ಪಟಾಕಿ
ಪಟಾಕಿ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಮಟ್ಟಡ್ ಶಬ್ದ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬೋಡಾದ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪಾಡ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತಿನ ಸೊತ್ತು. ಉಂದು ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಪುಡಾವುನ ವಸ್ತ್. ತುಳುನಾಡದ ತುಡರ್ ಪರ್ಬೊ, ತುಳಸಿ ಪರ್ಬೊ, ಬೊಕ್ಕ ಬೇತೆ ಕುಶಿತ ಆಚರೆಣೆಲೆಡ್ ಪಟಾಕಿನ್ ಗಳಸುವೆರ್.
ಪಟಾಕಿದ ಮರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ತೊಟೆ ಬೆಡಿ ಮರ್ದ್, ಗರ್ನಾಲ್ದ್ ಮರ್ದ್ದ್ ದ ಅಂಚಿನನೆ ಮರ್ದ್ ಪಟಾಕಿಡ್ಲಾ ಉಂಡು. ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಶಬ್ದ ಬರ್ಪುನ ಪಟಾಕಿಲೆಡ್ ಮರ್ದ್ ನ್ ಒಂಜಿ ಬತ್ತಿದೊಟ್ಟುಗು ಕಟ್ಟದ್ ಇಪ್ಪುವೆರ್. ಮರ್ದ್ ದ ಲಾ ಬತ್ತಿದಲಾ ನಡುಟ್ ಒಂತೆ ಜಾಗೆ ಇಪ್ಪುನೆದಾದ್ ಅವು ಪುಡಯೆರೆ ಸಮಯ ತಾಗುಂಡು. ಈ ಮರ್ದ್ ಲೆನ್ ದಪ್ಪದ ಕಾಕಜಿಡ್ ಸುತ್ತುದು ಉಪ್ಪುವೆರ್. ಪಟಾಕಿಗ್ ಸೂ ಕೊರ್ದು ಪೊತ್ತುನಗ ಆ ಕಾಕಜಿ ಪೊಡಿ-ಪೊಡಿಯಾದ್ ರಟ್ಟೊಡು. ಅಪಗ ಶಬ್ದಲಾ ಬರ್ಪುಂಡು. ಪಟಾಕಿ ಚೀನಾ ದೇಶೊಡು ಶುರು ಆಯಿನ ಪಂದ್ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಪಟಾಕಿನ್ ರಟ್ಟ್ ಕಾಕಜಿಡ್ ಅತಾಂಡ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಡ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೊತ್ತುನ ಸಾಮಾನುಲು ಆಯಿನ ಮಿಂಚು ಪೊಡಿ, ಕಾರ್ಡೈಟ್, ಪುಗೆಬರಂದಿ ಪೊಡಿ, ಅತಾಂಡ ಕಪ್ಪುದ ಪೊಡಿನ್ ಅಂಚನೆ ಬೇತೆ ನಮುನೆದ ಮರ್ದ್ ಪಾಡುವೆರ್. ಸೂತ ಪೆಟ್ಟಿಗೆದ ಮರ್ದ್, ಚಿಮಣೆದ ಎಣ್ಣೆದಲೆಕಂದ್ ನ್ ಸಾಮಾನ್ಲೆನ್ ಲಾ ಪಟಾಕಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ಗಳಸುವೆರ್. ಉಂದೆನ್ ಬಿಗಿತ್ತ್ ದ್ ಕಟ್ಟದ್ ಅಯಿತ ಉಳಯಿ ದಿನ್ನೊ ಬರ್ಪುನೆಲೆಕ ಮಲ್ಪುನನೆ ಬಾರೀ ವಿಶೇಷ.
ಪಟಾಕಿದ ಮೂಲೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಇತ್ತೆದ ಪಟಾಕಿದ ಮೂಲೊ ಚೀನಾ. ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಬಾಶೆಡ್ ಫೈರ್ ಕ್ರಾಕರ್ ಪಂಡ ಪುಡವುನ ಬೆದ್ರ್ ಪಂದ್ ಅರ್ತೊ [೧]. ಚೀನಾಡು ಬೆದ್ದ್ರ್ ನ್ ಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಶಬ್ದ ಬರ್ಪುನಲೆಕ ಮಲ್ಟ್ದ್ ಅಯಿನ್ ಕಾಡ್ ಮ್ರುಗೊಲೆನ್ ಪೋಡಿ ಕಟ್ಟಾದ್ ಗಿಡಪೆರೆ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಬೆಡಿ ಮರ್ದ್ ನ್ ನಾಡ್ ಪತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಇತ್ತೆದ ಪಟಾಕಿದ ರೂಪೊ ಬೈದ್ ಂಡ್. [೨]
ಪಚ್ಚೆ ಅತಾಂಡ ಪರಿಸರ ಪ್ರೀತಿದ ಪಟಾಕಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಭಾರತ ದೇಶೊದ ನೇಶನಲ್ ಗ್ರೀನ್ ಟ್ರಿಬುನಲ್ National Green Tribunal (NGT) , ಶಬ್ದ ಬೊಕ್ಕ ಪರಿಸರ ಮಲಿನ ಮಲ್ಪುನ ಪಟಾಕಿನ್ ಮಾರುನೆನೆ ೨೦೨೦ ವ್ರ್ಶೊದ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಕೈದ್ ಮಲ್ತ್ಡ್ಂಡ್. ಅಂಚನೆ Council for Scientific and Industrial Research (CSIR) ಪಚ್ಚೆ ಪಟಾಕಿಲೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ದ್ಂಡ್. ಉಂದೆಕ್ ಗಳಸುನ ಮರ್ದುಲು ಶಬ್ದಲಾ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ಪುನ್ತತ್ತ ಒಟ್ಟುಗು ಪರಿಸರ ಹಾಳ್ ಮಲ್ಪುನ ವಸ್ತುಲೆನ್ಲಾ ಪರಿಸರೊಗು ಪಾಡುಜಿ. ಅಂಡಲಾ ಉಂದು ಅಲುಮಿನಿಯಮ್, ಬೇರಿಯಮ್, ಪೊಟ್ಯಸಿಯಮ್ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಬೊಕ್ಕ ಇಂಗಾಲ ಪನ್ಪುನ ಹಾಳ್ ವಸ್ತುಲೆನ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು.[೩]
ಕಾನೂನು ಮಾನ್ಯತೆ ರದ್ದ್ ಮಲ್ತಿ ದೇಶೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಟಾಕಿನ್ ಭಾರತೊ ದ ಲೆಕ್ಕೊನೆ ಈ ತಿರ್ತ್ ದ ದೇಶೊಲು ಮಾನ್ಯತೆ ರದ್ದ್ ಮಲ್ತ್ ದ.
- ಆಸ್ಟ್ರೆಲಿಯಾ
- ಕೆನಡಾ
- ಕ್ರೊಷಿಯ
- ಚೀನಾ
- ಜ಼ೆಕ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್
- ಜರ್ಮನಿ
- ಫ಼ಿನ್ಲಾಂಡ್
- ಹೊಂಗ್-ಕಾಂಗ್
- ಹಂಗೆರಿ
- ಇಂಡೊನೇಸ್ಯ
- ಅಯರ್ಲಾಂಡ್
- ಮಲೇಸ್ಯ
- ನಾರ್ವೆ
- ಪಿಲಿಫ್ಹೆನ್ಸ್
- ಸಿಂಗಾಪುರ
- ಸ್ವೀಡನ್
- ತೈವಾನ್
- ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್
- ಅಮೇರಿಕಾ
- ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್
ಪಟಾಕಿದ ತರಾವಳಿಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಟಾಕಿಡ್ ರಡ್ಡ್ ನಮೂನೆಲು. ಶಬ್ದ ಬರ್ಪುನ ಬೊಕ್ಕ ಪೊರ್ಲುದ ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ಪುನ.
ಶಬ್ದ ಬರ್ಪುನ ಪಟಾಕಿಲು
- ಕೇಪು
- ಬೀಡಿ ಪಟಾಕಿ
- ಒಲಿ ಪಟಾಕಿ
- ಲಕ್ಶ್ಮಿ ಪಟಾಕಿ
- ಮಾಲೆ ಪಟಾಕಿ
- ಆಟಮ್ ಬಾಂಬು
ಗರ್ನಾಲ್
ಗರ್ನಾಲ್ ಪಂಡ ಪಟಾಕಿದ ಜಾತಿದ ಮಲ್ಲ ಶಬ್ದ ಮಲ್ಪುನ ವಸ್ತ್. ಅಯಿಟ್ ಬೆಡಿ ಮರ್ದ್ನ್ ನೂಲುದ ಅದಾರೊಡು ಕಟ್ಟ ದ್ ಉಪ್ಪುವೆರ್. ಅಯಿಕ್ ಒಂಜಿ ಬತ್ತಿ ಕಟ್ತದ್ ಉಪ್ಪುವೆರ್. ಬತ್ತಿಗ್ ಸೂ ಕೊರ್ದು ಎತ್ತರೊಗು ಬೀಜೆದ್ ದಕ್ಕುವೆರ್. ಅಕ್ಕೊಸುಡು ಪುಡವುನ ಗರ್ನಾಲ್ ದ ಶಬ್ದ ನಾಲೂರುಗುಲಾ ಕೇನುಂಡು. ಮದಿಮೆದ ದಿಬ್ಬಣ ಪಿದಾಡ್ ನಗ, ಬೂತೊದ ಭಂಡಾರ ಪಿದಾಡ್ನಗ, ನೇಮ ಆನಗ, ಸಯಿತಿನ ಪುನತ ಕಾಟೊಗು ಸೂ ಕೊರ್ನಗ ಗರ್ನಾಲ್ ದಕ್ಕುನ ಕ್ರಮೊ ಉಂಡು.
ಪೊರ್ಲುದ ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ಪುನ ಪಟಾಕಿಲು
- ನೆಲಚಕ್ರ
- ಸುರು-ಸುರು ಕಡ್ಡಿ
- ಬರ್ಸ ಅತಾಂಡ ಬೆದ್ರ ಪುಂಡೆಲ್
- ಉಚ್ಛು
- ಫ್ಲವರ್ ಪಾಟ್
- ಕ್ರಷ್ನ ಚಕ್ರ
- ಮಾಲೆ
ಪಟಾಕಿದ ಅಪಾಯ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಟಾಕಿ ಪುಡಾನಗ ಅಪುನ ಅಪಾಯೊಲು ಪಂಡ ಕಣ್ಣದ್ ದ್ರಿಸ್ಟಿ ಕಳೆವೊನ್ನವು. ಜೋಕುಲು ಜಾಗ್ರತೆ ಮಲ್ಪಾಂದೆ ಪಟ್ಟಕಿ ಪುಡಾತ್ದ್ ಅಕ್ಲೆನಲಾ, ಬಾಕಿದಕುಲೆನಾಲಾ ಕಣ್ನ್ಗ್ ಅಪಾಯ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪಟಾಕಿ ಪುಡಾಪುನಗ ಮೈಕ್ ಪರ್ತಿದ ಅಂಗಿ-ಕುಂಟು ಪಾಡ್ಂಡ್ ಎಡ್ದೆ. ಪಾಲಿಸ್ಟೆರ್ ಅತ್ತ್. ಅಂಚನೆ ಬಾಲ್ದಿಡ್ ನೀರ್ಲಾ ತಯಾರ್ ಉಪ್ಪೊಡು. ಸೂತ ಗಾಯೊಲು ಆಂಡಾ ಸುರುಕು ನೀರ್ ಪಾಡ್ದ್ ದೆಕ್ಕೊಡು. ಅಂಚನೆ ಮಲ್ಲ ಪಟಾಕಿ ಕೈಟ್ ಪುಡಾಂಡ ಕೈ ಬೆರೆಳ್ ಚಿದ್ರ ಆಪುನಲಾ ಉಂಡು. ಗರ್ನಾಲ್ ದ ಅಂಚಿನ ಮಲ್ಲ ಮರ್ದ ದ ಪಟಾಕಿನ್ ದಕ್ಕುನ ಮಲ್ಲ ಕೆಲಸ. ಅಯಿಕ್ ಕೈತ ಚಾತುರ್ಪು ಬೋಡು.
ಉಲ್ಲೆಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ David Curtis Wright (29 September 2005). Thomas F. Glick; Steven J. Livesey; Faith Wallis (eds.). Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia2. Psychology Press. p. 211. ISBN 978-0-415-96930-7.
- ↑ Hugh Baker (1 June 2011). Ancestral Images: A Hong Kong Collection. Hong Kong University Press. p. 184. ISBN 978-988-8083-09-1.
- ↑ What are green firecrackers? All you need to know, Hindustan Times, 13 Nov 2020 .