ತುಳು ಭಾಷೆ

ಇಂದೆಕ್ಕ್ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಸನೊ:

• ತುಳು ಪಾತೆರೊ

ದ್ರಾವಿಡ ಬಾಸೆದ ಬಲ್ಲ್‌ಡ್ ತುಲು

ತುಳು ಬಾರತ ದೇಸೊದ ಕರ್ನಾಟಕೊ ರಾಜ್ಯೊದ ಪಡ್ಡೋಯಿ ಬರಿಟ್ ಇಪ್ಪುನ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ, ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಬುಕ್ಕೊ ಕೇರಲೊ ರಾಜ್ಯೊದ ಕಾಸ್ರೋಡು ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ದಿಂಜ ಜನೊ ಪಾತೆರುನ ಬಾಸೆ. ತುಳು ಪಾತೆರುನಕ್ಲೆನ್ ತುಳುವೆರ್ಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.

ಪರಿಚಯೊ

ದ್ರಾವಿಡ ವರ್ಗೊ

• ಪಿರಾಕ್‍ಡ್ ತುಳು ಬೆರೆನೆರ್ ತುಳು ಲಿಪಿನ್ ಸಂಸ್ಕೃತೊಡಿತ್ತಿ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥೊಲೆನ್, ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಚಾರೊಲೆನ್ ಬರೆಯೆರೆ ಬಳಕೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಲಿಪಿದ ಮುಕ್ಯೊ ಬಾಸೆ ಸಂಸ್ಕೃತೊ. ಕಾಲಕ್ರಮೇನೊ ಅಯಿತ ಗಲಸುನೆ ಇದ್ಯಾಂದೆ ಆಂಡ್. ಈ ಲಿಪಿದ ಬಗೆಟ್ ತೆರಿದಿಪ್ಪುನಕುಲು ಕಮ್ಮಿ. ಪಿರಾಕ್‍ದ ಈ ಲಿಪಿ ಮಲೆಯಾಳಂ ಲಿಪಿನ್ ಹೋಲುಂಡು. ೧೮೦೦ಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಳು ಬಾಸೆನ್ ಬರೆಯೆರ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿತುಳು ಜಿಲ್ಲೆಡ್ ಕಾಕಜಿದ ಬಳಕೆ ಬರೊಡ್ದುಂಬು ತಾಳೆಗರಿ, ತಾಮ್ರಪತ್ರೊ, ಶಾಸನ ಬರೆಪಿನ ಕ್ರಮ ಬಳಕೆಡ್ ಇತ್ತ್ಂಡಲಾ ಕಾಕಜಿ ಬರೊಡ್ದುಂಬು ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಟ್ಟ್‍ ಬರೆತಿನ ತುಳು ಬರವುಲು ತಿಕ್ಕುನ ಕಮ್ಮಿ. ೧೮೪೧ಟ್ಟ್‍ ತುಳುನಾಡ್‍ಡ್ ಆಚ್ಚಿದ ಇಲ್ಲ್‍ ಆಂಡ್‍.ಆಯಿಡ್ದ್‍ ಬೊಕ್ಕ ಆಚ್ಚಿ ಅಯಿನ ಬೂಕು ತಿಕ್ಕುಂಡು ಆತ್ತಂದೆ ತುಳುನಾಡ್‍ಡ್‍ ಕಾಕಜಿ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಬರೆತಿನ ತುಳು ಬರವುಲು ಬೋಡಾಯಿನಾತ್‍ ತಿಕ್ಕುವ.ತುಳುನಾಡ್‍ದ ಶಾಲೆಲೆಡ್‍ ೧೮೬೦ ದ ಸಮಯೊಡು ತುಳು ಬಾ‍‍‍ಸೆಡ್ ಬರವು ಕಲ್ಪಾರೆ ಸುರು ಅಂಡಲಾ ನೆಕ್ಕ್‍ ತುಳುನಾಡ್ದ ಜನೊಕ್ಕುಲೆ ಬೆಂಬಲ ತಿಕ್ಕ್‍ಜಿ. ಆಡಳಿತ ಬಾಸೆದ ಬರವು ಬೋಡು ಪನ್ಪಿನವೇ ತುಳುವೆರೆ ಆಸೆ ಆದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಚಾದ್ ತುಳು ಬೂಕುಲು ಮಲ್ಲ ಮಟ್ಟೊಡು ಆಚ್ಚಿ ಆಯಿಜಿಡಲಾ ಸುಮಾರ್‍ ಬೂಕುಲು ಆಚ್ಚಿ ಆತ್ಂಡ್. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ ಬುಕ್ಕೊ ಕಾಸರಗೋಡುಡ್ ಮಸ್ತ್ ಜನೊಕುಲು ತುಲುಬಾಸೆನೇ ಪಾತೆರುವೆರ್. ಕೇರಲೊದ ನೀಲೇಸ್ವರೊಡ್ದು ಕರ್ನಾಟಕೊದ ಸೋಮೇಸ್ವರೊಗು ಮುಟ್ಟದ ಜಾಗೆನ್ ತುಲುನಾಡ್ಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಅಂಚನೆ ಮುಂಬೈ ಪೇಂಟೆ, ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯೊದ ಕೆಲ ಬಾಗೊಡು ತುಲುವೆರ್ ಉಲ್ಲೆರ್.
• ತುಳು ಭಾಷೆ ಪಂಚ ದ್ರಾವಿಡ ಬಾಸೆಲೆಡ್ ಒಂಜಾದುಂಡು. ಅತ್ತಂದೆ ಬಾರತ ದೇಸೊದ ಪಿರಾಕ್‍ದ ಬಾಸೆ ಪನ್ಪಿ ಗದ್ದಿಗೆನ್ಲಾ ಪಡೆದುಂಡು. 2001 ಜನಗಣತಿದ ಪ್ರಕಾರೋ 17,22,768 ಲಕ್ಷ ಜನ ತುಳು ಆಪ್ಪೆ ಬಾಸೆ ಅತ್ ಪಾತೆರುನಕುಲು ಉಲ್ಲೆರ್. ಅಂಡ ತುಳು ವ್ಯವಾಹಾರಿಕ ಬಾಷೆಯಾತ್ ಸುಮಾರ್ ೬೦ಲಕ್ಷ ಜನ ಪಾತೆರುವೆರ್ಂದು ಅಂದಾಜಿ ಉಂಡು. ತುಳು ಸಬ್ದೊದ ಪುಟ್ಟ್‌ನ ಬಗೆಟ್ ವಿದ್ವಾಂಸೆರೆಡ್ ಬಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯೊಲಾ ಉಂಡು. ತುಳು ಪಂಡ ಮೆದು, ಸಾಧು ಪಂಡ್ದ್ ಕೆಲವೆರ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಂಡೆರ್ಂಡ ಕೆಲವೆರ್ ಬಿರ್ಸಾದಿಗೆ ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ತುಳು ಜಾತಿ, ದರ್ಮೊದ ಬಾಸೆ ಅತ್ತ್. ಅವು ಒಂಜಿ ನಾಡ್ದ ಬಾಸೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ, ರಾಜಕೀಯ, ಕಾರಣೊಲೆಡ್ದ್ ತುಳು ಬಾಸೆಗ್ ಆತ್ ಪ್ರಾದನ್ಯೊ ಬತ್ತಿಜಿ ಪಂಡ್‌ದ್ ನಮೊ ಚರಿತ್ರೆಡ್ ತೂಪ. ವಿದೇಸಿ ವಿದ್ವಾಂಸೆರ್‌ನಕುಲು ಆಯಿ ಎ.ಸಿ.ಬರ್ನೆಲ್, ರಾಬರ್ಟ್ ಕಾಲ್ಡ್‌ವೆಲ್, ಎ.ಮ್ಯಾನರ್, ಜೆ. ಜೆ.ಬ್ರಿಗೆಲ್ಜಾನ್ ಜೇಮ್ಸ್ ಬ್ರಿಗೆಲ್ ಇಂಚಿತ್ತಿನಕಯಲು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರೀತಿಡ್ ವರ್ಣನೆ ಮಳ್ತಿನೆನ್ ತೂವೊಲಿ.