ರಾಮ

ರಾಮ
The Ideal Man Embodiment of Dharma
Member of ದಶಾವತಾರ
Rama holding arrows, early 19th century depiction
ದೇವನಾಗರಿ	राम
ಸಂಸ್ಕೃತ	Rāma
Affiliation	ವಿಷ್ಣು ದೇವೆರೆನ ೭ನೇ ಅಬತಾರ
ಸುರುತಾರ್	Dasharatha
ನನತಾರ್	Lava
ಇಪ್ಪುನ ಜಾಗೆ	Ayodhya Saket
ಮಂತ್ರ	Jai Shri Ram Hare Rama
ಹತಾರ್	Bow and arrows
ಪಟ್ಯೊ	Ramayana Versions of Ramayana
ಲಿಂಗ	Male
ಪರ್ಬ	Rama Navami Vivaha Panchami Deepavali Dusshera
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಇಸಯೊಲು
ಪುಟ್ಟು ಪುದರ್	Ayodhya, Kosala (present-day Uttar Pradesh, India)
ತೀರಿನ/ಮೋಕ್ಷ	Sarayu River, near Ayodhya
ಪೋಷಕೆರ್	ದಶರಥ (ಅಮ್ಮೆ) ಕೌಸಲ್ಯಾ (ಅಪ್ಪೆ) Kaikeyi (step-mother) Sumitra (step-mother)
ಸಹೋದರ/ರಿ	Lakshmana (half-brother) Bharata (half-brother) Shatrughna (half-brother)
ಸಂಗಾತಿ	ಸೀತೆ
ಸಂತತಿ	Lava (son) Kusha (son)
ರಾಜವಂಸೊ	Raghuvamsha-Suryavamsha

Dashavatara Sequence
Predecessor	Parashurama
Successor	Krishna

ಶ್ರೀರಾಮ ಸೀತಾ

ರಾಮೆ ಬಿಲ್ಲ್ ಪೊಳಿತ್‌ದ್ ಸೀತೆನ್ ಮದಿಮೆ ಆಪೆ

ರಾಮನ ಪೂರ್ಣ ಪುದರ್ ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರ ಪಂಡ್‌ದ್. ಶ್ರೀ ರಾಮ ದೇವೆರ್ ಸೂರ್ಯ ವಂಶೊಡು ಪುಟ್ಟಿನಾರ್. ಹಿಂದುಲು ಶ್ರೀರಾಮನ್ ಆದರ್ಶವ್ಯಕ್ತಿ ಅಂಚನೆ ವಿಷ್ಣುನ ಏಳ್‌ನೆ ಅವತಾರಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಭಾರತೊಡು ರಾಮನ ಆಳ್ವಿಕೆದ ಕಾಲ ಮಸ್ತ್ ಸುಭಿಕ್ಷವಾದಿತ್ತ್‌ದ್ ನ್ಯಾಯ, ನೀತಿಡ್ ಪ್ರಜೆಕುಲು ಬದುಕೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಅಯೋಧ್ಯೆದ ರಾಜೆಯಾದಿತ್ತಿನ ದಶರಥನ ನಾಲ್ ಜನ ಜೋಕುಳೆಡ್ ಮಲ್ಲಾಯೆ ರಾಮೆ. ಆಯನ ಅಪ್ಪೆ ಕೌಸಲ್ಯೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣೆ, ಭರತೆ, ಶತ್ರುಘ್ನೆರ್ ಆಯನ ಮೆಗ್ಯನಕುಲು. ಭರತನ ಅಪ್ಪೆ ಕೈಕೇಯಿ. ಲಕ್ಷ್ಮಣೆ ಶತ್ರುಘ್ನೆರೆನ ಅಪ್ಪೆ ಸುಮಿತ್ರೆ. ಸೀತೆ ರಾಮನ ಬುಡೆದಿ. ರಾಮಗ್ ಲವೆ ಬೊಕ್ಕ ಕುಶೆ ಪನ್ಪಿ ರಡ್ಡ್ ಜೋಕುಲು. ರಾಮನ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆನ್ ಪನ್ಪಿನ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣ. ರಾಮಾಯಣ ಮಹಾಕಾವ್ಯೊನು ಆಟಿ ತಿಂಗೊಳುಡು ಪಾರಾಯಣ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಎಡ್ಡೆ ಪನ್ಪುನವು ನಂಬಿಕೆ.

ರಾಮನ ಪುಟ್ಟು

ಅಯೋಧ್ಯೆದ ರಾಜೆ ದಶರಥಗ್ ಜೋಕುಲು ಇಜ್ಜಾಂದಿನೆಡ್ದಾತ್ರ ತನ್ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಏರ್ ಪನ್ಪುನ ಬಗೆಟ್ ಚಿಂತೆಡ್ ಉಪ್ಪುವೆ. ಮಂತ್ರಿಲು ಅಂಚನೆ ಪುರೋಹಿತರೆನ ಸಲಹೆದಂಚನೆ ಪುತ್ರಸಂತಾನೊಗು ಬೋಡಾದ್ ಪುತ್ರಕಾಮೇಷ್ಟಿ ಯಾಗ ಮಲ್ಪುವೆ. ಯಜ್ಞಕುಂಡೊಡ್ದು ಪುಟ್ಟ್‌ದ್ ಬತ್ತಿನ ದೈವೀ ಪುರುಷ ದಶರಥಗ್ ಪ್ರಸಾದ (ಪಾಯಸ) ಇತ್ತಿನ ಬಂಗಾರ್ದ ಕಲಶೊನು ಕೊರ್ದು ಅವೆನ್ ರಾಣಿನಕುಲೆಗ್ ಕೊರಿಯೆರೆ ಪನ್ಪೆರ್. ದಶರಥ ಅವೆನ್ ಮೂಜಿ ರಾ‍ಣಿಲಾಯಿನ ಕೌಸಲ್ಯೆ, ಸುಮಿತ್ರೆ ಬೊಕ್ಕ ಕೈಕೇಯಿಗ್ ಪಟ್ಟ್‌ದ್ ಕೊರ್ಪೆ. ಕಾಲ ಕ್ರಮೇಣ ಅಕುಲು ಬಂಜಿನಕುಲಾದ್ ನಾಲ್ ಜೋಕುಲೆನ್ ಪೆದ್ದುವೆರ್. ರಾಣಿ ಕೌಸಲ್ಯೆಗ್ ಮಲ್ಲ ಮಗೆಯಾದ್ ರಾಮೆಲ ಕೈಕೇಯಿಗ್ ಭರತೆಲ ಬೊಕ್ಕ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಬೊಕ್ಕ ಶತ್ರುಘ್ನೆರ್ ಸುಮಿತ್ರೆನ ಜೊಕುಲಾದ್ ಪುಟ್ಟುವೆರ್

ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ

ರಾಮೆ ಬೊಕ್ಕ ಲಕ್ಷ್ಮಣ, ಭರತೆ, ಶತ್ರುಘ್ನೆ ನಾಲ್ ಜನಲ ವಸಿಷ್ಠೆರೆನ ಆಶ್ರಮೊಡು ಇತ್ತ್‌ದ್ ವಸಿಷ್ಠೆರೆಡ್ದ್ ಬಿಲ್ಲುವಿದ್ಯೆ, ಶಾಸ್ತ್ರಲೆಡ್ ಪ್ರಾವಿಣ್ಯತೆ ಪಡೆಪೆರ್ ಗುರುಕುಲೊಡು ವಿದ್ಯೆ ಕಲ್ತಿನ ರಾಮೆ ೧೬ ವರ್ಷ ಪ್ರಾಯೊ ದಿಂಜಿನಗ ವೇದ ಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರವಿಣೆಯಾಪೆ. ಒಂಜಿ ದಿನ ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರೆ ಮುನಿಕುಲು ರಾಜ್ಯೊಗು ಬತ್ತ್‌ದ್ ದಶರಥಡ ಎಂಕುಲೆನ ಯಜ್ಞ ಯಾಗಾದಿಲೆಗ್ ತೊಂದರೆ ಕೊರೊಂದಿಪ್ಪುನ ರಾಕ್ಷಸೆರೆಡ್ದ್ ರಕ್ಷಣೆಗ್ ಬೋಡಾದ್ ರಾಮನ್ ಎನ್ನ ಒಟ್ಟುಗು ಕಡಪಾದ್ ಕೊರೊಡುಂದು ಕೆನುವೆರ್. ಮನ್ಸಸ್ಸ್ ಇಜ್ಜಿಂಡಲ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರೆರೊಟ್ಟಿಗೆ ರಾಮ ಲಕ್ಷ್ಮಣೆರೆನ್ ಕಡಾಪಾದ್ ಕೊರಿಯೆರ್ ದಶರಥ ರಾಜೆ ಒತ್ತೊನುವೆ. ಈ ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಲ್ಲು ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ ಮುನಿಕುಲೆನ ಕರ್ತವ್ಯೊನು ಪೂರೈಸಬೆರ್ ಮುಕುಲೆನ ಸಾಮರ್ಥಿಗೆಗ್ ಮೆಚ್ಚಿದ್ ಖುಷಿಯಾದ್ ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ ಮುನಿಕುಲು ಅಕುಲೆಗ್ ಕೆಲವು ದಿವ್ಯಾಸ್ತ್ರೊಲೆನ್ ಅನುಗ್ರಹ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರೆರೊಟ್ಟಿಗೆ ಪಿರ ಬನ್ನಗ ಕಡೆಕ್ ಅಕುಲು ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯೊಗು ಬರ್ಪೆರ್.

ಸೀತಾ ಸ್ವಯಂವರ

ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯೊದ ಜನಕ ಮಹಾರಾಜೆ ತನ್ನ ಮಗಳ್ ಅಪ್ರತಿಮ ಸುಂದರಿ ಸೀತೆಗ್ ಮದಿಮೆದ ಅಂದಾಜಿ ಮಲ್ಪುವೆ. ಯೋಗ್ಯವಾಯಿ ಆಣನ್ ಆರಿಸಾಯೆರೆ ಬೋಡಾದ್ ಸ್ವಯಂವರ(ಪಂಥೊ) ಏರ್ಪಾಡ್ ಮಲ್ತ್‌ದುಪ್ಪುವೆ. ತನ್ನ ಆಸ್ಥಾನೊಡುಪ್ಪುನ ಶಿವ ಧನುಸ್ಸುನು ಏರ್ ಎದೆಯೀರಿಸವೆರೊ ಅಕುಲೆಗ್ ತನ್ನ ಮಗಳ್ ಸೀತೆನ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಕೊರ್ಪುನೆ ಪಂದ್ ಡಂಗುರ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಮಸ್ತ್ ರಾಜಾದಿರಾಜೆರ್ ಬತ್ತ್‌ದ್ ವಿಫಲ ಯತ್ನ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಪಿರ ಪೋಪೆರ್. ಕಡೆಕ್ ರಾಮೆ ಜನಕ ಮಹಾರಾಜನ ಆಸ್ಥಾನೊಗು ಬರ್ಪೆ. ರಾಮೆ ಜನಕನ ಆಸ್ಥಾನೊಗು ಬತ್ತ್‌ದಾನಗ ರಾಮನ ಪೊರ್ಲು ತೂದು್ ಜನಕ ಮಹಾರಾಜಗ್ ಖುಷಿಯಾಪುಂಡು. ಐನ್ ಸಾವಿರ ಜನೊಕುಲು ಎನ್ಮ ಚಕ್ರದ ರಥೊಟು ಆಸ್ಥಾನೊಗು ಒಯ್ಯಿತ್ತೊಂದು ಬತ್ತಿನಂಚಿನ ಆ ವಿಶೇಷ ಬಿಲ್ಲ್‌ನ್ ರಾಮೆ ಭಾರಿ ಸುಲಬೊಡು ಪೊಳಿಪುನಂಚ ಬಗ್ಗಾವೆ. ಜನಕಮಹಾರಾಜಗ್ ಮಸ್ತ್ ಖುಷಿಯಾಪುಂಡು ಎನ್ನ ಮಗಳೆಗ್ ಯೋಗ್ಯವಾಯಿನ ಆಣ್ ತಿಕ್ಕಿಯೆ ಪನ್ಪಿ ಸಂತೊಸೊಡು ತನ್ನ ಲಾವಣ್ಯವತಿ ಮಗಳೆನ್ ರಾಮಗ್ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ತ್ ಕೊರ್ಪೆ. ಗೌಜಿದ ಮದಿಮೆ ಕರಿದ್ ಪೊಸಜೋಡಿಲು ಅಯೋಧ್ಯೆಗ್ ಬರ್ಪೆರ್.

ವನವಾಸ

ರಾಜ ದಶರಥೆ ತನ್ನ ಮಲ್ಲ ಮಗೆ ರಾಮನ್ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಮಲ್ಪೊಡು ರಾಮನ್ ಯುವರಾಜೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ನಿರ್ಧಾರ ಮಲ್ಪುವೆ ಊರು ಪೂರಾ ಡಂಗುರ ಮಲ್ಪಾವೆ.ಆಯನ ಪ್ರಜೆಕುಲು ಡಂಗುರ ಕೆನ್ದ್ ಖುಷಿಯಾಪೆರ್. ಇಡೀ ಅಯೋಧ್ಯೆ ನಗರ ಈ ಉತ್ಸವೊನು ಭಾರಿ ಗೌಜಿಡ್ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುನ ತಯಾರಿ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಕೈಕೆನ ದಾಸಿ ಮಂಥರೆ ಉಂದೆನ್ ಪೂರಾ ತೆರಿಯೊಂದು ಪೋದು ಕೈಕೆಗ್ ದುರ್ಬೋಧನೆ ಕೊರ್ಪಲ್. ರಾಮಗ್ ಪಟ್ಟಾಭೀಷೆಕದ ತಯಾರಿ ಆವೊಂದುಂಡು ನಿನ್ನ ಮಗೆ ಭರತಗ್ ರಾಜ್ಯ ಕೈತತ್ತ್‌ದ್ ಪೋಪುಂಡತ್ತಂದ್ ಪನ್ನಗ ಕೈಕೆಗ್ ಕೋಪ ಬೇಜಾರ್ ರಡ್ಡ್‌ಲ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅಪುಂಡು. ದಶರಥೆ ಪಟ್ಟಾಭೀಷೆಕದ ಪೂರ್ವ ತಯಾರಿದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಮರ್ಶೆಗ್ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿ ಕೈಕೇಯಿ ಇತ್ತ್‌ನಾಡೆ ಬರ್ಪೆ. ಬನ್ನಗ ಕೈಕೆ ಬುಳಿತೊಂದುಲ್ಲಲ್. ದಶರಥಗ್ ಚಿಂತೆ ಆಪುಂಡು ದಾದ ವಿಷಯಂದ್ ಕೇನ್‌ನಗ ಕೈಕೇಯಿ, ಮಸ್ತ್ ವರ್ಷೊಗು ದುಂಬು ದಶರಥೆ ಆಳೆಗ್ ಕೊರ್ದಿತ್ತಿನ ವರೊಕುಲೆನ್ ನೆಂಪು ಮಲ್ಪುವಳ್. ಆ ವರೊನು ಯಾನೆ ಇತ್ತ್ ಕೇನುವೆ ಅವೆನ್ ಈರ್ ಇತ್ತೆ ನಡಪಾದ್ ಕೊರ್ಂಡ ಎಂಕ್ ಸಮಾಧಾನ ಆಪುಂಡು ಪನ್ಪಾಳ್. ಆಳ್ ವರ ಕೇನುನ ಪ್ರಕಾರ ತನ್ನ ಮಗೆ ಭರತನ್ ಯುವರಾಜಯಾದ್ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ಮಲ್ಪೊಡು ರಡ್ಡ್‌ನೆದ ಆದ್ ರಾಮನ್ ಪದಿನಾಲ್ ವರ್ಷಕಾಲ ವನವಾಸಗೊ ಕಾಡ್‌ಗ್ ಕಡಪಾದ್ ಕೊರೊಡುಂಡು ಕೇನ್ವಳ್. ಬೇಜಾರಾಯಿನ ದಶರಥೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ್ ಆಳೆನ ವರೊನು ಈಡೇರಿಸಾವೊಡಾಪುಂಡು. ಆದರ್ಶ ಪುತ್ರೆ ರಾಮೆ ದಶರಥಡ ಪನ್ಪೆ ಇರೆನ ಪಾತೆರೊ ಯಾನ್ ನಡಪಾದ್ ಕೊರ್ಪೆ ಸಿಂಹಾಸನದ ಮಿತ್ತ್ ಎಂಕ್ ದಾಲ ಆಸೆ ಇಜ್ಜಿ ಬೇಜಾರ್ ಮಲ್ಪಂದೆ ವನವಾಸಗೊ ಕಡಪಾದ್ ಕೊರ್ಲೆ ಪಂದ್ ಕಾಡ್‌‍ಗ್ ಪಿದಡಿಯೆರೆ ತಯಾರಾಪೆ. ಆಯನ ಕೈಪತ್ತಿ ಬುಡೆದಿ ಸೀತೆ ಬೊಕ್ಕ ಮೆಗ್ಯೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣೆ ರಾಮನ ಒಟ್ಟುಗು ಕಾಡ್‌ಗ್ ಪೋಪೆರ್. ಕೆಲವು ದಿನೊಟು ದಶರಥ ಪುತ್ರ ಶೋಕೊಡು ಸಯಿಪೆ.