ಬೂತಾಯಿ ಪುಲಿಮುಂಚಿ
ಭೂತಾಯಿ ಮೀನ್ ಪುಲಿಮುಂಚಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸಾರ್ಡೀನ್ ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಬೂತಾಯಿ ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಪನ್ಪುನವು ಕರಾವಳಿ ನಗರವಾಯಿನ ಕುಡ್ಲರ್ದ್ ಬತ್ತ್‌ನ ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತವಾಯಿನ, ಕಟುವಾಯಿನ ಮೀನ್ದ ಕಜಿಪ್ಪು. 'ಬೂತಾಯಿ' [೧] ಪಂಡ್ಂಡ ತುಳುಟ್ಟು . 'ಸಾರ್ಡೀನ್ಸ್ ಪಂಡ್‌ದ್ 'ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಡ್ . ("ತುಳು"ತುಳು ನಾಡು ಕುಡ್ಲಡ್ ಪಾತೆರುನ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ) ಪುಲಿ ಬೊಕ್ಕ ಮುಂಚಿ ಉಂದೆನ್ ಸೇರಾದ್ ಮನ್ಪುನ ಖಾದ್ಯ. ಕುಡ್ಲ ಕರಾವಳಿ ನಗರವಾದ್ ಉಪ್ಪುನೆರ್ದ್ ಮೀನ್‍ಲು ಅಲ್ಪ ಬದುಕುನ ಜನಕುಲೆನ ಮುಖ್ಯ ಆಹಾರವಾದ್ ಉಂಡು. ಕುಡ್ಲದ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಡ್ ಬಂಗುಡೆ [೨] ಪುಲಿಮುಂಚಿ , ಚಿಕನ್ ಸುಕ್ಕ , ಕೋರಿ ರೊಟ್ಟಿ ಕೋರಿ ರೊಟ್ಟಿ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಮೀನು ಬೊಕ್ಕ ಕೋರಿದ ಖಾದ್ಯಲೆಗ್ ಪುದರ್ ಪೋಯಿನವು. ಬೂತಾಯಿ ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಖಾರ ಬೊಕ್ಕ ಪುಲಿ ಸೇರಾದ್ ಮಲ್ಪುನ ಮೀನ್ದ ಮೇಲೋಗರ, ನೀರುಳ್ಳಿ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ ಬೊಕ್ಕ ಪುನಿಕೆದ ಪುಲಿತ್ತ ಒಟ್ಟುಗು ಪೊತ್ತುದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಸಾಲೆಲೆನ್ ಕಡೆದ್ಮೂ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆ. ಈ ಕಜಿಪುನು ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪರೆ ಮಣ್ಣ್‌ದ ಬಿಸಲೆಲೆನ್ ಗಳಸುನವು ಬಾರೀ ಎಡ್ಡೆ. ಕುಡ್ಲದ ಮಂಗಳೂರಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಡ್ ಮಣ್ಣ್‌ದ ಪಾತ್ರೆಡ್ ಮೀನ್ದ ಕಜಿಪುಲೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುನವು ಕಜಿಪುಲೆನ್ ಬೇಯಿಪವುನವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನವಾದ್ ಉಂಡು. ಜೇಡಿಮಣ್ಣ್‌ದ ಪಾತ್ರೆಲೆಡ್ ಅಟಿಲ್‌ ಮಲ್ಪುನವಿ ಪದಾರ್ಥೊಲೆನ್‌ ರುಚಿಕರವಾದ್‌ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಪದಾರ್ಥೊಲೆಗ್‌ ಮಣ್ಣ್‌ದ, ಪುಗೆ ಆಡುನ ಪರಿಮಳೊನು ಕೊರ್ಪುಂಡು.
ಪುಲಿ ಮಂಚಿ ಪಂಡ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ತುಳುಟು (ಕುಡ್ಲದ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ) ಪುಲಿ ಪಂಡ ಪುಣಿಕೆದ ಪುಲಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಜಾರಿಗೆದ ಪುಲಿ, ಉಂಡೆ ಪುಲಿ, ಮುಂಚಿ ಪಂಡ ಕುಮ್ಟೆ ಬೊಕ್ಕ ಊರುದ ಮುಂಚಿ. ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಪಂಡ ಕುಡ್ಲದ ತುಳುವ ಸಮುದಾಯದ ಪೊರ್ಲುದ, ಮಸಾಲೆದ ವಿಶೇಷ.
ಬೂತಾಯಿ (ಸರ್ಡೀನ್) ಪುಲಿಮುಂಚಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಬೂತಾಯಿ ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಪಂಡ ಮಸಾಲೆದ ಗ್ರೇವಿಡ್ ಬೇಯಿಪುನ ಬೂತಾಯಿ. ಈ ಕರಿ ಮ್ಯಾಕೆರೆಲ್ (ಬಂಗುಡೆ ಬಂಗುಡೆ ) ಬೊಕ್ಕ ಸಾರ್ಡೀನ್ (ಬೂತಾಯಿ) ದಂಚಿನ ಮೀನ್ ಗ್ ಸೂಕ್ತವಾಯಿನವು ಅವು ಅಯಿಕ್ಲೆನ ಸ್ವಂತ ಗಟ್ಟಿ ರುಚಿನ್ ಪಡೆಯೊಂದಿಪ್ಪುಂಡು.
ಬೂತಾಯಿ ಪುಲಿಮುಂಚಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬೋಡಾಯಿನ ಸಾಮಗ್ರಿಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಬೂತಾಯಿ
- ಕೆಂಪು ಬಡಗಿ/ಊರುದ/ಕುಮ್ಟೆ ಮುಂಚಿ
- ತಾರಾಯಿ, ಪುಲಿ ಉಪ್ಪುಂಡು
ಮಸಾಲೆಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಬೀಜೊಲು,
- ಸಾಸಿವೆದ ಬೀಜೊಲು,
- ಜೀರಿಗೆ,
- ಇಡೀ ಕಪ್ಪು ಮುಂಚಿ,
- ಮೆಂತೆ ಬೀಜೊಲು,
- ಮಂಜಲ್‌ದ ಪೊಡಿ
- ನೀರುಳ್ಳಿ
- ಬೊಳ್ಳುಳ್ಳಿ
- ಉಪ್ಪು
ಒಗ್ಗರಣೆಗ್
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಎಣ್ಣೆ, ಬೇವು ಇರೆ
ಪುಲಿಮುಂಚಿ ರೆಸಿಪಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮೀನ್‌ಲೆನ್ ಮೂರ್‌‌ದ್ ಪೊರ್ಲುಡು ದೆಕ್ಕ್‌ದ್ ಮೀನ್‌ಲೆಗ್‌ ಒಂತೆ ಉಪ್ಪು ಪಾಡೊಡು. ಮೀನ್‌ಲೆನ್ ಸ್ವಚ್ಛದೆಕ್ಕ್‌ನಗ ನೀರ್‌ನ್ 4 ರ್ದ್ 5 ಸರ್ತಿ ಬದಲ್ ಮಲ್ಪೊಡು. ಸ್ವಚ್ಛ ಮಲ್ತ್‌ನ ಮೀನ್‌ಲೆನ್ ಅಂಚಿಗ್ ದೀದ್. ಪುಲಿನ್ ಒಂತೆ ನೀರ್‌ಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ದೀವೊಡು. ಬೊಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಬಾಣಲೆಡ್ ಕೆಲವು ಪನಿ ಎಣ್ಣೆನ್ ಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಬೊಕ್ಕಮ ಉನ್‌ಗೆಲ್ ಕೆಂಪು ಮುಂಚಿನ್ ಸೇರಾಲೆ. ಮುಂಚಿನ್ ಕೆಲವು ನಿಮಿಷ ಪೊದ್ಪೊಡು. ನನ ಕೊತ್ತಂಬರಿ, ಜೀರಿಗೆ, ದಾಸ್ಮಿ, ಓಂ ಕಾಳು,ಕರಿಮೆಣಸು ಬೊಕ್ಕ ಮೆಂತ್ಯೆನ್‌ ಸೇರಾಲೆ. ಮಸಾಲೆಲು ಕೆಂಪು ಆವುನಡೆ ಮುಟ್ಟ ಪೊದುಪೊಡು.ಪೊದ್‌ತ್‌ನ ಪದಾರ್ಥೊಲೆನ್‌ ಮಿಕ್ಸರ್ ಜಾರ್‌ಗ್ ಪಾಡ್ದ್. ನೀರುಳ್ಳಿ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ನೀರ್‌ಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ದೀತ್‌ನ ಪುಲಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಂಜಲ್‌ದ ಪೊಡಿನ್ ಸೇರಾಲೆ. ಒಂತೆ ನೀರ್ ಸೇರಾಲೆ ಬೊಕ್ಕ ನಯವಾದ್ ಕಡೆಲೆ. ಮಿಶ್ರಣ ಮಲ್ಪುಲೆ. ಮಣ್ಣ್‌ದ ಪಾತ್ರೆಡ್, ಒಂಜಿ ಚಮಚ ಎಣ್ಣೆನ್ ಸೇರಾಲೆ. ಕತ್ತರಿತ್‌ದ್ ದೀತ್‌ನ ನೀರುಳ್ಳಿ ಬೊಕ್ಕ ಕರಿಬೇವಿದ ಇರೆಕುಲೆನ್ ಸೇರಾಲೆ. ಕೆಲವು ಸೆಕೆಂಡು ಪೊದುಪುಲೆ. ಅಯಿಕ್ ಕಡೆಯಿನ ಮಿಶ್ರಣನ್ ಸೇರಾಲೆ, ನೀರ್ ಸೇರಾದ್ ಉಪ್ಪು ರುಚಿಕ್ಕ್ ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ಪಾಡ್ದ್ ಕೊದಿಯೆರೆ ದೀಲೆ. ಅವು ಕೊದಿಯೊಂದು ಬನ್ನಗ, ಮೀನ್‌ಲೆನ್ ಕೊದಿಪುನ ರೆಸೊಕ್ಕು ಪಾಡ್‌ಲೆ. ಮೀನ್‌ಲೆನ್ ಸೇರಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ, ಬಿಸಲೆನ್ ತಿರ್‌ಗಾಲೆ ಇಂದೆರ್ದ್ ಮೀನ್‌ಲ್ ಮಸಾಲೆದೊಟ್ಟುಗು ಸರಿಯಾದ್ ಮಿಶ್ರಣ ಅವುಂಡು.. ರೆಸನ್ ದೆಪ್ಪುನಗ ಕೈಲ್ / ಲೋಟೆನ್‍ ಗಳಸೊಡ್‌ಚಿ. ಒಂಜಿ ಕೈಲ್‌ನ್ ಗಳಸೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ,ಅಯಿಟ್ಟ್ ಮೆಲ್ಲ ಮೆಲ್ಲ ಮೀನ್ದ ತುಂಡುನು ದೆಪ್ಪೊಡು. ಇಜ್ಜಿಂಡ ಅವು ಪೊಡಿ ಪೊಡಿ ಅವುಂಡು.