ಮನೊಳಿ

ಮನೊಳಿ (Coccinia grandis) ಪಂಡ ಒಂಜಿ ತರಕಾರಿ. ಮನೊಳಿನ್ ಕನ್ನಡ‍ಡ್ ತೊಂಡೆಕಾಯಿ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದೆನ್ ತುಳುನಾಡ್ ಅತ್ತಂದೆ ಗಟ್ಟದ ಮಿತ್ತ್‌ಲಾ ಬುಲೆಪವೆರ್.

ಕಜಿಪ್ಪುದ ವಿದೊಕುಲು

ಮನೊಳಿನ್ ಕಡ್ಲೆ, ಬೀಜ (ಗೇರು ಬೀಜ) ಪಾಡ್‍ದ್ ಕಜಿಪ್ಪು ಮಲುಪುವೆರ್. ಮನೊಲಿದ ಉಪ್ಪುಕರಿ, ಮನೊಳಿ ಅಜಾವುನೆ, ಮನೊಳಿದ ಸಾರ್, ಮನೊಳಿದ ರೆಸ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ರೂಪೊಡ್ ಮನೊಳಿದ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಕಡ್ಲೆ ಮನೊಳಿ ಅತ್ತ್ಂಡ ಕಡ್ಲೆ ಬೀಜ ಬಾರಿ ಪ್ರಚಾರೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಆಜಾವುನ ಕಜಿಪುಲು. ಓವ್ವೆ ಕಜ್ಜೊಲೆಡ್ ಉಂದು ಉಪ್ಪುಂಡೆ.

ಮನೊಲಿ ಬುಲೆ ಎಂಚ

ಮನೊಲಿದ ದೈ ಮಲ್ಪರೆ ಬಾರಿ ಸುಲಭ. ಉಂದು ದೈತ್ತ ಲೆಕ್ಕ ಬುಲೆವುನತ್ತ್‍. ಉದ್ದ ಬೂರು ಪೊವೊಂದೇ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಒಂಜಿ ಇಜ್ಜಾಂಡ ರಡ್ಡ್‍ ಪೂಟುದಾತ್‍ ಮಲ್ಲ ಬೂರುದ ತುಂಡುನು ಗೊಬ್ಬರ ಪಾಡ್ದ್‍ ನಡ್ಂಡ ಆಂಡ್‍. ನೆಡ್ದ್‍ ಮಲ್ಲೆ ಅನಗ ಬೂರು ಪೊವೆರೆ ಸುರು ಆವೊಡ್ದೇ ದುಂಬು ನೆತ್ತ ಬೂರು ಪೊಯೆರೆ ದೊಂಪ ಪಾಡೊಡು. ಬಸಲೆದ ದೊಂಪದ ಲೆಕ್ಕಲಾ ಆಪುಂಡು. ಅಂಡ ಆಜಿ ಏಲ್‍ ಪೀಟ್‍ ಎತ್ತರ ಮಲ್ಪೊಡು. ದಾಯೆಪಂಡ ಮನೊಲಿ ಕೊಯ್ಯೆರೆ ಸುಲಭ ಆಪುಂಡು. ನೆತ್ತ ಬೂರುನು ಮರೊಕ್ಕು ಬುಡುಂಡ ಕೊಯ್ಯೆರೆ ಬಂಗ. ತಾರೆದ ಮರ, ಕಂಗ್‍ದ ಮರ ಕೈತಲ್ ಇತ್ತ್ಂಡ ಸರಿಗೆ ಕಟ್‍ದ್‍ಲಾ ದೊಂಪ ಪಾಡೊಲಿ. ಮರಿಯಲೊಗು ಮನೊಲಿದ ದೊಂಪ ಒಂತೆ ಹಾಳಾಪುಂಡು. ಆಂಡ ಆರೆಗಾಲೊಗು ಎಡ್ಡೆ ಈಟ್‍ ಪಾಡ್ದ್‍ ಬುಲೆಪಾಂಡ ಎಡ್ಡೆ ಮನೊಲಿ ಆಪುಂಡು. ಮನೊಲಿದ ಇರೆಟ್ಟ್‍ ಪೊಯ್ಯ (ಪೊಯ್ಯ ದಕ್ಕುನು) ದೆಪ್ಪೆರೆ ಆಪುಂಡು.

ಗಾದೆಲು

ಮನೊಲಿ ಎಂಚಲಾ ಉನೊಲಿ.
ಮನೋಲಿ ಇತ್ತ್ಂಡ ಕದ್ಲೆ ಪಾಡ್ದ್ ಆಜಾವೊಡು

ಉಲ್ಲೇಕೊಲು

ತೂ ಪಾ ಸಂ ತುಳುವೆರೆ ತೆನಸ್
ಅಡ್ಯೆ	ತೆಲ್ಲಾವು ಪುಂಡಿ ಮೂಡೆ ಅಪ್ಪೊತಡ್ಯೆ ಮಂಜೊಲ್ತಿರೆತಡ್ಯೆ ಪೆಲಕಾಯಿದ ದೋಸೆ ಪೆಲಕಾಯಿದ ಗಟ್ಟಿ ತೆಕ್ಕರೆದ ಅಡ್ಯೆ ತುರೆತ ಅಡ್ಯೆ ಪಜೆ ಮಡಿಕೆ ಮರುವಾಯಿ ಪುಂಡಿ ಕೋರಿ ರೊಟ್ಟಿ ಸೇಮೆದಡ್ಯೆ ಸಾರ್ನೆದಡ್ಡೆ ಕೇನೆದ ಪುಂಡಿ
ತೆನಸ್ಸ್	ಗೋಳಿಬಜೆ ಉಂಡ್ಲುಂಗ ಚಟ್ಟಂಬಡೆ ಸಜ್ಜಿಗೆ ಮೆತ್ತೆದ ಗಂಜಿ ಸಜ್ಜಿಗೆ ಬಜಿಲ್ ಕೆರೆಂಗ್‍ದ ಪೋಡಿ ಸೇಮೆದ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟ್ ಬಟಾಟೆ ಅಂಬಡೆ ಸೀರ ಕೆರೆಂಗ್‍ದ ಉಪ್ಪುಕರಿ ಬನ್ಸ್ ಕಡ್ಲೆ ಬಜಿಲ್
ಮರಿಯಾಲೊತ ತೆನಸ್ಸ್	ಪತ್ರೊಡೆ ಚೇವು ಕೇನೆ ಸಾಂತನಿ ಪೆಲಕಾಯಿದ ಹಪ್ಪಳ ಕೆರೆಂಗ್‌ದ ಹಪ್ಪಳ ಮರ ಕೆರೆಂಗ್‌ದ ಹಪ್ಪಳ ಉಪ್ಪಡ್ ಪಚ್ಚಿಲ್ ಕಣಿಲೆ
ಕಜಿಪು	ಮನೊಳಿ ಲತ್ತನೆ ಉಪ್ಪುಕರಿ ಗುಜ್ಜೆ ತಿಮರೆದ ಚಟ್ನಿ ಕುಕ್ಕುದ ಚಟ್ನಿ ಪದ್ಪೆತಪ್ಪು ಉಪ್ಪುಕರಿ ಬದನೆ ನುರ್ಗೆ ಕೊದ್ಯೆಲ್ ಜೀಗುಜ್ಜೆ ಅಜದಿನ ಬಂಗುಡೆ ಪುಳಿಮುಂಚಿ ಕೋರಿ ಪುಳಿಮುಂಚಿ ಕೋರಿ ಸುಕ್ಕ ಬೂತಾಯಿ ಪುಳಿಮುಂಚಿ
ಪಾಯ್ಸ	ಕಡ್ಲೆಸಲಾಯಿ ಸಾಬಕಿದ ಪಾಯ್ಸ