ಚೆನ್ನೆಮಣೆ
ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ತುಳುನಾಡ್‌ಡ್ ಗೊಬ್ಬುನಂಚಿನ ಒಂಜಿ ಗೊಬ್ಬು. ಉಂದು ರಡ್ಡ್ ಜನ ಗೊಬ್ಬುನ ಗೊಬ್ಬು. ಚಿನ್ನೆಮಣೆಟ್ ಎಣ್ಮ (ಎಂಟು) ಗುಂಡಿಲು ಉಪ್ಪುಂಡು. ಒಂಜಿ ನಿರ್ದಿಶ್ಟವಾಯಿನ ಕ್ರಮೊಟ್ಟು ಚೆನ್ನೆದ ಕಾಯಿನ್ ಆ ಗುಂಡಿಲೆಡ್ ಪಾಡುವೆರ್. ದುಂಬು ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಪೊಂಗರೆದ ಮರತ್ತ ಕಾಯಿನ್ ಗಳಸೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಇತ್ತೆ ಪೊಂಗರೆದ ಮರ ಕಮ್ಮಿ ಆವೊಂದು ಇತ್ತಿನೆಟ್ಟ್ ಗುರುಗುಂಜಿ, ಮಂಜೊಟ್ಟಿ, ಪುಲ್ಕಟ್ಟೆ ಇಂಚಿತ್ತಿನ ಕಾಯಿಲೆನ್ ಗಲಸ್‍ದ್ ಗೊಬ್ಬುವೆರ್.
ಚೆನ್ನೆಮಣೆತ್ತ ಅರ್ತೊ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
- 'ಚೆನ್ನೆ' ಪದೊ ಪಾಲಿ ಬಾಷೆರ್ದ್ ಬೈದ್ಂಡ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಚೆನ್ನೆ + ಮಣೆ = ಚೆನ್ನೆಮಣೆ.
- ಚೆನ್ನೆ ಪಂಡ ಅಳ್ಳುಮಣೆ, ಅಟ್ಟುಗುಳಿಂದ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಪನ್ಪೆರ್.
- ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಪಂಡ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನ ಮಣೆ.
- ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ಒಂಜಿ ಮರತ ಮಣೆ.
ಚೆನ್ನೆಮಣೆತ್ತ ರಚನೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಚೆನ್ನೆಮಣೆನ್ ಮರತ ಪಲಾಯಿಡ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮರತ್ತ ಪಲಾಯಿನ್ ಒಂಜಿ ಫೀಟ್ ಉದ್ದೊ ಬೊಕ್ಕ ಅರ್ದೊ ಫೀಟ್ ಅಗೆಲೊ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್‌ದ್, ಅರ್ದೊ ಫೀಟ್ ಎತ್ತರೊದ ಕಾರ್ ದೀಪೆರ್. ಇಂಚ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಮಣೆ ಆಪುಂಡು. ಈ ಮನೆತ ಮೇಲ್ ಮೈಟ್ ರಡ್ಡ್ ಸಾಲ್‍ಡ್ ಏಳ್ ಏಳ್ ಗುರಿ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಚೆನ್ನೆಮಣೆ ತಯಾರ್ ಆಪುಂಡು.
ಚೆನ್ನೆಗೊಬ್ಬುನೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲುಡು ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನೆ ಕ್ರಮೊ.[೧] ದಾಯೆ ಪಂಡ ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲುಡು ಕೀರಿ ಕುಟುದು ಬರ್ಪಿ ಬರ್ಸ. ಇಲ್ಲ್ ಪಿದಡಿಯೆರೆ ಆವಂದಿನ ಪೊರ್ತು. ಆ ಪೊರ್ತುಡು ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬೊಂದು ಕಾಲ ಕಳೆಪುನವುನ ಕ್ರಮೊ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಇನಿ ಬರ್ಸ ಕಮ್ಮಿ ಬೇತೆ ಬೋಡಾಪುನಾತ್ ಬೇಲೆ ಉಪ್ಪುನೆರ್ದ್ ಚೆನ್ನೆದ ಮಣೆ ಅಟ್ಟ ಸೇರ್‌ದ್ಂಡ್.
ನಂಬೊಲಿಗೆ[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬುನೆಕ್ ಕೆಲವು ನಂಬೊಲಿಗೆ ಅಂಚನೆ ಕೆಲವು ರೀತಿದ ನಿಶೇದಲು ಉಂಡು. ಚೆನ್ನೆಮನೆ ಗೊಬ್ಬುನಗ ಮೆಗ್ದಿ ಪಲಿಯರ್ಲು ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪಂಡ್ದ್ ನಂಬೊಲಿಗೆ ಉಂಡು. ಇಂದೆಕ್ ಮೂಲೊ 'ಅಬ್ಬಗ ದಾರಗೆ'ರ್ನ ಕತೆ. ಅಬ್ಬಗೆ ದಾರಗೆನಕ್ಲು 'ಸಿರಿನ' ಮಗಲ್ 'ಸೊನ್ನೆ'ನ ಅಮರ್ ಜೋಕುಲು. ಬೆರ್ಮೆರೆಗ್ ಪರಕೆ ಪಂಡ್ದ್ ಪುಟ್ಟುದಿನಕ್ಲು. ಸೊನ್ನೆ ಪಂತಿನ ಪರಕೆನ್ ಸಂದಯೆರೆ ಮರತಿನೆಟ್ ಬೆರ್ಮೆರ್ ಬೆರಣನ ಏಸೊಡ್ ಬತ್ತ್‌ದ್ ಮೆಗ್ದಿ ಪಲಿನ್ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬಾದ್ ಲಡಾಯಿ ಅಪುನಂಚ ಮಲ್ಪಾದ್ ಪಲಿನ ಕೈಟ್ ಮೆಗ್ದಿನ್ ಕೆರ್ಪಾವೆರ್.[೨] ಮೆಗ್ದಿ ಸೈತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಲಿ ಅಬ್ಬಗೆಲಾ ಗುವೆಲ್‍ಗ್ ಲಾಗಿದ್ ಸೈಪಲ್. ಪಂಡ್ದ್ ಪಾಡ್ದನದ ಕತೆಟ್ಟ್ ಪನ್ಪುಂಡ್. ಈ ಸಂಗತಿರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಲುವೆರ್‌ನ ನಂಬೊಲಿಗೆದ ಪ್ರಕಾರೊ ಮೆಗ್ದಿ ಪಲಿ ಚೆನ್ನೆ ಗೊಬ್ಬೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪಂಡ್ದ್ ಉಂಡಾಂಡ್.