ಗ್ರಹ

ಸೌರವ್ಯೂಹೊದುಲಯಿ ಇಪ್ಪುನ ಗ್ರಹೊಲು ಬುಕ್ಕೊ ಕುಬ್ಜಗ್ರಹೊಲು (ಗಾತ್ರೊ ತುಲನಾತ್ಮಕೊ ದೂರೊ ಅತ್ತ್)

ಉಲಾಯಿ ಸುತ್ತುದ ಗ್ರಹೊಲು ಎಡತ್ತ್‌ಡ್ದ್ ಬಲತ್ತ್‌ಗ್: ಬುಧಗ್ರಹ, ಶುಕ್ರ, ಭೂಮಿಬುಕ್ಕೊ ಮಂಗಳ ವಾಸ್ತವಿಕ ಬಣ್ಣೊಡು (ಗಾತ್ರೊಲು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾದ್,ದೂರ ಅತ್ತ್)

ಸೂರ್ಯನ ಹಿನ್ನಲೆಡ್ ನಾಲ್ ಅನಿಲ ದೈತ್ಯೆರ್:ಗುರು ಶನಿ,ಯುರೇನಸ್ ಮತ್ತು ನೆಪ್ಚೂನ್ (ಗಾತ್ರೊಲು ತುಲನಾತ್ಮಕೊ, ದೂರ ಅತ್ತ್)

ಗ್ರಹ ಒವ್ವೇನಕ್ಷತ್ರೊದ ಗುರುತ್ವಕ್ಶೇತ್ರದುಲಾಯಿ ಆ ನಕ್ಷತ್ವೊನು ಸುತ್ತುರುಪಾಡುನ ಒಂಜಿ ಒಂದು ಘನಕಾಯೊ. ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ಗ್ರಹೊಲಾ ಮಾತೃ ನಕ್ಷತ್ರೊಡ್ದ್ ಅಯಿತ ಮಿತ್ತ್ ಬೂರುನ ವಿಕಿರಣೊನು ಪ್ರತಿಫಲಿಸದ್ ತನ್ನೊ ಇರವುನು ಪ್ರಕಟಿಸವುಂಡು. ಸೂರ್ಯಗ್ ಎನ್ಮೊ ಗ್ರಹೊಲುಂಡು. ಸೂರ್ಯಡ್ದ್ ಅವೆಕ್ಕುಲು ಇಪ್ಪುನ ದೂರೊದ ಅನುಸಾರೊ ಉಂದು: ಬುಧ,ಶುಕ್ರ,ಭೂಮಿ,ಮಂಗಳ,ಗುರು,ಶನಿ,ಯುರೇನಸ್ ಬುಕ್ಕೊ ನೆಪ್ಚೂನ್ ಪ್ಲುಟೋ ಸೇರ್ದ್ ಒರುಂಬೊ ಗ್ರಹೊಕುಲಾಪುಂಡು.

ಸೌರಮಂಡಲೊದ ಪಿದಯಿದ ಗ್ರಹ

• ಪೊಸ ಸಂಶೋಧನೆ :09/07/2016:
• ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ಡ್ದ್ ಬತ್ತಿನ ವರದಿದಂಚ, ಮೂಜಿ ಸೂರ್ಯೆ (ನಕ್ಷತ್ರೊಲೆ) ಸುತ್ತೊ ತಿರ್ಗೊಂದಿಪ್ಪುನ ಮಲ್ಲ ಗ್ರಹವೊಂಜೆನ್ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಲು ಪತ್ತೆ ಮಲ್ತ್‌ದೆರ್. ವಿಸೇಸೊ ಪಂಡ ಈ ಗ್ರಹೊಡು ಪ್ರತಿ ದಿನೊಲಾ ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಸೂರ್ಯೆ ಉದಿಪುನ ಬುಕ್ಕೊ ಸೂರ್ಯೆ ಕಂತುನ ಪೊರ್ತುಡು ಆಪುಂಡು! ಭೂಮಿಡ್ದ್ 340 ಜ್ಯೋತಿರ್‌ವರ್ಸೊದಾತ್ ದೂರೊ ಇಪ್ಪುನ ಈ ಗ್ರಹೊ ಗಾತ್ರಪಡು ಗುರುಗ್ರಹೊಡ್ದು ನಾಲ್ ಪಟ್ಟ್ ಮಲ್ಲೆ ಆದುಂಡು ಬುಕ್ಕೊ ನಾಲ್ ಪಟ್ಟ್ ಎಚ್ಚ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಪೊಂದ್‌ದುಂಡು. ಸೆಂಟೌರಸ್‌ ತಾರಾ ಪುಂಜೊಡು ಇಪ್ಪುನ ಈ ಗ್ರಹೊಗು ‘ಎಚ್‌ಡಿ 131399ಎಬಿ’ ಪಂಡ್‍ದ್ ಪುದರ್ ದೀಡ್ದ್‌ನೆ.
• ಉಂದು 1.6 ಕೋಟಿ ವರ್ಸೊಲೆ ಪಿರವು ಸ್ರಿಸ್ಟಿಯಾದಿಪ್ಪು ಪನ್ಪುನ ವಿಜ್ಞಾನಿಲ ಊಹೆ. ಉಂದು ಸೌರ ಮಂಡಲದ ಪಿದಯಿ ಪತ್ತೆ ಅಯಿನ ಯುವ ಗ್ರಹೊಲೆಡ್ ಒಂಜಿ. ಅತ್ತಂದೆ ಭೂಮಿಡ್ದ್ ನೇರವಾದ್ ಚಿತ್ರ ದೆಪ್ಪೆರೆ ಸಾದ್ಯೊ ಆಪುನ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಗ್ರಹೊಲೆಡ್ ಒಂಜಾದುಂಡು. ಇಂದೆತ ವಾತಾವರಣೊದ ಉಷ್ಣತೆ 580 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ದಾತ್ ಉಂಡುಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಲು ಪನ್ತೆರ್. ಅಮೆರಿಕದ ಅರಿಜೋನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯೊದ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕೆ ಡೇನಿಯಲ್‌ ಅಪೈ ಆರೆನ ಅಧ್ಯಯನೊ ತಂಡೊಡುಪ್ಪುನ ಪಿಎಚ್‌.ಡಿ. ವಿದ್ಯಾರ್ತಿ ಕೆವಿನ್‌ ವಾಗ್ನರ್‌ ಈ ಗ್ರಹೊನು ಪತ್ತೆ ಮಲ್ತೆರ್.
• ಗ್ರಹೊ ಮೂಜಿ ನಕ್ಷತ್ರೊದ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತೊಂದುಂಡು. ಅಯಿಟ್ ರಡ್ಡ್ ನಕ್ಷತ್ರೊಲು ದಿಂಜ ಕೈತಲ್‍ಡಿತ್ತ್‌ದ್, ಒಂಜೆಗೊಂಜಿ ಸುತ್ತೊಂದು ಪ್ರದಾನೊ ಬುಕ್ಕೊ ಮಲ್ಲ ನಕ್ಷತ್ರೊದ ಸುತ್ತೊ ತಿರ್ಗೊಂದಿಪ್ಪುಂಡು. ಪ್ರತಿ ದಿನೊ ಅಲ್ಪ ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಸೂರ್ಯೆ ಕಂತುನ, ಸೂರ್ಯೆ ಉದಿಪುನ ಆಪುಂಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ವಾಗ್ನರ್‌ ಪನ್ತೆರ್.

ನಕ್ಷತ್ರೊಲೆ ಲಕ್ಷಣೊ

• ಪತ್ತೆ ಮಲ್ತಿನ ಪೊಸ ಗ್ರಹೊಲೆ ವ್ಯವಸ್ತೆಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಮೂಜಿ ನಕ್ಷತ್ರೊಲೆನ್ ಎಚ್‌ಡಿ 131399ಎ, ಎಚ್‌ಡಿ 131399ಬಿ ಮತ್ತು ಎಚ್‌ಡಿ 131399ಎ ಪಂಡ್‍ದ್ ಗುರ್ತಿಸದ್ ಆತ್ಂಡ್. ಇಂದೆಟ್ ಎಚ್‌ಡಿ 131399ಎ ಪ್ರದಾನೊ ನಕ್ಷತ್ರ. ಉಂದು ನಮೊನ ಸೂರ್ಯಡ್ದ್ ಶೇ 80ದಾತ್ ಮಲ್ಲೆ ಉಂಡುಂಡುಂದು ಅಂದಾಜಿ ಮಲ್ತೆರ್. 131399ಬಿ ಮತ್ತು 131399ಸಿ ನಕ್ಷತ್ರೊಲೆ ನಡುಟು ಸರಿ ಸುಮಾರ್ ನಮೊನ ಸೂರ್ಯ ಬುಕ್ಕೊ ಶನಿ ಗ್ರಹೊದ ನಡುಟೆ ಇಪ್ಪುನಾತ್ ರೊ ಉಂಡು. ಈ ರಡ್ಡ್ ನಕ್ಷತ್ರೊಲು ಅಯಿತ ಕಕ್ಷೆಡ್ ಒಂಜೆಗೊಂಜಿ ಸುತ್ತೊಂದು ಪ್ರದಾನೊ ನಕ್ಷತ್ರೊನು ಸುತ್ತುರು ಪಾಡುಂಡು. ಪೊಸ ಗ್ರಹೊ 131399ಎ ಸುತ್ತೊ ಸುತ್ತೊಂದುಂಡು. ನಮೊನ ಸೌರವ್ಯೂಹಗ್ ಹೋಲಿಸಾಂಡ, ಇಂದೆತ ಕಕ್ಷೆಡ್ ಪ್ಲೂಟೊ ಪೊಂದ್‌ನ ಕಕ್ಷೆದ ರಡ್ಡ್ ಪಟ್ಟ್ ಉಂಡು ಪಂಡ್‍ದ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಲು ಊಹಿಸದೆರ್.

ಪತ್ತೆ ವಿಧಾನ

• ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಅಂಚಿಗ್ ಗ್ರಹೊಲೆನ್ ಪತ್ತೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಆದ್ ರೂಪಿಸಾಯಿನ ಪೊಸ ಸಾದನೊ ಸ್ಪಿಯರ್‌ಡ್ (ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೊ ಪೊಲಾರಿಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಹೈ ಕಾಂಟ್ರಾಸ್ಟ್‌ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟ್ರ್ಯುಮೆಂಟ್‌) ಉಂದು ಗೋಚರ ಆತ್ಂಡು. ಈ ಸಾದನೊ ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಸದರ್ನ್‌ ಅಬ್ಸರ್ವೇಟರಿ (ಇಎಸ್‌ಒ) ನಿರ್ವಹಿಸವುನ, ಚಿಲಿದೇಸೊಡುಪ್ಪುನ ಮಲ್ಲ ದೂರದರ್ಶಕೊದ ಬಾಗೊ ಆತ್ಂಡ್.

ಇಂದೆನ್ ತೂಲೆ

• ಸೂರ್ಯೆ
• ಬೂಮಿ
• ನಮೊನ ಸೂರ್ಯವ್ಯೂಹೊದ ಗ್ರಹೊಲು

ಪಿದಯಿದ ಕೊಂಡಿಲು

• International Astronomical Union website
• Photojournal NASA
• NASA Planet Quest – Exoplanet Exploration
• Illustration comparing the sizes of the planets with each other, the Sun, and other stars
• cite web |url=http://www.iau.org/STATUS_OF_PLUTO.238.0.html |title= IAU Press Releases since 1999 "The status of Pluto: A Clarification" |archiveurl=http://web.archive.org/web/20071214043704/http://www.iau.org/STATUS_OF_PLUTO.238.0.html |archivedate=2007-12-14
• "Regarding the criteria for planethood and proposed planetary classification schemes." article by Stern and Levinson
• Planetary Science Research Discoveries (educational site with illustrated articles)