ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಬಾಸೆಲು

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್
colspan="2" style="font-size: 110%; text-align: center; background-color: ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:Infobox ಬಾಸೆತ ಕುಟುಂಬೊ/family-color;"|ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್
[ಇಂಡೋ-ಜರ್ಮನಿಕ್ (ಕಮ್ಮಿ)]
ಭೌಗೋಳಿಕವಾದ್
ಪದರ್ತ್ನ:
೧೫ನೇ ಶತಮಾನೊದ ದುಂಬು: ಯುರೋಪ್, ಬುಕ್ಕೊ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ, ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ ಅಂಚನೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾ;
ಇನಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತೊ.
ಪುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತಾ ಸ್ಥಾನ: ಪರ್ಪಂಚೊದ ಪ್ರಮುಕೊ ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬಲೆಡ್ ಒಂಜಿ
ವಿಭಾಗೊಳು:

ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:Infobox ಬಾಸೆತ ಕುಟುಂಬೊ/map


ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಲು ನೂದೆಡ್ದ್ ಎಚ್ಚಿಗೆ ಭಾಷೆಲೆನ್ ಒಳಗೊಂಡೊಂದು ಇಪ್ಪುನ ಪರ್ಪಂಚೊದ ಮಸ್ತ್‌ ದಿಂಜ ಪಾತೆರುನಕ್ಲ್ ಇಪ್ಪುನ ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬ.

ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಗುಂಪುಗು ಸೇರ್‍ನ ಭಾಷೆಲು ಬೇತೆ ಒವ್ವೇ ಮನೆತನೊಗು ಸೇರ್‍ನ ಭಾಷೆಡ್ದ್‌ಲಾ ದಿಂಜ ವಿಸ್ತಾರವಾದ್ ಪರ್ಪಂಚೊಡು ಪರಡ್‍ದೊ. ಅತ್ತಂದೆ ಈ ಭಾಷೆಲೆ ಸಂಕ್ಯೆಲಾ ದಿಂಜ ಇತ್ತ್‌ದ್ ಮಿಕ್ಕ್‌ನ ಭಾಷೆಡ್ದ್ ಎಚ್ಚಿಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾದ್ ಪೆರ ಇಂಗಡನೆ ಆತ್ಂಡ್. ಭಾರತೊದ ಜನಸಂಕ್ಯೆದ ದಿಂಜಪಾಲ್ ಜನೊ ಈ ಮೂಲೊದ ಭಾಷೆಲೆನೇ ಪಾತೆರುವೆರ್. ಈ ಭಾಷೆಲೆಡ್ ಹಿಂದೀ, ಉರ್ದು, ಬಂಗಾಳೀ, ಅಸ್ಸಾಮೀ, ಒರಿಯಾ, ಮರಾಠೀ, ಪಂಜಾಬೀ ಬುಕ್ಕೊ ಕಾಶ್ಮೀರೀ - ಉಂದು ಮುಕ್ಯೊ ಆಪುಂಡು. ಇಂದೆಟ್ ಸಿಂಹಲೊದ ಸಿಂಹಳೀ ಭಾಷೆನ್‍ಲಾ ಸೇರಾವೊನೊಲಿ. ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಪಂಗಡೊದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ತರೊಲೆಡ್ (೧) ವೈದಿಕ ಭಾಷೆ : ಭಾಷೆದ ಪಿರಾಕ್‌ದ ಬೂಕುಲೆ ಕಾಲೊ ಸು.ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೨೦೦೦೦ ಇಪ್ಪು; (೨) ಅಭಿಜಾತ ಸಂಸ್ಕೃತೊ ಭಾಷೆ; (೩) ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ ಬುಕ್ಕೊ ಅಪಭ್ರಂಶ ಭಾಷೆಲೆನ್ ಸೇರೊಂದಿಪ್ಪುನ ಮಧ್ಯಯುಗೊದ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ. ಇಂದೆಟ್ ಮೂಜಿ ಹಂತೊಲು ಉಂಡು. ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ(ವೈದಿಕ) ಪಿರಾಕ್‍ದ ಇರಾನೀ ಭಾಷೆಗ್ ಕೈತಲ್ದ ಸಂಬಂಧಿಸದ್ಂಡ್. ಮಧ್ಯಕಾಲೊದ ಪರ್ಷಿಯನ್(ಪಹ್ಲವಿ), ಪಾರ್ಥಿಯನ್, ಸೊಗ್‍ಡಿಯನ್, ಜೋರಾಸ್ಮಿಯನ್ ಬುಕ್ಕೊ ಶಕ ಭಾಷೆಲೆಡ್ದ್ ಮಧ್ಯಕಾಲೊದ ಇರಾನೀ ಪಂತ್ಯೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸವೊಂದುಂಡು. ಆಧುನಿಕ ಇರಾನೀ ಭಾಷೆಲೆಡ್ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಬುಕ್ಕೊ ಪಸ್ರುಭಾಷೆಲು ಮುಕ್ಯೊ. ಇಂದೆಕ್ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಕಿನ್ಯ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಭಾಷೆಲೆನ್ ಸೇರಾವೊಲಿ. ಇಂದೆಟ್ ಓಸೆಟಿಕ್ ಭಾಷೆ ದಿಂಜ ಗುಮಾನಿಪುನವು.

ಭಾಷಾ ವಿಭಾಗೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಮಿತ್ತ್‌ದ ಮಾತ ಭಾಷೆಲಾ ಇಂಡೋ-ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷಾ ಮನೆತನೊದ ಒಂಜಿ ವಿಭಾಗೊ ಆತ್ಂಡ್. ಬೇತೆ ಮುಕ್ಯೊ ವಿಭಾಗೊಲು ಇಂಚ ಉಂಡು;

ಬಾಲ್ಟೋ-ಸ್ಲ್ಯವೋನಿಕ್[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಗುಂಪುಡು ಲಿಥುಯೇನಿಯನ್, ಲೆಟಿಷ್ ಬುಕ್ಕೊ ಅರಿದ್ ಪೋಯಿನ ಪಿರಾಕ್‍ದ ಪ್ರಷ್ಯನ್ ಭಾಷೆಲು ಉಲ್ಲೊ. ಸ್ಲ್ಯವೋನಿಕ್ ಭಾಷೆ ಸುರುಸುರುಕು ಚರ್ಚ್‌ಲೆಡ್ ಗಳಸೊಂದಿತ್ತಿನ ಪರತ್ತ್ ರೂಪೊಡು ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಇಂದೆತ ಬಗೆಟ್ ಪ್ರಾಚೀನೊ ದಾಕಲೆಲು 9ನೆದ ಶತಮಾನೊದ ಆತ್ಂಡ್. ಇಂಚಿಪೊ ಈ ಭಾಷೆ ರಷ್ಯನ್, ಪೋಲಿಷ್, ಜೆಕ್, ಸರ್‍ಬೊ-ಕ್ರೋಟ್ ಬುಕ್ಕೊ ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ ಭಾಷೆಲೆಡ್ದ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸವೊಂದಿತ್ತ್‌ಂಡ್.

ಅಮೆರಿಕನ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಉಂದು ಕ್ರಿ.ಶ. 5ನೆ ಶತಮಾನೊಡ್ದಿಂಚ ಗುರ್ತೊ ಆಯಿನೆ.[೧]

ಅಲ್ಬೇನಿಯ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಇಂಚಪೊ ಇಂದೆನ್ ಗುರ್ತಿಸಾಯೆರ್. ಈ ನಾಲ್ ಗುಂಪುಲೆನ್ ಒಟ್ಟಾದ್ ಶತಮ್ ಭಾಷೆಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಇಂದೆಕ್ಕ್ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾದ್ ಇಪ್ಪುನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆದ ಬೇತೆ ಸಾಕೆಲೆನ್ ಕೆಂಟುಮ್ ಭಾಷೆಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಹನ್ಡ್ರಡ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಅರ್ತೊ ಬರ್ಪುನ ಪದೊಡಿಪ್ಪುನ ಐಇ ಕೆ ಇಂದೆನ್ ಅಕುಲು ಉಚ್ಚಾರೊ ಮಲ್ಪುನ ರೀತಿಡ್ದಾದ್ ಈ ರಡ್ಡ್ ಗುಂಪುಲೆಗ್ ಈ ಪುದರ್ ಬತ್ತ್‌ದ್ಂಡ್. ಕೆಂಟುಮ್ ಭಾಷೆಲು ಇಂದೆನ್ ಯಥಾವತ್ತಾದ್ ಒರಿಪಾವೊಂದುಲ್ಲೊ. ಆಂಡ ಶತಮ್ ಭಾಷೆಲೆಡ್ ಉಂದು ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ಊಷ್ಮ ವರ್ಣಾಕ್ಷರವಾದ್ ಮಾರ್ಪಾಟ್ ಆಪುಂಡು. ಉಂದುವೇ ಬಗೆತ ವ್ಯತ್ಯಾಸೊ ಐಇ ಜಿ ,ಘ್ ಲೆಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕಂಠ್ಯೋಷ್ಠ್ಯ ಧ್ವನಿಕ್ಲೆ ವಿಚಾರೊಡ್ಲಾ ಈ ಶತಮ್ ಭಾಷೆಲು ಓಷ್ಠ್ಯಾಂಶೊನು ಕಳೆವೊಂದ್ ಸಾಮ್ಯೊನು ಹೊಂದುಂಡು. [೨]

ಕೆಂಟುಮ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ದಿಂಜ ಉಪಭಾಷೆಲುಪ್ಪುನ ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆ ಕ್ರಿ.ಪೂ.8ನೆ ಶತಮಾನೊದ ಹೋಮರನ ಕಾವ್ಯೊಡ್ದು ಇಂದೆತ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಸುರುವಾಪುಂಡು. ಆಂಡ ತಿಕಿದಿನ ಮ್ಯೆಸೀನಿಯನ್ ದಾಖಲೆಡ್ದಾತ್ರೊ, ಈ ಭಾಷೆದ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಚರಿತ್ರೆ ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1200ದಾತ್ ಪಿರಾಕ್‍ದವುಮದು ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.

ಕೆಲ್ಟಿಕ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಒಂಜಾನೊಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ದಿಂಜ ಪರಡ್‍ದಿತ್ತಿನ ಈ ಭಾಷೆ ಇತ್ತೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ದ್ವೀಪೊಲೆಡ್ ಬುಕ್ಕೊ ಬ್ರಿಟನ್ನ್‌ದ ಕೆಲವು ಭಾಗೊಲೆಗ್ ಮಾತ್ರೊ ಸೀಮಿತವಾದುಂಡು. ಇಂದೆತ ರಡ್ಡ್ ಮುಕ್ಯೊವಾಯಿನ ಸಾಕೆಲ್ ಪಂಡ ಗ್ಯಾಲಿಕ್(ಐರಿಷ್) ಬುಕ್ಕೊ ವೆಲ್ಷ್. ಲುಪ್ತ ಕಾರ್ನಿಷ್ ಬುಕ್ಕೊ ಬ್ರಿಟನ್‍ಲೆನ್ ಸೇರ್ದಿನ ಬ್ರಿಟ್ಯಾನಿಕ್ ಭಾಷೆಲು.

ಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಇಂದೆನ್ ಪೂರ್ವ ಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಅತ್ತಂಡ ಲುಪ್ತಗಾಥಿಕ್ ಭಾಷೆ, ಉತ್ತರ ಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಬುಕ್ಕೊ ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಜರ್ಮನ್ ಸೇರ್‌ನಂಚ ಪಶ್ಚಿಮ ಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆ - ಇಂಚ ವಿಂಗಡಿಸವೊಲಿ. ಬೈಬಲ್‌ಗಾಥಿಕ್ ಭಾಷಾಂತರನೇ(ಕ್ರಿ.ಶ. 4ನೆ ಶತಮಾನೊ) ಜರ್ಮಾನಿಕ್ ಭಾಷೆದ ಪ್ರಾಚೀನೊ ಸಾಹಿತ್ಯೊ ಸ್ಮಾರಕವಾದುಂಡು.

ಟೊಕೇರಿಯನ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಟೊಕೇರಿಯನ್ ಭಾಷೆಉಪಭಾಷೆ ಆದ್ ಸಂಪ್ರದಾಯೊದ ರೀತಿಡ್ ಎ ಬುಕ್ಕೊ ಬಿಂದ್ ಲೆಪ್ಪುನ ಉಪಭಾಷೆಲು ಕ್ರಿ.ಶ. 6-10ನೆ ಶತಮಾನೊಗು ಮುಟ್ಟ ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯೊಬೌದ್ಧರೆ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಲೆಡ್ ತೊಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಈ ಭಾಷೆಲೆನ್ 20ನೆ ಶತಮಾನೊದ ಆದಿಡ್ ಗುರ್ತೋ ಆಂಡ್.

ಹಿಟ್ಟೈಟ್ ಬುಕ್ಕೊ ಅನಟೋಲಿಯನ್ ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಹಿಟ್ಟೈಟ್ ಭಾಷೆ ಬುಕ್ಕೊ ಅನಟೋಲಿಯನ್ ಭಾಷೆಲೆನ್ ಮುಕ್ಯವಾದ್ 20ನೆ ಶತಮಾನೊದ ಸುರೂಟೆ ಗುರ್ತಿಸಾದೆರ್. ಇಂದೆಟ್ ದಿಂಜ ಪ್ರಾಮುಕ್ಯೊ ಆಯಿನವು ಕ್ಯೂನಿಫಾರಮ್ ಲಿಪಿಡುಪ್ಪುನ ಹಿಟ್ಟೈಟ್ ಭಾಷೆ. ಇದರ ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1400-1200 ಅವಧಿಡ್ ದಾಕಲೆಲು ಸೇಡಿಮಣ್ಣ್‌ದ ಫಲಕೊಲೆ ಮಿತ್ತ್‌ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುನ ಅವೆನ್ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಲ್ತ್ ದೀಡ್ದೆರ್. ಈ ಪಂಗಡೊಗು ಸೇರ್‌ನ ಇಂದೆತಾತ್ ಬೊಳ್ಪುಗು ಬರಾಂದಿನ ಬೇತೆ ಭಾಷೆಲು ಪಂಡ ಲೂವಿಯನ್, ಪಾಲಿಯನ್ ಬುಕ್ಕೊ ಹೈರೋಗ್ಲಿಫಿಕ್ ಹಿಟ್ಟೈಟ್. ಮಿತ್ತ್ ತೆರಿಪಾಯಿನ ಭಾಷೆಲೆ ಗಳ ಜೊತೆಟ್ ದಿಂಜ ಪಿರವುಡು ಇತ್ತ್‌ದ್ ಇತ್ತೆ ಮಾಜಿನ ಭಾಷೆಲು ಮಸ್ತ್ ಸಂಕ್ಯಡ್ ಉಲ್ಲೊ. ಇಲ್ಲೀರಿಯನ್, ಥ್ರೇಸಿಯನ್, ಫ್ರಿಜಿಯನ್ ಇತ್ಯಾದಿಲು ಈ ವರ್ಗೊದ ಭಾಷೆಲು.

ಉಪಭಾಷೆಗಳು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಕ್ರಿ.ಪೂ. 200ಡ್ದ್ ಇಂಚಿಗ್ ಗುರ್ತೊ ಮಲ್ತಿನ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆನ್ ಸೇರೊಂದು ಇಟ್ಯಾಲಿಕ್ ಭಾಷೆ ಬುಕ್ಕೊ ಓಸಿ-ಅಂಬ್ರಿಯನ್ ಉಪಭಾಷೆಲು; ಫ್ರೆಂಚ್, ಇಟಾಲಿಯನ್, ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್, ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್,ರುಮೇನಿಯನ್ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಆಧುನಿಕ ರೋಮಾನ್ಸ್ ಭಾಷೆಲಾದ್ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದ್‍ದುಂಡು. ಇಟಾಲಿಯನ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊದ ಭಾಷೆಲೆ ಪರಿಚಯೊ ಶಾಸನ ಬರಹಲೆಡ್ದ್ ಮಾತ್ರೊ ಆಂಡಲಾ ಅವು ರೋಮನ್ನೆರೆ ಇಟಲಿ ಗೆಂದಿನ ಪರಿಣಾಮೊಡ್ದು ನಾಶ ಆದ್ ಪೋಂಡ್.

ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. http://www.prajavani.net/news//article/2012/08/25/97397.html[dead link]
  2. http://vijaykarnataka.indiatimes.com/edit-oped/columns/bisilu-beladingalu-by-sirigere-dr-shivamurthy-swamiji/articleshow/53302665.cms