ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ lake Maharastra

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ ಭಾರತತ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಬುಲ್ಧಾನ ಜಿಲ್ಲೆದ ಲೋನಾರ್‌ಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಉಪ್ಪು ನೀರ್ದ, ಸೋಡಾ ಸರೋವರ. ಲೋನಾರ್ ಕ್ರೇಟರ್ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುನ ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ ಅಧಿಸೂಚಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭೂ-ಪರಂಪರೆದ ಸ್ಮಾರಕವಾತ್oಡ್, ಪ್ಲೆಸ್ಟೋಸೀನ್ ಯುಗಟ್ ಉಲ್ಕೆದ ಪ್ರಭಾವರ್ದ್ ಉಂಡು ಆತ್oಡ್. ನವೆಂಬರ್ 2019 ರ್ದ್, ಸರೋವರದ ಸುತ್ತ ಇತ್ತ್ ನ ಸಸ್ಯಬೊಕ ಪ್ರಾಣಿಲೆನ್ ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಉಂದು ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವಾತ್oಡ್.

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ ಸರಾಸರಿ 1.2 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಅಗಲ ಉಂಡು.ಬೊಕ  ಸುಳಿತ ಕೊಡಿರ್ದ್ ಸುಮಾರು 136 ಮೀಟರ್ ತಿರ್ತ್ ಉಂಡು . ಈ ಉಲ್ಕೆದ ಸುಳಿ ಸುಮಾರು 1.8 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಅಗೆಲಡ್  ಉಂಡು.

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೊಕ ಪೌರಾಣಿಕ ಮೂಲಲು

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಮುಲ್ಖಾನಾ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಉಪ್ಪುನ ಈ ಸರೋವರ ಸುಮಾರು 5 ದಶಲಕ್ಷ ವರ್ಷದಾತ್ ಪಿರಾಕ್ ದ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್ . 70 ದಶಕ ಮುಟ್ಟ ಈ ಕೆರೆ ದೈತ್ಯ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿತ ಮೋನೆದ ರೂಪ ಪಡೆದಿತ್ತ್oಡ್. ಆಂಡ ಐರ್ದ್ ಬೊಕ ಮಸ್ತ್ ಸಂಶೋಧನೆಳು ನಡತ್oಡ್. ಈ ಸಂಶೋಧನೆದ ಪ್ರಕಾರ ಭೂಮಿದ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಉಲ್ಕಾಶಿಲೆಲು ಘರ್ಷಣೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಈ ಸರೋವರ ನಿರ್ಮಾಣವಾಂಡ್ ಪಂದ್ ಲೋಣಾರ್ ಸರೋವರು ಸರಾಸರಿ ೩,೯೦೦ ಅಡಿ ವ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿದ್ದು ಉಲ್ಕೆಗುಂಡಿಯ ಅಂಚಿನಿಂದ ಸುಮಾರು ೪೪೯ ಅಡಿ ಕೆಳಗಿದೆ. ಉಲ್ಕೆಯ ಕುಳಿಯ ಅಂಚು ಸುಮಾರು ೫,೯೦೦ ಅಡಿ ವ್ಯಾಸದ್ದಾಗಿದೆ. ಪಂತೆರ್ . ಸಂಶೋಧನೆದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಸರೋವರ 5,70,000 ವರ್ಷದಾತ್ ಪಿರಾಕ್ ದ ಪಂದ್ ತೆರಿದ್ ಬತ್ತ್oಡ್ . ಈ ಸರೋವರ ಮಹಾಭಾರತ ಬೊಕ ರಾಮಾಯಣ ಕಾಲಡ್ದೇ ಇತ್ತ್ ದ್ ಉಪ್ಪೊಡು ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.50,000 ವರ್ಷ  ದುಂಬು , ಉಲ್ಕೆಯೊಂಜಿ ಈ ಪ್ರದೇಶಗ್ ಅಪ್ಪಳಿಸಾಂಡ್. ಈ ಭಾರೀ ಕುಸಿತ ವಿಶ್ವದವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ತೆ ಮೂಜಿನೇ ಮಲ್ಲ ಸುಳಿನ್ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಲ್ತ್oಡ್ . ಉಂದು ಭಾರತದ ಒಂಜೆನೇ ಸುಳಿಯಾತ್oಡ್ ಬೊಕ ಭೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್ ದ ಹೈಪರ್ ಸ್ಪೀಡ್ ಬಸಾಲ್ಟ್ ರಾಕ್‌ದ ಒಂಜಿ ಸುಳಿಯಾತ್oಡ್.

ಸರೋವರದ ಪೌರಾಣಿಕ ಸೃಷ್ಟಿ

ಭಾರತಡ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ , ಪುರಾಣಪುರಾಣೊಡುಪ್ಪುನ ಪೊಂಜೊವುಲು ಕೆಲವು ಪರ್ವತಲು ಅತಂಡ ಸುಳಿಕುಲೆ ರಚನೆನ್ ವಿವರಿಸಾವುಂಡು. ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರ ನೆಕ್ ದಾಲ ಕಮ್ಮಿ ಇಜ್ಜಿ. ಲೋಣಾಸುರ ಪನ್ಪುನ ರಾಕ್ಷಸೆ ತನ್ನ ಸಹೋದರಿನ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶಡ್ ವಾಸಿಸೊಂದಿತ್ತೆ ಪನ್ಪುನ ಐತಿಹ್ಯ ಉಂಡು. ಸ್ಥಳೀಯೆರೆನ್ ಹೀನಾಯವಾದ್ ತುವೊಂದಿತ್ತೆ. ಐತ ದುಷ್ಟತನ ಏತ್ಲಾ ಆದಿತ್ತ್oಡ್. ಅಂಚಾದ್ ಭಕ್ತೆರ್  ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಮೂಜಿ ಪ್ರಮುಖ ದೇವೆರ್ಡ್ ಒರಿ ಆಯಿನ ವಿಷ್ಣುನು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಆರ್ ಮಲ್ಲ ಸುದಾನನ ರೂಪಡ್ ತೋಜಿಯೆರ್. ಲೋನಾಸುರ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟರ್ದ್ ಆರ್. ವಿಷ್ಣುನವಿಷ್ಣು ಪಾದದಡಿಟ್ ಲೋಣಸುರನ್ ಕೆರ್ದ್ ಸರೋವರ ಸೃಷ್ಟಿಯಾನ್ಡ್ ಪಂದ್ ಸ್ಥಳೀಯೆರ್ ಪನ್ಪೆರ್.

ವೇದ, ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸರೋವರದ ಉಲ್ಲೇಖ

ಈ ಸರೋವರದ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ವೇದಲೆಡ್ ಬೊಕ ಪುರಾಣಲೆಡ್ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ಲೋನಾರ್‌ ಸರೋವರನ್ ಋಗ್ವೇದ ಬೊಕ ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣಡ್ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ಈ ರಡ್ಡ್ ಮಹಾಕಾವ್ಯಲೆಡ್ ಸರೋವರದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾದ್ ಪನ್ತೆರ್. ಈ ಸರೋವರನ್ ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ ಬೊಕ ಐನ್‌ - ಇ - ಅಕ್ಬರಿಡ್ಲಾ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್. ಲೋನಾರ್‌ ಸರೋವರದ ಕೈತಲ್ ಮುಸ್ತ್ ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಲು ಉಂಡು ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಈ ಸರೋವರ ದೈತ್ಯಸೂದನ ಮಂದಿರದ ಉಲಯಿ ಪಾಡೊಂದ್ ಉಂಡು. ಈ ದೇವಾಲಯ ವಿಷ್ಣು, ದುರ್ಗಾದುರ್ಗೆ, ಸೂರ್ಯ ಸೂರ್ಯ ಬೊಕ ನರಸಿಂಹೆರೆಗ್ ಅರ್ಪಿಸಲಾಯಿನ ದೇವಾಲಯವಾತ್oಡ್. ನೆತ್ತ ವಿನ್ಯಾಸವು ಖಜರಾಹೋ ದೇವಾಲಯಲೆದ ಲೆಕ ತೋಜುಂಡು. ಮೂಲು ಪ್ರಾಚೀನ ಲೋನಾರ್ಧರ ಮಂದಿರ ಬೊಕ ಕಮಲಜಾಕಮಲಾದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಮಂದಿರ ಲಾ ಉಂಡು. ಅವ್ವೆ ಸಮಯಡ್ 10 ನೇ ಶತಮಾನಡ್ ಶಿವ ದೇವಾಲಯನ್ ಉಪ್ಪುನೀರ್ದ ಸರೋವರತ ದಡಟ್ ಕಟ್ಟ್ ದ್, ನೆಟ್ ೧೨ ಶಿವಲಿಂಗಲು ಉಂಡು. ಸರೋವರ ಉಪ್ಪುನಉಪ್ಪು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಬುಲ್ಧಾನ ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಒಂಜಿ ಕಾಲಡ್ ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾದಿತ್ತ್oಡ್  ಐರ್ದ್ ಬೊಕ ಶಾತವಾಹನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾದಿತ್ತ್oಡ್. ಚಾಲುಕ್ಯೆರ್ ಬೊಕ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟದಕುಲು ಸಹ ಈ ಪ್ರದೇಶನ್ ಆಳಿಯೆರ್ . ಮೊಘಲೆರ್ , ಯಾದವೆರ್ , ನಿಜಾಮೆರ್ ಬೊಕ ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ನ ಅವಧಿಡ್ ಈ ಪ್ರದೇಶಡ್ ವ್ಯಾಪಾರಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆದಿತ್ತ್oಡ್ . ಸರೋವರದ ಪರಿಧಿಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುನ ಸುಮಾರ್ ದೇವಾಲಯಲೆನ್ ಯಾದವ ದೇವಾಲಯ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್,ಬೊಕ ಹೇಮದ್ಪಂತಿ ದೇವಾಲಯ (ಹೇಮಾದ್ರಿ ರಾಮಗಯ ಪುದರ್ಲ ದೀತೆರ್).

ಭೂವೈಜಾನಿಕ ಮೂಲ

ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರವು ಭಾರತದ ಮಲ್ಲ ಬಸಾಲ್ಟಿಕ್ ರಚನೆಯಾಯಿನ ಮಲ್ಲ ಡೆಕ್ಕನ್ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ಸ್‌ಡ್ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುನ  ಒಂಜೇ ಭೂಮ್ಯತೀತ ಪ್ರಭಾವದ ಸುಳಿಟ್ ಉಂಡು .  ಈ ಸರೋವರನ್ ಆರಂಭಡ್ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಮೂಲ ಪಂದ್ ನಂಬುದಿತ್ತೆರ್ , ಆಂಡ ಇತ್ತೆ ಐನ್ ಪ್ರಭಾವದ ಸುಳಿ ಪಂದ್ ಗುರುತಿಸದೆರ್ . ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರನ್ ಧೂಮಕೇತು ಅತಂಡ ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹದ ಪ್ರಭಾವರ್ದ್ ರಚನೆ ಮಲ್ತ್ ದೆರ್ . ಪ್ಲ್ಯಾಜಿಯೋಕ್ಲೇಸ್‌ನ ಉಪಸ್ಥಿತಿಟ್ ಮಾಸ್ಕೆಲಿನೈಟ್ ಆದ್ ಪರಿವರ್ತನೆ ಆತ್oಡ್ ಅತಂಡ ಸಮತಲ ವಿರೂಪತೆದ ಲಕ್ಷಣಲೆನ್ ಪಡೆಯೋನ್ಡ್ ಪಂದ್ ಈ ಸುಳಿತ ಪ್ರಭಾವದ ಮೂಲ ದೃಢ ಮಲ್ತ್ ದ್oಡ್ . ಅತಿವೇಗದ ಪ್ರಭಾವರ್ದ್ ಉಂಡಾಪುನ ಆಘಾತ ರೂಪಾಂತರ ಮಾತ್ರ ಪ್ಲ್ಯಾಜಿಯೋಕ್ಲೇಸ್ ಅನ್ನು ಮಾಸ್ಕೆಲಿನೈಟ್ ಆದ್ ಪರಿವರ್ತಿಸಾವುಂಡು ಅತಂಡ ಸಮತಲ ವಿರೂಪತೆದ ಲಕ್ಷಣಲೆನ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಾವುಂಡು ಪಂದ್ ನಂಬುದೆರ್ . ರಿಮ್ ದ ಉಲೈಯಿ ಉಪ್ಪುನ ಬಸಾಲ್ಟ್ ಪದರದ ಪ್ರಭಾವದ ವಿರೂಪತೆದ ಉಪಸ್ಥಿತಿ, ಸುಳಿತ ಉಲಯಿ ಆಘಾತಕ್ಕೊಲಗಾಯಿನ  ಬ್ರೆಸಿಯಾ , ಪುಡಾಯಿನ ಕೋನ್ ಳು ಬೊಕ ಸುಳಿತ ಸುತ್ತ  ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಅತಾಂದ್ ನ ಎಜೆಕ್ಟಾ ಕಂಬಳಿ ಉಂದು ಮಾತಾ  ಲೋನಾರ್ ಸರೋವರದ ಪ್ರಭಾವದ ಮೂಲನ್ ಬೆಂಬಲಿಸಾವುಂಡು .