂಡು. ಅಬು ಮಂಜಲ್ ಬಣ್ಣೊಗು ಬನ್ನಗ ಕೊಯ್ಲು ಮಾಲ್ಪೊಡು. ಕೊಯ್ಲ್ ಮಲ್ಲಪುನಗ ದೈಕುಲೆನ್ ಬುಡೊಮಟ್ಟೊದ್ದು ಕತ್ತೆರಿತ್‌ದ್ ತುಂಬುನ ಕಟ್ಟ್ ಮಲ್ಪೊಡು. ಇಂದೆನ್ ಬೊಲ್ಪುದ ಸಮಯೊಡು ಸಾಗಂಡ ಎಡ್ಡೆ. ಕೊಯ್ಲು ಮಾಲ್ತ್‌ನ ದೈನ್ ದೊಂಬುಡು ಎಡ್ಡೆ ಉಲ್ಗಂದ್ ಬುಕ್ಕೊ ಕೋಲುಡು ನೋಪೊಡು. ಇಂಚ ದೈಡ್ದ್ ಬಿತ್ತ್ ಬೇತೆ ಆಪುಂಡು. ಅಯಿನ ಗಾಳಿಗ್ ಪತ್ತ್‌ದ್ ಸ್ವಚ್ಛೊ ಮಲ್ಪಡು. ಚೀಲೊಡು ದಿಂಜದ್ ದೀಡ್ದ್ ಉಲ್ಂದ್ ಅಯಿತ ನೀರ್ದ್ ಅಂಸೊ ೧೦% ಡ್ದ್ ಕಮ್ಮಿ ಇಪ್ಪೊಡು.
  • ಬುಲೆ: ಸರಿಯಾಯಿನ ರೀತಿಡ್ ಕೃಷಿ ನಿರ್ವಾಹಣೆ ಮಾಲ್ತ್ಂಡ ಒಂಜಿ ಹೆಕ್ಟರ್ಗ್ ೫೦೦-೭೫೦ಕೆ.ಜಿ. ತಿಕುಂಡು.
  • ರೋಗಬಾಧೆ ಬುಕ್ಕೊ ಕೀಟೊಬಾಧೆ : ಜೀರ್ದರಿದ ಬುಲೆಕ್ ದಿಂಜ ಪೀಡೆ ಕೊರ್ಪುನ ಕೀಟೊಬಾದೆ, ರೋಗಬಾದೆ ಇಪ್ಪುಜಿ.

ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. http://www.stylecraze.com/articles/amazing-benefits-of-cumin-jeera/
  2. http://www.organicfacts.net/health-benefits/seed-and-nut/health-benefits-of-cumin.html
  3. http://www.kannadaprabha.com/health-lifestyle/health-benefits-of-cumin-seeds/254411.html[dead link]
  4. "Archive copy". Archived from the original on 2016-05-17. Retrieved 2016-05-17. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
  5. http://www.bbc.co.uk/food/cumin
  6. http://agrifarming.in/cumin-farming
"https://tcy.wikipedia.org/w/index.php?title=ಜೀರಿಗೆ&oldid=165845"ಡ್ದ್ ದೆತ್ತೊಂದುಂಡು