ಕರಡಿ

ಕರಡಿ ಉಂದು ಭಾರತೊ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ನೇಪಾಳ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಟ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುನ ಕರಡಿದ ಒಂಜಿ ಪ್ರಭೇದ. ಕರ್ನಾಟಕಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಕಾಡ್‍ಲೆಡ್ ಅಂಚನೆ ಬಂಡೆದ ಮಿತ್ತ್, ಬೆಟ್ಟಸಾಲ್‍ಲೆಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣೊ

ಕಾರ್ನಿವೊರ ಗಣತ ಅರ್ಸಿಡೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕ್ ಸೇರ್‌ನ ಸಸ್ತನಿ ಕರಡಿ. ಪ್ರಪಂಚಡ್ ಸು. ೭ ಜಾತಿ ಬುಕ್ಕ ೯ ಪ್ರಭೇದಗ್ ಸೇರ್‌ನ ಕರಡಿಲ್ ಉಂಡು. ಉಂದು ಉಷ್ಣ ಬುಕ್ಕ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ವಲಯಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಪ್ರಾಣಿಲು. ಉತ್ತರ ಶೀತವಲಯಡ್‌ಲಾ ಒಂಜಿ ಜಾತಿದ ಕರಡಿ ಉಂಡು. ಅಂಚನೆ (ಆಫ್ರಿಕ, ಮಡಗಾಸ್ಕರ್ ದ್ವೀಪ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ ಬುಕ್ಕ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಡ್ ಮಾತ್ರೊ ಕರಡಿ ಇಜ್ಜಿ).

ಲಕ್ಷಣೊ

ಮಸ್ತ್ ಬಾರವಾಯಿನ ದೇಹ, ದೇಹತ ಗಾತ್ರಕ್ಕ್ ಹೋಲಿಕೆ, ಎಲ್ಯ ಆಂಚನೆ ಬಲಯುತವಾಯಿನ ಕಾರ್, ಎಲ್ಯ ಬೀಲ, ಮಲ್ಲ ಗಾತ್ರತ ತರೆ, ದೇಹತ ಮಿತ್ತ್ ಉದ್ದ ಬುಕ್ಕ ಪೊದೆಂತ ಲೆಕ್ಕೊ ಕೂಜಲ್-ಉಂದು ಕರಡಿತ ಪ್ರಮುಖವಾಯಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣೊ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ಕರಡಿತ ಕಣ್ಣು ಬುಕ್ಕ ಕೆಬಿ ಎಲ್ಯ ಕಿಬಿ ಉರುಂಟು ನೆಟ್ಟಗೆ ಉಂತ್ ತ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಮೂರೆ ಉದ್ದವಾತ್. ತುಟಿತ್ತಾ ದವಡೆಗ್ ಅಂಟಿಜ್ಜಿ. ರಡ್ಡ್ ಜೊತೆ ಕಾಲ್ ಐನ್ ಬಿರೆಳ್. ಅವು ಚೂಪಾತ್ ಬಾಗಿತ್ ಬುಕ್ಕ ಗಡುಸಾತ್ ಉಗುರು (ಪಂಜ), ಅವು ಆಹಾರೊನ್ ಸಿಗಿತ್ ಗುಳಿ ಗ್ ಸಹಕಾರಿಯಾತ್. ಕರಡಿತ ಊರುಗಾಲಿಗಳು (ಪ್ಲಾಂಟಿಗ್ರೇಡ್). ಪೊನಗ ಅಂಗಾಲನ್ನು ಅಯಿಟ್ಟು ಹಿಮ್ಮಡಿನ್ ನೆಲಕ್ಕ್ ಊರುತ್ ಇಪ್ಪುನ ನಡಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರವಾತ್ ತೊನೆಯುತ್ತ ನಡೆಪುಂಡು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ನಾಲ್ ಕಾರ್ ನ್ ಊರತ್ ನಡಪುಂಡು ಕೆಲವೊಜ್ಜಿ ಬರಿಯ ಹಿಂಗಾಲು ಮಿತ್ತ್ ನಡಪುಂಡು. ನಡಿಗೆ ವಿಚಿತ್ರವಾತ್ ಕರಡಿ ವೇಗವಾತ್ ಅಂಚನೆ ಅತ್ಯಂತ ಜಾಗರೂಕತೆಟ್ ನಡೆಪುಂಡು. ನೆಲತ್ತಾ ಮಿತ್ತ್ ಸಂಪುರ್ಣವಾತ್ ಎಲ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆನ್ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕರಡಿ ಅಂಗಾಲ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಕೂಜಲ್ ಉಂಡು. ಆಂಚನೆ ಮಲಯಟ್ ತೊಜಾತ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಬಿಸಿಲು ಕರಡಿ ಅಂಗಾಲ್ಟ್ ಕೂಜಲ್ ಇಜ್ಜಿ. ಇದರ ಕಾರಣ ಬಹುಶಃ ಈ ಕರಡಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ಮರಟ್ ಕಾಲೊ ಕಲಪುಂಡು. ದೇಹತ ಗಾತ್ರೊಡ್ ತೂಕಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಗೆತ ಕರಡಿ ವೈವಿಧ್ಯ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಕೆಲ ಸು. ೩ ಮೀ ಉದ್ದ ಇಪ್ಪುಂಡು, ಸು.೭೮೦ ಕಿಗ್ರಾಂ ತೂಗಿದರೆ (ಉದಾಹರಣೆಗ್ ಅಲಾಸ್ಕತ ಕಂದು ಕರಡಿ) ಕೇವಲ ೧ಮೀ. ಉದ್ದವಿದ್ದು ೨೭-೪೦ ಕಿಗ್ರಾಂ. ತೂಕ ಇಪ್ಪುಂಡು (ಉದಾಹರಣೆಗ್ ಮಲಯತ ಬಿಸಿಲು ಕರಡಿ). ದೇಹತ ಬಣ್ಣಟ್ ವೈವಿಧ್ಯ ಇಪ್ಪುಂಡು, ಕಂದು, ಕಪ್ಪು, ನೀಲಿಮಿಶ್ರಿತ ಕಪ್ಪು, ಬೂದು, ಬಿಳಿ ಇತ್ಯಾದಿ. ಕೆಲ ಕರಡಿ ಎದೆತ ಮಿತ್ತ್ ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರಾಕೃತಿ ಅತ್ತಂದೆ ಚಕ್ರಲೆಕ್ಕೊ ಬಿಳಿತ ಬಣ್ಣತ ಗುರುತು. ಕರಡಿಗ್ ದೃಷ್ಟಿ ಬುಕ್ಕ ಶ್ರವಣ (ಕೇನುನ) ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆ. ಆಂಚನೆ ಘ್ರಾಣಶಕ್ತಿ ಅತ್ಯಂತ ಚುರುಕು. ಆಹಾರ ಬುಕ್ಕ ಶತ್ರುತ ಸುಳಿನ್ ವಾಸನೆ ಪತ್ತೆಮಾಲ್ಪೆರ್. ಇವು ಬಕ್ಕೊಂಜಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಶಿಶಿರಸ್ವಾಪತೆ (ಹೈಬರ್ನೇಷನ್) ಬಹುಪಾಲು ಜಾತಿ ಕರಡಿ ಚಳಿಗಾಲ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆ ಸ್ಥಗಿತ ಮಂತೊಂದು ಗುಹೆಟ್ ೨-೩ ತಿಂಗೊಲು ಮುಟ್ಟ ನಿದ್ರೆ ಮಾಲ್ಪುಂಡು. ಈ ಕಾಲಟ್ ಉಸಿರೊಟನ್ ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ದೈಹಿಕವ್ಯಾಪಾರ ನಿಂತಂತೆಯೇ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಅಂಚನೆ ಕೆಲ ವಿಜ್ಞಾನಿಲೊ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಬಗೆತ್ತಾ ನಿದ್ದೆ ಕೀಟ, ಪ್ರಾಣಿಲು ನಿಜವಾತ್ ಶಿಶಿರಸ್ವಾಪತೆ ಇಜ್ಜಿ. ದಾಯೆಪಂಡ ಈ ಕಾಲೊಡು ಕರಡಿ ಎಚ್ಚರವಾಪುನೆ ಗುಹೆತ್ತ ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿ ಬುಕ್ಕ ನಡಪುನ ತೊಜುಂಡು. ಶೀತವಲಯತ ಕರಡಿ (ಗರ್ಭ ಅಯಿನ ಪೊಣ್ಣುನ್ ಬುಡುಪುಂಡು), ಮಲಯತ ಬಿಸಿಲು ಕರಡಿ ಬುಕ್ಕ ಭಾರತ ಕರಡಿ (ಸ್ಲಾತ್ ಬೇರ್)-ಇವು ಶಿಶಿರಸ್ವಾಪತೆ ಇಪ್ಪುಜ್ಜಿ.

ವಾಸ ಬಕ್ಕೊ ಆಹಾರ

ಕರಡಿ ನಿಶಾಚರಿ. ಪಗೆಲ್ ಗುಡ್ಡಬೆಟ್ಟಟ್, ದಟ್ಟವಾಯಿನ ಕಾಡ್ಟ್, ಮಲ್ಲ ದಿಮ್ಮಿ ಪೊಟರೆಟ್ ಅತ್ತಂದೆ ನೆಲೊನ್ ಮಾಟೆ ಮಾಲ್ತ್ ಬಿಲೊನ್ ನಿದ್ರೆ ಮಾಲ್ಪುನ ಕಾಲ ಕರಿತ್ ಇಪ್ಪುಂಡು, ಆಹಾರಾರ್ಜನೆಗಾತ್ ಬಯ್ಯ ಅತ್ತಂದೆ ರಾತ್ರೆ ಪಿದಾಯಿ ಬರ್ಪುಂಡು. ಶೀತವಲಯಟ್ ಕರಡಿ ಮಾತ್ರೊ ಪಗೆಲ್ ಎನ್ನ ಚಟುವಟಿಕೆಟ್ ನಿರತವಾತ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ಕರಡಿ ಅಹಾರೊನ್ ನಾಡೊಂತು ವಾಸ ಮಾಲ್ಪುನ ಜಾಗೆಡತ್ತ್ ಮಸ್ತ್ದೂರ ಪೊಪುಂಡು. ಅಯಿಕ್ಕ್ ಅಲೆಮಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಂದು ಪುದರ್ ಉಂಡು. ಕರಡಿ ಸರ್ವಭಕ್ಷಕ ಪ್ರಾಣಿ. ಪಂತಿ, ಇರೆ, ಬೇರು, ಹಣ್ಣು, ಹಂಪಲು, ಜೇನುತುಪ್ಪ ಇತ್ಯಾದಿ ಸಸ್ಯಾಹಾರೊನ್ ಕೀಟ, ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಸ್ತನಿಲು ಇತ್ಯಾದಿ ಮಾಂಸಾಹಾರೊನ್ ತಿನ್‌ಪುಂಡು. ಮೀನು ಪತ್ತ್ತ್ ತಿನ್‍ಪುಂಡು. ಅಹಾರಪ್ರಾಣಿನ್ ಬಲವಾತ್ ಕೈಯಿಡ್ತ್ಹೊ ಹಾಕ್‍ತ್ ಕೆರ್‍ತ್ ತಿನ್‍ಪುನ ವಾಡಿಕೆ.

ಬೇಟೆ

ಕರಡಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾತ್ ಶಾಂತಸ್ವಭಾವತ ಪ್ರಾಣಿ. ಅವೆ ಇತರ ಪ್ರಾಣಿತ ಮಿತ್ತ್ (ಆಹಾರ ಪ್ರಾಣಿನ್ ಬುಡ್ತ್) ಬೂರುಂಡು ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಲ್ಪುಜ್ಜಿ. ಆದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗ್ ಬೇತೆ ಪ್ರಾಣಿನೊಟ್ಟ್‍ಗ್ ಹೋರಾಟ ಅಪುಜ್ಜಿ ಲೆಕ್ಕೊ ಪ್ರಯತ್ನ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಆಂಚನೆ ಸ್ವಂತ ಬುಕ್ಕ ಕಿನ್ನಿನ ರಕ್ಷಣೆಗಾತ್, ಆಹಾರಕ್ಕಾತ್, ಇಕ್ಕಟ್ಟಗ್ ತಿಕ್ಕ್ತ್ ಬಹುಕ್ರೂರವಾತ್, ಅಪಾಯಕರವಾತ್ ಹೋರಾಟ ಮಾಲ್ಪುಂಡು.

ಸಂತಾನಾಭಿವೃದ್ಧಿ

ಉಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ಒಂಟಿಜೀವನ ನಡಪುಂಡು. ಸಂತಾನಾಭಿವೃದ್ದಿತ ಕಾಲೊಟ್ ಮಾತ್ರೊ ಒಟ್ಟೊಟ್ಟಿಗ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಮಾರ್ಚ್ ತಿಂಗೊಲ್ ನಡುಟ್ಟ್ ಕರಡಿ ಕಿನ್ನಿ ಪಾಡುಂಡು.೬-೯ ತಿಂಗೊಳ್‍ತ ಅವಧಿ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಅನಂತರ ಒಂಜೊ ಪೊಣ್ಣು ೧-೪ ಕಿನ್ನಿನ್ ಪಾಡುಂಡು. ಆಪಗ ಪುಟ್ಟುನ ಕಿನ್ನಿ ಎಲ್ಯ ಇಪ್ಪುಂಡು ಸು. ೨೩೦-೫೬೦ ಗ್ರಾಂ. ಮಾತ್ರೊ ತೂಕ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಪುಟ್ಟುನೆಟ್ದಾ ಕಣ್ಣು ದೆತ್ತ್ ಇಪ್ಪುಜ್ಜಿ, ಕಿನ್ನಿತ ಪಾಲನೆ ಅಪ್ಪೆಕರಡಿ ಮಾಲ್ಪುಂಡು. ೧-೨ ವರ್ಷ ಅಪ್ಪೆಕರಡಿತೊಟ್ಟ್ಗ್ ಇಪ್ಪುಂಡು ಆಯಿಡ್‍ತ್ ಬುಕ್ಕ ಕಿನ್ನಿಲು ಅವು ಬದುಕುನ್ ಸ್ವತಂತ್ರವಾತ್ ನಡೆಪುಂಡು. ೨-೬ ವರ್ಷಟ್ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆ ಎತ್ತ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಕರಡಿತ ಆಯಸ್ಸು ಸು. ೧೫-೩೦ ವರ್ಷ, ಕರಡಿ ಮಸ್ತ್ಕಾಲ ಬದುಕುನ ದಾಖಲೆ ಉಂಡು.

ಪ್ರಬೇಧೊಲು

ಅಮೆರಿಕತ ಕಪ್ಪು ಕರಡಿ : ಇಂದೆನ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನಾಮ ಯು ಆಕರ್ಟ್‌ಸ್ ಅಮೆರಿಕಾನಸ್ ಉಂದು. ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕತ ದಟ್ಟವಾಯಿನ ಕಾಡುಟ್ ವಿಶೇಷವಾತ್ ತೊಜಾತ್ ಬರ್ಉಂಡು. ಸು.೧.೫-೧.೮ ಮೀ. ಉದ್ದ ಇಪ್ಪುನ ಇಂದೆನ್ ಭಾರೊ ಸು. ೧೫೦ ಕಿಗ್ರಾಂ. ದೇಹತ ಬಣ್ಣ ಕಪ್ಪು, ಕಂದು, ನೀಲಿಮಿಶ್ರಿತ ಕಪ್ಪು, ಬಿಳಿ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿವಿಧ ಬಗೆಟ್. ಬಹಳ ಸೊಕ್ ಮರ ಬಡ್ತ್ಂಡು. ಸಹಜವಾಗತ್ ಸಾಧುಪ್ರಾಣಿ. ಹಣ್ಣುಹಂಪಲು, ಮೀನು ಇತ್ಯಾದಿ ಇಂದೆನ್ ಅಹಾರ, ಪ್ರೌಢ ಕರಡಿನ್ ಒಗ್ಗಾಪುನ ಕಷ್ಟ ಕಷ್ಟವಾಂಟಲಾ ಕಿನ್ನಿನ್ಪತ್ತ್ ಪಳಗಿಸಿ ಕೆಲ ಮೋಜುತ ಅಟೊನ್ ಕಲಪ್ಆವೋಳಿ ಸಾಧ್ಯ ಉಂಡು. ಕೆಲ ಕಡೆ ಮಾಂಸೊನ್ ತಿನ್‍ಪುನ ರೂಢಿ ಉಂಡು.
ಅಲಾಸ್ಕದ ಕಂದು ಕರಡಿ : ಅರ್ಸಸ್ ಅಕರ್ಟ್‌ಸ್ ಉಂದೆನ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪುದಾರ್‍ಡ್‍ತ್ ಕರಡಿ ಅಲಾಸ್ಕತ ಅರಣ್ಯವಾಸಿ. ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಟ್ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕ, ಯುರೋಪು ಬುಕ್ಕ ಏಷ್ಯತ ಕಾಡುಟ್ ಹೇರಳವಾತ್ ತೊಜಾತ್ ಬರ್ಪುಂಡು ಉಂದು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಯೆಲ್ಲೊಸ್ಟೋನ್ ಬುಕ್ಕ ಗ್ಲೇಸಿಯರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ, ಅಲಾಸ್ಕ ಬುಕ್ಕ ಕೆನಡ ಕಾಡುಟ್ ಮಾತ್ರೊ ವಾಸ ಇಪ್ಉಂಡು.
ಏಷ್ಯದ ಕಪ್ಪು ಕರಡಿ : ಹಿಮಾಲಯತ ಕರಡಿ ಉಂದು ಲೆಪ್ಪುವೇರ್ ಉಂದು ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ, ಹಿಮಾಲಯ, ಚೀನ, ಜಪಾನ್ ಬುಕ್ಕ ಕೊರಿಯ ದೇಶತ ಕಾಡುಟ್ ಇಪ್ಪುಂಡು. ಸೆಲೆನಾಕರ್ಟ್‌ಸ್ ತಿಬೆಟಾನಸ್ ಉಂದೆನ್ ವೈಜ್ಞಾನಿಕನಾಮ. ಇಂದೆನ್ ಮಾಂಸ ಔಷಧ ಗುಣ ಉಂಡು ಚೀನ ತಗ್ಲ್ ನಂಬುವೇರ್.
ಬಿಸಿಲು ಕರಡಿ (ಸನ್ ಬೇರ್) : ಮಯನ್ಮಾರ್, ಮಲಯ, ಸುಮಾತ್ರ, ಬೋರ್ನಿಯೊತ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ತೊಜಾತ್ ಬರ್ಪುನ ಇಂದ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯತ ನಾಮ ಹೆಲಾಕರ್ಟ್‌ಸ್ ಮಲಯಾನಸ್.
ಭಾರತದ ಕರಡಿ (ಸ್ಲಾತ್ ಬೇರ್): ಭಾರತ ಬುಕ್ಕ ಶ್ರೀಲಂಕ ದೇಶ ಇಂದೆನ್ ತವರು. ಇಂದೆನ್ ವ್ಶೆಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಮ ಮೆಲರ್ಸಸ್ ಅರ್ಸಿನಸ್. ಜೇನು ಕರಡಿ ಉಂದೂ ಲೆಪ್ಪುವೇರ್. ಸಾಮಾನ್ಯವಾತ್ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶಟ್ ವಾಸ ಇಪ್ಪುಂಡು.
ಮಚ್ಚೆ ಕರಡಿ : ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕತ ವೆನಿಜೇ಼್ವಲ, ಕೊಲಂಬಿಯ, ಎಕ್ವಡಾರ್, ಪೆರು, ಬೊಲೀವಿಯ ಮುಂತಾದ ಪ್ರದೇಶತ ನಿವಾಸಿ. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾತ್ ಇಂದೆನ್ ಟ್ರೆಮಾಕರ್ಟ್‌ಸ್ ಆರ್ನೇಟಸ್ ಉಂದು ಲೆಪ್ಪುವೇರ್.
ಶೀತವಲಯದ ಕರಡಿ (ಪೋಲಾರ್ ಬೇರ್) : ಥಲಾರ್ಕ್ಷಸ್ ಮ್ಯಾರಿಟಿ ಮಸ್ ಉಂದೆತ್ತ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪುದರ್. ಈ ಕರಡಿ ಉತ್ತರ ಶೀತವಲಯಡ್ ಹೇರಳವಾದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಹಿಮಕರಡಿ ಪನ್ಪುನವು ಉಂದೆತ್ತ ಪರ್ಯಾಯ ಪುದರ್.

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

ನನಾತು ಓದುಗು