ಉಳ್ಳಾಲ

ಉಳ್ಳಾಲ Ullal
ನಗರ
ಉಳ್ಳಾಲ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಸರ್ಕಲ್
Ullal in Karnataka
Coordinates: 12.8149°N 74.8429°E / 12.8149; 74.8429
ದೇಶ	ಭಾರತ
ರಾಜ್ಯ	ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:Country data ಕರ್ನಾಟಕ
ಜಿಲ್ಲೆ	ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ
ಸರ್ಕಾರೊ
ಪರಕಾರೊ	ನಗರಸಭೆ
ಸಂಸ್ಥೆ	ಉಳ್ಳಾಲ ನಗರಸಭೆ
ಪ್ರದೇಶ
ಜನಸಂಖ್ಯೆ  (2011)
• Total	೫೩,೮೦೮
ಭಾಷೆಲು
• ಅಧಿಕೃತ	ಕನ್ನಡ
• Other	ಬ್ಯಾರಿ ಭಾಷೆ, ಕೊಂಕಣಿ, ತುಳು
Time zone	UTC+5:30 (IST)
ಪಿನ್ ಕೋಡ್	575020
ಗಾಡಿದ ನಂಬರ್	KA 19
ಲೋಕ ಸಭೆ	ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ
ವಿಧಾನ ಸಭೆ	ಮಂಗಳೂರು
Literacy	92.87%
Website	www.ullalcity.mrc.gov.in

ಉಳ್ಳಾಲ ಕುಡ್ಲದ ಕೈತಲ್ ಉಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಪೇಂಟೆ. ಕುಡ್ಲ ಪೇಂಟೆಡ್ದ್ ಸುಮಾರ್ 10. ಕಿ.ಮೀ ದೂರೊಡು ಉಂಡು. ತುಳುನಾಡ್ ದ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಆಳೊಂದು ಇತ್ತ್‌ನ ಜಾಗೆ ಉಂದು. ದಕ್ಷಿಣೊಗು ನೇತ್ರಾವತಿ ಸುದೆತ್ತ ದಂಡೆಡ್‌ ಉಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಪಟ್ಟಣ. ಉಂದು ೧೬ನೇ ಶತಮಾನೊಡು ಇತ್ತ್‌ನ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ರಾಣಿನ ರಾಜಧಾನಿ ಆದ್‍ ಇತ್ತ್ಂಡ್‍. ಮೊಲೆನ ಕುಲದೈವವಾಯಿನ ಸೋಮನಾಥ ದೇವೆರೆನ ಪೊರ್ಲುದ ದೇವಸ್ಥಾನೊ ಮೂಲು ಉಂಡು. ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯೊದ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಮಸೀದಿಯೊಂಜಿ ಮೂಲುಂಡು. ಮುಲ್ಪ ಐನ್ ವರ್ಸೊಗೊರ ನಡಪುನ ಉರೂಸ್ ಬಾರೀ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಆಯಿನವು. ಸೋಮೇಶ್ವರ ಕಡಲ ಕಿನಾರೆ ಪ್ರವಾಸಿಲೆನ ಆಕರ್ಷಣೆದ ಕೇಂದ್ರ. ಕವಿ ಉಳ್ಳಾಲ ಮಂಗೇಶರಾಯರು ಈ ಊರುದಾರ್.

ಇತಿಹಾಸೊ

ಪುತ್ತಿಗೆದ ಚೌಟ ಅರಸುಮನೆತನದ ಒಂಜಿ ಶಾಖೆದ ರಾಜೆರ್ ಉಳ್ಳಾಲೊನು ಆಳೊಂದು ಇತ್ತೆರ್‌. ಮುಲ್ಪದ ಸೋಮನಾಥೆ ಅಕುಲೆನ ಕುಲದೇವೆರ್. 16ನೆ ಶತಮಾನೊಡು ರಾಜ್ಯಭಾರ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತ್‌ನ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಈ ಶಾಖೆಡ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆಯಿನಾಲ್. ವಿದೇಶಿಯೆರೆನ ಬಲೊನು ಪೊಲಿಪೆರೆ ಮೋಲ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತ್‌ನೆರ್ದ್, ಈ ವೀರರಾಣಿ ಪೋರ್ಚುಗೀಸೆರೆಗ್ ಸಿಂಹಸ್ವಪ್ನ ಆದ್ ಇತ್ತಲ್. ಆಲೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಉಳ್ಳಾಲ ರಾಜ್ಯೊನು ಆಳ್‌ನಾಲ್‍ ಅಲೆನ ಮಗಳ್ ಕಾರ್ಕಳದ ಅರಸೆರೆನೊಟ್ಟುಗು ಯುದ್ಧ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಸೈತ್ತಲ್. ಅಲೆನ ಮಗೆ ಚಿಕ್ಕರಾಯ (1606-28) ಬಿದನೂರು ವೆಂಕಟಪ್ಪನಾಯಕೆರೆನನ ನೆರವುನು ಪಡೆದ್ ಕಾರ್ಕಳದ ಅರಸುನು ಸೋಲ್ಪಾಯೆ (1608). ಭೋಜರಾಜನ ಆಳ್ವಿಕೆದ ಕಾಲೊಡು (1630-44) ಉಳ್ಳಾಲ ಬಿದನೂರು ಸಂಸ್ಥಾನೊಗು ಸೇರ್ಂಡ್.

ಆಕರ್ಷಣೆಲು

ಉಳ್ಳಾಲೊಡು - ಕೋಟೆಪುರ, ಕೋಡಿ, ಅಬ್ಬಕ ನಗರ, ಉಳ್ಳಾಲ ಉಳಿಯ, ಉಳ್ಳಾಲ ಪೇಂಟೆ, ಮುಕ್ಕಚೇರಿ, ಮಾಸ್ತಿಕಟ್ಟೆ, ಒಂಬತ್ತು ಕೆರೆ, ಮೊಗವೀರ ಪಟ್ಟಣ, ಮದನಿ ನಗರ, ಹಳೆ ಕೋಟೆ ಉಂದು ಕೆಲವು ಜಾಗೆಲೆನ ಪುದರ್‌ಲು.

ಉಳ್ಳಾಲೊಡು ಕೋಟೆ ಬೊಕ್ಕ ಅರಮನೆತ ಅವಶೇಷೊಲು ಉಂಡು. ಸೋಮನಾಥ ದೇವಾಲಯೊಡು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಶೈಲಿದ ಹಲವು ಪೊರ್ಲುದ ಶಿಲ್ಪೊಲು ಉಂಡು. ಊರುರ್ದು ಸು.9ಕಿ.ಮೀ ದೂರೊಡು ಉಳ್ಳಾಲ ಅರಸೆರೆನ ಭದ್ರತಾಣವಾದ್‌ ಇತ್ತ್‌ನ ಉಚ್ಚಿಲ ಕೋಟೆ ಬೊಕ್ಕ ಮಣೇಲ ಅರಮನೆ ಉಂಡು. ಕಾರ್ಕಳದ ಭೈರರಸ ಒಡೆಯೆರ್ ಮೂಲು ಅರಮನೆಲೆನ್‍ ಕಟ್ಟ್‌ದ್‍ ಇತ್ತೆರ್‌ ಪನ್ಪುನ ಹೇಳಿಕೆಲಾ ಉಂಡು.

ಸಯ್ಯದ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶರೇಫ಼ುಲ್ ಮದನಿ ದರ್ಗಾ, ಶ್ರೀ ಚೀರುಂಬ ಭಗವತಿ ದೇವಾಲಯ, ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ, ಕಡಪರ ಜಾರ ದರ್ಗಾ, ಬೇಸಿಗೆ ಸ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಬೀಚ್ ರೆಸಾರ್ಟ್, ರಾಣಿಪುರ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಚೌಟ ಫೋರ್ಟ್, ಕೆ ಪಾಂಡ್ಯರಾಜ ಬಲ್ಲಾಳ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಬೊಕ್ಕ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್, ಸಯ್ಯಿದ್ ಮದನಿ ಕಾಲೇಜ್‌ದಲೆಕೊ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನೆಲೆಕುಲೆಗ್ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ್ ಉಪ್ಪುನ ಜಾಗೆ. ಮುಲ್ಪ ಮೀನ್‍ದ ಓಣಸ್ಸ್ ಬೊಕ್ಕ ತೈಲ ಸಸ್ಯ ಮಸ್ತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿನವು.

16ನೆತ ಶತಮಾನೊಡು ಫ್ರಾನ್‍ಸಿಸ್ಕನ್ ಪಾದ್ರಿನಕುಲು ಕಟ್ಟಯಿನ ಚರ್ಚ್ ನಗರೊಡು ಉಂಡು.

ಸೈಯದ್‍ಮಹಮ್ಮದ್ ಷರೀಫ ಮದನೀ ದರ್ಗಾ

ಉಳ್ಳಾಲೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಸೈಯದ್ ಮಹಮ್ಮದ್ ಷರೀಫ ಮದನೀ ದರ್ಗಾ ಬಾರೀ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಯಿನವು. ಈ ಸಂತೆ ಸು.400 ವರ್ಸೊಲೆರ್ದ್ ದುಂಬು ಮದೀನಾರ್ದ್ ಬತ್ತ್‌ದ್ ಮುಲ್ಪದ ಮೇಲಂಗಡಿ ಪಳ್ಳಿ/ಮಸೀದಿ ಡ್ ನೆಲೆ ಉಂತ್‌ದ್ ಮುಲ್ಪನೇ ಮದಿಮೆ ಆದ್ ಮಸ್ತ್ ಪವಾಡೊಲೆನ್‍ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಜನಮನ್ನಣೆ ಗಳಿಸಾದೆರ್ ಪನ್ಪುನವು ಪ್ರತೀತಿ. ಮೇರೆನ ಗೌರವಾರ್ಥ ಐನ್ ವರ್ಸೊಗೊರೊ ಉರುಸ್ ನಡಪುಂಡು. ಮಾತ ಜಾತಿಮತೊತ್ತ ಜನಕುಲು ಇಡೆಗ್ ಬರ್ಪೆರ್. ಸಂತೆರೆನ ಮರಣೊರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಕಟ್ಟ್‌ನ ದರ್ಗಾ ನಾಲ್ ಸರ್ತಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಅಂಡ್‍. ಇನಿ ಉಪ್ಪುನ ಭವ್ಯ ಕಟ್ಟೊಣ 1970ತ ರಚನೆ. ಈ ದರ್ಗಾದ ಆಡಳಿತವರ್ಗ ಅರಬ್ಬೀ ಕಾಲೇಜ್ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಲೆನ್‍ ನಡಪಾವುಂಡು.

ಕತೆ

• ೧೯೯೦ ನೇ ಇಸವಿದ ಕಾಲೊಡು ಉಳ್ಳಾಲ ಉಳಿಯ ಪಡ್ಡೆಯಿ ಮಾಡ ಬೊಕ್ಕ ಮೂಡಯಿ ಮಾಡ ಪನ್ಪುನ ಅಲ್ಪ ಧರ್ಮಅರಸೆರ್ ಧೈವದ ಪಾತ್ರಿ ತೀರ್‌ದ್ ಪೋಯೆರ್. ಆನಿದ ಮಾಯಿ ಪುಣ‌‌‌‍ ಸುರುತ್ತ ದಿನ ಪಡ್ಡೆಯಿ ಮಾಡ‍ದ್ ಪಿದಾಡ್‍ದ್ ಮೂಡಯಿ ಮಾಡ‍ಡ್ ಸುರು ಆಪುನ ಜಾತ್ರೆದ ದಿನ ಪೊಸ ಪಾತ್ರಿನ್ ನಾಡ್‍ದ್ ದೆಪ್ಪುನ ರೂಡಿಲ ಕಾರ್ಣಿಕಲಾ ಆದುಂಡು. ಜಾತ್ರೆದ ರಾತ್ರೆ ದೇವೆರೆನ ಪಾತ್ರಿ ಆಯರೆ ೮-೧೦ ಜನ ಶುದ್ದೊಡು ಕುಲ್ಲುದು ಇತ್ತೆರ್. ಇಂದೆಟ್ "ಕುದ್ರು" ಇಲ್ಲದಕುಲು ಮುಖ್ಯವಾದಿತ್ತೆರ್.
• ಪಡು ಮಾಡೊಡು ಇತ್ತಿನ ಕುಟುಂಬೊದ ಸೋಮಯ್ಯ ಪನ್ಪುನ ಒರಿ ಜವನೆ ಇತ್ತೆ. ತುಂಡು ಕುಂಟು ಮಾತ್ರ ತುತ್ತೊಂದ್ ಇತ್ತಿನಾರ್. ಮಾತೆರೆಗ್ ಏರ್ ಪಾತ್ರಿ ಆಪೆರ್ ಪಂಡ್‍ದ್ ಮನಸ್‌‌ದ ಉಲಾಯಿ ಪೊಡಿಗೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಡ ಅನಿ ಪಾತ್ರಿ ಆಯಿನಿ ಮಾತ್ರ ಸೊಮಯ್ಯೆ ಆದಿತ್ತೆ.

ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣೊಲು

• ಸೋಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ,
• ರಾಣಿಪುರ ಡ್ ಉಪ್ಪುನ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕನ ಕೋಟೆ,
• ಸೈಯದ್ ಮದನಿ ದರ್ಗಾ,
• ಸೋಮೇಶ್ವರ ಕಡಲ್ದ ಕರೆ ಬುಕ ಸಮ್ಮರ್ ಸ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಬೀಚ್ ರೆಸಾರ್ಟ್.
• ಉಳ್ಳಾಲೊಡು 1845ಟ್ಟ್ ಆಅರಂಭ ಆತಿನ ಬಿ.ಇ.ಎಂ. ಸಾಲೆ ಉಂಡು. ಉಂದೆನ್ ಬಾಸೆಲ್ ಮಿಶನ್ ದಕುಲು ಸುರು ಮಲ್ದೆರ್

ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರೊಲು

1. ಬಿ.ಇ.ಎಮ್. ಹಿರಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಅಲೆ (೧೮೪೨)
2. ಬಿ.ಇ.ಎಮ್. ಪ್ರೌಡ ಶಾಲೆ
3. ಸೈಯದ್ ಮದನಿ ಶಾಲೆ

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

ಉಳ್ಳಾಲ ಅಬ್ಬಕ್ಕಾದೇವಿ ಸರ್ಕಲ್