ಬಜ್ಜೆಯಿ
ಬಜ್ಜೆಯಿ ಅಪಿನ ಮರೊಕ್ಕ್ ಕಂಗ್ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ನೀರಾವರಿ ಜಾಗೆಡ್‍ ಉಂದೆನ್‍ ಬುಲೆಪಾವೆರ್. ಬಚ್ಚಿರೆ ತಿನ್ನಗ ಬಜ್ಜೆಯಿ ಬೋಡೇ ಬೋಡು.[೧] ಬಜ್ಜೆಯಿನ್ ಬಣ್ಣ ಪಾಡ್ಯರೆಲಾ ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್.[೨] ಮರ್ದ್‍ಗ್‍ಲಾ ಉಪಯೋಗ ಅಪುಂಡು.
ವಾಣಿಜ್ಯ ಬುಲೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಬಜ್ಜೆಯಿ ಉಂದು ಬೆನ್ನಿದಾಯನ ಮುಕ್ಯೊ ಬುಲೆ. ತುಳುನಾಡ್‍ದ್ ಬೆನ್ನಿದಕ್‍ಲ್ ಕಂಗ್‍ಲೆನ್ ನಡ್‍ದ್ ಬುಲೆಪ್ಪಾದ್ ಅಕ್ಲೆನ ಜೀವನ ನಡಪಾಯೆರೆ ಬೋಡಾದ್ ಬಜ್ಜೆಯಿನ್ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬುಲೆಯಾದ್ ಬುಲೆಪ್ಪಾವೆರ್
- ಬಜ್ಜೆಯಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬುಲೆ ಆಂಡಲಾ ಅವು ಬಾರ್ದ ಬುಲೆತ್ತ ಬೊಕ್ಕದ ಸ್ಥಾನೊನು ಪಡೆತ್ಂಡ್. ಬಚ್ಚಿರೆದೊಟ್ಟಿಗೆ ಬಜ್ಜೆಯಿ ಕೊರ್ಂಡ ಮಾತ್ರ ಬುಳ್ಯೊವೀಳ್ಯ ಪಗತೊನಿಯೆರೆ ಆಪುಂಡು ಪನ್ಪಿನಾತೆಕ್ಕ್ ಮುಟ್ಟ ಬೈದ್ಂಡ್.
ಗಲಸುನೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಈ ಬಚ್ಚಿರೆ ಬಜ್ಜೆಯಿನ್ ಒವ್ವೇ ಒಂಜಿ ಎಡ್ಡೆ ಬೇಲೆ ಸುರು ಮಲ್ಪುನಗ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕೊರಿಯೆರೆ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್, ಒವ್ವೊಂಜಿ ಲೇಸ್ ಕಟ್ಟ್, ಕಜ್ಜೊಲೆನ್ ನಡಪುಡಿಯೆರೆ ಒಮ್ಮತೊನು ತೆರಿಪಾಯೆರೆಲಾ ಗಲಸುನವು ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಒರಿದ್ ಬೈದ್ಂಡ್.
- ಬಜ್ಜೆಯಿನ್ ದರ್ತ್‌ದ್ ಪೂಲು ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಬಚ್ಚಿರೆ ಸುಣ್ಣದೊಟ್ಟಿಗೆ ತಿನ್ಪೆರ್ - ಅಪಗ ಅವು ಬಚ್ಚಿರೆ ಪೂಲುಂದು ಆಪುಂಡು. ಬಜ್ಜೆಯಿ ಆಪಿ ಕಂಗ್‍ಡ್ ಪಾಲೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಐಟ್‍ ಉನ್ಪಿನ ಪ್ಲೇಟ್‍, ತಿನ್ಪಿನ ತಟ್ಟೆ, ಮಂಡೆಗ್‍ ದೀಪುನ ಮುಟ್ಟಾಲೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
- ರಡ್ಡ್ ಬಚ್ಚಿರೆ, ರಡ್ಡ್ ತುಂಡು ಬಜ್ಜೆಯಿದ ಪೂಲು, ಸುಣ್ಣ, ಬೊಕ್ಕ ಪುಗೆರೆ ಪಾಡ್‍ದ್‍ ಅಂಗಡಿಲೆಡ್ ಮಾರಿಯೆರೆ ದೀಪೆರ್ ನೆಕ್ಕ್ ಬೀಡ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್.
- ಬಜ್ಜೆಯಿನ್ ಮಲ್ಲ ಮಟ್ಟೊಡು ಬುಲೆಪಾವೆರ್. ಬಜ್ಜೆಯಿದ ಮರೊಕ್ಕು(ಕಂಗ್‍ಗ್) ಬಜ್ಜಿರೆದ ಬೂರು, ಎಡ್ಡೆಮುಂಚಿದ ಬೂರು ಬುಡ್ಡು ಇಡೆ ಬುಲೆಲಾ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
- ಬಚ್ಚಿರೆ ತಿನಿಯೆರೆ, ಬೀಡ ಕಟ್ಯರೆ, ಬೊಂಬಾಯಿ ಬೀಡ ಮಲ್ಪೆರೆ, ಮುಟ್ಟಾಲೆ ಮಲ್ಪರೆ, ಮೀನ್‍ದ ಪುಡಯಿದ ಅಡಿಟ್ಟ್ ದೀಪಿ ಪಾಲೆಗ್‍, ಗಗ್ಗರ ಕಟ್ಟನಗ, ಅಣಿ ಕಟ್ಟನಗ ಪಾಲೆ, ಒಣಸ್‍ದ ಬಟ್ಟಲ್‍, ಕಜಿಪುದ ತಟ್ಟೆ, ದೇವೆರೆಗ್‍ ಪಿಂಗಾರೊಗು, ದೊಂಪ ಪಾಡ್ಯೆರೆ ಆಡ್ಡೊಗು, ತಲಕೆ ಮಲ್ಪರೆ ಇಂಚ ಮಾತೆಕ್ಕ್‌ಲಾ ಕಂಗ್ ಬೋಡೇ ಬೋಡು. ಬಜ್ಜೆಯಿಡ್ ಚಾತ ಪೊಡಿ ಮನ್ಪುನ ವಿಧಾನೊನ್ ಪೊಸತಾದ್ ನಾಡ್ ಪತ್ತ್‌ದೆರ್.
ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಡ್ ಕಂಗ್‍ದ ಪಿಂಗಾರೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕಂಗ್‍ದ ಬುಲೆಕ್ಕ್ ಬಜ್ಜೆಯಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಬಜ್ಜೆಯಿದ ಮರ ಫಲ ಕೊರಿಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ಪುನಗ ಕೊರಲ್‍ದ ಲೆಕ ಬರ್ಪಿನೆಕ್ ಪಿಂಗಾರ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಈ ಪಿಂಗಾರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರನೆಡ್ ಮಸ್ತ್ ಬಳಕೆಡ್ಉಂಡು, ಕೋಲ, ಮಾರಿ ಪೂಜೆ, ದೇವಸ್ಥಾನ, ಇಂಚ ಮಾತಾ ಕಡೆಟ್‍ಲಾ ಉಪಯೋಗ ಆಪುಂಡು. ಆಂಡ ಹೆಚ್ಚ ಉಪಯೋಗ ಆಪಿನಿ ನಾಗಾರಾಧನೆಡ್. ಮಾತಾ ಆಚರಣೆಲೆಡ್ ಪ್ರಸಾದ ಕೊರ್ನಗ ಪಿಂಗಾರನೆ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಪ್ರಸಾದ ಆದ್ ತಿಕ್ಕಿನ ಪಿಂಗಾರೊನು ಪೊಂಜೋವುಲು ತರೆಕ್ ದೀಪೆರ್, ಅಂಜೋವುಲು ಕೆಬಿಕ್ಕ್ ದೀವೊನುವೆರ್.