ಮಂಡೋದರಿ

ಮಂಡೋದರಿ
ಮಂಡೋದರಿ
Member of Panchakanya
ದೇವನಾಗರಿ	मंदोदरी
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಇಸಯೊಲು

ಮಂಡೋದರಿ ರಾಮಾಯಣದ ಅನುಸಾರ ರಾವಣನ ಬುಡೆದಿ. ಹಿಂದೂ ಆಚರಣೆದ ಅನುಸಾರ ನಿತ್ಯಲಾ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸವೊಡಾಯಿನ ಐನ್ ಜನ ಪತಿವ್ರತಾ ಮಹಿಳೆರೆಡ್ ಒರ್ತಿ. ರಾಮಾಯಣಡ್ ಅಲೆನ್ ಸುಂದರಿ, ಧಾರ್ಮಿಕಲ್ ಬೊಕ್ಕ ನೀತಿವಂತೆ ಪಂಡ್‌ದ್ ಚಿತ್ರಿಸದ್ಂಡ್.^[೧]

ಮೋಲ್ ಮಯಾಸುರೆ ಬೊಕ್ಕ ಗಂಧರ್ವ ಕನ್ಯೆ ಹೇಮಾ ಮೊಕುಲೆನ ಮಗಳ್. ಮೋಲೆಗ್ ಮೇಘನಾದೆ ಬೊಕ್ಕ ಅಕ್ಷ ಕುಮಾರೆ ಪನ್ಪುನ ರಡ್ಡ್‌ ಜನ ಜೋಕುಲು. ಕೆಲವು ರಾಮಾಯಣಲೆನ ಪ್ರಕಾರ ಸೀತೆಲಾ ಮೋಲೆನ ಮಗಳ್. ರಾವಣೆ ಮಸ್ತ್ ಬೋಚ್ಚಾಂದಿ ಕೆಲಸೊಲೆನ್ ಮಲ್ತ್ಂಡಲಾ ಆಯಾನ್ ಮೋಕೆ ಮಲ್ಪುವಲ್. ಆಂಡ ಆಯನ್ ಎಡ್ಡೆ ಸಾದಿಡೆ ನಡತ್‌ದ್ ಪೋಪುನಂಚ ಸಲಹೆ ಕೊರ್ಪಲ್. ಆಯೆ ಅಪಹರಿಸಾಯಿ ಸೀತೆನ್ ರಾಮಗ್ ಪಿರ ಕೊಂಡೊದು ಕೊರ್ ಪನ್ಪುನ ಸಲಹೆನ್ ಕೊರ್ಯಲ್ಂಡಲಾ ರಾವಣೆ ಅಯಿಕ್ಕ್ ಕೆಬಿ ಕೊರ್ತ್‍ಜೆ.

ರಾಮಾಯಣದ ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಲೆಡ್ ವಾನರೆರ್ ಅಲೆನ ಜೊತೆಟ್ಟ್ ಕೆಟ್ಟ ರೀತಿಡ್ ವರ್ತಿಸಾಯಿನಂಚ ಚಿತ್ರಿಸಾದ್ ಉಂಡು. ವಾನರೆರ್ ಅಲೆನ ಪಾವಿತ್ರ್ಯಭಂಗ ಮಲ್ತ್‌ನಂಚಲಾ ಅವು ರಾವಣನ ಸಾವುಗು ಕಾರಣವಾಯಿನಂಚಲಾ ಚಿತ್ರಿಸಾದ್ಂಡ್. ರಾಮೆ ರಾವಣನನ್ ಕೆರಿಯೆರೆ ಬಳಸ್‌ನ ಬಾಣೊನು ಹನುಮಂತೆ ಅಲೆರ್ದ್‌ ಅಪಹರಿಸಾಯೆ ಪಂಡ್ದ್ ಲಾ, ರಾವಣನ ಸಾವುರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ರಾಮನ ಸಲಹೆದಂಚ ರಾವಣನ ಮೆಗ್ಗಿಯೆ ವಿಭೀಷಣೆ ಅಲೆನ್ ಪಿರಮದಿಮೆ ಆಯೆ ಪಂಡ್ದ್ ಲಾ ಉಂಡು.

ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣೊಡು

ಮಯೆ ಹೇಮೆನೊಟ್ಟುಗು ಒಂಜಿ ಸಾವಿರ ವರ್ಸೊ ಪರ್ಯಂತ ಸಂಸಾರ ನಡಪಾಯೆಗೆ. ಅಲೆಗೋಸ್ಕರ ತನ್ನ ಮಾಯಾಶಕ್ತಿರ್ದ್ ವಜ್ರವೈಡೂರ್ಯ ಖಚಿತವಾಯಿನ ಸುವರ್ಣ ನಗರೊನೇ ನಿರ್ಮಿಸಾಯೆ. ಕಡೆಕ್ಕ್ ಹೇಮ ಮಯನ್ ಬುಡುದ್ ಪೋಯಲ್. ಅತ್‌ ಆನಗ ಮೊಕುಲೆಗ್‌ ಮಾಯಾವಿ, ದುಂದುಭಿ ಪನ್ಪುನ ರಡ್ಡ್ ಆಣ್ ಜೋಕುಲು, ಮಂಡೋದರಿ ಪನ್ಪುನ ಒರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಳ್ ಪುಟ್ಟ್‌ದ್ ಇತ್ತೆರ್. ಮಯೆ ಹೇಮೆನ ವಿರಹೊರ್ದು ದುಃಖಿತೆ ಆದ್‍ ತನ್ನ ಮಗಳ್ ಮಂಡೋದರಿನ್ ಲೆತೊಂದು ಪೋದ್ ಕಾಡ್‌‍ಗ್ ಪೋಪೆ. ರಾವಣೆ ಒರೊ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾದ್ ಮಯನ್ ಭೇಟಿಯಾಪೆ. ತನ್ನ ಮಗಳೆನ್ ಮದಿಮೆ ಆಪುನಂಚ ಮಯೆ ರಾವಣಡ ಕೇಣ್‌ನಗ ರಾವಣೆ ಒತ್ತೊನುವೆ. ಅಪಗನೇ ಮಯೆ ಅಗ್ನಿನ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಾದ್ ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾದ್ ಮಂಡೋದರಿನ್ ರಾವಣಗ್ ಪಾಣಿಗ್ರಹಣಮಲ್ತ್‌ದ್ ಕೊರ್ಪೆ. ಅದ್ಭುತನೋ ಅಮೋಘನೋ ಆಯಿನ ಒಂಜಿ ಶಕ್ತ್ಯಾಯುಧೊನು ರಾವಣಗ್ ಕೊರಿಯೆ. ಅವು ಪರಮ ತಪೋಬಲೊರ್ದು ಮಯಗ್ ತಿಕ್ಕ್‌ದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್.^[೨]

ಮಂಡೋದರಿಗ್ ಮಂಡೋಪರಿ ಪನ್ಪುನವು ನನೊಂಜಿ ಪುದರ್. ಮಂದ ಉಪರೀ ಪಂಡ್‍ಂಡ ಕೃಶವಾಯಿನ ಉದರ/ಬಂಜಿ ಉಪ್ಪುನಾಲ್‌ ಪನ್ಪುನ ಅರ್ಥ. ಮಂಡ ಉದರೀ ಪಂಡ್ಂಡ ಸುಂದರವಾಯಿನ ಉದರ ಉಪ್ಪುನಾಲ್‌ ಪನ್ಪುನ ಅರ್ಥ. ರಾವಣನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಇಂದ್ರಜಿತು, ಅಕ್ಷಯಕುಮಾರೆ ಪನ್ಪುನ ಮಹಾವೀರೆರೆನ್ ಜೋಕುಲಾದ್ ಪಡೆಪಲ್‍. ಅಯಿರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ರಾವಣೆ ರಾಮಚಂದ್ರನ ಬುಡೆದಿ ಸೀತೆನ್ ಅಪಹರಿಸಾವೊಂದು ಕೊನಪ್ಪೆ. ರಾಮಲಕ್ಷ್ಮಣೆರ್ ವಾನರೆರೆನ ಸೈನ್ಯೊನು ಕಟ್ಟೊಂದು ರಾವಣನ ಮಿತ್ತ್ ಯುದ್ಧೊಗು ಬತ್ತೆರ್. ಆ ಯುದ್ದೊಡು ರಾವಣೆ, ಕುಂಭಕರ್ಣೆ, ಇಂದ್ರಜಿತು ಮಾತೆರ್‌ಲಾ ಸೈಪೆರ್. ಇಂದ್ರಾದಿಲೆಗ್‌ಲಾ ಅಜೇಯೆರಾಯಿನ ಮೊಕುಲು ನಾಶ ಆವೊಡುಂದು ಆಂಡ ರಾಮೆ ಮಾನವೆ ಅತ್ತ್ ದೇವಾಂಶ ಸಂಭೂತೆನೇ ಆದ್ ಉಪ್ಪೊಡು ಪಂದ್ ಮಂಡೋದರಿ ಊಹಿಸಾದ್ ಉಪ್ಪುವಲ್.

ಅದ್ಭುತ ರಾಮಾಯಣೊಡು

ಮೋಲು ರಕ್ಕಸೆರೆನ ಶಿಲ್ಪಿ ಆಯಿನ ಮಯಾಸುರನ ಮಗಳ್. ಮೋಲೆನ ಅಪ್ಪೆ ಹೇಮ ಪನ್ಪುನ ಅಪ್ಸರೆ. ಮಂಡೋದರಿನ್ ರಾವಣೆ ಮದಿಮೆ ಆಯೆ. ಒರಿ ಮುನಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿನ್ ಮಗಳಾದ್ ಪಡೆವೊಡು ಪಂಡ್‌ದ್ ಬಯಕ್ಕ್‌ದ್ ಮಂತ್ರ ಸಿದ್ಧ ನೆತ್ತೆರ್‌ನ್‌ ಒಂಜಿ ಕಲಶೊಡು ದೀದ್ ಇತ್ತೆ. ದಿಗ್ವಿಜಯೊಗು ಪೋಯಿನ ರಾವಣೆ ಅಯಿನ್‍ ತುಂಬೊಂದು ಬತ್ತ್‌ದ್‌ ಮಂಡೋದರಿಗ್ ಕೊರ್ದ್ ಉಂದೆನ್ ಪರೊರ್‌ಚ್ಚಿ ಪಂದ್ ಪಂಡೆ. ರಾವಣೆ ಪರಸ್ತ್ರೀಗಮನೆ ಆಯಿನೆನ್ ತೂಯಿನ ಮಂಡೋದರಿ ಅಯಿನ್‍ ಸಹಿಸಿಯೆರೆ ಆವಂದೆ ಆ ಕಲಶೊಡು ಇತ್ತ್‌ನ ನೆತ್ತೆರ್‌ನ್ ವಿಷ ಪಂಡ್‌ದ್ ಭಾವಿಸಾದ್ ಪರ್ಪಲ್. ಉಂದೆತ್ತ ಪರಿಣಾಮವಾದ್ ಮಂಡೋದರಿ ಗರ್ಭಧರಿಸಬಲ್. ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ಕೈತಲ್ ವಿಮಾನೊಡು ಬರೊಂದು ಉಪ್ಪುನಗ ಅಲ್ಪನೇ ಪ್ರಸವವೇದನೆರ್ದ್ ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ದುವಲ್. ನಾಚಿಕೆರ್ದ್‌ ಆ ಬಾಲೆನ್‍ ಒಂಜಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಡ್ ದೀದ್ ಮುಚ್ಚಿದ್, ಅಲ್ಪನೇ ಭೂಮಿದುಲಯಿ ಕೌಂತ್ತ್‌ದ್ ಆಲ್ ಲಂಕೆಗ್ ಪಿರ ಬರ್ಪಲ್. ಈ ಬಾಲೆ ಜನಕರಾಜಗ್ ಭೂಮಿಡ್ ತಿಕ್ಕ್‌ನ ಸೀತೆ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.

ದೇವಿಭಾಗವತ ಬೊಕ್ಕ ಜೈನ ರಾಮಾಯಣಲೆಡ್

ರಾವಣೆ ಆಯನ ಸಾವುಗು ತನ್ನ ಸುರುತ ಬಾಲೆನೇ ಕಾರಣ ಅಪುಂಡು ಪಂದ್‍ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಲೆನ್‌ ಕೇಂಡ್‌ದ್ ಇತ್ತೆ. ಆ ಕಾರಣೊರ್ದು ಆಯಗ್ ಮಂಡೋದರಿಡ ಪುಟ್ಟ್‌ನ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆನ್ ಕೆರ್ಪುನ ಬದಲ್‍ ಒಂಜಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಡ್‌ ದೀದ್‍ ಜನಕನ ಪಟ್ಟಣದ ನೆಲಟ್ಟ್‌ ಕೌಂಪಾವೆ. ಆ ಬಾಲೆನೇ ದುಂಬುಗು ಜನಕಗ್ ತಿಕ್ಕ್‌ದ್ ಸೀತೆಯಾದ್ ರಾವಣನ ಸಾವುಗು ಕಾರಣ ಆಪಲ್‍.

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

[1] ttps://kannada.boldsky.com/inspiration/short-story/the-story-mandodari-ramayana-009440.html

[2] ttps://www.sahapedia.org/who-was-mandodari-not-just-ravanas-wife

[೧]

[೨]

ತೂ ಪಾ ಸಂ ರಾಮಾಯಣೊ
ಇಕ್ಷ್ವಾಕು ರಾಜವಂಶ	ದಶರಥ ಕೌಸಲ್ಯೆ ಸುಮಿತ್ರೆ ಕೈಕೇಯಿ ಶಾಂತಾ ರಾಮ ಭಾರತ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಶತ್ರುಘ್ನ ಸೀತೆ ಊರ್ಮಿಳೆ ಮಾಂಡವಿ ಶ್ರುತಕೀರ್ತಿ ಲವ ಕುಶ (ವಂಶಾವಳಿ)
ವಾನರೆರ್	ಹನುಮಾನ್ ಸುಗ್ರೀವ ವಾಲಿ ಅಂಗಡ ತಾರಾ ರುಮಾ ನಳ ನಿಲ ಕೇಸರಿ ಅಂಜನಾ ಮಕರಧ್ವಜ
ರಕ್ಕಸೆರ್	ರಾವಣ ವಿಭೀಷಣ ಕುಂಭಕರ್ಣ ಇಂದ್ರಜಿತ್ ಅಕ್ಷಯಕುಮಾರ ಅತಿಕಾಯ ಕಬಂಧ ಖಾರ ದುಶನ್ ಮಂಡೋದರಿ ಧನ್ಯಮಾಲಿನಿ ಲವಣಾಸುರ ಮಾಲ್ಯವಾನ್ ಮಾರೀಚ ಮಾಯಾಸುರ ನರಾಂತಕ-ದೇವಾಂತಕ ಪ್ರಹಸ್ತ ಸರಮ ಸುಬಾಹು ಸುಲೋಚನಾ ಸುಮಾಲಿ ಶೂರ್ಪನಖಾ ತಾಟಕಿ ತ್ರಿಜಟಾ ತ್ರಿಶಿರಾ ವಿರಾಧ
ರುಸಿಲು	ಅಗಸ್ತ್ಯ ಅಹಲ್ಯ ಅರುಂಧತಿ ಭಾರದ್ವಾಜ ಕಾಂಭೋಜ ಪರಶುರಾಮ ವಸಿಷ್ಠ ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ ಋಷ್ಯಶೃಂಗ ವಾಲ್ಮೀಕಿ
ಬೇತೆ ಪಾತ್ರೊಲು ಬುಕ್ಕೊ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಲು	ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖಾ ಜಾಂಬವನ್ ಜನಕ ಕುಶಧ್ವಜ ಜಟಾಯು ಮಂಥರೆ ಮಾಯಾ ಸೀತಾ ಸಂಪತ್ತಿ ಶಬರಿ ಶ್ರಾವಣ ವೇದಾವತಿ ಶಂಬುಕ
ಜಾಗೆಲು	ಅಯೋಧ್ಯೆ ಮಿಥಿಲಾ ದಂಡಕಾರಣ್ಯ ಕಿಷ್ಕಿಂಧಾ ಲಂಕಾ ಓಷಧಿ ಪರ್ವತ
ಪುಸ್ತಕೊಲು/ಬಾಗೊಲು	ಬಾಲ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಅರಣ್ಯ ಕಿಷ್ಕಿಂಧಾ ಸುಂದರ ಯುದ್ಧ ಉತ್ತರ
ಆವೃತ್ತಿಲು	ಅದ್ಭುತ ರಾಮಾಯಣ ಆಧ್ಯಾತ್ಮರಾಮಾಯಣಂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ರಾಮಾಯಣ ಆನಂದ ರಾಮಾಯಣ ಭೈತಿಕಾವ್ಯ ಹಿಕಾಯತ್ ಸೆರಿ ರಾಮ ಜಗಮೋಹನ ರಾಮಾಯಣ ಕಾಕಾವಿನ್ ರಾಮಾಯಣ ಕಂಬ ರಾಮಾಯಣಂ ಕೃತ್ತಿವಾಸಿ ರಾಮಾಯಣ ಮಹಾರಾಡಿಯಾ ಲವಾನಾ ಫ್ರಾ ಲಕ್ ಫ್ರಾ ರಾಮ್ ರಘುನಾಥ ರಾಮಾಯಣ ರಾಮಕಿಯನ್ ರಾಮಚರಿತಮಾನಸ್ ರಂಗನಾಥ ರಾಮಾಯಣಮು ರೀಮ್ಕರ್ ಸಪ್ತಕಾಂಡ ರಾಮಾಯಣ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣಮು ವಿಲಂಕಾ ರಾಮಾಯಣ ಯಮ ಜಟ್ಡಾವ್
ಸಮ್ಮಂದೊ ಆಯಿನವು	ರಾಮಲೀಲಾ ವೈದಿಕ-ಪುರಾಣ ಕಾಲಗಣನೆ {{ರಾಮಾಯಣೊನು ಆದರಿಸಯಿನ ಸಿನೆಮೊಲು}}