ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ

ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ
ಪುಟ್ಟಿನ ಊರು	ಜೂನ್ ೨೮, ೧೯೨೮ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆದ ಹೊಂಬಳ ಗ್ರಾಮ
ಸೈತಿನ ದಿನೊ	ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೬, ೨೦೨೨ ಧಾರವಾಡ, ಕರ್ನಾಟಕ
ಬೇಲೆ	ಕವಿ, ಅಧ್ಯಾಪಕೆರ್, ಧಾರವಾಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯೊಡು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕೆರ್. ಪ್ರಸಾರಂಗದ ನಿರ್ದೇಶಕೆರಾದ್ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸ್‍ದೆರ್.
ಬೆಂದಿನ ವರ್ಸೊ	1980–2022

ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ ಮೇರ್ ಕನ್ನಡತ ಕವಿ. ಮೇರ್ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆದ ಹೊ೦ಬಳ ಪನ್ಪಿನ ಊರುದಾರ್. ಮೇರ್ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯಡ್ ಮಾಸ್ಟ್ರ್ ಆದ್ ಇತ್ತೆರ್. ಕಾವ್ಯಾಕ್ಷಿ, ಆಕಾಶ ಬುಟ್ಟಿ, ದೀಪಧಾರಿ, ನೆಲ-ಮುಗಿಲು, ಮಣ್ಣಿನ ಮೆರವಣಿಗೆ, ಜೀವ ಧ್ವನಿ ಮೆರೆನ ಕವನ ಸ೦ಕಲನೊಲ್. ಮೆರೆಗ್ ರಾಜ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಕೇ೦ದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ತಿಕ್ಕ್‌ದ್೦ಡ್. ಮೇರ್ ೧೯೯೬ಡ್ ನಡತಿನ ೬೫ನೇ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಗುರಿಕಾರೆರಾದಿತ್ತೆರ್.

ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ – ಕನ್ನಡದ ಖ್ಯಾತ ವಿದ್ವಾಂಸೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕಾವ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿಕುಲೆಡ್ ಒರಿ.

ಪುಟ್ಟು ಬೊಕ್ಕ ಜೀವನ

• ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ ಮೇರ್ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆದ ಹೊಂಬಳ ಗ್ರಾಮೊಡು ೧೯೨೮ತ ಜೂನ್ ೨೮ತಾನಿ ಪುಟ್ಟಿಯೆರ್. ಅಮ್ಮೆರ್ ಸಕ್ಕರೆಪ್ಪ, ಅಪ್ಪೆ ಪಾರ್ವತವ್ವ. ಅಮ್ಮೆ ಸಕ್ಕರೆಪ್ಪೆರ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಡ್ ಶಿಕ್ಷಕೆರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್. ಧಾರವಾಡೊಡೇ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಬೊಕ್ಕ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣ ಪೂರೈಸೆರ್ ಕಣವಿ. ಮೇರ್ ೧೯೫೨ಟ್ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯರ್ದ್ ಎಂ.ಎ. ಪದವಿ ಪಡೆದ್ ಆಪಗ ಆತೆ ಸುರು ಆಯಿನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಸಾರಾಂಗ ವಿಭಾಗೊದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಆಯೆರ್.
• ೧೯೫೬ತ ಪೊರ್ತುಗು ಅವ್ವೇ ವಿಭಾಗದ ನಿರ್ದೇಶಕೆರಾದ್ 1983 ಮುಟ್ಟ ಸೇವೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಅರೆನ ಬುಡೆದಿ ಶಾಂತಾದೇವಿ ಅರ್‌ಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಒಲವು ಇತ್ತ್‌ನ ಮಲ್ಲ ಮನೆತನೊರ್ದು ಬತ್ತ್‌ನಾರ್.
• ಕಣವಿ ಮೇರೆನ ಜೋಕುಲು ಶಿವಾನಂದ, ಚಂದ್ರಮೌಳಿ, ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿ, ಕರುಣಪ್ರಸಾದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣುಮಗಳ್ ರಂಜನಾ

ತೀರ್‌ನೆ

ಚೆಂಬೆಳಕಿನ ಕವಿ, ಸಮನ್ವಯ ಲೇಖಕೆ ಬೊಕ್ಕ ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ನಾಡೋಜ ಡಾ. ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ ತನ್ನ ೯೪ನೇ ವರ್ಷ ಪ್ರಾಯೊಡು ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೫,೨೦೨೨ನೇ ಬುಧವಾರ ಬೊಲ್ಪುಗು ೯.೧೩ಕ್ ತೀರ್ಯೆರ್.

ಕಾವ್ಯ ಲೋಕೊಡು

• ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ ಮೇರ್ ವಿಮರ್ಶೆನ್ ಬರೆದಿತ್ತೆರಾಂಡಲಾ ಪ್ರಧಾನವಾದ್ ಅರ್ ಕವಿ. ಚೆನ್ನವೀರ ಕಣವಿ ಮೇರ್ ಕವಿಯಾದ್ ಪ್ರಕಟವಾಯಿನೆ ನವೋದಯದ ‘ನಡುಹಗಲ’(ನಡು ಪಗೆಲ್‌ದ) ಪೊರ್ತುಡು. ಬೇಂದ್ರೆ, ಕುವೆಂಪು, ಪು.ತಿ.ನ, ಮಧುರಚೆನ್ನ ಇಂಚಿತ್ತ್‌ನಕುಲೆನ ಕಾವ್ಯ ಪೊಸತಾದ್ ಕಾವ್ಯ ರಚನೆಗ್ ತೊಡಗುನಕುಲೆನ್ ಗಾಢವಾದ್ ಪ್ರಭಾವಿಸೊಂದು ಇತ್ತ್‌ನ ಕಾಲ ಅವು.
• ಕಣವಿ ಅರೆನ ಸುರುತ ರಚನೆಲೆಡ್ ಇಂಚಿನ ಪ್ರಭಾವೊಲೆನ ನೆಲೆಕುಲೆನ್ ಗುರುತಿಸವೊಲಿ, ಅರೆನ ಕಾವ್ಯೊಡು ರಮ್ಯ ಮನೋಧರ್ಮ, ಆದರ್ಶಪ್ರಿಯತೆ, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ನಿರ್ಮಾಣದ ಹಂಬಲೊಲು ವಿಶೇಷವಾದ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ೧೯೪೯ಟ್ ಪ್ರಕಟವಾಯಿನ ಕಾವ್ಯಾಕ್ಷಿ, ೧೯೫೦ಟ್ ಪ್ರಕಟವಾಯಿನ ಭಾವಜೀವಿ ಸಂಗ್ರಹೊಲೆಡ್ ಈ ಮಾತ ಅಂಶೊಲೆನ್ ಗುರುತಿಸವೊಲಿ.

ಪ್ರತಿಮಾನಿಷ್ಠ ಕವಿತೆ

• ೧೯೫೩ಟ್ ಕಣವಿನ ಮೂಜನೆತ ಸಂಗ್ರಹ ಆಕಾಶಬುಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟ ಆಂಡ್. ಈ ಸಂಗ್ರಹೊಡು ಕಣವಿ ಅರೆನ ಆಸಕ್ತಿಲು ವಿಸ್ತಾರ ಆವೊಂದು ಉಪ್ಪುನೆತ ಸೂಚನೆಲು ಉಂಡು. ಸಾಮಾಜಿಕತೆ ಈ ಸಂಗ್ರಹೊಡು ಗುರುತಿಸವೊಡಾಯಿನ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಅಂಶವಾದ್ ಉಂಡು. ಸಮಾಜದ ದೋಷೊಲೆನ್ ಕವಿ ಮುಲ್ಪ ವ್ಯಗ್ರರಾದ್ ಟೀಕೆಗ್ ಗುರಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ವ್ಯಂಗ್ಯದ ಧಾಟಿ ಇಂಚಿನ ಸಂದರ್ಭೊಲೆಡ್ ಮುಖ್ಯವಾದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.
• ಬಸವರಾಜ ಕಟ್ಟೀಮನಿ, ನಿರಂಜನ, ಎಕ್ಕುಂಡಿ ಇಂಚಿತ್ತಿನಕುಲೆನ ಸ್ನೇಹ ಸಂಪರ್ಕೊ ಬೊಕ್ಕ ಆಪಗ ಪ್ರಚಲಿತ ಇತ್ತ್‌ನ ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚಳವಳಿ ಅರೆನ್ ಪ್ರಭಾವಿಸಾದ್ ಉಪ್ಪು. ಆಕಾಶಬುಟ್ಟಿ ಸಂಗ್ರಹೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಪನ್ಪುನ ಕವಿತೆನ್ ನಮ ಮುಲ್ಪ ವಿಶೇಷವಾದ್ ನೆನೆಪೊಡಾಪುಂಡು. ಪ್ರತಿಮಾನಿಷ್ಠವಾಯಿನ ಈ ಕವಿತೆ ಕಣವಿ ಅರೆನ ದುಂಬುದ ಕಾವ್ಯದ ಮುನ್ಸೂಚನೆದ ಲೆಕೊ ಉಂಡು.

ಶಿರೋಲೇಖ

ನವ್ಯತೆಡ್‌ಲಾ ಕಾತೊಂಡು ಬತ್ತ್‌ನ ವಿಭಿನ್ನತೆ

• ೧೯೫೪ಟ್ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಅಡಿಗೆರೆನ ಚೆಂಡೆ ಮದ್ದಳೆ ಪ್ರಕಟ ಆಂಡ್ ನವ್ಯಮಾರ್ಗ ಅಧಿಕೃತವಾದ್ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಆಂಡ್. ವಿಶೇಷವಾದ್ ರೋಮ್ಯಾಂಟಿಕ್ ಮನೋಧರ್ಮದ ಚೆನ್ನವೀರಕಣವಿ ಅರ್ ಈ ಪೊಸ ಕಾವ್ಯ ಸಂದರ್ಭದೊಟ್ಟುಗು ಬೇತೆ ಒಂಜಿ ರೀತಿಡ್ ಸಂಘರ್ಷೊಗು ತೊಡಗ್‌ನವೇ ಅರೆನ ಕಾವ್ಯ ಜೀವನೊದ ದುಂಬುದ ಅಧ್ಯಾಯ. ಅಡಿಗೆರೆ ನವ್ಯ ಮಾರ್ಗದೊಟ್ಟುಗು ಕಣವಿ ಅರೆನ ಸಂಬಂಧ ಅನ್ಯೋನ್ಯವಾಯಿನವು ಆಯಿನವು ಆದ್ ಇಜ್ಜಂಡ್.
• ಅಡಿಗೆರೆ ಕಾವ್ಯ ಪ್ರವಾಹೊಡು ಪೂರ್ತಿಯಾದ್ ಕೊಚ್ಚಿದ್ ಪೋವಂದಿನಾತ್‌ ಕಣವಿ, ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೆ.ಎಸ್.ನ ಆಕುಲು ಸಾಧಿಸಾವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಅಂಚಾದ್‌ ಅಡಿಗೆರೆ ಅನುಯಾಯಿಲೆರ್ದ್ ಭಿನ್ನವಾದ್ ಮೇರ್ ಕಾವ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಸವುನವು ಸಾಧ್ಯ ಆಂಡ್. ಭಾಷೆದ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್, ಲಯತ್ತ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್, ಅನುಭವೊನು ನಿಷ್ಠುರವಾದ್ ಶೋಧಿಸವೊಡು ಪನ್ಪುನ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ ಮೇರ್ ನವ್ಯನ್ ಒತ್ತೊಂಡೆರ್.
• ಆಂಡ ಅಪಗ ನವ್ಯೊಡು ವಿಶೇಷವಾದ್ ತೋಜೊಂದು ಇತ್ತ್‌ನ ನಿರಾಶಾಭಾವ, ಏಕಾಕಿತನದ ಬೇನೆ, ಕಾಮದ ವಿಜ್ರಂಭಣೆ, ವ್ಯಂಗ್ಯದ ಆಟಾಟೋಪೊಲೆನ್‌ ಮೇರ್ ಅನುಮಾನಿಸದೆರ್. ಬದುಕ್‌ನ್ ಸ್ನೇಹ, ಪ್ರೀತಿ, ವಾತ್ಸಲ್ಯ, ಸಹನಶೀಲತೆ ಇಂಚಿತ್ತ್‌ನ ಮೌಲ್ಯೊಲೆನ್ ಆಶ್ರಯಿಸಾದ್ ಸಹ್ಯವಾಗಿಸವುನವು ಸಾಧ್ಯ ಉಂಡು ಪನ್ಪುನವು ಕಣವಿ ಅರೆನ ನಿಲುವಾದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಮೇರ್ ಅರೆನ ಕೈಪೆನ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಲೆಟ್ಟ್ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸವೆರ್.
• ಆಂಡ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೆಲೆಟ್ಟ್ ಮನಸ್ಸ್ ಕೈಪೆ ಮಲ್ತೊನಂದೆ ಆರ್ದ್ರೆರಾದ್ ಪ್ರವರ್ತಿಸುವೆರ್. ‘ನಿಕ್ಕ್ ಈಯೇ ಗೆಳೆಯೆ ನಿಕ್ಕ್ ಈಯೆ’ ಪಂಡ್‌ದ್ ಅಡಿಗೆರೆನಂಚ ಕಣವಿ ಬರೆಪುನೆನ್ ನಮ ಕಲ್ಪಿಸವುನವೇ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. ದಾಂಪತ್ಯೊನು ಕುರಿತಾದ್, ಜೋಕುಲೆನ ಕುರಿತ್, ನಿಸರ್ಗೊನು ಕುರಿತ್, ಆತೇ ದಾಯೆ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಲೆನ ಕುರಿತ್ ಕಣವಿ ಆರ್ ಬರೆತ್‌ನ ಕವಿತೆಲೆನ್ ತೂಂಡ, ಆರ್ ಎಂಚ ಅಡಿಗೆರೆರ್ದ್ ಭಿನ್ನವಾದ್ ಬರೆಯೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ ಪನ್ಪುನವು ಸ್ಪಷ್ಟ ಆಪುಂಡು.
• “ನವ್ಯಕಾವ್ಯೊರ್ದು ಆದ್‌ ರೂಪು ಆಯಿನ ಮುಕ್ತ ಛಂದಸ್ಸ್, ವಾಸ್ತವ ಮುಖತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಎಚ್ಚರ, ವ್ಯಂಗ್ಯ – ವಿಡಂಬನೆಲೆನ್ ಕಣವಿ ಅರೆನ ಕವಿತೆ ಪತೊಂಡಲಾ, ಕಣವಿಯೆರ್ ಅರೆನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಮೂಲದ್ರವ್ಯೊಲಾಯಿನ ನಿಸರ್ಗಪ್ರಿಯತೆ, ಅನುಭಾವಿಕ ದೃಷ್ಟಿ, ಮಾನವೀಯತೆ, ಮೌಲ್ಯಪ್ರಜ್ಞೆ ಇಂಚಿತ್ತಿಲೆನ್ ಬುಡುದು ಕೊರ್ತ್‌ಜೆರ್” ಪನ್ಪುನೆನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಜಿ.ಎಸ್. ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪೆರ್ ಈ ಅಂಶೊನು ಬಾರೀ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಗುರುತಿಸದೆರ್.

ವಿಡಂಬನೆದ ಜೋರು

• ೧೯೬೦ಟ್ ‘ಮಣ್ಣಿನ ಮೆರವಣಿಗೆ’ ಪ್ರಕಟ ಆಪುನ ಪೊರ್ತುಗು ಕಣವಿಯೆರೆನ 'ಕಾವ್ಯವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ' ಬೋಡಾಪುನಾತ್ ಬುಲೆದ್ ಪರ್ದ್ಂದ್‌ದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ನಿಸರ್ಗಪ್ರಿಯತೆ ಈ ಸಂಗ್ರಹೊಡು ಒಂತೆ ಕಡಿಮೆ ಆದ್, ವಿಡಂಬನೆದ ಜೋರು ಎಚ್ಚಾತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಅಂಶ ಪಂಡ್ಂಡ ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತವಾಯಿನ ಬೊಕ್ಕ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಪನ್ಪುನಂಚಿನ ವಸ್ತುಲೆನ್ ಅರೆನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅನುಭವದ ನೆಲೆಟ್ಟ್ ಕಣವಿಯೆರ್ ಆಳವಾದ್ ಶೋಧಿಸಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ಪುವೆರ್.
• ಈ ಶೋಧನೆ ೧೯೬೫ಟ್ ಪ್ರಕಟ ಆಯಿನ ‘ನೆಲಮುಗಿಲು’ ಸಂಗ್ರಹೊಡುಲಾ ದುಂಬುವರೆಯುಂಡು. ‘ಮಣ್ಣಿನ ಮೆರವಣಿಗೆ’, ‘ಶಿಶು ಕಂಡ ಕನಸು’, ‘ಕಾಲ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ’ ಇಂಚಿತ್ತಿನವು ಈ ನೆಲೆಟ್ಟ್ ಬತ್ತ್‌ನ ಕಣವಿಯೆರೆನ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಯೋಗೊಲು ಆದ್‌ ಉಂಡು. ‘ಕಾಲ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ’ ಕವಿತೆಡ್ ನಾಗರಿಕತೆತ್ತ ಇತಿಹಾಸೊನುನ್ನೇ ಕಣವಿಯೆರ್ ಪ್ರತಿಮೀಕರಿಸ್‌ದೆರ್.
• ಇಡೀ ಕವಿತೆ ಕಾಲದೊಟ್ಟುಗು ಸಾಗ್‌ದ್ ಬತ್ತ್‌‍ನ ನರಮಾನಿನ ಗತಿಶೀಲವಾಯಿನ ಬದ್‌ಕ್‌ದ ಹೋರಾಟದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾದ್ ಉಂಡು. ಒಟ್ಟುಗು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರವಾಯಿನ ಅರ್ಥಲಾ ಕವಿತೆಗ್ ಉಂಡು. ಅರೆನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಾವ್ಯದ ಬೊಕ್ಕ ಬದ್‌ಕ್‌ದ ನಿಲುವುಲೆನ್‌ ಕಣವಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸದೆರ್. ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಉದಾಹರಣೆಯಾದ್ ‘ಕಾಲ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ’ ಕವನದ ಈ ಸಾಲ್‌ಲೆನ್ ಗಮನಿಸವೊಲಿ.

"ಮಾಡಿ ಉಂಡಿದ್ದೇವೆ ನಮ ನಮಗೆ ಸೇರಿದ ಅಡಿಗೆ
ಇರಬಹುದು ಇದರಲ್ಲಿ ಕೆಲಭಾಗ ಜೀವನ ಸತ್ವ ಕಡಿಮೆ
ಇದ್ದ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತುಸುದೂರ ನಡೆದಿದ್ದೇವೆ
ರೂಢಿಯಾಗಿದೆ ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ಬಗೆಯ ನಡಿಗೆ
ಮುಖ್ಯ ಬೇಕಾದದ್ದು ಜೀವಂತ ಗತಿ, ಹೊಸ ನೆತ್ತರಿನ ಕೊಡುಗೆ"

ಈ ಕಾಲೊಡು ಕಣವಿಯೆರ್‌ ಬರೆಯಿನ ‘ಅಪರಾವತಾರ’ದಂಚಿನ ಕವಿತೆಲೆಡ್ ರಾಜಕೀಯ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಬಗೆಟ್ಟ್ ಕಠೋರವಾಯಿನ ವ್ಯಂಗ್ಯ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು ನಿಜ. ಆಂಡ ರಾಷ್ಟ್ರಜೀವನೊಡು ಯೋಗ್ಯವಾಯಿನ ರಾಜಕೀಯ ನಡೆಕುಲೆನ್ ಒತ್ತ್‌ದ್, ಮುಜುಗರ ಇಜ್ಜಂದೆ ಆ ಬಗ್ಗೆ ಹೃದಯ ಬಿಚ್ಚದ್ ಅರ್ ಬರೆಯಿನವು ವಿಶೇಷವಾದ್ ಉಂಡು. ‘ನೆಹರೂ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವುದಿಲ್ಲ’ ಪನ್ಪುನ ಅಡಿಗೆರೆ ಕವಿತೆದೊಟ್ಟುಗು ಕಣವಿಯೆರ್ ‘ರಾಷ್ಟ್ರದ ಕರೆ’, ‘ಇಂದೇ ಸೀಮೋಲ್ಲಂಘನ’, 'ನೆಹರೂ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ’, ‘ಭಾರತ ಸುಪುತ್ರನ ಕೊನೆಯ ಬಯಕೆ’ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಪದ್ಯೊಲೆನ್‌ ಹೋಲಿಸಾದ್ ತೂನಗ ಈ ರಡ್ಡ್ ಜನ ಕವಿಕುಲೆನ ಮನೋಧರ್ಮದ ಅಂತರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಆಪುಂಡು.

ಚೆಲುವಾಯಿನ ಸುನೀತೊಲು

• ಸಾನೆಟ್ಟ್‌ದ ಕಾವ್ಯಬಂಧ ಕಣವಿಯೆರೆಗ್ ಪ್ರಿಯವಾಯಿನವು. ‘ಕಾವ್ಯರಚನೆದ ಸುರುರ್ದುಲಾ ಎನ್ನ ಮನಸ್ಸ್‌ನ್‍ ಆಕರ್ಷಿಸಯಿನ ಕಾವ್ಯ ಪ್ರಕಾರ ಸಾನೆಟ್’ ಪಂದ್ ‘ಎರಡು ದಡ’ ಬೂಕುದ ಮುನ್ನುಡಿಟ್ಟ್ ಸ್ವತಃ ಕಣವಿಯೆರೇ ಪಂಡೊಂದೆರ್. “ಕಣವಿಯೆರ್ ಅರೆನ ತತ್ವಜ್ಞಾನೊನು ಪೂರ, ಜೀವನದ ಮಿತ್ತ್ ಇತ್ತ್‌ನ ಅರೆನ ಭರವಸೆನ್ ಪೂರ ಈ ಸುನೀತೊಡು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಿಯಾದ್ ಮಿಡಿಸ್‌ದೆರ್' ಪಂದ್ ಶಾಂತಿನಾಥ ದೇಸಾಯಿಯೆರ್ ಪಂಡ್‌ನ ಪಾತೆರ ಮೂಲು ಉಲ್ಲೇಖನೀಯ.
• ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯವಾಯಿನ ಈ ಕಾವ್ಯಬಂಧೊನು ವಶಪಡಿಸವೊಂದಿನ ಕಣವಿ ಚೆಲುವಾಯಿನ ಅನೇಕ ಸುನೀತೊಲೆನ್ ರಚಿಸದೆರ್. ಈ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ ಅರೆನ ಸುನೀತೊಲೆನ ಮೂಲಕ ಕಣವಿ, ಕನ್ನಡೊಗು ಮಹತ್ವದ ಕಾವ್ಯಕಾಣಿಕೆನ್ ಕೊರ್ತೆರ್ ಪಂದ್ ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾದ್ ಪನೊಲಿ. ಶಾಂತಿನಾಥ ದೇಸಾಯಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸ್‌ನಂಚ “ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದಂಚಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಷಯದ ಮಿತ್ತ್ ಬರೆಪುನ ಪ್ರಸಂಗ ಬತ್ತ್‌ನಪಗ ಆವಾಡ್, ಗಾಂಧಿ, ಶಾಸ್ತ್ರಿ, ಶ್ರೀ ಅರವಿಂದೆರಂಚಿನ ಮಹಾತ್ಮೆರೆನ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯೊಡಾದ್‌ ಬನ್ನಗ ಆವಡ್‍, ನನಲಾ ಕೈತಲ್‌ದಾರ್ ಹಿರಿಯೆರಾಯಿನ ಬೇಂದ್ರೆ, ಮುಗಳಿ, ತೀ.ನಂ.ಶ್ರೀ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಆತ್ಮೀಯೆರೆನ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಪುನ ಪ್ರಸಂಗ ಬತ್ತ್‌ನಪಗ ಆವಡ್ ಕಣವಿಯೆರೆಗ್‌ ಸಾನೆಟ್ಟು ಒಂಜಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಿ ಆಯಿನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಆಂಡ್."

ಜನಕುಲೆಗ್ ಮುಟ್ಟುನ ಕವಿ

• ಕವಿತೆ ಜನಕುಲೆಗ್ ಮುಟ್ಟುನವು ಅಗತ್ಯ ಪಂದ್ ಬಯಸೊಂದು ಬತ್ತ್‌ನ ಕವಿಕುಲೆಡ್ ಕಣವಿಲಾ ಒರಿ. ಆರ್ ರಚಿಸಯಿನ ಗೀತೆಲೆನ್ ಈ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ ತೂವೊಡು. ಮುಲ್ಪ ಅರೆನ ಗಂಭೀರ ಕಾವ್ಯದ ಆಸಕ್ತಿಲೇ ಸರಳ ರೂಪೊಡು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಪಡೆಯುಂಡು. ಕಾವ್ಯಬಂಧೊಡು ಅರ್ಥಪುಷ್ಟಿರ್ದ್ ನಾದ ಮಾಧುರ್ಯೊಗು ಎಚ್ಚ ಒತ್ತು ಬೂರುಂಡು. ಗೀತೆಲೆನ ಸ್ವರೂಪನೇ ಅವು. ಭಾವ ಬೊಕ್ಕ ನಾದೊಲೆಡ್‌ ರಮಿಸಿಯೆರೆ ಆವಂದಿನ ಮನಸ್ಸ್ ಪಾಯಶಃ ಗೀತೆಲೆನ ರಚನೆಲು ಸಮರ್ಥವಾದ್‌ ಆಪುಜಿ. ಕಣವಿ ಅರೆನ ಗೀತೆಲೆಡ್ ಸಹಜ ಕವಿಯೊರಿ ಬರೆಯಿನಪಗ ಮಾತ್ರ ತೋಜಿದ್‌ ಬರ್ಪೆ. ಮಸ್ತ್‌ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಹೊಳಹುಲು ವಿಶೇಷವಾದ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.

1. ವಿಶ್ವಭಾರತಿಗೆ ಕನ್ನಡದಾರತಿ,
2. ಮುಂಜಾವದಲಿ ಹಸಿರು ಹುಲ್ಲು ಮಕಮಲ್ಲಿನಲಿ,
3. ಹೂವು ಹೊರಳುವುವು ಸೂರ್ಯನ ಕಡೆಗೆ,
4. ಒಂದು ಮುಂಜಾವಿನಲಿ ತುಂತುರಿನ ಸೋನೆ ಮಳೆ

• ಇಂಚಿತ್ತ್‌ನ ಅರೆನ ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀತೆಲೆನ್ ಈ ದೃಷ್ಟಿರ್ದ್ ಲಕ್ಷಿಸವೊಡಾಪುಂಡು. ಇಂಚಿನ ರಚನೆಲೆನ್‌ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಕಾವ್ಯ ಪಂಡ್‌ದ್ ಪು.ತಿ.ನ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಪು.ತಿ.ನ, ಕೆ.ಎಸ್.ನ, ಜಿ.ಎಸ್.ಎಸ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಕವಿಕುಲು ಬುಲೆಪಾವೊಂದು ಬತ್ತ್‌ನ ಈ ಗೀತ ರಚನಾ ಪರಂಪರೆಗ್ ಕಣವಿ ಅರೆನ ಬೆಲೆ ಉಪ್ಪುನ ಕಾಣಿಕೆಯಾದ್ ಉಂಡು.
• ಐವ ವರ್ಸೊಲೆನಾತ್ ಕಾಲ ಕಾವ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ಬೇಲೆ ಬೆಂದಿ ಬೊಕ್ಕಲಾ ‘ಶಿಶಿರೊಡು ಬತ್ತ್‌ನ ಸ್ನೇಹಿತ’ ಅಂಚಿನ ಕವನ ಸಂಕಲನೊಲೆಡ್ ಕಣವಿಯೆರ್ ಓವ್ವೇ ಅಬ್ಬರ ಇಜ್ಜಂದಿನ ಮೆಲುದನಿತ ಕವಿತೆಲೆನ್ ಬರೆತೆರ್. ಕವಿನ ಕಾವ್ಯಜೀವನೊದ ಮಾಗುವಿಕೆ ಈ ಕವಿತೆಲೆಡ್ ತನಗೆ ತಾನೇ ಸ್ಪಷ್ಟ ಆಪುನ ಅಂಶ. ಮಳಲು ಹಾಡುತ್ತದೆ, ಹಲ್ಲಿಗಳ ಸಹವಾಸ, ಕನಸಿನ ಗೊಮ್ಮಟ, ಈಗಿನ ಮಕ್ಕಳು ಅಂಚಿನ ಕವಿತೆಲು ಕೊರ್ಪುನ ಚಿತ್ರೊಲು ಪೊಸತ್. ಅಂತರಂಗದ ಗತಿಗ್ ಪಿದಯಿದ ಜಗತ್ತ್‌ದ ಸಂಗತಿಲು ಅಪ್ರಯತ್ನಕ ಪನ್ಪುನಾತ್ ಸಹಜವಾದ್, ಪ್ರತೀಕವಾದ್ ಉಂತುನ ಬಗೆರ್ದ್ ಉಂದು ಸಹಜ ಕಾವ್ಯದ ಮಾದರಿಲ್‌ ಆದ್ ಉಂಡು.
• ಒಟ್ಟಾರೆ ಅರೆನ ಸುದೀರ್ಘ ಕಾವ್ಯೋದ್ಯೋಗೊಡು ಕಣವಿಯೆರ್ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾಯಿನ ಮಸ್ತ್ ಕವಿತೆಲೆನ್‌ ಬರೆದ್ ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಸಂದರ್ಭದ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಕವಿಕುಲೆಡ್‍ ಒರಿ ಆದ್ ಉಲ್ಲೆರ್. ಲೋಕೋತ್ತರ ಸ್ಫುರಿತೊಲು ಅರೆನ ಕಾವ್ಯೊಡು ಅಪಗಗ ತೋಜುನೆ ಅಂಡಲಾ, ಆರ್ ವಿಶೇಷವಾದ್ ‘ಸಾಮಾನ್ಯ’ ಆರಾಧಕೆರಾಯಿನ ಕವಿ. ಅರೆನ ಕಾವ್ಯೊಡು ನಮ ಕೇನುನೆ ಅವಧೂತನ ವಾಣಿನ್ ಅತ್ತ್;
• ಸದ್ಗ್ರಹಸ್ಥೆ ಒರಿಯನ ಸಮಾಧಾನದ ಧ್ವನಿನ್. ಇತ್ತ್‌ನೆಟ್ಟೇ ಬದುಕ್‌ನ್ ಹಿತವಾಗಿಸವೊಂದು ನೆಮ್ಮದಿಡ್ ಬದುಕುನ ಅಗತ್ಯೊನು ಅರೆನ ಕಾವ್ಯ ಒತ್ತ್‌ದ್ ಪನ್ಪುಂಡು. ‘ಮೂರು ಗಳಿಗೆಯ ಬಾಳು ಮಗಮಗಿಸುತಿರಲಿ’ ಪನ್ಪುನವು ಅರೆನ ಹಾರೈಕೆ. ಅದಮ್ಯ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿದ ಕಣವಿ ಅರೆನ ಕಾವ್ಯ, ಬೇನೆ ಬೇಸರೊನು ಸಮತೂಕೊಡು ಧಾರಣ ಮಲ್ತ್‌ದ್ಂಡ್. ಸಮಾಧಾನನೇ ಅಯಿತ್ತ ಸ್ಥಾಯಿ ಅಂತಃಸತ್ವ ಆದ್‌ ಉಂಡು.

ಕಣವಿಯೆರೆನ ಸಾಹಿತ್ಯೊಲು

ಕಾವ್ಯಸಂಕಲನ

1. ಕಾವ್ಯಾಕ್ಷಿ
2. ಭಾವಜೀವಿ
3. ಆಕಾಶಬುಟ್ಟಿ
4. ಮಧುಚಂದ್ರ
5. ಮಣ್ಣಿನ ಮೆರವಣಿಗೆ
6. ದಾರಿ ದೀಪ
7. ನೆಲ ಮುಗಿಲು
8. ಎರಡು ದಡ
9. ನಗರದಲ್ಲಿ ನೆರಳು
10. ಜೀವಧ್ವನಿ
11. ಕಾರ್ತೀಕದ ಮೋಡ
12. ಜೀನಿಯಾ
13. ಹೊಂಬೆಳಕು
14. ಶಿಶಿರದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಸ್ನೇಹಿತ
15. ಚಿರಂತನ ದಾಹ(ಆಯ್ದ ಕವನಗಳು)
16. ಹೂವು ಹೊರಳುವವು ಸೂರ್ಯನ ಕಡೆಗೆ

ವಿಮರ್ಶಾಲೇಖನೊಲು ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಬಂಧ ಸಂಕಲನೊಲು

1. ಸಾಹಿತ್ಯಚಿಂತನ
2. ಕಾವ್ಯಾನುಸಂಧಾನ
3. ಸಮಾಹಿತ
4. ಮಧುರಚೆನ್ನ
5. ಸಮತೋಲನ

ಜೋಕುಲೆನ ಕವಿತೆ

1. ಹಕ್ಕಿ ಪುಕ್ಕ
2. ಚಿಣ್ಣರ ಲೋಕವ ತೆರೆಯೋಣ

ಸಂಪಾದನೆ

1. ಕನ್ನಡದ ಕಾಲು ಶತಮಾನ
2. ಸಿದ್ಧಿ ವಿನಾಯಕ ಮೋದಕ
3. ಕವಿತೆಲು

ಸಂಪಾದನೆ (ಬೇತೆಕುಲೆನ ಒಟ್ಟುಗು)

1. ನವಿಲೂರು ಮನೆಯಿಂದ
2. ನವ್ಯಧ್ವನಿ
3. ನೈವೇದ್ಯ
4. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ನೆಹರೂ
5. ಜೀವನ ಸಿದ್ಧಿ
6. ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ
7. Modern Kannada Poetry
8. ಸುವರ್ಣ ಸಂಪುಟ
9. ರತ್ನ ಸಂಪುಟ
10. ಬಾಬಾ ಫರೀದ

ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರೊಲು

1. ಮೇರೆನ "ಜೀವಧ್ವನಿ" ಪನ್ಪುನ ಕೃತಿಕ್ಕ್ ೧೯೮೧ರ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ತಿಕ್ಕ್ಂದ್ಂಡ್.
2. ೧೯೯೬ಟ್ ಹಾಸನಡ್ ನಡತ್‌ನ ಅಜಿಪ್ಪತ್ತ ಐನನೆ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನಗು ಕಣವಿ ಮೇರ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್.
3. ಆಳ್ವಾಸ್ -ನುಡಿಸಿರಿ 2008 "ರ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆರಾದ್ ಇತ್ತೆರ್.
4. ಜೀವಧ್ವನಿ ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಗ್ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
5. ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
6. ಪಂಪ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
7. ಬಸವ ಗುರು ಕಾರುಣ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
8. ನಾಡೋಜ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
9. ಕರ್ನಾಟಕ ಕವಿರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,
10. ಅನಕೃ ನಿರ್ಮಾಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸೇರ್‌ನಂಚ ಪತ್ತ್ ಹಲವು ಪ್ರಶಸ್ತಿಲು ಕಣವಿಯೆರೆನ ಸಾಧನೆಗ್ ತಿಕ್ಕ್‌ನ ಗೌರವೊಲು.
11. 'ನಾಡೋಜ ಮತ್ತು ಪಂಪ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತರು'. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್, ೧, ೨೦೦೩.
12. ೨೦೨೦ಟ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯೊರ್ದು ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್

ಮಾಹಿತಿ ಕೃಪೆ

• ಸಾಲು ದೀಪಗಳು ಕೃತಿತ್ತ ಡಾ. ಎಚ್. ಎಸ್. ವೆಂಕಟೇಶಮೂರ್ತಿ ಮೇರೆನ ಬರವು/ಲೇಖನ