ದಿಕ್ಕ್
ದಿಕ್ಕ್ (cardinal direction) ಇನ್ನಗ ಭೂಗೋಳಸಾಸ್ತ್ರೊ (geography) ಡು ಅಂಚನೆ ಭೂಪಟಶಾಸ್ತ್ರೊ (Cartography)ಡು ಭೂಮಿದ ಸಹಜ ಅಯಸ್ಕಾಂತ ಗುಣತ್ತ ಆಧಾರೊದ ಮಿತ್ತ್ಡ್ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆದ ಜಾಗೆಲೆನೆ ಗುರುತ್ ಮಲ್ಪುನ ಒಂಜಿ ವಿದಾನೊ.ದಿಕ್ಕುಗು ದಿಶೆ, ಮೂಲೆ ಇಂದ್'ಲಾ ಪಣ್ಪೆರ್.
ದಿಕ್ಕ್ ಶಬ್ದಾರ್ಥ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ದಿಕ್ಕ್ ಇನ್ಪಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ಶಬ್ಧದ ಅರ್ಥ ಸೂರ್ಯ,ಬೊಲ್ಪು, ತೂ ಇಂದ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಉಂಡು. ಬಹುಷಃ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲೊಡು ಸೂರ್ಯೆ ಮೂಡುನ ಮೂಲೆಗ್ ದಿಕ್ಕ್ ಇನ್ಪಿನ ಬಳಕೆ ಇಪ್ಪೊಡು. ಕ್ರಮೇಣ, ಶಬ್ಧ ಪ್ರಯೋಗೊಡು ವಿಸ್ತರಣೆ ಆದ್ ಮಾತಾ ಮೂಲೆಲೆಗ್ ದಿಕ್ಕುಲು ಇನ್ಪಿನ ಬಳಕೆ ಬತ್ತುದುಪ್ಪೊಡು. ತುಳುನಾಡುದ ಒಂಜಿ ಪುರಾತನ ಜನಾಂಗೊಗು "ದಿಕ್ಕನಕುಲು" ಇಂದ್ ಪಣ್ಪೆರ್. ದಿಕ್ಕನಕುಲು ಇನ್ಪಿನ ಪದ ಪ್ರಯೋಗದ ಮೂಲಾರ್ಥ ಸೂರ್ಯನ ಆರಾಧಕೆರ್ ಇಂದ್ ಆದುಪ್ಪು.
ವಾಸ್ತುಶಾಸ್ತ್ರೊಡು ದಿಕ್ಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಭಾರತ ದೇಶೊಡು ಇಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟೋಣ ಕಟ್ಟುನ ರಚನೆಲೆಗ್ ಸೂತ್ರೊಲೆನ್ ತೆರಿಪಾವುನ ಒಂಜಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಯಿನ ವಾಸ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ ಪರಂಪರೆಡ್ ಬಳಕೆಡ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲೊಡು ಕಟ್ಟೋಣ ಕಟ್ಟುನೆಕ್ಕ್ ಭೂಮಿದ ದಿಕ್ಕುಲು ಮುಖ್ಯವಾಯಿನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸೊಂದು ಇತ್ತಾ. ಇಂಚೊಗುಲಾ ಮಸ್ತ್ ಜನಕುಲು ಇಲ್ಲ್ ಕಟ್ಟೋಣ ಕಟ್ಟುನಗ ವಾಸ್ತು ಸೂತ್ರಲೆನ್ ಪರಿಗಣನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
ಭೂಪಟ ರಚನೆಡ್ ದಿಕ್ಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಜನಸಾಮಾನ್ಯರೆಗ್ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲೊರ್ದಿಂಚಿ ನಾಲ್ ಪ್ರಧಾನ ದಿಕ್ಕ್ಲು ಮಾಂತ್ರೊ ಪರಿಚಯ. ಆಂಡ ತೆರಿದನಕೆಲೆಗ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು, ಅಂಚನೆ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭೂಪಟೊಲೆಡ್ ನಾಲ್ ಪ್ರಧಾನ ದಿಕ್ಕ್ಲು ಬೊಕ ನಾಲ್ ಉಪ ದಿಕ್ಕ್ಲು ಸೇರ್ದ್ ಒಟ್ಟುಗು ಎಣ್ಮ ದಿಕ್ಕುಲೆನ್ ಗುರುತು ಮಲ್ಪುನ ಪದ್ಧತಿ ಉಂಡು. ಭೂಪಟ ರಚನೆಗ್ ಪದಿನಾಜಿ ದಿಕ್ಕುಲೆನ್ ಗುರುತಿಸಾವುನ ಪದ್ಧತಿಲಾ ಉಂಡು.
ಪ್ರಧಾನೊ ದಿಕ್ಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾರೂಪೊಡು ಭೂಮಿದ ನಾಲ್ ಪ್ರಧಾನ ದಿಕ್ಕುಲು ಇಂಚ ಉಲ್ಲಾ:
- ಬಡಕ್ಕಾಯಿ, (ಬಡಕಾಯಿ, ಉತ್ತರ, North, N) : ಸೂರ್ಯೆ ಮೂಡುನ ದಿಕ್ಕುಗು ದತ್ತ ಮರ್ಗಿಲ್'ಡ್ ಲಂಬ ಕೋನ (90ಡಿಗ್ರಿ)ದ ದಿಕ್ಕು.
- ಮೂಡಾಯಿ, (ಪೂರ್ವ, East, E ): ಸೂರ್ಯೆ ಮೂಡುನ ದಿಕ್ಕು
- ತೆನ್ಕಾಯಿ,(ತೆಂಕಾಯಿ, ದಕ್ಷಿಣ, South, S) : ಸೂರ್ಯೆ ಮೂಡುನ ದಿಕ್ಕುಗು ಬಲ್ತತ್ತ ಮರ್ಗಿಲ್'ಡ್ ಲಂಬ ಕೋನ (90ಡಿಗ್ರಿ)ದ ದಿಕ್ಕು.
- ಪಡ್ಡಾಯಿ, (ಪಶ್ಚಿಮ, West, W): ಸೂರ್ಯೆ ಕಂತುನ ದಿಕ್ಕು
ಉಪ ದಿಕ್ಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕನ್ನಡೊ/ಸಂಸ್ಕೃತೊದ ನಾಲ್ ಉಪದಿಕ್ಕುಲೆನ್ ತುಳುಟು ಕನ್ನಡೊಡು ಲೆಪ್ಪುನಂಚನೆ ಗಳಸುವೆರ್.
- ಈಸಾನ್ಯೊ(North-east, NE, ಬಡ(ಗ)ಮೂಡಾಯಿ): ಬಡಕಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಮೂಡಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಲೆನ ಸರಿ ನಡುತ(45 ಡಿಗ್ರಿದ) ದಿಕ್ಕ್
- ಆಗ್ನೆಯೊ (South-east,SE, ತೆಂಕುಮೂಡಾಯಿ); ತೆನ್ಕಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಮೂಡಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಲೆನ ಸರಿ ನಡುತ(45 ಡಿಗ್ರಿದ) ವಿಭಾಜಕ ದಿಕ್ಕ್
- ನೈರುತ್ಯೊ(South-west, SW, ತೆಂಕುಪಡ್ಡಾಯಿ) ತೆನ್ಕಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಡ್ಡಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಲೆನ ಸರಿ ನಡುತ(45 ಡಿಗ್ರಿದ) ದಿಕ್ಕ್
- ವಾಯುವ್ಯೊ (North-west, NW, ಬಡ(ಗ)ಪಡ್ಡಾಯಿ):ಬಡಕಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಡ್ಡಾಯಿ ದಿಕ್ಕುಲೆನ ಸರಿ ನಡುತ(45 ಡಿಗ್ರಿದ) ದಿಕ್ಕ್
ಪದಿನಾಜಿ ದಿಕ್ಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ನಾಲ್ ಪ್ರಧಾನ ದಿಕ್ಕುಲು- ಬಡಕಾಯಿ, ಮೂಡಾಯಿ, ತೆಂಕಾಯಿ, ಪಡ್ಡಾಯಿ
- ನಾಲ್ ಉಪದಿಕ್ಕುಲು- ಈಸಾನ್ಯೊ, ಆಗ್ನೆಯೊ, ನೈಋತ್ಯೊ,ವಾಯುವ್ಯೊ
- ಒರಿದಿನ ಎಣ್ಮ ನಡುತ ದಿಕ್ಕುಲು-
- ಬಡಕಾಯಿ-ಬಡಕಾಯಿ-ಮೂಡಾಯಿ.. North North East , (NNE)
- ಮೂಡಾಯಿ-ಬಡಕಾಯಿ-ಮೂಡಾಯಿ.. East North East, (ENE)
- ಮೂಡಾಯಿ-ತೆಂಕಾಯಿ-ಮೂಡಾಯಿ.. East South East, (ESE)
- ತೆಂಕಾಯಿ--ತೆಂಕಾಯಿ -ಮೂಡಾಯಿ.. South South East, (SSE)
- ತೆಂಕಾಯಿ--ತೆಂಕಾಯಿ-ಪಡ್ಡಾಯಿ.. South South West, (SSW)
- ಪಡ್ಡಾಯಿ-ತೆಂಕಾಯಿ-ಪಡ್ಡಾಯಿ.. West South West, (WSW)
- ಪಡ್ಡಾಯಿ-ಬಡಕಾಯಿ-ಪಡ್ಡಾಯಿ.. West North West (WNW).....ಬೊಕ
- ಬಡಕಾಯಿ-ಬಡಕಾಯಿ-ಪಡ್ಡಾಯಿ... North North West, (NNW