ಮರಾಠಿ ಬಾಸೆ
ಮರಾಠಿ - ಇಂಡೋಆರ್ಯನ್ ಭಾಷಾವರ್ಗಗ್ ಸೇರಿನ ಪ್ರಮುಖಭಾಷೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರೀ ಅಪಭ್ರಂಶಡ್ ಉಂಡು ಭಾಷೆದ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಆತ್ಂಡ್. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆಯಾಯಿನ ಉಂದು 68,022,000(2001) ಜನಕುಲೆನ ಅಪ್ಪೆ ಭಾಷೆ ಆತ್ಂಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನಡ್ ಮಾನ್ಯತೆ ತಿಕ್ಕ್‌ದ್ಂಡ್.[೧][೨][೩][೪][೫][೬]
| ಮರಾಠಿ | |
|---|---|
 | |
| ಬಳಕೆಡುಪ್ಪುನ ಪ್ರದೇಸೊಲು | ಭಾರತ |
| ಪ್ರದೇಸೊ | ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಗೋವಾ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ, ಛತ್ತೀಶ್‍ಘಡ ಬೊಕ್ಕ ಗುಜರಾತ್, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ದಾದ್ರ ಮತ್ತು ನಗರ ಹವೇಲಿ, ದಾಮನ್ ಮತ್ತು ದಿಯು,ಮತ್ತು ದೆಹಲಿ[೭] |
| ಮೂಲ ಬಾಸಿಗೆರ್ | ೭೩ ದಶಲಕ್ಷ |
ಇಂಡೊ ಯೂರೋಪಿಯನ್
| |
Early form | ಮಹರಾಷ್ಟ್ರಿ
|
| ಉಪಬಾಸೆ |
|
| ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿ (ಮರಾಠಿ ಅಕ್ಷರಮಾಲೆ) | |
| Official status | |
Official language in | ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ |
| Regulated by | - |
| ಬಾಸೆದ ಸಂಕೇತೊಲು | |
| ISO 639-2 | mar |
| ISO 639-3 | – |
omr | |
ವ್ಯಾಕರಣ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಈ ಭಾಷೆಡ್ ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ವಿಸರ್ಗ ಪನ್ಪಿನ ಮೂಜಿ ಬಗೆತ ಸಂಧಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಉಂಡು. ನಾಮಪದಡ್ ಪುಲ್ಲಿಂಗ, ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ, ನಪುಂಸಕ ಭೇದೊಳು ಏಕವಚನ ಬಹುವಚನ ರೂಪೋಲು ಉಂಡು. ಪುಲ್ಲಿಂಗ ಮಲ್ಲತಿಕೆ ನ್ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ಕೋಮಲತೆನ್ ನಪುಂಸಕಲಿಂಗ ಕ್ಷುದ್ರತೆನ್ ತೋಜಪವುಂದು. ಪಂದ್ ಮರಾಠೀ ಜನತ ಭಾವನೆ.
ಲಿಪಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ನೆತ್ತ ಉಗಮ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿರ್ಡ್ ಆತ್ಂಡ್. ಅಶೋಕನ ಶಿಲಾಲೇಖದ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ, ಸಾತವಾಹನ, ಕ್ಷಹರಾತ ದ ಶಿಲಾಲೇಖದ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ, ವಾಕಟಾಕರ ಕಾಲದ ಪೇಟಿಕಾ-ಶೀಷಕ ಬೊಕ್ಕ ಉತ್ತರ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಲಿಪಿತ ನಾಗರೀ ರೂಪಲೆನ್ ಆಧಾರ ಆದ್ ಈ ಲಿಪಿ ಜನ್ಮ ಪಡೆಯಿಂಡ್. ಸುಮಾರ್ 10ನೆ ಶತಮಾನದ ಪೊರ್ತುಗು ಮರಾಠೀ ಭಾಷೆ ಬೊಕ್ಕ ಬರೆಹ ಜನ್ಮ ಆಂಡ್ ಪಂದ್ ಕೆಲವೆರ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪ೦ತೆರ್. ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳದ ಗೊಮ್ಮಟೇಶ್ವರ ಮೂರ್ತಿದ ಪಾದ ಕೈತಲ್ ಉಪ್ಪುನ ಶಿಲಾಲೇಖ ಬರೆಹ (ಸುಮಾರು 982) ಚಾವುಂಡರಾಜೇಂ ಕರವೀಯಲೇ ಪಂದ್ ಮರಾಠೀ ಭಾಷೆದ ಪರತ್ತ್ ಬರೆಹ ಪಂದ್ ನಂಬುದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಶಿಲಾಲಿಪಿ 12ನೆ ಶತಮಾನದ ಎಚ್. ಜಿ. ತುಳಪುಳ ಬೊಕ್ಕ ಎ.ಎಸ್. ಆಳ್ತೆಕರ್ ಅರ್ ಆರ್ನ ನಿರ್ಧಾರ ಪನ್ತೆರ್. ಶಿಲಹಾರಕೇಶಿದೇವನ ಅಕ್ಷೀಗ್ರಾಮದ ಶಿಲಾಲೇಖನೇ (1012) ಪ್ರಾಚೀನಬರೆಹ ಪಂದ್ ತುಳಪುಳೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಂತೆರ್. ಎಮ್ ಜಿ. ದೀಕ್ಷಿತ ಪನ್ಪಿನಾರ್ ನೆತ್ತ ಕಾಲ 1210 ಅಂದ್ ಪಂತೆರ್. 1060ರ ದಿವೇ ಅಗರ್ ತಾಮ್ರಪಟ್ಟಿಕೆ ಪುರಾತನ ಶಿಲಾಲೇಖ ಪಂದ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಲ ಉಂಡು. ಮುಕುಂದರಾಜನ ವಿವೇಕ ಸಿಂಧು ಪನ್ಪಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ಉಪಲಬ್ಧ ಗ್ರಂಥ(12ನೆಯ ಶತಮಾನ). ಅನಂತರದ್ದು ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ (1290), ತರುವಾಯದ್ದು ಮಹಾನುಭಾವ ಸಾಹಿತ್ಯ(13ನೆಯ ಶತಮಾನ). ಈ ಲಿಪಿ ಬಳಕೆ ದೇವಗಿರಿಯ ಯಾದವರ ಕಾಲೊಡು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಉಂದೆನ್ ಪೃಷ್ಠಮಾತ್ರಾ ಶಿರೋಮಾತ್ರಾ ಬೊಕ್ಕ ಮೋಡಿ ಪಂದ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ವರ್ಗೊ ಮಲ್ದೆರ್. ಮರಾಠೀ ಸುರುತ ಬರಹೊಲೆನ್ ಪೃಷ್ಠ ಮಾತ್ರಾಶಿರೋಮಾತ್ರಾ ಇಜ್ಜಿಂಡ ಉಂಡು ರಡ್ಡೆತ ಮಿಶ್ರಣ ರೂಪೊಡು ಬರೆತೆರ್. ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಟ್ಟ್ ಕ ಬರೆತಿನ ನಿರ್ದೇಶನ ಉಂಡು.
ಉಂದುಲ ತೂಲೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ↑ "Abstract of Language Strength in India: 2011 Census" (PDF). Censusindia.gov.in.
- ↑ Dhoṅgaḍe, Rameśa; Wali, Kashi (2009). "Marathi". London Oriental and African Language Library. John Benjamins Publishing Company. 13: 101, 139. ISBN 9789027238139.
- ↑ Singh, Upinder (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Pearson Education India. p. 384. ISBN 978-81-317-1120-0.
- ↑ D'Arms, John H.; Thurnau, Arthur F.; Alcock, Susan E. (9 August 2001). Empires: Perspectives from Archaeology and History (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Cambridge University Press. p. 168. ISBN 978-0-521-77020-0.
- ↑ Chattopadhyaya, Sudhakar (1974). Some Early Dynasties of South India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Motilal Banarsidass Publ. pp. 35–37. ISBN 978-81-208-2941-1.
- ↑ Clara Lewis (16 April 2018). "Clamour grows for Marathi to be given classical language status". The Times of India. Retrieved 7 May 2018.
- ↑ Delhi Marathi. Delhi Marathi. Retrieved on 2013-07-28.