ಮಂಡಗದ್ದೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್
ಮಂಡಗದ್ದೆ

ಮಂಡಗದ್ದೆ ಒಂಜಿ ಹಳ್ಳಿ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆದ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲೂಕುಡು ಉಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಹಳ್ಳಿ. ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿರ್ದ್ ತೆನ್ಕಾಯಿಡ್ ೨೮ ಕೀ. ಮೀ. ದೂರೊಡು ಉಂಡು[೧]. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲಸ್ಥಾನೊ ಬೆಂಗಳೂರು‌ರ್ದು ೨೮೭ ಕೀ.ಮೀ.ದೂರಡ್ ಆಪುಂಡು. ಮಂಡಗದ್ದೆ ಟಪ್ಪಾಲ್‌ ಕೇಂದ್ರೊದ ಪಿನ್‌ಕೋಡ್ ೫೭೭೨೨೦.

ಊ‌ರುದ ಪುದರುಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಮಂಡಗದ್ದೆರ್ದ್ ೧೨ ಕೀ.ಮೀ.ದೂರ ಕನ್ನಾನ್‌ಗಿ, ೧೫ ಕೀ.ಮೀ. ದೂರೊಡು ಹೆದ್ದೂರು, ೧೬ ಕೀ.ಮೀ. ದೂರ ಹನಗೆರೆ, ೧೭ ಕೀ.ಮೀ. ಡ್ ಬೆಜ್ಜವಳ್ಳಿ. ಪಡ್ಡಾಯಿಡ್ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲೂಕು, ಈ ಬಡಕಾಯಿ ದಿಕ್ಕ್‌ಡ್ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ತಾಲೂಕು, ತೆನ್‌ಕಾಯಿಡ್ ಕೊಪ್ಪ ತಾಲೂಕು ಬೊಕ್ಕ ಮೂಡಾಯಿಡ್ ಭದ್ರಾವತಿ ತಾಲೂಕು ಸುತ್ತುದುಂಡು. ಕೈತಲ್‌ದ ಊರುಲು ಶಿಮೊಗ್ಗ, ತರಿಕೆರೆ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ಶಿಕಾರಿಪುರ.

ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಕಿಲು

ಭಾಷೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಕನ್ನಡ ಊರುದ ಭಾಷೆ ಆದುಂಡು.

ಮಂಡಗದ್ದೆ ಊರುಗು ಪೋಯೆರೆ ಸಾದಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ರೈಲ್[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಶಿಮೊಗ್ಗ ಪೇಂಟೆದ ರೈಲ್‌ವೇ ಸ್ಟೇಶನ್‌ರ್ದ್ ೧೦ ಕಿ. ಮೀ. ಮಾಲೂರ್ ರೈಲ್‌ವೇ ಸ್ಟೇಶನ್ ೧೧ ಕಿ. ಮೀ. ದೂರೊಡು ಉಂಡು.

ಮಾರ್ಗ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ, ಶೃಂಗೇರಿ, ಶಿಮೊಗ್ಗರ್ದ್ ಈ ಊರುಗು ಪೋಪುನ ಮಾರ್ಗೊಲು ಉಂಡು. ಖಾಸಗಿಯಾದ್ ಕ್ಯಾಬ್ ಬೊಕ್ಕ ಬೇತೆ ಬಂಡಿದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಲು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಬೊಕ್ಕ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿರ್ಡ್ದ್ ಉಂಡು.[೨]

ವಿಮಾನ ಮಾರ್ಗವಾದ್[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಕುಡ್ಲದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮಂಡಗದ್ದೆಗ್ ಕೈತಲ್.

ಸುತ್ತ ಉಪ್ಪುನ ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಶರಾವತಿ ಫಸ್ಟ್ ಗ್ರೇಡ್ ಕಾಲೇಜ್, ಕೊನಂದೂರು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ.
  • ಸರಕಾರಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜ್, ಮೇಗರವಳ್ಳಿ.

ಶಾಲೆಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಸರಕಾರಿ ಹೈಯರ್ ಪ್ರೈಮರಿ ಸ್ಕೂಲ್, ಮಂಡಗದ್ದೆ.

ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಮಲುರ್, ಪ್ರೈಮರಿ ಹೆಲ್ತ್ ಸೆಂಟರ್, ಮಲುರ್.
  • ಕಟಗರ್, ಪ್ರೈಮರಿ ಹೆಲ್ತ್ ಸೆಂಟರ್, ಕಟಗರು.

ಉಪ ಗ್ರಾಮೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಚಿನ್ನಯ್ಯನಸರ
  • ದಿಂಡಿನ ಕೊಪ್ಪ

ಮಂಡಗದ್ದೆ, ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿದ ದೇವಸ್ಥಾನಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಶ್ರೀ ಹರಿಹರೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
  • ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬೆಗುವಳ್ಳಿ
  • ಶ್ರೀ ಗಂಗಾದ್ರೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
  • ಶ್ರೀ ದಾಸರ ಚೌಡಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ

ಮಂಡಗದ್ದೆ, ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿದ ಪಲ್ಲಿಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  • ಜಮಿಯಾ ಮಸೀದಿ, ಮಲೂರು
  • ಹನಿಗೆರೆಕಟ್ಟೆ ಜುಮಾ ಮಸೀದಿ
  • ಹಜ಼್ರತ್ ಸೈಯದ್ ಸಾದತ್ ಸುಫಿ ದರ್ಗಾ

ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಷಿಧಾಮ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ತುಂಗಾ ಸುಧೆತ ಮಧ್ಯೋಡು ಒಂಜಿ ಕುದುರು (ದ್ವೀಪ) ಉಂಡು. ಇಂದು ೧.೧೪ ಎಕರೆ ವಿಸ್ತೀರ್ಣಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಜಾತಿದ ಪಕ್ಕಿಲು, ಪರ ಊರೂರ್ದು ವಲಸೆ ಬತ್ತ್‌ದ್ ಉಪ್ಪುನ ಕುದುರು (ದ್ವೀಪ). ಈ ಪಕ್ಷಿಧಾಮ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಇರ್ವನೇ ಸ್ಥಾನೊಡು ಉಂಡು. ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಜಾತಿದ ಪಕ್ಕಿಲು ಈ ಕುದ್ರುಡು ತೆತ್ತಿ ದೀಪ, ಅಧಿಕವಾದ್ ಆಗಸ್ಟ್‌ಡ್. ಮಂಡಗದ್ದೆಗ್ ಪೋಪುನ ಸಾದಿಡ್ ಸಕ್ರೆಬೈಲ್ ಆನೆಶಿಬಿರ ಬೊಕ್ಕ ಗಾಜನೂರು ಡ್ಯಾಂ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಪಕ್ಷಿಧಾಮೊದ ಉಲಾಯಿಡು ಉಪ್ಪುನ ಗೋಪುರೊರ್ದ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪಕ್ಷಿಲೆನ್ ತೂವೊಲಿ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆರ್ದ್ ದೋಣಿ ವಿಹಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಲಾ ಉಂಡು. ದೋಣಿಡ್ ಕುದ್ರುದ ಕೈತಲ್ ಪೋದ್ ತೂಪುನ ಅವಕಾಶೊಲಾ ಉಂಡು. ಪಕ್ಕಿಲು ವಲಸೆ ಬರ್ಪುನ ಸಮಯೊ ಜುಲೈರ್ಡ್ದು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗೊಲುಡ್. [೩]ಬರ್ಸದಪಗ ಈ ಸುಧೆ ಭಾರಿ ದಪ್ಪೊಡು ಪರಪುಂಡು, ಅಪಗ ಈ ಕುದ್ರುದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗೊ ಮುರ್ಕುಂಡು. ಈ ಕಾರಣೊಗಾದ್ ಪಕ್ಕಿಲು ಮರತ ಕೊಡಿತ ಗೆಲ್ಲ್‌ಲೆಡ್ ಗೂಡು ಕಟ್ಟೊಂದು ಉಪ್ಪುವ. ಪಕ್ಕಿಲು ಬರ್ಪುನ ಸಮಯೊಡು ಸುಮಾರು ೫ ಸಾವಿರ ಪಕ್ಕಿಲು ಬರ್ಪ. ಕೆಲವು ಜಾತಿದ ಪಕ್ಕಿಲು ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರೊದ ಕೊಕ್ಕರೆ (Maiden Egret), ನೀರ್‌ಡ್ ಮುರ್ಕುನ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ (Pied Kingfisher), ಕೆಕ್ಕಿಲ್‌ಡ್ ಹೆಚ್ಚ ರೋಮ ಇತ್ತಿನ ಕೊಕ್ಕರೆ (Wooly Neck Stalk), ನೈಟ್ ಹೆರಾನ್ (Night Herons), ಮಲ್ಲ ಕೊಕ್ಕುದ ಕೊಕ್ಕರೆ (Open-billed storks) ಇತ್ಯಾದಿಲು. ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿ (ಎಲ್ಯ ಜಾತಿದ ಕೊಕ್ಕರೆ)ಲು ಡಿಸೆಂಬರ್ ಮುಟ್ಟಲಾ ಉಪ್ಪುಂಡು.[೪]

ಚಿತ್ರ ಗ್ಯಾಲರಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

  1. http://www.onefivenine.com/india/villages/Shimoga/Tirthahalli/Mandagadde
  2. https://kannada.nativeplanet.com/shimoga/attractions/mandagadde-bird-sanctuary/#overview
  3. "Archive copy". Archived from the original on 2014-03-03. Retrieved 2020-01-01.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  4. https://www.karnataka.com/tourism/sanctuary/mandagadde-bird-sanctuary/