ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬಂಗಾಳಿ ಬಾಸೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯರ್ದ್, ಒಂಜಿ ಸೊತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬಂಗಾಳಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉಪಭಾಷೆಗಳ ನಕ್ಷೆ

ಬೆಂಗಾಲಿ (bɛnˈɡɔːl i / ben - GAW ben- lee),[][] ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ್ ಅಯಿತ ಉಚ್ಚಾರಣೆ: (ˈbaŋla)ಡೋನಿಮ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ ( বাংলা), ಉಂದು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಬಂಗಾಳ ಪ್ರದೇಸೊಗು ನೆರೆಕರೆತ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಬಾಸೆಯಾದುಂಡು. 2017ನೆ ಪೊರ್ತುಗು ಸರಿಸುಮಾರ್ 234 ಮಿಲಿಯನ್ ನೆರೆಕರೆತ ಬಾಸಿಕೆರ್ ಬುಕ್ಕೊ 39 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನೊ ರಡ್ಡನೆ ಬಾಸೆ ಪಾತೆರೊಂದಿತ್ತೆರ್‌ಗೆ. ದೇಸೊ ಎಚ್ಚ ಜನೊ ಪಾತೆರುನ ಬಾಸೆಡ್ ಬಂಗಾಳಿ ಆಜನೆ ಸ್ತಾನೊ ಬುಕ್ಕೊ ಪ್ರಪಂಚೊದ ಒಟ್ಟು ಪಾತೆರುನಕ್ಲೆ ಸಂಕ್ಯೆಡ್ದ್ ಏಳನೆದ ಸ್ತಾನೊದ ಬಾಸೆಯಾದುಂಡು. ಬಂಗಾಳಿ ಐನನೇ ಎಚ್ಚ ಪಾತೆರುನ ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಬಾಸೆ.

ಬಂಗಾಳಿ ಅತ್ತಮಡ ಬಾಂಗ್ಲ ಇಂಡೊ-ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಪಂಗಡೊಗು ಸೇರ್ನ ಬಾಸೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಬುಕ್ಕೊ ಪಾಳಿ ಬಾಸೆಲೆನ್ ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ದ್ ಹೊಂದ್‍ನ ಈ ಬಾಸೆ, ಭಾರತೊದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯ ಬಾಸೆ ಬುಕ್ಕೊ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರಬಾಸೆ. ಸುಮಾರ್ ೨೦.೭ ಕೋಟಿ ಜನೊ ಈ ಬಾಸೆನ್ ಪಾತೆರುವೆರ್.

ಬಂಗಾಳಿ ಬಾಸೆ - ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ರಾಜ್ಯೊದ ಬಾಸೆ. ನೆರೆಕರೆತ ಬಾಂಗ್ಲದೇಸೊಡು ರಾಷ್ಟ್ರಬಾಸೆ: ಗಂಗಾ ಸುದೆ ಬರಿತ ಬಡೆಕಾಯಿ ಬುಕ್ಕೊ ಮೂಡಾಯಿ ಬಾಗೊಡು ಪರಡ್‍ನ ಬಂಗಾಳ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊದ ಜನೊಕ್ಲೆ ಬಾಸೆ. ಉಂದು ಇಂಡೋ ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷಾವರ್ಗೊದ ಮುಕ್ಯ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ಒಂಜಾದುಮಡು, ಮಾಗಧಿ ಅಪಭ್ರಂಶದ ದುಂಬುಡ್ದೇ ವಿಕಾಸೊ ಆಯಿನೆಂದೆ ಬಾಸೆದ ತಜ್ಞೆರೆ ಅಬಿಪ್ರಾಯೊ. ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲ ದೇಸೊಲೆಡ್ ವಾಸೊಡಿಪ್ಪುನ ಸುಮಾರ್ 80,000,000 ಜನೊ ಈ ಬಾಸೆನ್ ಪಾತೆರ್‌ಬೆರ್.

ಬಂಗ ಪನ್ಪಪುನ ಪದೊಕ್ ಆಲ್ ಪ್ರತ್ಯಯೊ ಸೇರ್‌ಂಡ ಬಂಗಾಲಿ (ಬಂಗಾಳಿ) ಪದ ರೂಪೊ ಪಡೆವುಂಡು. ಈ ಪದ ಬಾಸೆದ ಸೂಚಕ, ಜಾಗೆದ ಸೂಚಕ, ಅಂಚನೆ ಜನಸಮುದಾಯೊದ ಸೂಚಕ ರೂಪಾದ್ ಬತ್ತ್‌ದ್ಂಡ್. ಬಂಗಾಳೀ ಪದೊಕ್ಕ್ ಪರ್ಯಾಯವಾದ್ ಗೌಡಿ, ಮಾಗಧಿ, ಗೊಲ್ಲ ಪಂಡ್‌ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.

779ಡ್ ಬರೆಯಿನ ಕುವಲಯಮಾಲಾ ಪನ್ಪುನ ಬೂಕುಡು ಈ ಪದೊನು ಬಾಸೆಂದ್ ಪನ್ಪುನ ಅರ್ತೊಡು ಸುರೂಕು ಗಳಸ್‍ದೆರ್. ಬಂಗಾಳೀ ಬಾಸೆಡ್ ಬಂಗಾಳೀ (ಸುಮಾರ್ 950-1350). ಮದ್ಯಕಾಲೊದ ಬಂಗಾಳಿ (ಸುಮಾರು 1350-1800) ಬುಕ್ಕೊ ಆದುನಿಕ ಬಂಗಾಳಿ (1800ಡ್ದ್ ಇಂಚಿಗ್) ಪನ್ಪುನ ಮೂಜಿ ಅವಸ್ತೆಲೆ ಬೇದೊಲು ಉಂಡು. ಮದ್ಯಕಾಲೊದ ಬಂಗಾಳಿಡ್ ಸುರೂತವು ಬುಕ್ಕೊ ಅಯಿತ ಮಿತ್ತ್‌ದ ಪನ್ಪುನ ರಡ್ಡ್ ಸ್ತರೊಲೆನ್ ಗುರ್ತಿಸವೊಲಿ. ಸುರೂತೆನ ಕಾಲೊ 1350-1500ಗ್ ಮುಟ್ಟ; ಅಯಿತ ಮಿತ್ತ್‌ದ ಕಾಲೊ 1500-1800ಗ್ ಮುಟ್ಟ. ಸುರುತ ಮದ್ಯಕಾಲೊದ ಬಂಗಾಳಿಡ್ದ್ ಮಿತ್ತ್‌ದ ಮದ್ಯಕಾಲೊದ ಬಂಗಾಳಿನ್ ಬೇತೆ ಮಲ್ಪುನ ಪ್ರದಾನೊ ಲಕ್ಷನೊಲು ಉಂದು;

  1. ನಾಮಪದೊಲೆ ಬುಕ್ಕೊ ಸರ್ವನಾಮೊಲೆ ಬಹುವಚನಸೂಚಕ ವಿಭಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯೊಲೆನ್ ನಿರ್ಮಿಸಯಿನವು,
  2. ನಿರ್ದಿಸ್ಟ ಕ್ರಿಯಾಪದೊಡ್ದ್ ವಚನಸೂಚಕೊಲು ಮಾಯವಾಯಿನವು ಬುಕ್ಕೊ ಆಕ್ಯಾತ ಪ್ರತ್ಯಯೊನು ಹಚ್ಚಿನ ಸಹಾಯಕ ಕ್ರಿಯಾಪದೊನು ಕಾಲತ್ರಯೊಡು ನಡಪಾಯಿನವು; ಬುಕ್ಕೊ
  3. ದಿಂಜ ಸಂಕ್ಯೆದ ಪಾರ್ಸಿಯನ್-ಅರಾಬಿಕ್ ಪದೊಲೆನ್ ಸೇರಾವೊನ್‌ನವು.

ಮದ್ಯಕಾಲೊದ ಬಂಗಾಳಿಡ್ ಉದ್ದೋಗು ಪೂರ್ತಿ ಒಂಜಿ ವಿಸೇಸೊವಾಯಿನ ಕಾವ್ಯಬಾಸೆ ಅತ್ತಂಡ ಕ್ರಿಯಾಪದೊಲು ಬಳಕೆ ಆತ್ಂಡ್. ಈ ಬಾಸೆನ್ ಬ್ರಜಬುಲಿ ಪನ್ಪೆರ್. ಅವಹಟ್ಠ ಕಾವ್ಯಸಂಪ್ರದಾಯೊ ಇಂದೆಕ್ ಆದಾರೊ. ಈ ಬಾಸೆಗ್ ಬುಕ್ಕೊ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಕ್ಕ್‌ಲೆ ಜತೆಟ್ ಪಾರ್ಸಿ(ಅರಾಬಿಕ್ ಬುಕ್ಕೊ ಒಂತೆ ತುರ್ಕಿ ಸೇರ್ದ್) ಪದೊಲಾ ಸೇರೊಂಡೊ. ಬ್ರಿಟಿಸೆರ್ ಬಂಗಾಳದ ಆಡಳಿತೊನು ಅಕ್ಲೆನ ಕೈಕ್ ದೆತೊನ್‌ನ ಮುಟ್ಟ ಪಂಡ 18ನೆದ ಶತಮಾನೊದ ಮದ್ಯಕಾಲೊಗ್ ಮುಟ್ಟ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಪದಕ್ಲೆ ಸ್ವೀಕರಣ ನಡತೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆ ಪೊರ್ತುಗು ಪರ್ಷಿಯನ್ (ಬುಕ್ಕೊ ಅರಾಬಿಕ್) ಬಾಸೆಲೆ ಕೆಲವು ವಿಬಕ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯಯೊಲೆ ಬಳಕೆಲಾ ನಡತೊಂದಿತ್ತ್‌ಂಡ್. ಬುಕ್ಕೊ ದಸ್ತಾವೇಜಿದ ಗದ್ಯಶೈಲಿನ್ ರೂಪಿಸವೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಬುಕ್ಕೊದ ದಿನೊಟ್ ಇಂಗ್ಲಿಸ್ ಬಾಸೆದ ಜತೆಟ್ ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್ ಬಾಸೆದ ದಿಂಜ ಪದೊಕ್ಲ್ ಬಂಗಾಳಿ ಬಾಸೆಗ್ ಸೇರೊಂಡೊ. ಇಂಗ್ಲಿಸ್ ವಿದ್ಯೆ ಪರಿತೊಂದ್ ಬತ್ತ್‌ನಂಚ ಬಂಗಾಳಿ ಬಾಸೆದ ಮಿತ್ತ್ ಇಂಗ್ಲಿಸ್ ಬಾಸೆದ ಪ್ರಬಾವೊ ದಿಂಜ ಆಂಡ್. ಇಂದೆನ್ ಮುಕ್ಯವಾದ್ ರಡ್ಡ್ ರೀತಿಡ್ ಗುರ್ತಿಸವೊಲಿ.

  1. ಬಂಗಾಳಿಡ್ ತಕ್ಕ ಸಮಾನಾರ್ತೊ ಆವಡ್, ಸಮೀಪಾರ್ತೊ ಆವಡ್ ಇದ್ಯಾಂತೆ ಪದೊಕ್ಲೆ ಬುಕ್ಕೊ ಈ ದೇಸೊಗ್ ತೆರಿಪುನ ಸೊತ್ತುಲೆನ ಬಗೆಟ್ ಪದೊಕ್ಲು ಸೇರೊಂಡು.
  2. ಇಂಗ್ಲಿಸ್ ಬಾಸೆದ ಬುಕ್ಕೊ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ನೇರವಾಯಿನ ಪ್ರಬಾವೊಂದೇ ಪನ್ಪುನ ರೀತಿಡ್ ಬಂಗಾಳಿ ಗದ್ಯಶೈಲಿದ ಬುಲೆಚಿಲಾಂಡ್.

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]
  1. The Chambers dictionary: the richest range of English language from Shakespeare to the present day (New 9th ed.). Edinburgh: Chambers. ISBN 0-550-10105-5.
  2. Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh