ಮೂಲಿಕೆದ ಸಾವಂತೆರ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್

ಮೂಲಿಕೆ, ಇತ್ತೆದ ಮುಲ್ಕಿ ಪ್ರದೇಶೊನು ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ಆಲ್ವಿಕೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ವಂಶನೇ ಸಾವಂತೆರೆನ ವಂಶ.

ರಾಜ್ಯೊದ ಗಡಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಮೂಲಿಕೆದ ಸಾವಂತೆರೆನ ರಾಜ್ಯೊ ಮುಲ್ಕಿ ತುದೆರ್ದ್ (ಶಾಂಭವಿ ತುದೆ) ಪಾವಂಜೆ ತುದೆ ಮುಟ್ಟ, ಪಡ್ಡಾಯಿ ಕಡಲ ಬರಿರ್ದ್ ಮೂಡಾಯಿದ ಪುತ್ತಿಗೆ ಚೌಟೆರ್ನ ರಾಜ್ಯೊ ಮುಟ್ಟ, ಅಂಚೆನೆ ಬಡಕಾಯಿಡ್ ಪಡ್ಡೆದ್ರ ರಾಜ್ಯಲಾ, ತೆಂಕಾಯಿದ ಗಡಿಟ್ ಕುತ್ತೆತ್ತೂರ ಪೆರ್ಗಡೆರೆನ ರಾಜ್ಯೊನ್ಲಾ ಸುತ್ತುವರೆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಮುಲ್ಕಿ ಸೀಮೆದ ೯ ಮಾಗಣೆಲು ಈ ರಾಜ್ಯೊಗು ಸೇರ್ದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಈ ೯ ಮಾಗಣೆಲು - ಬಪ್ಪನಾಡ್, ಕಾರ್ನಾಡ್, ಅತ್ತೂರ್, ಕುಡೆತ್ತೂರ್, ತಾಳಿಪಾಡಿ, ಪಂಜ, ಕುಬೆವೂರ್, ಒಳಲಂಕೆ ಬೊಕ್ಕ ಐಕಳ.

ರಾಜಧಾನಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಚಮತೂರು (ಶಿಮಂತೂರು) ಮೂಲಿಕೆ ಸೀಮೆದ ಸುರುತ ರಾಜಧಾನಿಯಾದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಅಲ್ಪನೇ ಸೀಮೆದ ದೇವಾಲಯಲಾ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಕಾಲಾಂತರೊಡು ಸಾವಂತೆರ್ ಅರಮನೆನ್ ಕೋಟೆಕೇರಿ ಬಸದಿದ ಮೂಡಾಯಿಡ್ ಕಟ್ಟಾಯೆರ್. ಮೂಜನೇ ರಾಜಧಾನಿ ಒಳಳಂಕೆಯಾಂಡ್.

ಸಾವಂತೆರೆನ ಪಟ್ಟೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಮೂಲಿಕೆದ ಸಾವಂತೆರೆನ ಪಟ್ಟೊದ ಪುದರುಲು ರಡ್ಡ್ ೧) ದುಗ್ಗಣ್ಣ ಸಾವಂತ ೨) ಚನ್ನರಾಯ ಸಾವಂತ. ಸಾವಂತೆರೆಗ್ ಪಟ್ಟಕಟ್ಟುನಕುಲು ಗುರುರಾಯ ಭಟ್ಟೆರ್ನ ಇಲ್ಲದಕುಲು. ಮೊಕಲೆಗ್ ಮೂಜಿ ಸೇನಾಧಿಪತಿಕುಲು - ಬಂಟೆರೆ ಜಾತಿಡ್ ಪುತ್ತೂರು ಬಾವದಕುಲು, ಬಿರುವೆರೆ ಜಾತಿಡ್ ಬಂಕಿನಾಯಕೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಗುಡ್ಡೆಸಾನೊದ ನಾಯಕೆರ್. ಪಟ್ಟದ ಉಂಗಿಲ ಕೈಕ್ ಪಾಡುನಕುಲು ಕಾರ್ನಾಡ್‌ದ ಕರಾಡ ಬೆರನೆರ್ ಕಾಸಪ್ಪಯ್ಯನ ಇಲ್ಲದಕುಲು. ೯ ಮಾಗಣೆದ ಮುಂಡಾಲ ಸಮುದಾಯೊದ ಗುರ್ಕಾರೆರಾದ್ ಒಳಲಂಕೆದ ತುಕ್ರಮುಖಾರಿನ ಕುಟುಮದಕುಲು.

ಪರತಿರಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಒಳಲಂಕೆದ ಅರಮನೆ ಇತ್ತಿನ ಜಾಗೊದ ಬಡಕಾಯಿಡ್ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಬಾಕ್ಯಾರ ಕಂಡೊ ಉಂಡು, ಅಲ್ಪ ೨೦ ಸಾವಂತೆರ್ನ ಸಮಾಧಿ ಉಂಡು. ಒಳಲಂಕೆ ರಾಜಧಾನಿ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ೨೦ ಸಾವಂತೆರ್ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್ ಪಂಡ್‌ದ್ ಉಂದೆರ್ದ್ ನಮಕ್ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಇಂಚಾದ್ ಸುಮಾರ್ ೧೨ನೇ ಶತಮಾನೊದ ಕಡೇಕ್ ಒಳಲಂಕೆ ರಾಜಧಾನಿಯಾಂಡ್ ಬೊಕ್ಕ ೧೨ನೇ ಶತಮಾನೊರ್ದು ೧೭ನೇ ಶತಮಾನೊ ಮುಟ್ಟ ಒಳಲಂಕೆ ಮಲ್ಲ ಪೇಂಟೆಯಾದಿತ್ತ್ಂಡ್ ಪಂಡ್‌ದ್ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.

೧೫೧೦ನೇ ಇಸವಿಡ್ ಪೋರ್ಚುಗೀಸೆರ್ ಗೋವೆನ್ ಆಕ್ರಮನೊ ಮಲ್ತ್‌ದ್, ಅಲ್ಪ ಇತ್ತಿನ ಸಾರಸ್ವತ ಬಿರನೆರೆನ್ ಕ್ರೈಸ್ತಮತೊಕು ಬಲಾತ್ಕಾರೊಡು ಗೋಡ್ಯಾವೊಂದಿಪ್ಪುನಗ, ಅಲ್ಪದ ಗೌಡ ಸಾರಸ್ವತೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಸಾರಸ್ವತೆರ್ ಅಲ್ಪೊರ್ದ್ ತಪ್ಪಾವೊಂದು ತುಳುನಾಡ್ಗ್ ಬತ್ತೆರ್. ಅವೆಟ್ಟ್ ಕೆಲವೆರ್ ಮೂಲಿಕೆದ ಬಂದರ್ ಸೇರೊಂಡೆರ್. ಮೂಲಿಕೆದ ಸಾವಂತೆರೆಡ ತನ್ಕುಲೆನ ಕಷ್ಟೊಲೆನ್ ಅರಿಕೆ ಮಲ್ತೊಂಡೆರ್. ಸಾವಂತೆರ್ ಸಾರಸ್ವತೆರೆಗ್ ಜಾತಿ, ಮತೊ ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಅಭಯ ಕೊರ್ದು, ಅಕುಲು ಉಪ್ಪರೆಗಾದ್ ತನ್ನ ರಾಜಧಾನಿದ ಕೋಟೆದ ಕೈತಲ್ ಉಪ್ಪರೆ ಜಾಗ ಕೊರಿಯೆರ್, ಅಂಚೆನೆ ಒಂಜಿ ದೇವಾಲಯ ಕಟ್ಟಾದ್ ಕೊರಿಯೆರ್. ಉಂದೆನ್ ತೆರಿನ ಪೋರ್ಚುಗೀಸೆರ್ ೧೫೨೪ನೇ ಇಸವಿಡ್ ಕಾರ್ನಾಡ್‌ಗ್ ಬತ್ರ್‌ದ್ ಉಪದ್ರ ಮಲ್ಪರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್, ಸಾವಂತೆರ್ ಪೋರ್ಚುಗೀಸೆರೆರ್ದ್ ತನ್ನ ಪ್ರಜೆಕುಲೆಗ್ ಬಾದೆ ಬರಿಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪಂಡ್‌ದ್ ವರ್ಷೊಗು ೮೦೦ ಮುಡಿ ಅರಿ ಅಕಲ್ಲೆಗ್ ಕೊರ್ದು ಅಕ್ಲೆನ ಉಪದ್ರ ಕಮ್ಮಿ ಮಲ್ತೆರ್.

ಸಾಹಿತ್ಯೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಕಿಸ್ತಶಕ ೧೭೧೦ನೇ ಇಸವಿದ್ ಮೂಲಿಕೆದ ಸೀಮೆನ್ ತಿರುಮಲ ಸಾವಂತೆರ್ ಆಳೊಂದಿಪ್ಪುನಗ ಮೂಲಿಕೆದ ಭಂಡಾರೊದ ಪನವುದ ಕಾರ್ಯಂತೆರಾದಿತ್ತಿನ ಪದ್ಮನಾಭ ಭಟ್ಟ್ ಪನ್ಪಿನಾರ್ ಸಾವಂತೆರೆನ ಕುಲದೇವಿಯಾಯಿನ ಪದ್ಮಾವತಿ ಅಮ್ಮನ ವಿಷಯೊಡು 'ಪದ್ಮಾವತಿ ಅಮ್ಮನವರ ಚರಿತ್ರೆ ಅಥವಾ ಪದ್ಮಾವತಿ ಮಹಾತ್ಮೆ' ಪನ್ಪಿ ಕೃತಿ ರಚನೆ ಮಲ್ತೆರ್.

ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೊ ಬೊಕ್ಕ ದೇವಾಲಯೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

ಒಳಲಂಕೆಡ್ ಪಾಡಿ ಬೂರ್ದಿನ ಅರಮನೆದ ಕುರುಹುಲು ಇತ್ತೆಲಾ ಉಂಡು. ಅಲ್ಪನೇ ಒಂಜಿ ಕೆರೆ, ಹನುಮಂತ ಸ‍್ವಾಮಿನ ದೇವಾಲಯ, ಬೊಕ್ಕ ಕೋಟೆದ ಕುರುಹು ಉಂಡು. ಅರಮನೆತ ಜಾಗೊರ್ದು ಸುಮಾರ್ ಅರ್ಧ ಮೈಲ್ ದೂರೊಡು ಶಿಲಾಮಯ ಬಸದಿ ಉಂಡು, ಈ ಬಸದಿದ ಉಲಾಯಿಡ್ ೪ ಮೂಲೆಡ್ ೪ ಎಲ್ಯ ಬಸದಿಲು ಉಂಡು. ಇ ಬಸದಿರ್ದ್ ಪಡ್ಡಾಯಿ ಪೋಂಡ ಕುಡೊಂಜಿ ಶಿಲಾಮಯ ಬಸದಿ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಚಮತೂರುದ ಜನಾರ್ದನ ದೇವಾಲಯ ಬೊಕ್ಕ ಬಪ್ಪನಾಡ್ ದೇವಾಲಯ ಬೊಕ್ಕ ಪಾವಂಜೆದ ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯೊಗುಲಾ ಸಾವಂತೆರೆನ ಕೊಡುಗೆ ಮಸ್ತ್ ಉಂಡು.

ಉಲ್ಲೇಕೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]

https://web.archive.org/web/20200203115847/http://www.gsbkonkani.net/TEMPLES/47_SHRI%20VENKATRAMANA%20TEMPLE,MULKY.htm

https://www.casemine.com/judgement/in/56ea7578607dba36cc745fc5