ಕಾಜಿ
ಕಾಜಿ ಪಂಡ ಕೈಕ್ ದೀಡುನ ಉರುಂಟಾಯಿನ ಒಂಜಿ ವಸ್ತುಂದು ಪನೊಲಿ. ಕಾಜಿಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾದ್ ಗಟ್ಟಿದ ಕಡಗ. ಉಂದು ಭಾರತೊದ ಉಪಖಂಡೊಡ್ದ್ ಪುಟ್ಟೊಂದೊ. ಇಂದೆನ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಲೋಹ, ಮರ, ಕುಪ್ಪಿ, ಮಣ್ಣ್ ಅತ್ತಂಡ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ವಸ್ತುಲೆಡ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಭಾರತೊದ ಉಪಖಂಡೊದ ಪೊಂಜೊನಕುಲು ಎಚ್ಚಾದ್ ದೀಡೊನುನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಭರಣೊ. ಮದಿಮೆಡ್ ಕುಪ್ಪಿದ ಕಾಜಿಲೆನ್ ದೀಡೊಂದು ಪೊಸ ಮದಿಮಾಲೆನ್ ತೂಪುನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದುಂಡು. ಅಕುಲು ಎಡ್ಡೆ ಗಲಿಗ್ಗೆಡ್ ಪೊದು ಪಾತೆರುನ ಬುಕ್ಕೊ ಮದಿಮೆದ ಮೂಹೂರ್ತೊನು ದೀಡೊನುವೆರ್. ಕಾಜಿಲು ಪೊಂಜೊಲೆಗ್ ಮುತೈದೆ ಸಂಕೇತವಾದಿಪ್ಪುಂಡು. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮೊಡು ಕಾಜಿಗ್ ಮಸ್ತ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಿಲೆ ಉಂಡು. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಮದಿಮೆ ಆಯಿನ ಪೊಂಜೊವು ಕಾಜಿ ಇದ್ಯಾಂತೆ ಇಪ್ಪುನವು ಅಸಹ್ಯಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಜವಂತಿಲು ಕಾಜಿಲೆನ್ ದೀಡೊಲಿ ಬುಕ್ಕೊ ಎಲ್ಯ ಜೋಕುಲು ಬಂಗಾರ್ದ ಅತ್ತಂಡ ಬೊಳ್ಳಿದ ಕಾಜಿಲೆನ್ ದೀಡ್ಬೆರ್.
ಬೇತೆ ಬಾಸೆಡ್ ಕಾಜಿ ಪದೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕನ್ನಡೊಡು ಬಳೆ(Baḷe) ಕೈಬಳೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಇಂಗ್ಲಿಸ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಗಲ್ - A bangle worn around the wrist - ಮಣಿಗಂಟ್ದ ಸುತ್ತೂಲ ದೀಡುನವು ಕಾಜಿ. ನೇಪಾಳಿ : चुरा(Chura), ಬೆಂಗಾಲಿ : চুড়ি(churi), ಅಸ್ಸಾಂ: খাৰু(kharu), ತಮಿಳು : வளையல்(Vaḷaiyal), ಹಿಂದಿ : चूड़ी Choodi, ಮರಾಠಿ : बांगडी(Bangadi), ತೆಲುಗು : గాజు(Gāju), ಉರ್ದು : چوڑیاں(Cẖwڑy̰ạں), ಪಾಸ್ತೊ : بنګړې(Bn fast) and ಬಲೂಚಿ: بنگڑي (Bangří).
ಕಾಜಿದ ಬಳಕೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲು, ಪೊಂಜೊನಕುಲು, ಅಬನಕುಲು, ಕಂಡನಿ ಇತ್ತಿನಕುಲು ಅಕ್ಲೆನ ರಡ್ಡ್ ಕೈಕ್ ನಿಲಿಕ್ಕೆ ದೀಡೊನುನ ಕಾಜಿ. ಕಾಜಿಲು ಎಲ್ಯ ಜೋಕ್ಲೆಡ್ದ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಪ್ರಾಯೊದಕುಲುಲಾ ದೀಡೊನ್ಬೆರ್. ಗಲಗಲ ಸಬ್ದೊ ಮಲ್ತೊಂದು ಮಾತೆರೆನ್ಲಾ ತನ್ನ ಕಡೆಕ್ ಗುಮನೊ ದೆಪ್ಪುನಂಚಿತ್ತಿ ಇಸಿಸ್ಟೊದ ಗುಣೊ ಇಂದೆಕ್ಕುಂಡು.[೧] ಕೈಕ್ ಕಾಜಿ ಒಂಬುನಲೆಕೊ ಎಲ್ಯ ಮಲ್ಲ ಕಾಜಿಲೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮಾಂತ ಬಗೆತ ಕಾಜಿಲು ಆಯಾ ಪ್ರಾಯೊಗು ಸಂದುನಂಚನೆ ತಯಾರಾಪುಂಡು. ಬಾಲೆಗ್, ಜವಂತಿಗ್, ಅಪ್ಪೆಗ್, ಮಗಳೆಗ್, ಅಜ್ಜಿಗ್ ಇಂಚ ಅಯಿತ ಪೊರ್ಲುಲಾ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಆಪುಂಡು. ಕೆಲವು ಕಾಜಿಲೆನ್ ಅಜ್ಜಿನಕುಲು ಮಾಂತ್ರೊ ದೀಡುನೆ. ಮದಿಮ್ಮಾಲೆಗ್ ತರೆಡ್ದ್ ಕಾರ್ಗ್ ಮುಟ್ಟ ಬಣ್ಣಬಂಗಾರ್ ದೀಡ್ನಗ ಕೈತ ಕಾಜಿಲಾ ಅಯಿಟ್ ಒಂಜಿ ಬಗೆ. ಆಣ್ ಅತ್ತಂಡ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆಗ್ ದಿಟ್ಟಿ ಆಪುನೆಗ್ ಕಾಜಿ ಪಾಡುವೆರ್. ಕೆಲವು ಆಂಜೋನಕುಲು ಬುಕ್ಕೊ ಪೊಂಜೊನಕುಲು ಕೈ ಅತ್ತಂಡ ಮಣಿಗಂಟ್ದ ಮಿತ್ತ್ ಕಡ(ಕಡಗ - ಬೊಳ್ಳಿದ ಕಾಜಿ, ಬಂಗಾರ್ದ ಕಾಜಿ) ಅತ್ತಂಡ ಕಾರ(ಉಕ್ಕು ಅತ್ತಂಡ ಕರ್ಬೊದ ಕಾಜಿ) ಪನ್ಪುನ ಒಂಜೆ ಕಾಜಿನ್ ದೀಡೊನ್ಬೆರ್. ಸಿಖ್ ಧರ್ಮೊಡು ಸಿಖ್ ಮದಿಮಾಲೆನ ಅಮ್ಮೆ ಮದಿಮಾಯಗ್ ಬಂಗಾರ್ದ ಉಂಗಿಲೊ, ಕಾರಾ ಬುಕ್ಕೊ ಒಂಜಿ ಮೊಹ್ರಾ ದೀಡ್ಬೆ. ಚೂಡಾ ಪನ್ಪುನ ಒಂಜಿ ರೀತಿದ ಕಾಜಿ. ಇಂದೆನ್ ಮದಿಮೆದ ದಿನೊತಾನಿ ಪಂಜಾಬಿ ಪೊಂಜೊನಕುಲು ದೀಡ್ಬೆರ್. ಉಂದು ಬೊಲ್ದು ಬುಕ್ಕೊ ಕಪ್ಪು ಕಲ್ಲ್ದ ಕಾಜಿಲು. ಸಂಪ್ರದಾಯೊದ ಪ್ರಕಾರೊ ಪೊಂಜೊನಕುಲು ದೀಡೊನುನ ಕಾಜಿಲೆನ್ ಕ್ರಯೊಗು ದೆತೊನುಜೆರ್.
ಭಾರತೊದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಸೊದ ಫಿರೋಜಾಬಾದ್ ಕಾಜಿನ್ ಮಲ್ಲಮಟ್ಟ್ಡ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
ಕಾಜಿಲೆನ ಬಗೆಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕಾಜಿನ್ ದೀಡುನ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಸಂದರ್ಬೊನು ತುಳುವೆರ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮುನೆಡ್ ಪನ್ಪೆರ್. ತುಳುನಾಡ್ದ ಬೂತಾರಧನೆಡ್ ಭೂತೊಲೆಗ್ ಕೈಕ್ ಕಟ್ಟುನ ವಿದೊ ವಿದೊತ ಕಾಜಿಲೆನ ಪದೊಕುಲು ತಿಕುಬೊ.[೨]
- ಇಡೆಕ್ಕಾಜಿ
- ಕಟ್ಟಾಜಿ
- ಕಾಮಾಜಿ
- ದಂಡೆಕಾಜಿ
- ಪಟ್ಟಿಕಾಜಿ
- ಪೆರ್ನಡೆಕ್ಕಾಜಿ
- ಬಾಮಕಾಜಿ
ಪ್ರಾಚೀನತೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಸಮುದ್ರೊದ ಚಿಪ್ಪು, ತಾಮ್ರೊ, ಕಂಚಿ, ಬಂಗಾರ್, ಅಗೇಟ್, ಚಾಲ್ಸೆಡೋನಿ ಇಂಚಿತ್ತಿ ವಸ್ತುಲೆಡ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ತ್ನ ಕಾಜಿಲೆನ್ ಭಾರತೊದ ಉಪಖಂಡೊಲೆಡ್ ದಿಂಜ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರೊದ ಜಾಗೆಲೆಡ್ ಉತ್ಖನನ ಮಲ್ತ್ದೆರ್.[೩] A figurine of a dancing girl wearing bangles on her left arm has been excavated from Mohenjo-daro (2600 BC).[೪] ಎಡತ ಕೈಟ್ ಕಾಜಿ ದೀಡೊಂದು ನಲಿಪುನ ಪೊಣ್ಣನ ಪ್ರತಿಮೆನ್ ಮೊಹೆಂಜೊ-ದಾರೊ(ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨೬೦೦)ಡು ಉತ್ಖನನ ಮಲ್ತ್ದೆರ್.[೩] ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೊದ ಕಾಜಿಲೆನ ಬೇತೆ ಉದಾರ್ಮೆಡ್ಬ ಮಹೂರ್ಜರಿದ ಉತ್ಖನನೊಡು ತಾಮ್ರೊದ ಮಾದರಿಲು ತಿಕುದೊ.[೩] ಮೌರ್ಯ(ಕ್ರಿ.ಪೂ ೩೨೨-೧೮೫) ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯೊಗು ಸೇರ್ನ ಅಲಂಕಾರೊದ ಕಾಜಿಲು ಬುಕ್ಕೊ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಲಾಂದ್(ಕ್ರಿ.ಪೂ ೬ನೇ ಶತಮಾನೊ) ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜಾಗೆಡ್ ಬಂಗಾರ್ದ ಕಾಜಿಲೆನ ಮಾದರಿಲು ತಿಕುದೊ.[೩] ಮೌರ್ಯೆರೆ ಕಾಲೊದ ಅಲಂಕಾರೊದ ಚಿಪ್ಪುದ ಕಾಜಿಲೆನ ಉತ್ಖನನ ಮಾಲ್ತ್ದೆರ್.
Gallery
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]-
ತಮಿಳು ಕಾಜಿಲು
-
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಸೊದ ಪೊಂಜೊಲು ದೀಡುನ ರೇಷ್ಮೀ ಕಾಜಿಲು
-
ಬೆಂಗಳೂರು ಪೇಂಟೆದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಾಜಿಲು
-
ಭಾರತೊದ ಪುಷ್ಕರ್ಡ್ ಪೊಂಜೊನಕುಲು ಕಾಜಿ ಮಾರುನೆ
ಕಾಜಿನ ಮಲ್ಪುನ ವಿದಾನೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮಣಿಸರಕ್ಕ್ದ ಅಂಗಡಿಗ್ ಪೋಂಡ ಕೈಕ್ ಪಾಡುನ ಕಾಜಿ, ಕೆಕ್ಕ್ಲ್ಗ್ ಕಟ್ಟುನ ಮಾಲೆ, ಸೊಂಟೊಗು ಕಟ್ಟುನ ಪಟ್ಟಿ ಇಂಚ ಮಸ್ತ್ ಬಣ್ಣಬಂಗಾರ್ ತಿಕುಂಡು. ಅಯಿನ ಬಗೆ ಬಗೆತ ವಸ್ತುಲೆಡ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಎಲಿಮೀನ್ದ ಕಾಜಿ, ಒಲಿತ ಕಾಜಿ, ಕುಪ್ಪಿ ಕಾಜಿ, ರಬ್ಬರ್ ಕಾಜಿ, ಪಂಚಲೋಹದ ಕಾಜಿ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಾಜಿ, ಬಂಗಾರ್ದ ಕಾಜಿ, ಬೊಳ್ಳಿದ ಕಾಜಿ, ಮಣ್ಣ್ದ ಕಾಜಿಲು.
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಣ್ಣೊದ ವಿದೊವಿದೊತ ವಸ್ತುಲೆಡ್ ಕಾಜಿಲೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಈ ಕಾಜಿಲು ಬಣ್ಣೊಡ್ದ್ ಕೂಡ್ದುಂಡು. ಬಡವೆರೆಡ್ದ್ ಶ್ರೀಮಂತೆರೆ ಮುಟ್ಟ ಮಾಂತೆರ್ಲಾ ದೆತೊನುವೆರ್. ಅಯಿತ ಕೆಂಪು ಬುಕ್ಕೊ ಪಚ್ಚೆ ಬಣ್ಣೊದ ಕಾಜಿಲು ಮುತೈದೆಯೆರೆ ಲಕ್ಷಣೊ ಆದುಂಡು. ಮಣ್ಣ್ದ ಕಾಜಿಲು ದಪ್ಪು ಇತ್ತ್ದ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಣ್ಣೊಲೆಡ್ದ್ ತೂಯರ ಸೋಕು ತೋಜುಂಡು. ಇಂಚಿಪದ ದಿನೊಟು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಾಜಿಲೆಗ್ ಪೊಸ ತಲೆಮಾರ್ದ ಪೊಣ್ಣುಜೋಕುಲು ಮರ್ಲಾಪೆರ್. ದಿಂಜ ದಿನೊ ಬಾಳಿಕೆ ಬರ್ಪುನ ಈ ಕಾಜಿಲು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಗಾತ್ರೊಡು ಬುಕ್ಕೊ ಆಕಾರೊಡು ಬಣ್ಣೊಡು ತಿಕುಂಡು. ಬಂಗಾರದ್ ಕಾಜಿಲೆನ್ ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಶ್ರೀಮಂತೆರ್ ಮಾಂತ್ರೊ ದೀಡ್ಬೆರ್. ಮದಿಮೆ ಸಂದರ್ಬೊಡು ಎಚ್ಚ ಗಳಸುವೆರ್. ಬಂಗಾರ್ದ ಬಣ್ಣೊದ ಒಂಜಿ ಗ್ರಾಂದ[೫] ಕಾಜಿಲು ಮಾರ್ಕೆಟ್ಡ್ ತಿಕುಂಡು. ಬಡವೆರ್ ಬಂಗಾರ್ದ ಕಾಜಿ ದೀಡುನ ಆಸೆನ್ ಇಂದಟ್ ಪಡೆವೊನುವೆರ್. ಬೊಳ್ಳಿದ ಕಾಜಿಲೆನ್ ಗಳಸುನ ಕಡಮೆ. ಬೊಳ್ಳಿಗ್ ಬಂಗಾರ್ದ ಲೇಪೊ ಕೊರ್ದ್ ಬಂಗಾರ್ಂದ್ ತೋಜಾವುನ ಕಾಜಿಲೆನ್ ದೀಡುವೆರ್. ಪಂಚಲೋಹದ ಕಾಜಿಲೆನ್ ಬಾಲೆದ ಕೈಕ್ ದೀಡುವೆರ.
ಉಲ್ಲೇಕೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ https://www.google.co.in/#q=bangles
- ↑ ತುಳು ನಿಘಂಟು - ಸಂಪುಟ ಎರಡು, ತುಳು-ಕನ್ನಡ-ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಶಬ್ದಕೋಶ, ೧೯೯೨, ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಗೋವಿಂದ ಪೈ ಸಂಶೋಧನ ಕೇಂದ್ರ, ಎಂ.ಜಿ.ಎಂ. ಕಾಲೇಜು, ಉಡುಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ Ghosh, page 224
- ↑ Ghosh, page 83
- ↑ (one gram gold ornaments)https://www.google.co.in/#q=one+gram+gold+ornaments