ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಜ್ಯೋತಿಷ್ಮತಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್
ಸಿಲ್ಯಾಸ್ಟ್ರಸ್ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್

ಸಿಲಾಸ್ಟ್ರಾಸಿ ಕುಟುಂಬೊದ ಒಂಜಿ ಜಾತಿ (ಸಿಲಾಸ್ಟ್ರಸ್ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್).ಜ್ಯೋತಿಷ್ಮತಿ ಅಥವಾ ಕಂಗೊಂದಿ ಬಳ್ಳಿಡ್ ಕೆಲವು ಔಷಧೀಯ ಗುಣೊಲು ಉಂಡು. ಉಂದು ಈ ಕಡ್ಡಿನ್ ಮಸ್ತ್ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಇರೆತ ರಸೊನು ಅತಿಯಾದ್‍ನ ಅಫೀಮ್ ಸೇವನೆಡ್ದ್ ಬರ್ಪಿನ ವಿಷಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮೊಗು ಗುಣ ಮಲ್ಪೆರೆ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್.

ಲಕ್ಷಣೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಜ್ಯೋತಿಷ್ಮತಿ ಭಾರತ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮಲಯ ಬೊಕ್ಕ ಫಿಲಿಪೈನ್ ದ್ವೀಪೊಲೆಡ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಗುಡ್ಡೆದ ಜಿಲ್ಲೆಲೆಗ್ ಸೀಮಿತವಾದುಂಡು.ಸುಮಾರ್ 4000 ಅಡಿ, ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶೊಡುಲಾ ಬುಳೆಪುಂಡು. ಉಂದು ಬಳ್ಳಿದಲೆಕ ಬುಳೆಪುನ ಒಂಜಿ ಪೊದೆ. ಬುಲೆಯಿನ ಶಾಖೆಲೆಡ್ ಮಸೂರದ ಆಕಾರದ ಗಂಟುಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಮುಳ್ಳುಲು ಇಜ್ಜಿ. ಒಂಜಿ ಪರ್ಯಾಯ ನಮೂನೆಡ್ ಜೋಡಾದ್ ಉಪ್ಪುನ ಇರೆಕುಲು ಉಂಡು. ಅವು ಅಂಡಾಕಾರೊಡು ಅತ್ತ್ಂಡ ದೀರ್ಘವೃತ್ತಾಕಾರೊಡು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಇರೆತ ತುದಿ ಚುಚ್ಚುದು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಅಂಚಿ ಗರಗಸದ ದಂತದಲೆಕ ಉಂಡು. ಮಿನುನುಪು ಪುಷ್ಪಗುಚ್ಛ ಒಂಜಿ ಸಂಕೀರ್ಣ ಪ್ಯಾನಿಕಲ್ ಬಗೆತವು. 2"-6" ಉದ್ದ. ಪುಷ್ಪಗುಚ್ಛದ ಬುಡಕಟ್ಟ್ ಡ್ ಮೃದುವಾದ್ ತುಪ್ಪೆದ ಕವಚ ಉಂಡು. ಪೂಕುಲು ಒಂಜೇ ಲಿಂಗದವು. ಬಣ್ಣ ಮಂಜಲ್ ಅತ್ತಂಡ ಪಚ್ಚೆ ಬಣ್ಣ ಸೇರ್‍ದನ ಬೊಲ್ದು. ಈ ಬಳ್ಳಿದ ಒಂಜಿ ಲಕ್ಷಣ ಪಂಡ ಪೂಕುಲೆಡ್ ಮಸ್ತ್ ಎಲ್ಯ ಎಲ್ಯ ಉಪಪತ್ರಲು ಉಪ್ಪುಂಡು ಅವು ಬೇಗ ಬೂರುಂಡು. ಸೆಪಲ್ ಬೊಕ್ಕ ದಳೊಲೆನ ಸಂಖ್ಯೆ ತಲಾ ಐನ್. ಆಣ್ ಪುಷ್ಪೊಗು ದಳೊಲೆಡ್ ಮುಚ್ಚಿದ್ ಒಂಜಿ ತಟ್ಟೆ (ಡಿಸ್ಕ್) ಉಪ್ಪುಂಡು. ಅಯಿತ ಬುಡೊಗು ಐನ್ ಪುಷ್ಪಕಂಠೊಲು ಜೋಡಾದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಕೆಲವೊಂಜಿ ಸರ್ತಿ ಆಣ್ ಪುಷ್ಪೊಗು ಬಂಜೆ ಅಂಡಾಶಯ (ಪಿಸ್ಟಿಲೋಡ್) ಉಪ್ಪುಂಡು. ಪೊಣ್ಣು ಪುಷ್ಪೊಗು ಆಣ್ ಪುಷ್ಪೊದ ಲೆಕ್ಕೊನೇ ದಳೊಲು ಉಪ್ಪುಂಡು ಬೊಕ್ಕ ಮೂಜಿ ಕಾರ್ಪೆಲ್ ದ ಒಟ್ಟುಗು ಒಂಜಿ ಅಪಿಕಲ್ ಅಂಡಾಶಯ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಶಾಲಕೆ ಎಲ್ಯ. ಶಾಲಕೆದ ಕೊಡಿ ಮೂಜಿ ಬಾಗೊಡು ವಿಂಗಡಣೆ ಆತ್‍ಂಡ್. ಕಾಯಿ ಪಂಡ ಪರಿಮಾಣದ ಮಾದರಿ. ಮಂಜಲ್ ಬಣ್ಣ. ಉಲಾಯಿ 1-6 ಅಂಡಾಕಾರದ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಬೀಜೊಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಬೀಜೊಲು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ, ಮೃದುವಾದ್, ಮಾಂಸದ ಕವಚೊಡು (ಅರಿಲ್) ಸುತ್ತುವರಿದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು

ಮರ್ದ್‍ಡ್ ಉಪಯೋಗ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಸಿಲ್ಯಾಸ್ಟ್ರಸ್ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್‍ನ ಬಿತ್ತ್‍ಲ್

[೧]

ತೊಗಟೆಡ್ ಕಾಮೋತ್ತೇಜಕೊಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಬೀಜೊಗು ಕಾಮೋತ್ತೇಜಕ ಬೊಕ್ಕ ರುಚಿ ಕೊರ್ಪಿನ ಗುಣ ಉಂಡು. ಉಂದು ಕೈಪೆ ಆದ್ ವಾಂತಿ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಕಚ್ಚಾ ಬೀಜೊಲೆನ್ ಪೊಡಿ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಕೆಂಪು ಮಂಜಲ್ ಬಣ್ಣದ ಎಣ್ಣೆನ್ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು, ಕುಷ್ಠರೋಗ,ಸಂಧಿರೋಗೊಲೆಗ್ ಮರ್ದ್ ಆದ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬೀಜೊಲೆನ್ ಪುಡಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕುದಿಪಾದ್ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಎಣ್ಣೆನ್ ದೆತೊನುವೆರ್. ಇಂದೆತ ಔಷಧೀಯ ಪುದರ್ ಒಲಿಯಮ್ ನಿಗ್ರಮ್. ಉಂದೆನ್ ಸಿಹಿಕಾರಕವಾದ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬೀಜೊಲೆಡ್ ಕೆಲವು ಬಗೆತ ಕೊಬ್ಬಿನಾಮ್ಲೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಅಯಿಕ್ಲೆನ ಲೇಪನೊಡು (ಅರಿಲ್) ಸಿಲಾಸ್ಟ್ರಿನ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲಾಟಿನ್ ಫೈಟೊಆಲ್ಕಲಾಯ್ಡ್ ಲು ಉಪ್ಪುಂಡು.[೨]

ಉಪಯೋಗಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಯಾಂತ್ರಿಕ, ಉಷ್ಣ, ಅತ್ತಂದೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಉತ್ತೇಜನೊಲು ಅಂಗಾಂಶೊಲೆನ್ ಹಾನಿ ಮಲ್ಪುನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯೊನು ಪಡೆಯೊಂದಿಪ್ಪುಂಡು, ಬಾಹ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲೊಡು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಫೆರೆಂಟ್ ನೋಸಿಸೆಪ್ಟರ್ ಲೆನ್ ಸಕ್ರಿಯ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಉತ್ತೇಜನೊದ ಬೊಕ್ಕ, ನೋಸಿಸೆಪ್ಟರ್ ಬೆರಿತಮೂಳೆದ ಮೂಲಕ ಮೆದುಳುಗು ಒಂಜಿ ಸಂಕೇತೊನು ಕಡಪುಡುಂಡು, ಉಂದೆತ ಫಲವಾದ್ ಬೇನೆದ ಗ್ರಹಿಕೆ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಬಾಹ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲೊಡು ಉರಿಯೂತದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಲು ಅನೇಕ ಉರಿಯೂತದ ಕಾಯಿಲೆಲೆನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬೊಕ್ಕ ನಿರಂತರತೆಡ್ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸೊಂದಿಪ್ಪುಂಡು. ಉರಿಯೂತದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಲು ತೀವ್ರ ಬೊಕ್ಕ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹಂತೊಡು ನಡಪುಂಡು. ಸೈಟೋಕೈನ್ಸ್, ಕೆಮೊಕೈನ್ಸ್, ಸೆಲ್ ಅಡ್ಹೆಷನ್ ಅಣುಕುಲು ಬೊಕ್ಕ ಉರಿಯೂತದ ಉತ್ತೇಜನೊಲೆನ ನಿಯಂತ್ರಣೊಡು ಲ್ಯುಕೋಸೈಟ್ಸ್ ಬೊಕ್ಕ ಫ್ಯಾಗೊಸೈಟಿಕ್ ಜೀವಕೋಶೊಲೆನ ವಲಸೆಡ್ದ್ ಸುರುತ ತೀವ್ರ ಹಂತೊಡು ಗುರುತಿಸವೊಲಿ. ಕೆಲವು ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಸೈಟೋಕೈನ್ ಲು ಉರಿಯೂತ ಬೊಕ್ಕ ನರರೋಗ ಬೇನೆದ ಬುಳವಣಿಗೆಡ್ ಲ್ಯುಕೋಸೈಟ್ಲೆನ ಬೊಕ್ಕ ಫ್ಯಾಗೊಸೈಟಿಕ್ ಜೀವಕೋಶೊಲೆನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹಂತದ ಒಳನುಸುಳುವಿಕೆಡ್ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡುಂಡು ಬೊಕ್ಕ ಬೇನೆ ಬೊಕ್ಕ ಉರಿಯೂತದ ನಿರ್ವಹಣೆಗ್ ಒಪಿಯಾಯ್ಡ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಉರಿಯೂತ ನಿರೋಧಕ ಮರ್ದ್‍ಲೆನ (ಎನ್ ಎಸ್ ಎಐಡಿ) ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಈ ಮರ್ದ್‍ಲು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಆಂಡಲಾ, ಅಯಿಕ್ಲೆನ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮೊಲೆಡ್ದ್ ಅಯಿಕ್ ಮಿತಿಲಾ ಉಂಡು. ನಾನ್-ಸ್ಟೀರಾಯ್ಡ್ ಆಂಟಿ-ಇನ್ಫ್ಲಾಮೇಟರಿ ಮರ್ದ್‍ಲು ಜಠರದ ಲೋಳೆಪೊರೆತ ಹಾನಿ ಬೊಕ್ಕ ಮೂತ್ರಪಿಂಡೊಗು ಹಾನಿ ಮಲ್ಪುಂಡು, ಆಂಡ ಒಪಿಯಾಯ್ಡ್ ಲು ಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಅವಲಂಬನೆ ಬೊಕ್ಕ ಉಸಿರಾಟದ ಖಿನ್ನತೆ ಇಂಚಿನವುಲೆನ್ ಉಂಟು ಮಲ್ಪುಂಡು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾದ್, ಬೇನೆ ಬೊಕ್ಕ ಉರಿಯೂತೊನು ನಿವಾರಣೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆದ ಮರ್ದ್ ಲೆನ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಫೈಟೊಮೆಡಿಸಿನ್ ನ್ ಒದಗಾವುಂಡು, ಉಂದು ಕನಿಷ್ಠ ಅತ್ತಂದೆ ಒವ್ವೆ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮೊಲೆನ್ ಬುಡ್ದು ಬೇನೆ ಬೊಕ್ಕ ಉರಿಯೂತದ ನಿರ್ವಹಣೆಗ್ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಆಪುಂಡು. ಕರ್ಕ್ಯುಮಿನ್, ರೆಸ್ವೆರಾಟ್ರೊಲ್, ಕ್ಯಾಂಪ್ಫೆರಾಲ್, ಕ್ವೆರ್ಸೆಟಿನ್, ಕ್ಯಾಟೆಚಿನ್ ಬೊಕ್ಕ ಸೆಸ್ಕ್ವೆ-ಟೆರ್ಪೆನ್ಸ್ ನಂಚಿನ ಫೈಟೊ-ಘಟಕೊಲೆನ್ ಸೇರಾವೊಂದಿನ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆದ ಮರ್ದ್ ಲೆಗ್ ಆಂಟಿನೋಸಿಸೆಪ್ಟಿವ್ ಬೊಕ್ಕ ಆಂಟಿ-ಇನ್ಫ್ಲಾಮೇಟರಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಉಪ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನವು ಸಾಹಿತ್ಯೊಡು ತೋಜುಂಡು.[೩]

ರಾಸಾಯನಿಕ ವಸ್ತುಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಸೆಲಾಸ್ಟ್ರಸ್ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್ ಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಸಸ್ಯ ರಾಸಾಯನಿಕೊಲು ಸೆಸ್ಕ್ವಿಟರ್ಪೀನ್ಸ್, ಆಲ್ಕಲಾಯ್ಡ್ಸ್ ಸೆಲಾಸ್ಟ್ರೈನ್, ಸೆಲಾಪೈನ್, ಸೆಲಾಪಜಿನೈನ್, ಸೆಲಾಪಜಿನ್, ಪಾಲಿಯಾಲೊಕೊಲ್ (ಮಲಂಗುನಿನ್, ಮಾಲ್ಕಂಗಿನಾಲ್, ಮಾಲ್ಕಾಂಗುನಿಯಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲಾಟಿಯೊಸೊಲ್) ಆದುಂಡು. ಉಂದೆಟ್ ಟ್ರೈಟರ್ಪೆನಾಯಿಡ್ ಪ್ರಿಸ್ಟಿಮರಿನ್ ಉಂಡು ಬೊಕ್ಕ ಸ್ಟೆರಾಲ್ಸ್ (ಅಮೈರಿನ್ ಬೊಕ್ಕ -ಸಿಟೊಸ್ಟೆರಾಲ್), ಸೆಸ್ಕ್ವಿಟರ್ಪೆನಿಯೊಡೆಸ್ಟರ್ಸ್, ಸೆಲಾಸ್ಟ್ರಸ್ ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್ ಡ್ದ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸವೊಂಡುಂಡು. ಸಿ. ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್ ನ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಭಾಗೊಲೆನ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಮರ್ದ್‍ಲೆನ ಚಟುವಟಿಕೆಲೆಗ್ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಲ್ತೆರ್. ಈ ಸಸ್ಯೊದ ಇರೆಕುಲು ಗಾಯ ಗುಣ ಮಲ್ಪುನ ಚಟುವಟಿಕೆನ್ ತೋಜಾದ್ಂಡ್. ಸಿ. ಪ್ಯಾನಿಕ್ಯುಲೇಟಸ್ ಬೀಜೊಲೆಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಆಂಟಿ ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ ಚಟುವಟಿಕೆಲು ತೋಜ್‍ದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ದೈತ ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ ನ್ಯಾವಿಗೇಶನಲ್ ಮೆಮೊರಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಡ್ ಸ್ಕೋಪೊಲಾಮೈನ್-ಪ್ರೇರಿತ ಕೊರತೆಲೆನ್ ಹಿಮ್ಮುಖ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಆಯುರ್ವೇದೊಡು, ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆನ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಲೆನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಡ್ ಆಂತರಿಕವಾದ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಸಸ್ಯೊಗು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿನ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ಸರ್ಚ್ ಡ್ ಮೆಥನಾಲ್ ಬೊಕ್ಕ ಎಥೆನಾಲ್ ದಂಚಿನ ಧ್ರುವೀಯ ದ್ರಾವಕೊಲೆಡ್ದ್ ಪಡೆಯಿನ ಸಾರೊಲೆನ್ ಗರಿಷ್ಠ ಔಷಧೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗ್ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮಲ್ಪುನವು ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಗ್ ಬೀಜೊದ ಎಕ್ಸ್ ಟ್ರಾಕ್ಟಿವ್ ಮೌಲ್ಯ ಸುಮಾರ್ ೫೨% ಟಿ/ಟಿ ಆದುಪ್ಪುನವು ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್..[೪]

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Black%20Oil%20Plant.html
  2. https://hort.purdue.edu/newcrop/CropFactSheets/peng.html Medical use]
  3. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2020-10-20. Retrieved 2018-09-30.
  4. https://examine.com/supplements/celastrus-paniculatus/