ಮೂಡೆ
ಮೂಡೆ ಪಂಡ ಒಂಜಿ ಅಡ್ಯೆ ಉಂದೆನ್ ಕನ್ನಡೊಡು ಕೊಟ್ಟೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಪರಗನ್ನಡೊಟ್ ಕಡುಂಬುಂದು ಪಣುಪ್ಪೆರ್. ಇಂದೆತ್ತ ಉಲ್ಲೇಕೊಲು ಮುದ್ದಣನ ಕಾವ್ಯೊಟ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಉಂದೆನ್ ಮುಂಡೇವು ಪನ್ಪಿ ದೈತಾ ಇರೆಟ್ಟ್ ಮೂಡೆ ಕಟ್ಟುಪೆರ್. ಇರೆಟ್ಟ್ ಕಟ್ಟ್‌ದಿನ ಮೂಡೆಡ್ ದುಂಬಿನಾನಿ ಕಡೆದ್ ದೀತಿ ಅರಿತ್ತ ಬಂದೊನು ಮೈತ್‍ದ್ ತೊಂದುರುಡು ಬೆಯ್ಪಾಂಡ ಮೂಡೆ ತಯಾರಾಪುಂಡು.
ತುಳುನಾಡುದ ಜನ ಪರ್ಬೊದ ಸಮಯೊಡು ವಿಶೇಷವಾಯಿನ ತಿಂಡಿ ತಿನಿಸುಲೆನ್ ಮನ್ಪುವೆರ್. ಅಚಿನ ತಿನಿಸುಲೆನ ಪೈಕಿ ಮೂಡೆಲಾ ಒಂಜಿ. ಅಷ್ಟಮಿಗ್ ಲಾ ಮೂಡೆಗ್ಲಾ ಭಾರೀ ಒಂಜಿ ಸಂಬಂಧ. ಪ್ರಕೃತಿದತ್ತ ಪರಿಕರೊದ ಸಹಾಯೊಡು ತಯಾರಾಪಿನ ಮೂಡೆ ರುಚಿಕರ ಬೊಕ ಆರೋಗ್ಯೊಕುಲಾ ಹಿತಕರ. ಆಧುನಿಕ ಭರಾಟೆಡು ಇಂಚಿನ ಅವೆತೋ ತಿನಿಸುಲು ಮರತು ಪೋಂಡಾಲಾ ಮೂಡೆ ಮಾತ್ರ ನನಲ ತುಳುನಾಡುದ ಇಲ್ಲ ಇಲ್ಲಡ್ ಒರಿದು ಬೈದುಂಡು.[೧]
ಮುಂಡೇವುದ ಇರೆ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮುಂಡೇವುದ ಪೊದೆನ್ 'ಕಾಮನ್ ಸ್ಕ್ರೂ ಪೈನ್' ಅಥವೊ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯವಾದ್ ಪಾಂಡನಸ್ ಯುಟಿಲಿಸ್ ಪಂದು ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೊದೆ ಅತ್ತಂದೆ ಸ್ಪೈನಿ ಬುಷ್ ಗಿಡ ಉಂದು. ಇರೆತ ಅಂಚುಡು ಸರಣಿ ಮುಳ್ಳು, ರಿಬ್ಬನ್ದ ಲೆಕ್ಕ ಇರೆಲು ಉಪ್ಪಂಡು. ಬೇಲಿಲು ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕೊಡು ತೋಡು, ತುದೆತ ಕೈತಲ್ ಬೊಕ ಕಡಲುದ ತೀರೊಡುಲಾ ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ್ ಬುಳೆಯುಂಡು.
ಮೂಡೆ ಕಟ್ಟುನ ಕ್ರಮೋ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮುಂಡೇವು ಪನ್ಪಿ ಇರೆ ತೋಡು, ಸುದೆತ್ತ ಬರಿಟ್ಟ್, ಬೇಲಿಲೆಡ್ ಬುಲೆಪುಂಡು. ಅವೆನ್ ಕೊಯ್ದ್ ಕನತ್ ಸುರುಟ್ಟು ಐತ ಮುಳ್ಳು ದೆಪ್ಪೊಡು. ದೊಂಬುಡು ಆ ಇರೆನ್ ನುಂಗಾದ್ ಒಂತೆ ಪೊರ್ತು ಮುಟ್ಟ ತೂಟು ಇರೆನ್ ಬಾಡಾವೊಡು. ಬೊಕ್ಕ ಉಂದೆನ್ ಮೈಪು ಕಡ್ಡಿ ಇಜ್ಜಾಂಡ ಕರ್ಕಟೆ ಮುಳ್ಳು ಕುತ್ತುದು ಉರುಂಟುಡು ತೊಟ್ಟೆದಲೆಕ್ಕ ಕಟ್ಟೊಡು. ನೆತ್ತ ಇರೆಕ್ಕ್ ಮುಂಡೈ ಪಂಡ್ದ್ ಲಾ ಪನ್ಪೆರ್. ಐತ ಮುಳ್ಳು ದೆತ್ತ್‌ದ್ ಮಡಲ್ದ ವೊಲಿಟ್ ಬಾಡವೊಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಅವೆನ್ ಮಟ್ತುದ್ ಬೆಚ್ಚ ಬೆಚ್ಚನೆ ಸಮ ನೆಲಕ್ ತಿಕ್ಕೊಡ್ ಅದಗ ಲಾಯ್ಕ್ ಅಗೆಲ ಬರ್ಪುಂಡು. (ತಾರೆದ ಮಡಲ್ದ ಚಿಂಕ್ರ್) ಕಂತವೊಡ್ ಅದಗ ಮೂಡೆದ ಇರೆ ಆಪುಂಡು.[೨]
ಅಡ್ಯೆ ಮಲ್ಪುನ ಕ್ರಮೋ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಒಂಜಿ ಸೇರ್ ಅರಿಕ್ ಒಂಜಿ ೩೦೦ ಗ್ರಾಂ ಉರ್ದಬೇಳೆ ಪಾಡೊಡು ಉರ್ದಬೇಳೆ ಸಣ್ಣ ಕಡೆವೊದು ಅರಿ ಒಂತೆ ಜರಿಜರಿ ಕಡೆದ್ ದೀಯೊಡು ಬೊಕ್ಕ ಮನದಾನಿ ಆ ಬಂದೊನು ಕಟ್ಟ್‌ದಿ ಮೂಡೆದ ಇರೆಕ್ ಮೈತ್‍ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತೊಂದುರುಡು ಬೆಯ್ಪಾವೊಡು. ಮೂಡೆ ಬೆಯ್ಪಾರೆಗೆಂದೆ ಮಲ್ಲ ನಮೂನೆದ ತೊಂದುರು ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಉದ್ದ ಮುಡೆತಿ ಮೂಡೆ ಇತ್ತ್ಂಡ ಮಲ್ಲ ತಪಲೆಡ್ ಬೈ, ಬೊಕ್ಕ ನೀರ್ ಪಾಡ್ದ್ ತೊಂದುರುದ ಬಾಯಿ ದೀದ್ ಬೆಯ್ಪಾರೆ ಆಪುಂಡು ಮೂಡೆ ಮೂಜಿ ದಿನ ದೀಂಡಲಾ ಹಾಳಾಪುಜಿ.
ಮೂಡೆಗ್ ಕಜಿಪು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ಮೂಡೆನ್ ಕೋರಿ, ಇಜ್ಜಾಂಡ ಮಾಸದ ಸಾರ್‌ಡ್ ತಿನಿಯೆರೆ ಆಪುಂಡು. ಅತ್ತಂದೆ, ತಾರಾಯಿದ ಚಟ್ನಿ, ಬೆಲ್ಲ ಪಾಡ್ದಿನ ತಾರಾಯಿದ ಪೇರ್‌ಡ್, ಕೊಜಪು, ತೊಗರಿಬೇಳೆ ತೋವೆ, ತರಕಾರಿ ಸಾಂಬಾರ್ ನೆಟ್ಟ್ ತಿನಿಯೆರೆ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಂಡು. ಅಂಚಾ ಮೂಡೆ ಕೋಳಿ ಗಸಿಗ್ ಲಾ ಸೈ, ತೋವೆ ಸಾಂಬಾರ್ಗೂ ಲಾ ಸೈ. ಅತೇ ಅತ್ತ್ . ತಾರಾಯಿದ ಪೇರ್ ದೆತ್ತ್ ಬೆಲ್ಲ ಏಲಕ್ಕಿ ಪಾಡುದು ಅಯಿತ ಒಟ್ಟುಗು ಈ ಮೂಡೆ ಅಡ್ಯೆನ್ ತಿನ್ಪಿನ ಸುಖನೇ ಬೇತೆ.[೩]
ಮೂಡೆ ಮಲ್ಪುನ ವಿಸೇಸ ದಿನೋ
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]ದೀಪಾವಳಿ, ಕುಡ್ಲಡ್ ಮಾರಿ ಜಾತ್ರೆ ತಾನಿ, ಅಷ್ಟೆಮಿ, ಚೌತಿ , ಬಿಸು(ಸೌರಮಾನ ಯುಗಾದಿ) ಪರ್ಬದಾನಿ ಹೆಚ್ಚ ಮಲ್ಪುವೆರ್.
ಉಲ್ಲೇಕೊಲು
[ಸಂಪೊಲಿಪುಲೆ]- ↑ https://www.udayavani.com/district-news/udupi-news/sree-krishna-janmashtami-celebrations-in-udup.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ https://honalu.net/2017/08/22/%E0%B2%AE%E0%B3%82%E0%B2%A1%E0%B3%86-%E0%B2%95%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B2%B3%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B0-%E0%B2%A8%E0%B3%86%E0%B2%9A%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A8-%E0%B2%A4%E0%B2%BF/.
{{cite news}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ News, Pingara (27 August 2024). "ಮಂಗಳೂರಿನ ರಥ ಬೀದಿಯ ಮೂಡೆ ಕೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆ -Article By Perooru Jaru |". www.pingara.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್).
{{cite web}}:|last1=has generic name (help)