ಮದಿಮಾಳ್ ಮದಿಮೆ
ಮದಿಮಾಳ್ ಮದಿಮೆ ಪಂಡ ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಆಚರಣೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ಕ್ರಮೊ. ಈ ಕ್ರಮೊಕ್ಕ್ ನೀರ್ ಮೀಪಾವುನಿಂದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್ ಉಂದೆನ್ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಅತ್ತಂದೆ ಬೇತೆ ಕೋಡಿಡ್ಲಾ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಆಂಡ ಒಂಜಿ ಕೋಡಿಡ್ದ್ ನನೊಂಜಿ ಕೋಡಿಡ್ ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಯಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಉಪ್ಪುನ ಸಾದ್ಯತೆ ಉಂಡು. ಉಂದು ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲೆಗ್ (ಪೊಂಜೊಲೆಗ್) ಸಂಬಂದ ಪಟ್ಟಿನ ಆಚರಣಾ ಕ್ರಮೊ. ಪೊಣ್ಣು ಜವ್ವಂದಿ ಆತಲ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ಪುನ ಪ್ರಾಯೊಗು ಬೈದ್ಲ್ ಪನ್ಪಿನವು ಈ ಆಚರಣೆಡ್ದ್ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.
ಅಚರಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಪೊರ್ತು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ (ಮಗಲ್)ಗ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ೧೨ ವರ್ಸೊರ್ದು ೧೭ ವರ್ಸೊದ ಉಲಯಿ ಮದಿಮಾಲ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್[೧].ಈ ವರ್ಸೊದ ಅವಧಿದ ಉಲಯಿಡ್ ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಳತ್ದ ಪೊಂಜೊವು ಆಪಲ್ ಪಂಡ ಜವ್ವಂದಿ ಆಪೊಲು.ಈ ಜವ್ವಂದಿ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣು ಸುರುತ ಸರ್ತಿ ಪಿದಯಿ(ಋತುಮತಿ) ಆಪುನೆಗ್ ಪೊಣ್ಣು ಮದ್ಮಾಳ್ ಆಯಲ್ ಪನ್ಪೆರ್[೨].ಆ ಜವ್ವಂದಿ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣಗ್ ವಿಸೇಸ ರೀತಿದ ಆರೈಕೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ಕೆಲವೊಂಜಿ ಕ್ರಮೊಕುಲುಲೆನ್ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು.ಅಯಿಕ್ ಮದಿಮಾಳ್ ಮದ್ಮೆ ಪನ್ಪೆರ್.
ವಿದಿ ನಿಯಮೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪೊಣ್ಣು ಪೋದು ಪೊಂಜೊವ ಆಯಿನ ಮೂಜಿನೇ ದಿನೊತ್ತಾನಿ ಗುರ್ಕಾರನ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೊವುಲು ಅತ್ತ್ಂಡ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೊವುಲು ಬತ್ದ್ ತಾರೆದ ಮುದೇಲ್ಡ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ತರೆಕ್ಕ್ ನೀರ್ ಮೈತ್ದ್ ಇಲ್ಲದುಲಾಯಿ ಲೆತೊಂದ್ ಬರ್ಪೆರ್. ಉಂದೆರ್ದ್ ಬುಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಎಡ್ಡೆ ದಿನ ತೂದು ಮದಿಮಾಲ್ ಮದಿಮೆ ಕಿರಮೊನ್ ಮಲ್ಪರೆ ದಿನ ಗೊತ್ತು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಿರೊಮ ದಿನೊತ್ತಾನಿ ಕಾಂಡೆ ಮಡ್ಡೆಲೆರೆನ ಜಾತಿದ ಪೊಂಜೊವ್ ಬತ್ದ್ ಕಿರಮೊಗ್ ತಯಾರಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಒಂಜಿ ಮರತ್ತ ಮಣೆ ದೀದ್ ಅವೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಬೊಲುದುದ ಕುಂಟು ಪಾಡುವೆರ್. ಅವೆರ್ದ್ ಬುಕ್ಕ ಐನ್ ಕಲಸೊಡ್ ನೀರ್ ದೀಪೆರ್. ಗುರಿಕಾರನ ಇಲ್ಲದ ಪೊಂಜೊವ್ಲೆನ ನೇತೃತ್ವೊಡ್ ಐನ್ ಪೊಂಜೊವುಲು ಸೇರ್ದ್ ಪೊಣ್ಣನ್ ಮಣೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಕ್ರಮ ಪ್ರಕಾರ ನೀರ್ ಮೈಪುವೆರ್. ಣಿರ್ ಮೈಪುನ ಕಿರಮೊ ಆಯ್ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣನ್ ಮದಿಮಾಲ್ ಲೆಕ ಅಯ್ತ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪೊಣ್ಣು ಪೊಂಜೊವ್ ಆವೊರ್ದುಂಬು ಪಿಂಗಾರ ತರೆಕ್ಕ್ ದೀವರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬುಗೆ ಉಂಡು. ಅಂಚಾದ್ ಮದಿಮಾಲ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ಪಿನ ಕ್ರಮೊತ್ತಾನಿ ಸುರೂತ ಸರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣನ ತರೆಕ್ಕ್ ಪಿಂಗಾರ್ ದೀಪೆರ್. ಅಯ್ತ ಮಲ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣನ್ ಕೊಡಿನಾಡು ಕಟ್ಟ್ ದ್ ಅವೆತ್ತ ಅಡೀಟ್ ಬೈತ ಅರಿತ್ತ ಮುಡಿನ್ ದೀದ್ ಅವೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಬೊಲುದು ಕುಂಟು ಪಾರ್ದ್ ಪೊಣ್ಣನ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ದೃಷ್ಟಿ ದೆತ್ದ್ 5 ಜನ ಪೊಂಜೊವ್ ನಕುಲು ಆರತಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಬುಕ್ಕ ಬೈದಿ ಬಿನ್ನೆರ್ ಅಕ್ಷತೆ ಪಾರ್ದ್ ಕೆಲವೆರ್ ಕಾಸ್ ಕೊರ್ಪಿನಲಾ ಪದ್ದತಿ ಉಂಡು. ಅಂಚನೆ ಪೊಣ್ಣಗ್ ತೀಪೆದ ತೆನಸ್ ಪೂರ ಬಲಸ್ದ್ ಕಿರಮ ಮುಗ್ಗಿ ಬುಕ್ಕ ಬತ್ತಿ ಬಿನ್ನೆರೆಗ್ ಕೋರಿದ ಒಣಸ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ಬಲಸುವೆರ್. ಮಾಂತ ಕಿರಮ ಮುಗ್ಗಿ ಬುಕ್ಕ ಸಮ್ಮಲೆ (ಅಪ್ಪೆನ ಪಲಯೆ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಮೆಗ್ಗೆ) ಮರ್ಮಲೆನ್ ತನ್ನ ಇಲ್ಲಗ್ ಲೆತೊಂದ್ ಪೋಪುನ ಕಟ್ಟ್ ಉಂಡು. ಮುಲ್ಪ ಮಾಂತ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸಮ್ಮಲೆಗ್ ಇಪ್ಪುನೈರ್ದಾವರ ತನ್ನ ಇಲ್ಲಡೇ ಮರ್ಮಲೆನ್ ಕುಲ್ಲಾವೆ. ಅಲ್ಪ ಜುವ ಗಟ್ಟಿ ಆವರೆ ಮದಿಮಾಲ್ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣಗ್ ಜಾಸ್ತಿ ಉಶ್ನದ ಅಂಸ ಇಪ್ಪುನ ತೆನಸ್ಲೆನ್ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಬಜಿಲ್, ಗೋಂಟು ತಾರಾಯಿ ಬುಕ್ಕ ಬೆಲ್ಲೊನ್ ಗಲಸ್ದ್ ಮಲ್ಪಿನ ಇಸೇಸವಾಯಿನ ತೆನಸ್ ಅಂಚನೆ ಪೆದ್ಮೆದಿ ಮರ್ದ್ ಅರೆತ್ತಿ ಲೆಕೊನೆ ಮೊಲೆಗ್ಲಾ ಅರೆತ್ತ್ ದ್ ಕೊರ್ಪೆರ್.[೩]
ಅವ್ವೇ ರೀತಿ ಆಲ್ ತಿಂಗೊಲ್ ತಿಂಗೊಲ್ ಪಿದಾಯಿ ಆನಗ (ತಿಂಗೊಲ್ ತಿಂಗೊಲ್ ಆಪಿನ ಋತುಗ್ ಪಿದಾಯಿ ಆಪುನ ಪಮದ್ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್) ಅಲೆಗ್ ವೊವ್ವೇ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪರೆ ಬುಡಂದೆ ಕುಲ್ದಿನಡೆಗೆ ಒನಸ್ ತೆನಸ್ನ್ ಕೊರ್ಪೆರ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಪಿದಾಯಿ ಆನಗ ಮೈರ್ದ್ ತೆಟ್ಟ್ ನೆತ್ತೆರ್ ಪೋಪುನೈರ್ದಾವರ ಬಂಜಿಡ್ ಬೇನೆ, ತರೆಬೇನೆ, ಮೈಕೈ ಬೇನೆ ಅಂಚನೆ ಕೆಲವೆರೆಗ್ ಕಕ್ಕುನಲಾ ಆಪುಂಡು ಅಂಚಾದ್ ಅಲೆನ ಮೈಟ್ ಮಸ್ತ್ ಶಕ್ತಿ ಇಪ್ಪುಜಿ ಅವೆಕ್ಕಾತ್ರನೆ ಜಾಸ್ತಿ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪಾವುಜೆರ್.
ಆಚರಣೆದ ಕ್ರಮ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸುರುತ ಸರ್ತಿ ಪಿದಯಿ(ಋತುಮತಿ)ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣಣ್ ಪಿದಯಿ ಕೊಟ್ಯಡ್ ಅತ್ತ್ಂಡ ಇಲ್ಲ್ದ ಪಿದಯಿ ಇತ್ತಿನ ಮದೆಟ್ ಮೂಜಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಐನ್ ದಿನ ಕುಲ್ಲಾವೆರ್ .ಅವೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಮೀಪುನ ದಿನೊತಾನಿ ಊರುದ ಮುತ್ತೈದೆ ಪೊಂಜೊಲೆನ್ ಲೆತ್ತ್ದ್ ಜವ್ವಂದಿ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣನ್ ತಾರೆದ ಮುದೆಲ್ಡ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಮುತ್ತೈದೆನಕುಲು ಮಾತ ಆ ಪೊಣ್ಣಗ್ ತರೆಕ್ ನೀರ್ ಮಯ್ಯಿತ್ದ್ ತಾರಾಯಿದ ಪೇರ್ ಪೂಜಿದ್ ಮೀಪಾದ್, ನೀರ್ ತಲಿತ್ದ್ ಶುದ್ಧ ಮಲ್ತ್ದ್ ಉಲಯಿ ಲೆತ್ತೊಂದು ಬತ್ತ್ದ್ ಆಳೆಗ್ ಆನಿ ಸುರು ಸೀರೆ ತುತ್ತಾದ್ ಕೈಕ್ ಕಾಜಿ,ಕೂಜಲ್ ಬರ್ಚಿದ್ ನೈದ್ ಜಡೆ ಪಾಡ್ದ್ ತರೆಕ್ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಕಣ್ಣ್ಗ್ ಮಯ್ಯಿ ಪಾಡ್ದ್ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಅಲಂಕಾರ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಅವೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಕರ ಪತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮೊ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಅವೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣನ್ ಒಂಜಿ ಮಣೆಕ್ ಪೊಲ್ದು ಕುಂಟು ಪಾಡ್ದೆ ಕುಲ್ಲಾವೆರ್ ಸೋದರ ತಮ್ಮಲೆ ಅಂಚನೆ ಹಿರಿಯಕುಲು ಮಾತ ಎಡ್ಡೆ ಮದಿಪು ಕೊರ್ದು ಉಡಿಗೆರ್ ಕೊರ್ಪುನ ಕ್ರಮೊಲ ಉಂಡು. ಬತ್ತಿನ ಊರುದಕುಲೆಗ್ ಮಾತ ಗೌಜಿದ ವನಸ್ಸ್ ಪಾಡುವೆರ್.
ಕರ ಪತ್ತಾವುನ ಕ್ರಮ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮದಿಮಾಲಾಯಿನ ಪೊಣ್ಣನ್ ಮೀಪಾದ್ ಉಲಯಿ ಲೆತ್ತೊಂದು ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಟಿಲ್ದ ಕೋಣೆಗ್ ಲೆತ್ತೊಂದು ಪೋದು ಅಲೆನ ಕೈಟ್ ಅಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನ ಸೊತ್ತುಲಾಯಿನ ಕರ ಕೈಲ್ ಅಂಚನೆ ಅಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನಂಚಿನ ಬಾಜನೊಲೆನ್ ಪತ್ತಾವೆರ್ ಉಂದೆತ ಅರ್ಥ ಇಲ್ಲ್ದ್ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲ್ ನನ ಅಟಿಲ್ ಮಲ್ಪುನ ಪ್ರಾಯೊಗು ಬತ್ತ್ದಲ್ ಪನ್ಪಿನೆನ್ ತೋಜಾದ್ ಕೊರ್ಪುಂಡು.
ಮದಿಮಾಲ್ ಮದಿಮೆ ಕಿರಮ ಮಲ್ಪಿನ ಉದ್ದೇಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಈ ಮದಿಮಾಲ್ ಮದಿಮೆ ಆಚರಣೆದ ನನೊಂಜಿ ಉದ್ದೇಸ ದಾದೆ ಪಂಡ ಪೊಣ್ಣು ಪೋದು ಪೊಂಜೊವ್ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣಗ್ ಮದಿಮೆದ ಪ್ರಾಯ ಮುಟ್ಟ ಬತ್ತಿಲೆಕ ಪಂಡ್ದ್ ಅರ್ತ ಅವೆನ್ ಸಮಾಜೊಗ್ ತೋಜಾವರೆಗಾತ್ರ ಈ ಕಿಮೊನು ಮಲ್ಪುನ ನನೊಂಜಿ ಉದ್ದೇಸ. ಈ ಕಿರಮೊಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟ್ ದ ಅಡಿಟ್ ಬರ್ಪುನ ಬಿಲ್ಲವ, ಬಂಟ, ಕುಲಾಲ, ಮಡಿವಾಲ ಜಾತಿಲೆಡ್ ಅಂಚನೆ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರೀತಿಡ್ಲಾ ಕಿರಮೊನ್ ನಡಪಾವೆರ್.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ https://kidshealth.org/en/teens/menstruation.html
- ↑ https://my.clevelandclinic.org/health/articles/10132-menstrual-cycle
- ↑ "Peddamanishi Pandaga: Celebrating Menstruation". www.linkedin.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 14 February 2024.