ಎಲ್ಯ ಸಿಡ್ಬು
_(14594660478).jpg)
ಎಲ್ಯ ಸಿಡ್ಬು ( ಮೈಟ್ ಬೂರುನೆ ) ಪಂಡ ಒಂಜಿ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಕಾಯಿಲೆ. ಈ ರೋಗೊ ರಡ್ಡ್ ಬಗೆತ ವೈರಸ್‌ಡ್ದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಒಂಜಿ ರೂಪಾಂತರೊ ನಾನೊಂಜಿ ವೆರಿಯೊಲಾ. ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಬಾಸೆಡ್ ಈ ಕಾಯಿಲೆಗ್ ವರಿಯೊಲಾ ಪನ್ಪೆರ್.[೧] ಇಂಗ್ಲಿಸ್‌ಡ್ ಈ ಕಾಯಿಲೆನ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ರೆಡ್ ಪ್ಲೇಗ್ ಪಂಡ್ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.[೨][೩] ೧೫ನೆ ಶತಮಾನೊಡು, ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ ಈ ಕಾಯಿಲೆನ್ ಸ್ಮಾಲ್ ಪಾಕ್ಸ್ ಪಂಡ್ದ್ ಲೆತ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್.
ನಂಬಿಕೆಸಿಡ್ಬು ವೈರಸ್ ಸುರುಕು ಚರ್ಮ, ಬಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಕಂಟೆಲ್ದ ನೆತ್ತೆರ್ದ ಕಣೊಕುಲೆಡ್ ತೋಜುಂಡು. ಬೊಕ್ಕ ಇಡೀ ಸರ್ರೊಗು ಪಗರುಂಡು. ಸುಮಾರ್ ಕ್ರಿ.ಶ. ಬಿ.ಸಿ. 10,000 ಜನಕುಲು ಸ್ಮಾಲ್‌ಪಾಕ್ಸ್‌ಡ್ದ್ ಬಂಙೊಬತ್ತೆರ್. ಯುರೋಪ್‍ಡ್ 18ನೆ ಶತಮಾನೊಡು ಪ್ರತಿ ವರ್ಸೊ ಸುಮಾರ್ 40,000 ಜನಕುಲು ಈ ಕಾಯಿಲೆಡ್ದ್ ಸೈಪೆರ್. ಈ ಕಾಯಿಲೆಡ್ದ್ ಜನಕುಲೆಡ ಕುರ್ಡು ಜಾಸ್ತಿ ಆಂಡ್, ಸುಮಾರ್ 20-30 ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಜೋಕುಲು ಸೈತೆರ್. ಅಪಗ ಡ್ 1967ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ತೆ ಸುಮಾರ್ ೧೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಕುಲು ಈ ಕಾಯಿಲೆಡ್ದ್ ಬಳಲೊಂದಿತ್ತೆರ್ ಪಂದ್ ಅಂದಾಜಿ ಮಲ್ತೆರ್. ಬೊಕ್ಕ ವರ್ಸೊಗು 2 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನ ಸೈಪೆರ್. ಫ್ರೆಂಚ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಮೆರಿಕದ ಮೂಲ ನಿವಾಸಿಲೆನ ಯುದ್ಧೊಡು ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ ಸಿಡ್ಬುಡು ವೈರಸ್‌ನ್ ಯುದ್ಧದ ಆಯುಧೊ ಆದ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ತೆರ್. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಒಂಜಿ ಲಸಿಕೆನ್ ನಾಡ್ದ್ ಕೊಂಡತ್ತ್‌ದ್ ಪೂರಕಡೆ ಪರಿಚಯ ಮಲ್ತಿನೆಡ್ದ್ ಬುಕ್ಕೊ 1979ಡ್ ಸಿಡ್ಬು ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ್ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಆಂಡ್. ಸಿಡ್ಬು ಅಕೇರಿದ ಸರ್ತಿ 1977ಡ್ ಸೊಮಾಲಿಯಾಡ್ ವರದಿ ಆಂಡ್.[೪]
ಸಿಡ್ಬುಡು ನಾಲ್ ಬಗೆ ಉಂಡು. ರಕ್ತಸ್ರಾವೊದ ಗುಳ್ಳೆಲು, ಸಂಗಮೊ ಗುಳ್ಳೆಲು, ಪ್ರತ್ಯೇಕೊ ಗುಳ್ಳೆಲು, ಬೊಕ್ಕ ಮಾರ್ಪಾಡ್ ಮಲ್ತಿನ ಸಿಡ್ಬು. ಅವುಲು ಸುರುತವು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸಿಡ್ಬು. ಉಂದೆನ್ ತೂಯಿನಕ್ಲೆಗ್ ಒಂಜಿ ಮರಣ ಇತ್ತ್‌ನವೆ.
ವಿಂಗಡಣೆ/ವರ್ಗೀಕರಣೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಎಲ್ಯ ಸಿಡ್ಬುಡು ರಡ್ಡ್ ಬಗೆ ಉಂಡು. ಸುರುತವು ವೇರಿಯೊಲಾ ಮೇಜರ್ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ವೆರಿಯೊಲಾ ಮೈನರ್.
ವರಿಯೊಲಾ ಮೇಜರ್
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಉಂದು ಮಸ್ತ್ ಜೋರು ಬೊಕ್ಕ ಮಸ್ತ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸೀಕ್. ಈ ಸೀಕ್‌ಡ್ದ್ ಬಾದೆಗ್ ಉಂಡಾಯಿನ ಸೀಕ್‌ದಕ್ಲೆನ ಪೂರ ಶರೀರೊಡು ದದ್ದುಲು ಇಪ್ಪುಂಡು. ಈ ಸೀಕ್‌ದಕುಲು ದಿಂಜ ಜ್ವರೊಡ್ದ್ ಬಳಲೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಸೀಕ್ ನಾಲ್ ರೀತಿಡ್ ಪರಡುಂಡು. ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯೊ ಸಿಡ್ಬು, ಮಾರ್ಪಾಟ್ ಮಲ್ತ್‌ನ ಸಿಡ್ಬು, ದಿಂಜ ಜೋರುದ ಸಿಡ್ಬು, ನೆತ್ತೆರ್‌ ಅರಿಪುನ ಸಿಡ್ಬು
ಸಾಮಾನ್ಯೊ ಸಿಡ್ಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸಿಡ್ಬುದ 90% ಪ್ರಕರಣೊಲು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಿಡುಬು. ಉಂದು ಚರ್ಮೊಗು ಅಂಟೊಂದಿಪ್ಪುನ ಗುಳ್ಳೆಲೆನಲೆಕ ತೋಜುಂಡು.
ಬದಲಾಯಿನ ಸಿಡ್ಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ದುಂಬು ಲಸಿಕೆ ಪಡೆಯಿನಕುಲೆಡ್ ಬದಲಾತಿನ ಸಿಡುಬು ತೋಜುಂಡು. ಉಂದು ಸುರುಕು ಬನ್ನಗ ತೋಜುಂಡು ಬುಕ್ಕ ಪೂರ್ತಿ ಗುಣ ಆಪುಜಿ. ಉಂದು ಸಾಮಾನ್ಯೊ ಸಿಡುಬುಡ್ದ್ ಕಮ್ಮಿ ಅಪಾಯಕಾರಿ.
ಉಗ್ರೊ ಸಿಡ್ಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ದಿಂಜ ಜೋರಾದ ಚಿಕನ್ ಪಾಕ್ಸ್‌ಡ್ದ್ ಉಂಡಾಪುನ ದದ್ದು ಕೀವುಡ್ದ್ ದಿಂಜಿದ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಅವು ಎಂಚ ದಿನಲಾ ಒರಿಯಂದೆ ಪೋಂಡಲಾ ಈ ಸೀಕ್ ದಾಯೆಗ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪುನವು ಇನಿಕ್‌ಲಾ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ.
ನೆತ್ತ್‌ರ್ ಊಜುನ ಸಿಡ್ಬು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ವೇರಿಯೊಲಾ ಮೈನರ್
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸೀಕ್‌ದ ಲಕ್ಷಣೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸೀಕ್‌ದ ಬುಲೆಚಿಲ್
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸೀಕ್‌ದ ವಿವರೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ತಡೆಗಟ್ಟುನವು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮರ್ದ್ ಮಲ್ಪುನೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸೀಕ್‌ದ ಇತಿಯಾಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಜನಕುಲು ಅನಾದಿ ಕಾಲೊಡ್ದಿಂಚಿ ಈ ಸೀಕ್‌ಡ್ದ್ ಬಂಙೊ ಬತ್ತೆರ್. ಭಾರತೊದ ಪಿರಾಕ್‌ದ ಬೂಕುಲೆಡ್ಲಾ ಈ ಸೀಕ್‌ದ ಮಾಹಿತಿ ಉಂಡು.[೫] ಉಂದು ಸುರುಕು ಈಜಿಪ್ಟ್‌ಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಅಪಗ ಈ ಸೀಕ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಲೆನ ಮೂಲಕ ಭಾರತೊಗ್ ಪಗರ್ಂಡ್ ಪನ್ಪುನ ಚರಿತ್ರೆ ಉಂಡು. ಭಾರತೊಡು ಹಿಂದೂಲು ಸಿಡ್ಬು ಗುಣೊ ಮಲ್ಪಿಯರ ಶೀತಾಲಾ ದೇವಿ ಪನ್ಪುನ ದೇವತೆಗ್ ಪ್ರಾರ್ತನೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್.[೬] ೧೮ನೆ ಶತಮಾನೊಡು, ಸ್ಮಾಲ್‌ಪಾಕ್ಸ್‌ನ್ ಒಂಜಿ ಸ್ತಳೀಯ ಕಾಯಿಲೆ ಪಂಡ್ದ್ ತೂಯೆರ್. ಜಗತ್ತ್‌ದ ಮಾತಾ ದೇಸೊಲೆನ ಜನಕುಲು ಈ ಕಾಯಿಲೆಡ್ದ್ ನರಲೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಸೀಕ್‌ದ್ ಎಚ್ಚಾದ್ ಸಾವು ಕಾರಣೊ ಆಂಡ್.
ರೋಗೊನು ತಡೆಗಟ್ಟುನೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಈ ಸೀಕ್‌ನ್ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಲ್ಪರೆ ಅಮೇರಿಕ ಬೊಕ್ಕ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ಡ್ ಸಾಮೂಹಿಕ ಲಸಿಕೆ ಪನ್ಪುನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮೊನ್ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ೧೮೧೩ಡ್ ಯು. ಎಸ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರೊ ಲಸಿಕೆ ಕಾಯ್ದೆನ್ ಸುರು ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಈ ಕಾಯ್ದೆದ ಮಲ್ಲ ಉದ್ದೇಸೊ ಪಂಡ ಸಿಡ್ಬು ಲಸಿಕೆನ್ ಅಮೆರಿಕೊದ ಜನಕುಲೆಗ್ ಸುಲಬವಾದ್ ತಿಕುಲೆಒ ಮಲ್ಪುನವು. ಈ ರೀತಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮೊಲೆನ್ ದೀಡೊಂದು ಜಗತ್ತ್‌ಡ್ ಸ್ಮಾಲ್‌ಪಾಕ್ಸ್‌ನ್ ಪೂರ್ತಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಲ್ತೆರ್.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ Barton, Leslie L.; Friedman, Neil R. (2008). The Neurological Manifestations of Pediatric Infectious Diseases and Immunodeficiency Syndromes (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Springer Science & Business Media. p. 151. ISBN 978-1-59745-391-2.
- ↑ Fenner F, Henderson DA, Arita I, Ježek Z, Ladnyi ID (1988). "The History of Smallpox and its Spread Around the World" (PDF). Smallpox and its eradication. History of International Public Health. Vol. 6. Geneva: World Health Organization. pp. 209–44. hdl:10665/39485. ISBN 978-92-4-156110-5. Archived (PDF) from the original on 12 December 2019. Retrieved 14 December 2017.
- ↑ Medicine: The Definitive Illustrated History. Pengui. 2016. p. 100. ISBN 978-1-4654-5893-3.
- ↑ http://www.who.int/csr/disease/smallpox/en/
- ↑ Vaccine and Serum Evils, by Herbert M. Shelton, p. 5
- ↑ Henderson DA, Preston R (2009). Smallpox- the Death of a Disease: The Inside Story of Eradicating a Worldwide Killer (1st ed.). Prometheus Books. p. 334. ISBN 978-1-59102-722-5. Archived from the original on 21 July 2020. Retrieved 12 September 2017.