ಕೊರಗತನಿಯೆ
ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಕೊರಗ ತನಿಯೆ ಪನ್ಪಿ ದ್ವೆವದ ಆರಾಧನೆ ನಡಪುಂಡು. ಈ ದೈವ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಉದಿಪಾನ ಆದ್ ಆರಾಧನೆ ಪಡೆವೊಂದು ಉಂಡು. ತುಳುನಾಡ್ದ ಕುಡ್ಲ, ಕಂಕನಾಡಿ, ಮರವೂರು, ಬಜ್ಪೆ, ಬೈಕಂಪಾಡಿ, ಹಳೆಯಂಗಡಿ, ಉಡುಪಿ, ಕುಂದಾಪುರೊ ಈ ಕಡೆಟ್ ಬದುಕೊಂದು ಉಪ್ಪುನ ಬುಡಕಟ್ಟ್‌ದ ಮಸ್ತ್ ಜನೊಕ್ಲು ಕೊರಗ ಜಾತಿದಕುಲು. ಅಕ್ಲೆನ ಆರಾಧ್ಯ ದೈವೊ ಕೊರಗತನಿಯೆ. ಕೊರಗೆರ್ ಕೊರಗತನಿಯನ್ ನೀಚೆಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.[೧] ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದಕ್‍ಲೆನ ಕುಲದೈವ ಪಂದೇ ಪನೊಲಿ. ಕೊರಗಜ್ಜನ್ ತೆನ್ಕಾಯಿ ರಾಜ್ಯೊಡ್ ಕೊರಗಜ್ಜೆ ಪಂದ್, ಬಡಕಾಯಿ ರಾಜ್ಯೊಡ್ ನೀಚೆ ಪನ್ಪುನ ಪುರಾಪುಡ್ ಆರಾಧನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್...
ಇತಿಹಾಸೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕೊರಗ ತನಿಯೆ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಆರಾಧನೆ ದೆತೊನುನ ಒಂಜಿ ದೈವ. ಈ ದೈವೊನು ಕೊರಗಜ್ಜೆಂದೇ ಎಚ್ಚಾದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ತೊಟ್ಟಿಲ್ದ ಬಾಲೆಲು, ಕಿದೆತ್ತ ಕೈಕಂಜಿಲೆಗ್ ಎಡ್ಡೆಪ್ಪು ಬೆನ್ಪಿನ ದೈವ ಕೊರಗಜ್ಜೆ. ಕೈತಪ್ಪಾದ್ ಪೋಯಿನ ದಾದ ವಸ್ತ್ ತಿಕ್ಕೊಡಾಂಡಲಾ ಕೊರಗಜ್ಜಂಗ್ ಪರಕೆ ಪಂಡ್ಂಡ ಆಂಡ್. ಅವು ಬೀಡ (ಬೀಡೊಡು ಪುಗೆರೆ ಬಲ್ಲಿ/ಬಚ್ಚಿರೆ, ಬಜ್ಜೆಯಿ, ಸುಣ್ಣ) ಆದುಪ್ಪು, ಕಲಿ-ಗಂಗಸರಲ ಆದುಪ್ಪು, ಅತ್ತ್ಂಡ ಕುಡು ಬಸಲೆ, ಮೀನ್, ಉಪ್ಪಡ್ ಇತ್ಯಾದಿಲೆನ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ‘ಬಲಸುನ’ಲಾ ಉಂಡು. ಕೊರಗಜ್ಜನವು ಕತ್ತಲೆದ ಕೋಲ. ಬೊಲ್ಪು, ಅವ್ವುಲಾ ಕರೆಂಟ್ದ ಬೊಲ್ಪು ಪಾಡೆರೆನೇ ಬಲ್ಲಿ. ಕೊರಗ ತನಿಯ ಬೂತೊಗು ಕಟ್ಟುನಾಯಗ್ ಅಣಿ ಕಟ್ಟೆರೆ ಇಜ್ಜಿ. ತರೆಕ್ ಮುಟ್ಟಾಲೆ, ಮೋನೆಡ್ ಗಡ್ಡ, ಸೊಂಟೊಗು ಗೆಜ್ಜೆದ ಪಟ್ಟಿ, ಕೈಟ್ ಬೆತ್ತ ಉಂದು ಈತ್ ಮಾತ್ರ ಕಟ್ಟುನಾಯನ ಏಸ. ಕುತ್ತಾರ್, ದೇರ್ಲಕಟ್ಟೆ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಈ ದೈವ ಆರಾಧನೆ ಪಡೆವುಂಡು.
ಪಾಡ್ದನೊದ ಕತೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪಣಂಬೂರುಡು ಓಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಚ್ಚುಮೈರೆದಿ ಪನ್ಪುನ ಕೊರಗ ದಂಪತಿಲೆಗ್ ಒಂಜಿ ಆನ್ ಬಾಲೆ ಪುಟ್ಟುಂಡುಗೆ ಅಯಗ್ ತನಿಯ ಪನ್ಪುನ ಪುದರ್‌ನ್ ದೀಪೆರ್‌ಗೆ. ತನಿಯೆ ಮುಪ್ಪ ದಿನತ ಬಾಲೆ ಉಪ್ಪನಗ ಅಯನ ಅಪ್ಪೆಲ ಅಮ್ಮೆಲ ತೀರ್ ಪೊಪೆರ್ಗೆ ಏಲ್ ಕೊಪ್ಪದ ದೊಲ್ ಬೂರ್‌ದ್ ಪೊವನಗ. ತನಿಯೆ ಅನಾಥೆ ಆದ್ ಬುಲ್ತೊಂದು ಉಪ್ಪನಗ ಬೈದೆರೆ ಜಾತಿಗ್ ಸೇರ್‌ನ ಮೈರಕ್ಕ ಬೈದೆದಿ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ ಮಗೆ ಚೆನ್ನಯ್ಯನ್ ತೂಪೆಗೆ ತನಿಯೆ. ಅರೆಡ ಅಮ್ಮ ಯೆಂಕ್ ಒಂಜಿ ಕುಂಟು ಕೊರ್ಲೆ ಪಂದ್ ಕೇನ್ನಗ ಆರ್ ತನ್ನ ಕುಜಲ್‌ಗ್‌ ಕಟ್ಟ್‌ದಿನ ಕುಂಟುನೆ ಗೆತ್ತುದ್ ಬಾಲೆಗ್ ಕೊರ್ದು ಬಾಲೆನ್ ತನ್ನ ಒಟ್ಟುಗು ಲೆಸೊಂದು ಪೊಪೆರ್ಗೆ. ಮೈರಕ್ಕೆ ಕಸುಬುಡ್ ಕಲಿನ್ ಮಾರುನಾರ್.ಇಂಚ ಉಪ್ಪನಗ ತನಿಯಡ ಒಂಜಿ ದಿನ ತಾನ್ ಪತೊಂದು ಬೈದಿನ ಕಲಿನ್ ಮಂಡೆಗ್ ದಿಂಜವೆರೆಗ್ ಪನ್ಪೆರ್ಗೆ. ತನಿಯೆ ಕಲಿನ್ ಜಿಂಜವೆಗೆ. ಆಂಡಾ ತನಿಯೆ ದಿಂಜಾಯಿನ ಕಲಿ ಏಲ್ ರಾತ್ರಿ ಏಲ್ ಪಗೆಲ್ ಕರಿಂಡಲ ಕಾಲಿ ಆಪುಜಿಗೆ.ಅಕೇರಿಗ್ ಮೈರಕ್ಕೆ ಕದ್ರಿದ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವೆರೆಗ್ ಕಲಿ ಪೂರ ಕಾಲಿಯಾದ್ ಪೊಂಡ ಕಂಚಿದ ಪೊಡಕೆನ್ ಒಪ್ಪಾವೆ ಪಂದ್ ಪರಕೆ ಪನ್ಪೆರ್ಗೆ. ಅದಗ ಕಲಿ ಪೂರಾ ಕಾಲಿಯಾದ್ ಪೊಪುಂಡ್ಗೆ. ಕಲಿ ಕಾಲಿಯಾನ ಖುಸಿಟ್‌ ತನಿಯಗ್‌ ಒಂಜಿ ಪಾಲೆದ ಕೊರಂಬುನು ಮಲ್ತು ಕೊರ್ಪೆರ್ಗೆ. ತನಿಯೆ ಕಾಲದ ಕಟ್ಟ್ ಪ್ರಕಾರ ಬಾಲ್ಯ ಬುಡ್ದು ಜವನೆ ಆನಗ ಕದ್ರಿಗ್‌ ಪಂತಿನ ಪರಕೆದ ಪ್ರಕಾರ ಮೈರಕ್ಕ ಬೈದೆದಿ ಕಂಚಿದ ಪೊಡಕೆನ್ ಮಲ್ಪವೆರ್ ಅವೆನ್ ದೆರ್ಪೆರೆಗ್ ಏಲ್ ಜನ ಬೊಡ್ಗೆ. ಏಲ್ ಜನತ ವನಸ್, ಕಲಿ,ಬಚ್ಚಿರೆನ್ ಒರಿಯೆ ತಿನ್ಪೆಗೆ ತನಿಯೆ ಏಲ್ ಜನ ತುಂಬುನ ಪರಕೆನ್ ಒರಿಯೆ ತುಂಬೊಂದು ಪೊದ್ ಕದ್ರಿದ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪಿದಯಿಡ್ ಉಂತುದು ಪರಕೆನ್ ಉಲಯಿ ದಕ್ಕುವೆಗೆ ಮಾತೆರೆಲ ಉಂದೆನ್ ತೂದ್ ಆಚ್ಚೆರ ಆಪುಂಡ್ಗೆ ತನಿಯೆ ಒರಿ ಅಸಮಾನ್ಯ ಶಕ್ತಿ ಪಂದ್ ಪೂರಕಲೆಗ್ಲ ತೆರಿಯುಂಡ್ಗೆ.ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪಿದಯಿಡ್ ಮಾಪಳ ಪರುಂದ್ ಉಪ್ಪುಂಡ್ಗೆ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿಗ್ ಪ್ರೀತಿಪಂದ್ ಅವೆನ್ ಕೊಯ್ಯನಗ ಮಾಯ ಆದ್ ಮಾಯಕದ ಕಲ್ಲಾದ್ ಅಲ್ಪ ನೆಲೆಯಾದ್ ತುಳುನಾಡ್ದ ಕಾರ್ನಿಕದ ಶಕ್ತಿಯಾದ್ ಮೆರೆಯೊಂದು ಬರ್ಪೆಗೆ ಪಂದ್ ಒಂಜಿ ಪಾಡ್ದನ ಪನ್ಪುಂಡು. ಕುಡೊಂಜಿ ಪಾಡ್ದನದ ಪ್ರಕಾರ ಮಾಪಳ ಪರುಂದ್‌ನ್ ಕೊಯ್ಯನಗ ಬ್ರಾಣೆರ್ ಕಡ್ತುದ್ ಕೆರಿಯೆರ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಕಲೆಗ್ ದೊಷ ತೊಜಿದ್ ಕೊರಗಜ್ಜ ಪನ್ಪಿನ ಪುದರ್‌ಡ್ ನಂಬುವೆರ್ಗೆ. ಸುರು ಸುರುಕು ಕೊರಗೆರ್ನಗಲೆಗ್ ಮಾತ್ರ ದೈವ ಆದ್ ಇತ್ತಿನ ಕೊರಗಜ್ಜೆ ಇನಿ ಕೊಡೆದ ದಿನೊಟ್ ಜಾತಿ, ಮತ ಭೇದ ಉಪ್ಪಂದೆ ಮಾತೆರ್ಲ ನಂಬುನ, ಅಯ್ಯ ಪಂದ್ ಲೆತ್ತುಂಡ ಓ ಕೊನೊಂದ್ ಪಾರವುನ ಕಾರ್ನಿಕದ ಶಕ್ತಿಯಾದ್ ಧರ್ಮದೈವ ಕೊರಗಜ್ಜೆ ಮೆರೆಯೊಂದು ಬರ್ಪೆಗೆ.
ಕೊರಗತನಿಯ ಆರಾಧನೆದ ಸಮಯೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಒರ್ಸೊಗೊರೊ ಕೊರಗೆರೆನ ಕುಟುಮ್ಮೊದ ಇಲ್ಲಡೆಡ್ ಕುಟುಮ್ಮೊದ ಹಿರಿಯಾಯನ ಗ್ರಾಸ್ತತಿಗೆಡ್ ಕೋಲೊದ ರೂಪಡು ಕೊರಗತನಿಯನ ಆರಾಧನೆ ನಡಪುಂಡು. ತಿಂಗೊಲ್ದ ಬೊಲ್ಪುಗು ನಡಪ್ಪುನ ಈ ಕೋಲೊಗು ಒವ್ವೇ ದೀಪೊದ ಬೊಲ್ಪುದ ಅಗತ್ಯೊ ಇಪ್ಪುಜಿ. ಪೊನ್ಜೋವುನಕುಲು ಈ ಆರಾಧನೆಡ್ ಸೇರುನಂಚನೆ ಇದ್ದಿ.
ವೇಸೊಬೂಸನೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಕೊರಗೆರ್ ತರೆಕ್ಕ್ ಪಾಲೆದ ಮುಟ್ಟಲೆನ್ ದೀಡ್‍ಬೆರ್.
- ಸೊಂಟೊಗು ಗೆಜ್ಜೆದ ಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟ್‌ಬೆರ್.
- ಮೈಕ್ ಕಪ್ಪುಕರಿ ಪೂಜುವೆರ್.
- ಕೈಟೊಂಜಿ ಬೆತ್ತ ಪತೊಂದು ನಲಿಪುವೆರ್.
ಕೊರಗತನಿಯ ದೈವದ ನರ್ತನ ಸೇವೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಕುಡ್ಲ, ಕಂಕನಾಡಿ, ಮರವೂರು, ಬಜ್ಪೆ, ಬೈಕಂಪಾಡಿ, ಹಳೆಯಂಗಡಿ,ಸುಳ್ಯೊ, ಪುತ್ತೂರು,ಬೋಲ್ತೇರ್ (ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ) ತಾಲೊಕುಲೆಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ ನಲಿಕೆ/ಪಾಣಾರ ಸಮಾಜದ ದೈವದ ಚಾಕಿರಿದಕುಳು ಕೊರಗತನಿಯ ದೈವದ ನರ್ತನ ಸೇವೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
ಕೊರಗತನಿಯ ನಲಿಕೆದ ಕ್ರಮೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಒರಿಯೆ ನಲಿಪುನ ನಲಿಕೆ
- ಒರಿ ಪದೊ ಪಂಡೊಂದು ತೆಂಬರೆ ಬೊಟ್ಟುವೆರ್
- ಒರಿಯೆ ಪಾಡ್ದನ ಪನ್ಪೆರ್
ಪಿದಯಿದ ಕೊಂಡಿ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಉಲ್ಲೇಕೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]...