ಇ
ತುಳು ಅಕ್ಷರಮಾಲೆ | |||||
---|---|---|---|---|---|
ಸ್ವರೊಲು | |||||
ಅ | ಆ | ಇ | ಈ | ಉ | ಊ |
ಋ | ೠ | ಎ | ಏ | ಐ | ಒ |
ಓ | ಔ | ||||
ಯೋಗವಾಹೊಲು | |||||
ಅಂ | ಅಃ | ||||
ವ್ಯಂಜನೊಲು | |||||
ಕ್ | ಖ್ | ಗ್ | ಘ್ | ಙ್ | |
ಚ್ | ಛ್ | ಜ್ | ಝ್ | ಞ್ | |
ಟ್ | ಠ್ | ಡ್ | ಢ್ | ಣ್ | |
ತ್ | ಥ್ | ದ್ | ಧ್ | ನ್ | |
ಪ್ | ಫ್ | ಬ್ | ಭ್ | ಮ್ | |
ಅವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನೊಲು | |||||
ಯ್ | ರ್ | ಱ್ | ಲ್ | ವ್ | ಶ್ |
ಷ್ | ಸ್ | ಹ್ | ಳ್ | ೞ್ |
ಉಂದು ತುಲುತ ಒಂಜಿ ಸ್ವರಾಕ್ಷರೊ. ಇ ತುಳು ವರ್ಣಮಾಲೆತ ಮೂಜನೆ ಅಕ್ಷರೊ ಆತ್ಂಡ್. ಇ ತುಳುತ ಹ್ರಸ್ವಸ್ವರ ಅಕ್ಷರೊ. ಇ ಬುಕ್ಕ ಈ ಜತೆ ಸೇರಾತ್ ಅಕ್ಷರೊ. ಅಂಚಾದ್ ಸಂಧಿಕಾರ್ಯೊಡು ಇ ಅಕ್ಷರೊದ ಪಾತ್ರೊಲಾ ಉಂಡು.[೧]
'ಇ' ಅಕ್ಷರೊದ ರೂಪಾಂತ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಇ ಕಾರ ಅಕ್ಷರೊ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಮೂಜನೆತ ಶತಮಾನೊತ ಅಶೋಕನ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಲಿಪಿತ ಶಾಸನೊಲೆಡ್ ತ್ರಿಕೋಣಾಕಾರೊದ ಮೂಜಿ ಬಿಂದುಲೆ ರೂಪೊಡಿತ್ತ್ಂಡ್. ಬುಕ್ಕೊ ಕ್ರಿ.ಶ. ರಡ್ಡನೆದ ಶತಮಾನೊತ ಶಾತವಾಹನೆರೆ ಕಾಲೊಡು ರೂಪೊಡು ಇಸೇಸೊ ಬದಲಾವಣೆಲು ಆಯಿಜಂಡಲಾ ಬಿಂದುಲು ಮಲ್ಲೆ ಆಂಡ್. ಐನ್ನೆತ ಶತಮಾನೊಗ್ ಕದಂಬೆರೆ ಕಾಲೊಡು ಒಂಜಿ ಬಿಂದು ಮಾಯಾದ್ ಸೇರೊನುನ ರಡ್ಡ್ ವೃತ್ತೊಲೆ ತಿರ್ತ ಮೈಟ್ ರಡ್ಡ್ ಬಿಂದುಲು ದುಂಬರಿಂಡ್. ದುಂಬುದ ಶತಮಾನೊಡು ಈ ವೃತ್ತೊಲು ಅಗೆಲೊ ಆಂಡ್. ಒರ್ಂಬನೆ ಶತಮಾನೊದ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟೆರೆ ಕಾಲೊಡ್ ಬಲತ ಮೈಟ್ ವೃತ್ತೊದ ತಿರ್ತ್ ಮುಟ್ಟ ಪರತ್ತ್ದ್ ಅಕ್ಷರೊಗು ಒಂಜಿ ಪೊಸ ರೂಪೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ರಡ್ಡ್ ಬಿಂದುಲು ಮಾತ್ರೊ ಅಂಚನೆ ದುಂಬರಿಂಡ್. ಪತ್ತೊಂಜನೆದ ಶತಮಾನೊದ ಕಲ್ಯಾಣ ಚಾಲುಕ್ಯೆರ್ ಲಿಪಿಡ್ ಈ ರಡ್ಡ್ ಬಿಂದುಲಾ ಬಲತ್ತ ಮೈತ ವೃತ್ತೊಗು ಸೇರ್ದ್ ತಿರ್ತ ಕೋಡಿದ ಒಂಜಿ ಕೊಂಡಿದ ಆಕಾರೊನು ಪಡೆಂಡ್. ಪದಿಮೂಜಿನೆದ ಶತಮಾನೊದ ಸಮಯೊಗು ಅಕ್ಷರೊದ ಆಕಾರೊ ತಿರೊ ಅಂಡ್. ಬಲತ್ತ ಮೈತ ಕೊಂಡಿದ ಕೊಡಿ ತಿರ್ತ್ ಬಗ್ಗ್ಂಡ್. ಬುಕ್ಕೊ ಇಸೇಸೊ ಬದಲಾವಣೆಲ್ ಇದ್ಯಾಂತೆ ಉಂದೇ ರೂಪೊಡು ದುಂಬರಿಂಡ್.
ಸ್ವರಾಕ್ಷರೊಲು ಪಂಡ ದಾಯ್ತ?
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಸ್ವಯಂ ರಂಜತೇ ಇತಿಃ ಸ್ವರಃ - ಸ್ವಸಂತ್ರವಾದ್ ಉಚ್ಚಾರಿಸಯೆರೆ ಬರ್ಪುನ ಅಕ್ಷರೊಲೆಗ್ ಸ್ವರೊ ಪನ್ಪುನೆ.
- ಅಕಾರಂ ಮೊದಲಾಗಿರೆ ಪದಿನಾಲ್ಕು ಸ್ವರಂಗಳ್. ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು(ದೇವನಾಗರಿ) ಸ್ವರಾಕ್ಷರೊಲು ‘ಅ’ ಕಾರೊಡ್ದು ‘ಔ’ ಕಾರೊಗ್ ಮುಟ್ಟ ೧೪ ಅಕ್ಷರೊಲು ಉಲ್ಲೊ. ಅವೆಕುಲು,
ಹ್ರಸ್ವಸ್ವರೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಒಂಜಿ ಮಾತ್ರೆದ ಕಾಲಾವಧಿಡ್ ಉಚ್ಚಾರ ಆಪುನಂಚಿನ ಅಕ್ಷರೊಲು ೫ - ಅ, ಇ, ಉ, ಋ, ಲುೃ. ಎ, ಒ - ಈ ಅಕ್ಷರೊಲೆನ್ ವ್ಯಾಕರಣಕಾರೆರ್ ಲಘು ಅಕ್ಷರೊಂದು ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಇಂದೆಟ್ ಇ ಅಕ್ಷರೊಲಾ ಒಂಜಾದುಂಡು.
ತುಳುತ ಸವರ್ಣ ಸ್ವರೊಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಈ ಅಕ್ಷರೊಲೆನ್ ನಾಮಿ ಸ್ವರೊಂದುಲಾ ಪನ್ಪೆರ್.
ಹ್ರಸ್ವಸ್ವರ | ದೀರ್ಘಸ್ವರ |
---|---|
ಅ | ಆ |
ಇ | ಈ |
ಉ | ಊ |
ಎ | ಏ |
ಒ | ಓ |
ಇ ತುಳು ಅಕ್ಷರೊನು ಬರೆಪುನೆ ಬುಕ್ಕೊ ಪನ್ಪುನ ಇದಾನೊ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಕನ್ನಡ | ದೇವನಾಗರಿ | ISO 15919 ಸಂಕೇತೊ | ಬರೆಪುನ ಇದಾನೊ | ಪನ್ಪುನ ಕ್ರಮೊ | |
---|---|---|---|---|---|
ಇ | इ | i |
ಇ ಅಕ್ಷರೊಡ್ದ್ ಸುರುವಾದ್ ಉಂಡಾಪುನ ತುಳುತ ನಾಮಪದೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಬಂಧಿ ಪದೊ :
- ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಿ ಪದೊ : ಇಂದಿರೆ
- ಸಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಿ ಪದೊ : ಇರೆ, ಇಸ್ವರ ಬೇರ್, ಇಮರೆ
ಇ ಅಕ್ಷರೊಡ್ದ್ ಉಂಡಾಪುನ ತುಳುತ ಸಂಖ್ಯಾವಾಚಿ ಪದೊಕುಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ಇರ್ವೊ, ಇರ್ನೂದು, ಇರ್ವೊಡ್ದ್ ಇರ್ವತ್ತೊಂರ್ಬೊಗು ಮುಟ್ಟೊದ ಸಂಖ್ಯೆಲು.