ಕೋರಿ
ಕೋರಿ ಉಂಜಿ ಪಕ್ಕಿ. ಇಂದೆನ್ ಪೊರ್ಲುಗಾತ್ ಬುಕ್ಕ ಕಜಿಪುಗು ಸಾಂಕ್ಬೆರ್. ಕೋರಿಕಟ್ಟಗಾದ್ ಸಾಂಕುಬೆರ್. ಕೋರಿಗ್ ರೆಂಕೆ ಉಂಡುಡಲಾ ರಾಪುಜಿ, ಬಲಿಪುಂಡು ಇಜಿಂಡ ನಡಪುಂಡು. ಭಾರಿ ಅಗತ್ಯ ಬೂರಿನಲ್ಪ ಒಂತೆ ರಾಪುನ ಪಕ್ಕಿ.[೧]
ಪರಿವಿಡಿ
ಕೋರಿದ ವಿದೊಲು[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಕೋರಿದ ಬಣ್ಣೊನು ತೂದು ವಿದೊನು ತೆರಿಯೊಲಿ. ಪೂಂಜೆ ಅತ್ತಂಡ ಪೆರಡೆಗ್ಲಾ ಈ ಬಣ್ಣೊದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರೊ ಉಂಡು. ಆಯಾ ಬಣ್ಣೊಗು ಬೇತೆಬೇತೆ ಪುದರು ಬಳಕೆಡುಂಡು. ರಡ್ಡ್ ಬಣ್ಣೊ ಸೇರ್ಂಡ ಅಯಿಕ್ ಬೇತೆ ಪುದರ್ ಉಂಡು. ಅಂಚನೆ ಕೋರಿದ ಕೊಟ್ಟು/ಜುಟ್ಟುಡು ಬೇತೆಬೇತೆ ಆಕಾರೊ ಉಂಡು. ಒಂಜೇ ಜಾತಿದ ಕೋರಿಗ್ಲಾ ಬೇತೆಬೇತೆ ಪುದರ್ ಉಂಡು. ಈ ಬಣ್ಣೊದ ತೀರ್ಮಾನೊ ಬೋಡಾಪುನೆ ಕೋರಿಕಟ್ಟಗ್ ಪೋನಗ ಮಾಂತ್ರೊ.[೨] ಇಂದೆಟ್ ಕೆಲವು ಜಾತಿದ ಕೋರಿಲು ಕಟ್ಟದ ಕೋರಿ. ಕೆಲವು ಕಜಿಪುದ ಕೋರಿ.ಅವು ಇಂಚ ಉಂಡು;
- ಬೊಲ್ಲೆಕೋರಿ
- ಕರ್ಬೊಲ್ಲೆ
- ಸಾಸ್ತ್ರೊ ಬೊಲ್ಲೆ
- ಮೈಪೆ
- ಗಿಡಿಯೆ
- ಮಂಜೊಲೆ
- ಕುಪ್ಲೆ
- ಕೆಂಪೆ
- ಕಕ್ಕೆ/ಮಂಡಲಕಕ್ಕೆ
- ಉರಿಯೆ
- ಸೇಲಂ ಕೋರಿ
- ಗಿರಿರಾಜ ಕೋರಿ(ಕಜಿಪುದ ಕೋರಿ)
- ಬ್ರಾಯಿಲರ್ ಕೋರಿ(ಕಜಿಪುದ ಕೋರಿ)
- ಟೈಸನ್(ಕಜಿಪುದ ಕೋರಿ)
ಕೋರಿದ ಜಾತಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಕೋರಿಡ್ ರಡ್ಡ್ ಜಾತಿ.[೩] ಆಣ್ ಕೋರಿ ಪೊಣ್ಣ ಕೋರಿಡ್ದ್ ತೂಯರೆಗ್ ಪೊರ್ಲು. ಕೋರಿದ ಕೊಟ್ಟು ತರೆತ ಜುಟ್ಟುದಲ್ಪ ಇತ್ತಿನವು. ಎಲ್ಯ ಕೋರಿದ ಕಿನ್ನಿಗ್ ಲಾಕಿ ಪನ್ಪೆರೆ್. ಮಲ್ಲ ಆಯಿಬೊಕ್ಕ ಆಣ್ ಕೋರಿಗ್ ಪೂಂಜೆ,ಪೊಣ್ಣು ಕೋರಿಗ್ ಪೆರಡೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಆಣ್ ಕೋರಿನ್(ಪೂಂಜೆ) ತುಳು ಜನಪದ ಕ್ರೀಡೆಡ್ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ನೆಕ್ಕ್ ಕೋರಿದ ಕಟ್ಟ ಪನ್ಪೆರ್. ಕೋರಿದ ಕಟ್ಟ ಪಿರಾಕ್ದ ಕಾಲೋಡೇ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಉಂಡು. ಕಂಬಳ, ಕೋಲ, ಜಾತ್ರೆದಲ್ಪ ಕೋರಿದ ಕಟ್ಟ ನಡಪುಮಡು.
ಪೂಂಜೆ(ಆನ್ ಕೋರಿ)[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಎಲ್ಯ ಕೋರಿಗ್ ಪೂಂಜಲಾಕಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಪೂಂಜಲಾಕಿಗ್ ಎಲ್ಯೆಡ್ದೆ ಕೊಟ್ಟು ಬರ್ಪುಂಡು. ಪೂಂಜಲಾಕಿ ಮಲ್ಲೆ ಆಯಿನಂಚನೆ ಕೆಲೆಪ್ಯರೆ ಸುರುಮಲ್ಪುಂಡು. ಕೊಕ್ಕೊಕೋ..ಕೋ..... ಪಂಡ್ದ್ ಕೆಲೆಪುಂಡು. ಆನ್ ಬೂತೊಗು ತರೆ ಕೊಯ್ಯರೆ ಪೂಂಜ ಕೋರಿ ಬೋಡು. ಗುಳಿಗ್ಗೆ, ಬೈರವೆ, ಸಿರಾಡಿ, ರುದ್ರಾಂಡಿ, ಧರ್ಮೊದೈವೊ ಇಂಚ ಮಾತ ಬೂತೊಲು
ಪೆರಡೆ(ಪೊಣ್ಣು ಕೋರಿ)[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಪೆರಡೆಲಾಕಿ - ಪೊಣ್ಣುಕೋರಿ ಲಾಕಿಯಾದುಪ್ಪುನಗ ಕೊಟ್ಟು ಇಪ್ಪುಜಿ. ಮಲ್ಲೆ ಆಪುನಂಚನೆ ಪೆರಡೆಲಾಕಿ ನರಕುಂಡು. ಕೆತ್ತಿದೀಡುನ ಸಮಯೊಡು ಜಾಸ್ತಿ ನರಕುಂಡು. ಕೋ...ಕೋ....ಕೋ..... ಪಂಡ್ದ್ ನರಕುಂಡು. ಪೊಣ್ಣು ಬೂತೊಲೆಗ್ ಪೆರಡೆ ಕೋರಿ ಬೋಡು. ಕಲ್ಲುರ್ಟಿ, ಪಾಸನೊ ಮೂರ್ತಿ ಇಂಚಪೂರ ದೈವೊಲು ಕುಲೆಕ್ಲ್ (ಗುರುಕಾರ್ನೆರ್, ರಾವುಕುಲೆ) ಪೆರಡೆದ ತಮ್ಮನೊ. ಬೂತೊಗು ಕರಿಪು ಕೊರ್ನಗ ಕೊರ್ನ ಪೊಣ್ಣುಲು ಅಪ್ಪೆ ಇಲ್ಲಾಗ್ ಪೋನಗ ಪೆರಡೆ ಲಾಕಿ ಕೊನೊಪುನೆ ಇನಿಕ್ಕ್ಲಾ ಕ್ರಮೊ.
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ಕೋರಿ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- ಕನ್ನಡೊಡು ಕೋಳಿ
- ಇಂಗ್ಲೀಷಡ್ cock[೪]
- ಪಕ್ಕಿ ಜಾತಿದ ಕೋರಿದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕುಟುಂಬದ ಪುದರ್ Rooster.[೫]
- ಮಲೆಯಾಳಿಡ್ ಕೇ್ಳಿ, കോഴി/kēāḻi
- ತಮಿಳುಡು ಚಿಕಣ್ சிக்கன்/Cikkaṉ
- ತೆಲುಗುಡು ಚಿಕೆನ್ చికెన్/Ciken