ತಿಲೋತ್ತಮೆ
| ತಿಲೋತ್ತಮೆ | |
|---|---|
 ತಿಲೋತ್ತಮೆ | |
| ದೇವನಾಗರಿ | तिलोत्तमा |
| ಸಂಸ್ಕೃತ | ತಿಲೋತ್ತಮೆ |
| Affiliation | ಅಪ್ಸರೆ |
| ಇಪ್ಪುನ ಜಾಗೆ | Svarga (heaven) |
| ವೈಯಕ್ತಿಕ ಇಸಯೊಲು | |
ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಸ್ವರ್ಗೊದ ಬಾರೀ ಪೊರ್ಲುದ ಅಪ್ಸರೆ. ಪೊರ್ಲುದ ವಿಷಯೊಡ್ 108 ಅಪ್ಸರೆನಕೆಲೆಡ್‌ಲಾ ತಿಲೋತ್ತಮೆ‌ನೇ ಮಲ್ಲ.
ತಿಲೋತ್ತಮೆನ ಪುಟ್ಟು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು ತಿಲ್/ತಿಲ ಪಂಡ ಎಡ್ಮೆ, ಉತ್ತಮ ಪಂಡ ಮಸ್ತ್ ಎಡ್ಡೆಂತಿನ, ಎತ್ತರವಾಯಿನ ಪಂಡ್‌ದ್ ಅರ್ಥ. ಅಂಚಾದೆ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಪಂಡ ಮಸ್ತ್ ಎಲ್ಯ ಎಲ್ಯ ಉತ್ತಮವಾಯಿನ ಗುಣೊಕುಲೆನ್ ಒಂಜಾದ್ ಆತಿನಾಲ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಮಹಾಭಾರತೊದ ಪ್ರಕಾರ ಬ್ರಹ್ಮೆ ಪಂಡಿನೆಕ್ಕ್, ಜಗತ್ತ್‌ದ ಪೂರಾ ಎಡ್ಡೆ ವಸ್ತುದ ಎಲ್ಯ ಎಲ್ಯ ಭಾಗ ದೆತೊಂದು ವಿಶ್ವಕರ್ಮೆ ತಿಲೋತ್ತಮೆನ್ ಸೃಷ್ಠಿ ಮಲ್ತೆರ್ಗೆ. ಕೆಲವು ಪುರಾಣೊದ ಪ್ರಕಾರ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಬ್ರಹ್ಮನ ಯಜ್ಙ ಕುಂಡೊಡ್ದ್ ಪುಟ್ಟಿನೀಂದ್ ಕೆಲವೆರ್ ಪನ್ಪೆರ್.
ಪದ್ಮ ಪುರಾಣೊಡ್ ತಿಲೊತ್ತಮೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಪದ್ಮ ಪುರಾಣೊದ ಪ್ರಕಾರ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಆಲೆನ ದುಂಬುದ ಜನ್ಮೊಡು ಕುಬ್ಜಾ ಪನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಕುರೂಪಿ ವಿಧವೆ ಆದಿತ್ತಲ್. ಕುಬ್ಜಾ 8 ವರ್ಷ ತಪಸ್ಸು ಮಲ್ತದ್ ಕಡೆಕ್ ಮಗಪೂಜೆ ಮಲ್ತದ್ ದೇವಲೋಕೊಡು ತಿಲೊತ್ತಮೆಯಾದ್ ಪುಟ್ಟಿಯಲ್.
ಬ್ರಹ್ಮ ವೈವರ್ಥ ಪುರಾಣೊಡ್ ತಿಲೋತ್ತಮೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಬಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿನ ಪುಲ್ಲಿ ಸಹಸಿಕನೊಟ್ಟಗ್ ಗುಪ್ತ ಪ್ರೇಮ ಸಲ್ಲಾಪೊಡು ಉಪ್ಪುನಗ ದುರ್ವಾಸ ಮುನಿನ ತಪಸ್ಸ್‌ಗ್ ತೊಂದರೆ ಆಪುಂಡು. ಉಂದೆಡ್ದ್ ಕೋಪ ಬತ್ತ್‌ದ್ ದುರ್ವಾಸೆರ್ ಸಹಸಿಕಗ್ ಕತ್ತೆ ಆವರೆ ಬೊಕ್ಕ ತಿಲೋತ್ತಮೆಗ್ ಬಾಣಾಸುರೆ ಪನ್ಪಿನ ರಕ್ಕಸನ ಮಗಲ್ ಉಷಾ ಆದ್ ಪುಟ್ಟರೆ ಶಾಪ ಕೊರ್ಪೆರ್.[೧]
ಮಹಾಭಾರತೊಡು ತಿಲೋತ್ತಮೆನ ಕತೆಕುಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಸುಂದ ಅಸುಂದನ ನಾಶ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ನಾರದೆರ್ ಪಾಂಡೆವೆರೆಗ್ ತಿಲೋತ್ತಮೆನ ಕಥೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಎಂಚ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಸುಂದ ಬೊಕ್ಕ ಅಸುಂದ ಪನ್ಪಿನ ರಕ್ಕಸೆರೆನ ಸಾವುಗ್ ಕಾರಣ ಆಪುಲಾ ಅಂಚೆನೇ ದ್ರೌಪದಿಲಾ ಪಾಂಡೆರೆನ ನಾಶೊಗ್ ಕಾರಣ ಆವರೆಗ್ ಯಾವುಂದು ಪಂದಡ್ದ್ ತಿಲೋತ್ತಮನ ಕಥೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಸುಂದ ಬೊಕ್ಕ ಅಸುಂದ ಪನ್ಪಿನ ಅಣ್ಣೆ ಮೆಗ್ಯೆ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುನ ವಂಶದಕುಲು. ಮೊಕುಲು ವಿಂಧ್ಯ ಪರ್ವತೊಡು ಕಠಿಣ ತಪ್ಪಸ್ಸ್‌ಗ್ ಕುಲ್ಲುವೆರ್. ಮೊಕಲೆನ ತಪಸ್ಸಡ್ದ್ ಲೋಕೊನೆ ಬೆಚ್ಚ ಆಪುಂಡು. ಏರೆರ್ದ್‌ಲಾ ಅಕ್‌ಲೆನ ತಪಸ್ಸ್‌ನ ಹಾಳ್ ಮಲ್ಪರೆ ಆವಂದಿನದಗ, ಬ್ರಹ್ಮೆ ಅಕಲೆಗ್ ಅಕೆಲೆನ ಉಲಾಯಿದ ಲಡಾಯಿಡ್ ಮಾತ್ರ ಸಯ್ಪೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ವರ ಕೊರ್ಪೆರ್. ನನ ಎಂಕಲೆನ್ ಏರ್‌ಲಾ ಕೆರಿಯರೆ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ ಪಂಡ್‌ದ್ ಮೂಜಿ ಲೋಕೊಗ್‌ಲಾ ಉಪದ್ರ ಕೊರಿಯೆರೆ ಶುರು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅದಗ ಬ್ರಹ್ಮೆ, ವಿಶ್ವಕರ್ಮನ ಸಹಾಯೊಡ್ ತಿಲೋತ್ತಮೆನ್ ಉಂಡುಮಲ್ಪುವೆರ್. ಅತೀ ಪೊರ್ಲುದ ತಿಲೋತ್ತಮೆನ್ ಮಸ್ತ್ ಪೊರ್ತು ತೂವರೆಗ್ ಏರೆಗ್ಲಾ ಸಾದ್ಯ ಇಜ್ಜಾಂಡ್. ಇಂಚಿತ್ತಿ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಸುಂದ ಅಸುಂದೆರ್ ಇತ್ತಿನಡೆ ಅರ್ಧರ್ಧ ಕುಂಟು ಪಾಡೊಂದು ಬರ್ಪೊಲು. ಆಲೆನ್ ತೂದು ರಡ್ಡ್ ಜನೊಕುಲಾ ಆಸೆ ಆಪುಂಡು. ಅಲೆನ್ ರಡ್ಡ್ ಕೈಟ್‌ಲಾ ಅಂಚಿ ಇಂಚಿಡ್ ಪತ್ತೊಂದು ಆಲೆಡ ಮದ್ಮೆ ಆಪಿಲೆಕ್ಕ ಕೇನುವೆರ್. ಕಡೆಕ್ ಅವ್ವೇ ವಿಷಯೊಗ್ ರಡ್ಡ್ ಜನಲಾ ಗಲಾಟೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಸಯ್ಯ್ ಪೆರ್. ಉಂದೆಡ್ದ್ ಕುಷಿಯಾಯಿನ ಬ್ರಹ್ಮೆ ಆಲೆಗ್ ಮೂಜಿ ಲೋಕೊಡ್‌ಲಾ ಸ್ವತಂತ್ರವಾದ್ ತಿರ್ಗುನ ವರ ಕೊರ್ಪೆರ್.[೨]
ಶಿವನ ಮಿತ್ತ್‌ದ ಮೋಹ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಶಿವನ್ ಸೆಳೆಯೆರೆಗ್ ಕೈಲಾಸೊಗ್ ಪೋಪಿನ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಅಲ್ಪನೆ ಸುತ್ತು ಬನ್ನಗ ಆಲೆನ್ ತೂವರೆಗ್ ನಾಲ್ ಮೋನೆ ಉಂಡು ಮಲ್ತೆರ್ಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ನನೊಂಜಿ ಕಥೆತ ಪ್ರಕಾರ, ತಿಲೋತ್ತಮೆನ್ ತೂವೊಂದು ಇತ್ತಿನ ಶಿವನ ಕಣ್ಣ್‌ನ್ ನಾರದನ ಪಾತೆರ ಕೇಂದ್ ಕೋಪೊಡು ಪಾರ್ವತಿ ಮುಚ್ಚುವೆರ್. ಅದಗ ಮೂಜಿ ಲೋಕೊಡ್‌ಲಾ ಕತ್ತಲೆ ಆಪುಂಡು. ಅವೆನ್ ತಡೆಪೆರೆ ಶಿವೆ ಮೂಜಿನೇ ಕಣ್ಣ್‌ನ್ ಸೃಷ್ಠಿ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಜಗತ್ತ್‌ನ್ ಬೊಲ್ಪು ಮಲ್ತೆರ್.
ಕಥಾಸರಿತಸಾಗರೊಡು ತಿಲೋತ್ತಮೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
೧-೨ ನೇ ಶತಮಾನೊದ ಪೈಶಾಚಿ ಭಾಷೆದ ಬೃಹತ್ಕಥಾ ಉಂದೆತ್ತ ೧೧ ನೇ ಶತಮಾನೊಡ್ ಆಯಿನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅನುವಾದ ಕಥಾಸರಿತಸಾಗರೊಡು ತಿಲೋತ್ತಮೆನ ಕಥೆ ಬರ್ಪುಂಡು. ಸಹಸ್ರನಿಕ ಪನ್ಪಿನ ರಾಜೆ ಇಂದ್ರ ಲೋಕೊಡ್ದ್ ಬನ್ನಗ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಒಂಜಿ ವಿಷಯ ಪನಿಯರೆ ಉಂತರೆ ಪನ್ಪಲ್. ಆಂಡ ಆಯನ ಸ್ನೇಹಿತೆ ಅಪ್ಸರೆ ಅಲಂಬುಸನ ನೆನಪುಡು, ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಪನ್ನಿನೆನ್ ಆಯೆ ಮರಪುವೆ. ಉಂದೆದ್ತಾತ್ರ ಕೋಪೊಡು `ಈ ಏರೆನ್ ನೆನಪು ಮಲ್ದತ್ ಎನನ್ ಮರೆತನ ಅಕಲೆಡ್ದ್ ೧೪ ವರ್ಷ ದೂರ ಆಲಾ' ಪಂಡ್‌ದ್ ರಾಜಗ್ ತಿಲೋತ್ತಮೆ ಶಾಪ ಕೊರ್ಪಲ್.[೩]
ತಿಲೋತ್ತಮೆಗ್ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಿನ ಚಿತ್ರೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
-
ತಿಲೋತ್ತಮನ ಕಥೆ ಪನ್ಪಿನ ನಾರದೆ
-
Sunda_Upasunda
-
Fronton Cambodge Musée Guimet 9972
<gallery mode=packed>
ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ↑ Wilson, H H (September–December 1833). "Analysis of the Puranas: Brahma Vaiverita". The Asiatic Journal and Monthly Register for British and Foreign India, China, and Australia. XII: 232.
- ↑ Buitenen, Johannes Adrianus Bernardus (1978). The Mahābhārata. vol 1 University of Chicago Press Adi Parva (Book of Beginnings) Cantos 201-204. pp. 392-8
- ↑ Manohar Laxman Varadpande. History of Indian theatre. 3. Abhinav Publications. p. 115.